گزارش “عصرآزادی” از نگرانی افکار عمومی درباره اعتبار احیای دریاچه ارومیه در بودجه سال آینده کشور؛ نگین آذربایجان درگیر حواشی اعتبارات؟!
📌 عصرآزادی/ شهرام صادق زاده
📸 عکس از: وحید پوررضوی
بر اساس لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ که هفته گذشته تقدیم مجلس شورای اسلامی شد در برخی رسانه ها اعتباری حدود ۴۹۸ میلیون و ۸۰۰هزار تومان برای حفاظت و نجات دریاچه اورمیه مطرح گردید که حرف و حدیث های فراوانی را به وجود آورده و موجب نگرانی فعالان حوزه محیط زیست و افکار عمومی شد.
در فضای رسانه ای و مجازی آذربایجان شرقی و غربی چنین عنوان شد که بودجه فرهنگستان زبان فارسی ۴۶ میلیارد تومان تعیین شده است حال آنکه خشک شدن دریاچه اورمیه که جان میلیون‌ها نفر را در آذربایجان و حتی در مناطق دیگر کشور به خطر می‌اندازد ۹۳ برابر کمتر پیش بینی شده است.
این موضوع در وهله اول بازتاب زیادی در بین فعالان اجتماعی و محیط زیست را موجب گردید به طوری که مسئولان سازمان های مدیریت و برنامه ریزی دو استان شمالغرب را به شفاف سازی واداشت…
▪️کوتاهی در زمینه احیای دریاچه، آن را مجدداً با خطر رو به رو خواهد کرد
ماجرای حساسیت بر روی عدم توجه دولت برای نجات دریاچه ارومیه از آنجا شروع شد که مدیر دفتر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه از اختصاص تنها 498 میلیون تومان برای احیای این دریاچه خبر داد.
فرهاد سرخوش گفت: اعتبار تعیین شده برای سال 1400 باید صرف اجرای پروژه‌های نرم‌افزاری از جمله احداث سیستم‌های نوین آبیاری برای اراضی کشاورزی، کشت محصولات کم‌آب‌بر، لایروبی در برخی از رودخانه‌هایی که رسوب کرده‌اند شود.
وی با بیان اینکه تاکنون حدود 10 هزار میلیارد تومان برای احیای دریاچه هزینه شده است افزود: هرچند پروژه‌های سنگین و هزینه‌بر دریاچه ارومیه تا آخر امسال به بهره‌برداری خواهند رسید اما با وجود این، برای اجرای پروژه‌های نرم‌افزاری و ادامه راه نجات دریاچه ارومیه به اعتبارات بیشتری نسبت به بودجه تعیین شده برای سال 1400 نیاز داریم و باید مبالغ بیشتری در طی سال به ستاد احیای دریاچه ارومیه اختصاص پیدا کند.
سرخوش با اشاره به اینکه کوتاهی در زمینه احیای دریاچه آن را مجدداً با خطر رو به رو خواهد کرد اضافه کرد: حتی پس از رسیدن دریاچه به تراز اکولوژیک در سال 1406، باید هر ساله بودجه‌های مشخصی برای حفظ دریاچه ارومیه در نظر گرفته شود.
به گفته مدیر دفتر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه تاکنون اعتباری حدود شش هزار میلیارد تومان – که به ارزش روز حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان است – برای احیای دریاچه ارومیه هزینه شده است.
▪️با توجه به شرایط کشور، شروع پروژه جدید امکان پذیر نیست!
در فضای مجازی اظهارات مختلفی درباره این اظهارنظر عنوان شد، مثلاً فعالان محیط زیست نوشتند: در حالی که احیای دریاچه ارومیه یکی از وعده های اصلی دولت یازدهم به مردم آذربایجان بود اما اعتبار درنظر گرفته شده برای احیای این دریاچه در سال آینده، حدود ۹۳ برابر کمتر از بودجه فرهنگستان زبان فارسی در نظر گرفته شده است!
آنها زاویه انتقاد خود را افزایش داده و تاکید کردند: در حالی که برای فرهنگستان زبان فارسی ۴۶ میلیارد و ۳۳۸ میلیون تومان بودجه در نظر گرفته است دریاچه ارومیه همچنان مظلوم واقع شده و دولت آن طور که باید و شاید هوای نگین آذربایجان را ندارد!
ماجرا تا آنجا پیش رفت که برخی ها با شیطنت کامل، اظهارات احمدعلیرضا بیگی – نماینده مردم تبریز در مجلس – در خصوص وضعیت پروژه های مهم تبریز مانند مترو، انتقال آب ارس به تبریز، ساماندهی حاشیه نشینی را دستاویز قرار داده و به نقل از وی نوشتند: در بودجه ۱۴۰۰، دولت در یک شرایطی نیست که بتواند عنایت قابل توجهی به موضوعات عمرانی داشته باشد لذا افزایش سهم پروژه های عمرانی در بودجه بسیار کم است که در این صورت پروژه های عمرانی به نتیجه نخواهد رسید.
او گفته بود: در بودجه ۱۴۰۰ سهمی برای تبریز در پروژه های ملی نداریم و با توجه به شرایط کشور، شروع پروژه جدید امکان پذیر نیست لذا فقط می‌توان برخی پروژه‌ها مانند مترو را تکمیل کرد!
▪️عنوان سهم ناچیز دریاچه ارومیه از بودجه ۱۴۰۰” عبارت دقیقی نیست!
در آشفته بازار انتقادات علیه شایعه تخصیص اعتبار اندک برای احیای دریاچه ارومیه، رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی آذربایجان‌غربی با انتشار یک پیام، مطالب منتشر شده در مورد سهم اندک دریاچه ارومیه از بودجه را نادرست خواند.
ناصر حضرتی پر تاکید کرد: اعتبارات مربوط به احیای دریاچه ارومیه و پروژه‌های مربوط به آن در همه سال‌ها از محل منابع مربوط به مواد ۱۰ و ۱۲ قانون مدیریت بحران کشور و از سال گذشته از محل ماده ۱۷ همان قانون و همچنین صندوق توسعه ملی پیش بینی، تصویب و توسط سازمان برنامه و بودجه کشور ابلاغ می شود لذا در طول سنوات گذشته نیز بر همین اساس عمل شده و پروژه های متعددی از محل این منابع شروع و در حال تکمیل هستند.
او اظهار کرد: بر این اساس، اخبار منتشره در رسانه‌های آذربایجان غربی و شرقی مبنی بر “سهم ناچیز دریاچه ارومیه از بودجه ۱۴۰۰” عبارت دقیقی نبوده و طبیعتاً همه واقعیت‌های مربوط به اعتبارات دریاچه ارومیه را نمایان نمی‌سازد!
▪️اعتبار مطرح شده دربرگیرنده اعتبارات هزینه‌ای فقط یک طرح زیست محیطی است
با تمام این اوصاف اما، سازمان مدیریت و برنامه ریزی آذربایجان شرقی درباره حواشی اعتبارات دریاچه ارومیه در لایحه بودجه ۱۴۰۰ توضیحاتی به “عصرآزادی” ارائه کرد و بر تمام مباحث مطروحه پایان داد.
روابط عمومی این سازمان اعلام کرد: نظر به فرآیند متفاوت تامین اعتبار طرح های حوضه دریاچه ارومیه در سال جاری، اعتبارات موردنیاز طرح های مصوب کارگروه نجات دریاچه ارومیه، به منظور مدیریت خشکسالی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه، به میزان شش هزار و چهارصد و نه میلیارد و چهارصد و نود میلیون (۰۰۰ /۰۰۰ /۴۹۰ /۴۰۹ /۶) ریال طی مصوبه هیات وزیران تامین گردیده است، لذا این اعتبارات در عناوینی نظیر انتقال آب، تعادل بخشی، سردهنه سازی، لایروبی رودخانه‌های منتهی به دریاچه، تکمیل و تجهیز شبکه های اندازه گیری، شبکه های پایاب سدها و غیره هزینه خواهد گردید.
در این توضیحات آمده است: بدیهی است اظهار نظرهای غیرکارشناسی در خصوص ردیف های لایحه بودجه در سنوات مختلف باعث بی‌اهمیت جلوه دادن اقدامات مؤثر دولت در مقاطع زمانی مختلف و تأثیرات منفی اجتماعی و فرهنگی در ساختار کلان و منطقه‌ای کشور می‌گردد و پیگیری به جد مشکلات منطقه‌ای را تحت شعاع قرار داده و امکان پیگیری‌های مطالبات به حق منطقه را مشکل می‌نماید.
در این خصوص، اعتبار ۴۹۸۸ میلیون ریالی درج شده در لایحه بودجه ۱۴۰۰ – که در فضای رسانه ای به اشتباه به عنوان مبلغ مربوط به اعتبارات احیای دریاچه ارومیه منتشر شده است – صرفاً دربرگیرنده اعتبارات هزینه‌ای فقط یک طرح مربوط به سازمان حفاظت محیط زیست کشور می باشد و ارتباطی با اعتبارات عمرانی تامین شده از ردیف های مختلف قانون بودجه سنواتی برای طرح های احیای دریاچه ارومیه ندارد.
