گزارش “عصرآزادی” از مجاهدت های پرستاران در دوران شیوع کرونا علیرغم مشکلات موجود؛ پرستار، یکه تاز مبارزه با ویروس سِمِج!
📌 عصر آزادی آنلاین/ شهرام صادق زاده
کادر پرستاری که تپیدن نبض زندگی در بیمارستان‌ها بدون وجود آنان غیرممکن است حالا روزهای پر التهابی را در تقویم زندگی خود ثبت می‌کنند، روزهایی که گویی هویت آنان تنها در لباس فرم معنا یافته و سایر ابعاد زندگی شان بیش از هر زمان دیگر تحت تأثیر شغلشان قرار گرفته است.
هفته پرستار که تا سوم دی ماه ادامه دارد ایام قدردانی از سفیدپوشان ایثارگری است که همچون پروانه بر بالین بیماران می‌گردند و علیرغم مشکلات شغلی خود، خم به ابرو نمی‌آورند!
پرستاری از آن دست شغل هایی است که تنها با عشق می توان در آن ماند و ادامه داد و حکایت این روزهای کشور و حضور پرستاران در خط مقدم درمان مبتلایان به کرونا، باعث توجه بیشتر جامعه و افکار عمومی به این شغل شده است که باید همیشه اینگونه باشد.
شعار امسال هفته پرستار “نبض سلامت جامعه، ضربان قلب پرستار” است لذا این شعار با تعداد ابتلا و شهدای پرستار در دوران کرونا به اثبات رسید و از حدود 145 هزار پرستار مشغول در بالین بیماران حدود 60 هزار نفر به این بیمار مبتلا شده و حدود 100 نفر نیز جان باختند.
▪️کمبود نیروی پرستاری در بسیاری از کشورهای دیگر هم وجود دارند
پرستاران کشور از مدافعان سلامت خط مقدم مبارزه با کرونا بوده‌اند که در کنار پزشکان و دیگر اعضای کادر درمان، از جان خود برای مراقبت از مبتلایان به کووید – ۱۹ مایه گذاشته‌اند.
در سال‌های اخیر ۳۰ هزار تخت بیمارستانی به مراکز درمانی کشور اضافه شده، در حالی که برای این تعداد تخت به فکر پرستار نبوده‌ایم!
حدود ۶۰ هزار پرستار مبتلا به کرونا و جان‌باختن ۱۰۰ پرستار بر اثر این ویروس، آماری است که رئیس سازمان نظام پرستاری اعلام کرد و گفت: شرایط فعلی تاب و توان کار را از همکاران ما گرفته و به جای شنیدن صدای سوت و زنگ، درخواست‌شان این است که به مطالبات‌شان رسیدگی شود.
محمد میرزابیگی افزود: در یکسالی که گذشت علاوه بر بیماری کرونا، سایر حوادث نیز وجود داشته است که به معنای واقعی کلمه پیگیری مسائل را برای ما سخت کرده است، لذا در مسائل مربوط به نظام سلامت و پرستاران در عرصه خدمت به مردم، قصد پیگیری مشکلات را داریم.
وی ادامه داد: کمبود نیروی پرستاری فقط مربوط به کشور ما نیست و بسیاری از کشورهای دیگر هم این مشکل را دارند، لذا خوشبختانه سال گذشته ۱۰ هزار پرستار جذب شده و امسال هم مجوز استخدام ۳۰ هزار نیروی جدید اخذ شده است که تلاش می‌کنیم درصد بالایی از این تعداد، سهمیه استخدام پرستاران باشد.
میرزابیگی اضافه کرد: قانون ارتقای بهره‌وری در بیمارستان های دولتی در حال اجراست اما شاید به دلیل کمبود نیروی پرستاری، به شکل دقیق و کامل اجرا نمی‌شود که امیدواریم با استخدام‌های جدید، مشکل کمبود نیرو و اجرای قانون ارتقای بهره‌وری هم رفع شود.
▪️پرستاری نیازمند داشتن پذیرش مسئولیت دربرابر افراد بیمار است
امروز بسیاری از کارشناسان علوم پزشکی معتقدند که پرستاری علاوه بر داشتن مهارت علم مراقبت و کمک برای بازیابی سلامت و بهبود شکل زندگی بیمار نیازمند دانستن علوم رفتاری و روانشناسی و در کل دارا بودن مسئولیت اجتماعی در برابر بیماران است.
پرستاری یکی از مشاغل سخت و دشوار جامعه است، شغلی که به دلیل سر و کار داشتن با سلامت و جان انسان‌ها، نیازمند دانستن مهارت های علمی و حرفه‌ای است و از سوی دیگر نیازمند داشتن پذیرش مسئولیت دربرابر افراد بیمار است.
پرستاری مانند بسیاری از مشاغل دیگر یک رشته ارائه دهنده خدمات و فعالیت‌های ویژه ای است که برای رفاه و آسایش مردم انجام می‌گیرد، این خدمات چون با زندگی و رفاه مردم مرتبط است ناگزیر باید تابع قوانین، آداب و اصولی باشد تا هم حقوق مردم تامین شود و هم خود پرستاران در انجام دادن خدماتی که برعهده دارند قانون را مدافع خود ببینند.
▪️توصیه مشترک پرستاران، جدی گرفتن کروناویروس از سوی مردم است
برای حفظ سلامتی در جامعه، اهمیت پرستاری در طراز اول قرار دارد یعنی اگر بهترین پزشکان و جراحان کار خودشان را با بیمار به بهترین وجه انجام دهند اما از آن بیمار پرستاری نشود به طور غالب، کار آن پزشک یا جراحِ عالیقدر بی فایده خواهد بود.
پرستاری یکی از سخت ترین شغلها از لحاظ فشار روحی و جسمی برای شخص پرستار است به طوری که نشستن پهلوی بیمار، معاشر بودن دائمی با بیمار، شکوه بیمار را شنیدن، با او به مهربانی رفتار کردن، به او لبخند زدن، او را با عمل، رفتار و پذیرایی خود از رنجهای فراوان دوران بیماری رهاندن تحملِ پولادین لازم دارد.
پرستار با چنین وضعیتی روبه روست، بیماری که درد می کشد، بیماری که امید زندگی در او ضعیف می شود، بیماری که دسترسی به هیچ کس و هیچ جا ندارد، به خصوص بیمارانی که کودک اند یا دچار بیماریهای بسیار سخت هستند یا در دوران مراقبت های ویژه هستند.
چه سرمایه عظیمی از تحمل و گذشت و مدارا و خوش اخلاقی لازم است تا پرستار بتواند با این بیمار سر کند، اما منش بیمار با پرستار، برعکس منش پرستاری، مهربانی نیست بلکه گاهی تندی است.
علاوه بر بیمار، اقوام بیمار هم که دور و بر او هستند، اگر خدمت رسانی اندکی دیر شود، توقعاتشان نسبت به پرستار حالت اعتراض می گیرد، گاهی تندی می کنند و گاهی پرخاش؛ تحمل اینها بسیار دشوار است…
فصل مشترک توصیه همه پرستاران، جدی گرفتن کروناویروس از سوی مردم است، اگر چه این توصیه‌ها بارها و بارها از سوی رسانه‌ها، مسئولان، کادر درمان و سایر منابع گفته شده، اما تا زمانی که حتی بخش اندکی از مردم نسبت به این مسئله بی توجه اند سایه این ویروس سمج بر سلامت ما و اطرافیانمان سنگینی خواهد کرد.
حال با این اوصاف، تصمیم گیری بر عهده ماست که چشم‌هایمان را به روی زحمات پرستارانی که برای حفظ سلامت ما بی هیچ منّت، سخت‌ترین شرایط را به جان خریده‌اند ببندیم و به چرخه انتقال ویروس کمک کنیم و یا اینکه با عمل به توصیه‌های بهداشتی و از همه مهمتر محدود کردن روابط اجتماعی، بار سنگینی که بر دوش جامعه پزشکی گذاشته شده را سبک نماییم.
▪️در طول خدمتم هیچ‌وقت با این میزان مرگ و میر مواجه نشده بودم!
مرتضی پرستار بخش عفونی یکی از بیمارستان های دولتی درباره وضعیت پرستاران گفت: در جریان ویروس کرونا، بسیاری از همکارانمان را از دست دادیم چه دکتر، چه پرستار و حتی نیروی خدماتی، اما وقتی به برخی از مردمی که برای رفتن به دورهمی ها یا مسافرت ها در معابر و جاده‌ها صف می‌کشند، نگاه می‌کنم به این می اندیشیدم که جان خیلی از ما بی ثمر فدا شد!
او درباره وضعیت چندی پیش بیمارستان‌ها هم افزود: خیلی از بیمارستان‌های دولتی تختی برای بستری بیمار جدید نداشتند لذا ما هر روز با بیمارستان‌های دیگر در ارتباط بودیم، باید منتظر می ماندیم یک نفر در بخش آی.سی.یو بمیرد تا بیمار دیگری را بتوانیم به جای او بستری کنیم، اصلاً وضعیت خوشایندی نبود و خدا را شکر که آمار مقداری کاهش یافته است.
مرتضی که نزدیک به 12 سال در بیمارستان‌های مختلف پرستاری کرده است ادامه داد: هیچ‌وقت با این میزان مرگ و میر مواجه نشده بودم، حال خوشی نداشتم، بسیاری از ما پرستارها احتیاج به ریکاوری داریم، نه تنها خستگی وضعیت جسمی ما را تحت تاثیر قرار داده که از نظر روحی هم گاهی به فروپاشی می‌رسیم.
وی خاطرنشان کرد: ای کاش افرادی که رفتن به مسافرت از هر چیز برایشان مهمتر است قبل از مسافرت، فقط یک ساعت در یک بیمارستان حضور پیدا کرده و وضعیت را از نزدیک ببینند و بعد برای رفتن به سفر تصمیم بگیرند.
▪️جایگاه واقعی پرستاران آنچنان که شایسته آنهاست دیده نشده است
در ماه‌های اخیر که ویروس کووید – ۱۹ عالم‌گیر شده، پرستاران در یک عرصه مبارزه جهانی با این بیماری کُشنده قرار گرفته‌اند، رویدادی که می‌توان از آن به عنوان یکی از مهم‌ترین بحران‌های تاریخ بشریت یاد کرد.
این روزها که جهان با همه‌گیری این بیماری مُسری و کشنده دست و پنجه نرم می‌کند پرستاران در شرایطی مشغول به خدمت هستند که در هر کشوری در دوران جنگ نیز وضعیت مشابه با آن احساس می‌شود.
پرستاران در بیمارستان ها و مراکز درمانی مشغول به کار هستند، شیفت‌های طولانی را تحمل می کنند، با خستگی، آسیب‌های روانی و جسمی دست به گریبان هستند و خود را در معرض بیماری قرار می دهند تا از بیماران مراقبت کنند.
این واقعیت که حرفه پرستاری از مورد اعتمادترین مشاغل است به شکل کلی مورد تایید قرار گرفته است هرچند، آنچه که اغلب کمتر مورد توجه قرار می گیرد و آنچه همه گیری بیماری کووید – ۱۹ آن را یادآوری کرد نقش همیشگی پرستاران در نظام مراقبت های بهداشتی است، روندی که با همه گیری این بیماری سرعت گرفته است.
در این روزهای سخت که انگار سایه سیاه کرونا رفتنی نیست، دنیا یک قهرمان بیشتر ندارد و آنهم “کادر درمان” است که در چند ماه گذشته سینه به سینه کرونا ایستاده و با وجود خطر دائمی که آنها را تهدید می‌کند تلاش کرده اند مردم را از چنگال این ویروس منحوس بیرون بکشند.
در حالی که در چند ماه اخیر و شرایط فعلی در تمام دنیا تلاش می‌شود تا از کادر درمان برای از خودگذشتگی‌ها و تلاش‌هایشان قدردانی شود، اما در ایران کمبود نیرو، قراردادهای ۸۹ روزه و بی‌مزایا، کارانه‌های معوق و حداقلی و غیره بارهایی سنگین‌تر از کرونا هستند که کمر پرستاران را خم کرده است!
در ایام بحران کرونا بیشترین بار مسئولیت درمانی نظام سلامت کشور بر دوش پرستاران بوده است و در این بین کادر پرستاری فشار مضاعفی را متحمل شده‌اند.
جایگاه واقعی پرستاران آنچنان که شایسته آنهاست به ویژه در بحث وضعیت استخدامی، دیده نشده است هرچند وضعیت کادر پرستاری پیش از شیوع کرونا هم چندان جالب نبود و با شیوع این ویروس، وضعیت بدتر شد،
در این ایام، شیفت‌های کاری روزانه بیشتر از قبل شده و معوقات حداقلی، کفاف هزینه زندگی روزانه آنان با این وضعیت اقتصادی را نمی‌دهد.
