زمین گیری صنعت آذربایجان توسط برق!
گزارش “عصرآزادی” از بی توجهی متولیان به توسعه زیرساخت های صنعت برق و ضربات وارده؛
یونس ژائله: اگر در نحوه تولید انحصاری برق قصد و نیت خاصی وجود دارد بی‌تدبیری محض است!
📌عصرآزادی/ شهرام صادق زاده
آسیب‌های ناشی از خاموشی‌های مکرر برق برای صنایع از موضوعات مورد گلایه این روزهای صاحبان واحدهای صنعتی آذربایجان شرقی است که از این رهگذر دچار خسارت های فراوان می‌شوند؛ موضوعی که نه تنها منجر به زیان‌های جدی به واحدهای تولیدی و صنعتی می‌شود بلکه باعث ضربه‌ای جبران‌ناپذیر به توسعه کشور نیز خواهد شد.
قطعی‌های پی در پی برق سال‌هاست که آسیب هایی فراوان به صنایع کشور وارد کرده است، گویی که تنها راه حل دولت برای جبران کمبودهای انرژی خاموشی‌های مکرر است که سوای دیگر مصائب، موجب ورود خسارت به صنایع می‌شود.
اما آنچه قابل توجه است آنکه در سال ۱۴۰۰ این قطعی‌ها بیش از سال‌های گذشته است به طوری که صدای صاحبان صنایع و کارکنانش را درآورده است چرا که با قطعی برق علاوه بر تحمل گرمای طاقت‌فرسا، مشکلاتی جدی‌تر همچون ورود شوک به تجهیزات برقی، وقفه در چرخه تولید، سردرگمی کارکنان و غیره ایجاد می‌شود.
این در حالی است که صنایع بزرگی مانند فولاد و پتروشیمی با قطعی های مکرر دچار آسیب‌های گسترده‌ای می‌شوند که لازمه بازگرداندن کوره‌ها به چرخه و احیای آنها هزینه‌هایی هنگفت می‌طلبد!
مسئولان وزارت نیرو علل قطعی‌های مکرر برق را افزایش مصرف به دلیل افزایش زودهنگام دمای هوا، کاهش تولید برق توسط نیروگاه‌های برق‌آبی به دلیل خشکسالی بی سابقه در ۴۰ سال اخیر و وجود مزارع استخراج بیت کوین عنوان می‌کنند اما در واقع، بی‌تدبیری دولت و عدم توسعه زیرساخت‌ها علت وضعیت اسفناک کنونی است.
▪️علت اصلی خاموشی‌ها بی توجهی به توسعه زیر ساخت‌های صنعت برق است!
به گفته کارشناسان، قطعی برق به این شکل خلاف ماده ۲۵ قانون بهبود فضای کسب و کار است زیرا در این ماده به صراحت تاکید شده که دولت حق ندارد در زمان کمبود برق، جریان برق یا گاز صنایع را قطع کند و اگر این کار را انجام دهد باید جبران خسارت کند.
در یک نگاه گذرا، تا همین نقطه هم خسارات زیادی به صنایع وارد شده و آنها توان بیش از این را ندارند لذا صنایع خصوصی در این شرایط دچار مشکل خواهند شد، این اجباری است که به هر حال بر صنایع تحمیل می‌شود.
کارشناسان حوزه انرژی برخلاف اظهارات دولتمردان، کم کاری و کم توجهی دولت به افزایش و توسعه ظرفیت نیروگاه‌های تولید برق و همچنین سیاستگذاری‌های غلط را علت وضعیت کنونی می‌دانند.
طبق برنامه ششم توسعه باید سالانه ۵ هزار مگاوات ظرفیت جدید به شبکه برق کشور اضافه می‌شد اما عملاً نیمی از آن محقق شده است و امروز ظرفیت تولید برق در کشور حدود ۵۵ هزار مگاوات است در حالی که اکنون مصرف برق به ۶۶ هزار مگاوات می‌رسد.
همچنین بایستی طبق برنامه ششم توسعه تا سال ۱۴۰۰، پنج هزار مگاوات نیروگاه برق تجدید پذیر تولید می شد اما این امر تاکنون تنها ۵۰۰ مگاوات محقق شده است!
آنچه که مشخص است علت اصلی خاموشی‌ها در کشوری که خود صادرکننده برق بوده چیزی جز بی توجهی و بی‌کفایتی مسئولان در توسعه زیر ساخت‌های صنعت برق نیست.
دولتی که به جای برنامه ریزی مناسب و توجه به ظرفیت‌های داخلی همه مشکلات را به تحریم‌ها و عوامل کم تاثیر گره می‌زند و در ۸ سال گذشته به جای سیاست‌گذاری صحیح با قیمت گذاری دستوری بسیاری از صنایع از جمله صنعت برق را زمین‌گیر کرده و علی‌رغم شعار‌های متعدد فضا برای سرمایه‌گذاری و مشارکت مردمی را مورد توجه قرار نداده و تنها علت عدم سرمایه‌گذاری را توقف فاینانس به دلیل تحریم و شوک‌های ارزی عنوان می‌کند!
▪️تعطیلی برخی صنایع آذربایجان شرقی عواقب ناگواری به دنبال خواهد داشت!
قطعی برق که از اوایل خرداد ماه به طور غیر منتظره‌ای در سطح آذربایجان شرقی رخ داد گلایه‌های زیادی را از سوی شهروندان و تبعات زیادی را به همراه داشت.
این قطعی گسترده، شوک بزرگی به صاحبان بخش صنعت وارد کرد تا در کنار به دوش کشیدن بسیاری از مشکلات اقتصادی، وارد آمدن خسارات متعدد به مواد اولیه و تاسیسات خود را نیز به نظاره بنشینند.
در همین راستا و به دلیل بررسی مشکلات قطعی برق صنایع آذربایجان‌شرقی، تعدادی از مسئولان و صاحبان صنایع حساس و پرمصرف استان در اتاق بازرگانی تبریز به همفکری پرداختند.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تبریز گفت: تمام دغدغه‌ها و مشکلات اصحاب صنایع آذربایجان شرقی را درک می‌کنیم و چندین گزینه را برای جبران مشکل قطعی برق بررسی کرده‌ایم که یکی از موضوعات مطرح شده این بود که هر شهرک صنعتی یک روز در هفته تعطیل شود اما با این کار هم کمبود برق جبران نشد.
مسعود بنابیان افزود: با توجه به اینکه قطعی برق منازل و بیمارستان‌ها، مسائل و مشکلاتی را به وجود می‌آورد در شورای عالی امنیت ملی تصویب شد که ۷۰ واحد صنعتی با مصرف بالای سه مگاوات، در دو هفته آینده تعطیل شود اما این‌موضوع نیز برای این صنایع مقدور نیست چرا که تعطیلی واحدهایی مانند مرغداری‌ها، واحدهای فولاد، لبنیات ها، سیمان صوفیان و غیره عواقب زیادی را به دنبال خواهد داشت.
▪️اگر برنامه‌ای برای تولید برق وجود دارد همه بخش ها باید ورود پیدا کنند
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تبریز در این جلسه گفت: تصور اینکه با تعطیلی کارخانه‌ها و مراکز تولیدی و صنعتی چه مشکلاتی در شهر و استان به وجود خواهد آمد بسیار دشوار است زیرا باید برای آینده برق کشور برنامه جدی داشته باشیم.
یونس ژائله ادامه داد: با توجه به این که در سال‌های قبل نیز با مشکل قطعی برق مواجه بودیم سوال اصلی این است که چرا برای حل این مشکل اقدامی انجام ندادیم و چه کار باید می‌کردیم که نکرده‌ایم!؟
وی افزود: اکنون با کمبود ۱۰ هزار مگاواتی برق مواجه هستیم در حالی که اگر ۷۰ واحد پرمصرف آذربایجان شرقی را تعطیل کنیم چیزی حدود ۲۰۰ مگاوات خواهد شد که سهم بسیار ناچیزی از کمبود را جبران خواهد کرد لذا انتظار داریم برنامه مشخصی داده شود تا تکلیف بخش خصوصی و شهرک‌های صنعتی مشخص شود.
ژائله تاکید کرد: باید تکلیف بخش خصوصی مشخص شود؛ اگر برنامه‌ای برای تولید برق وجود دارد همه باید ورود پیدا کنیم اما اگر قصد و نیتی وجود دارد که تولید برق، انحصاری باشد در سال‌های بعد نیز با کمبود برق مواجه خواهیم شد که این موضوع بی‌تدبیری محض است!
رئیس اتاق بازرگانی تبریز با بیان اینکه سدهای موجود برای تولید برق نبوده بلکه برای بحث تامین آب کشاورزی هستند اظهار کرد: در بحث اورهال کردن کارخانجات تولید برق در کشور به موقع اقدام نمی‌کنیم و در کنار این موضوع عواملی مانند تحریم، نرسیدن بودجه و غیره مشکلاتی را در بحث برق به وجود آورده است.
وی در پایان سخنان خود با اشاره به اینکه استاندار آذربایجان شرقی دلسوزانه پیگیر موضوع برق است بیان کرد: سال گذشته قرار بود به مقدار ۱۲۰ مگاوات برق در شهرک‌های صنعتی استان تولید شود حتی محل احداث نیروگاه نیز مشخص شد اما نمی‌دانیم به چه دلیل عده‌ای مخالف اجرای این مصوبه هستند!
▪️توازنی بین مصرف و تولید برق در آذربایجان شرقی وجود ندارد!
مدیرکل مدیریت بحران استانداری آذربایجان شرقی نیز گفت: میزان بارش های امسال ۲۸ درصد و روان‌آب ها و میزان آب سد ها ۴۰ درصد کاهش یافته و هوا نیز چندین درجه گرم‌تر شده است که برا اساس گزارش اداره کل هواشناسی استان، گرمای تبریز در خرداد ماه امسال در طول ۷۰ سال گذشته بی سابقه بوده است.
محمدباقر هنربر با بیان اینکه نیروگاه آبی از مدار خارج شده و توازنی بین مصرف و تولید وجود ندارد افزود: آذربایجان قطب صنعتی کشور است و آقای استاندار نیز به شدت معترض وضعیت فعلی بوده و حتی در این زمینه تماس هایی با وزیر داشته است.
حبیب امین زاده، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان‌شرقی نیز در این جلسه گفت: دبیرخانه مقابله با قطعی برق باید تمامی مصوبات را پیگیری کند و باید مشخص شود که چرا مجوز ایجاد نیروگاه داده نشده است!
مدیرعامل شرکت برق منطقه ای آذربایجان نیز گفت: ۱۵ هزار مگاوات تفاوت بین مصرف و تولید برق وجود دارد و ما برای جلوگیری از فروپاشی سیستم برق مجبور هستیم تمهیداتی انجام دهیم.
افشین روشن میلانی ادامه داد: قبول داریم که در بعضی مواقع بی برنامگی هایی در خاموشی ها وجود داشت که این موضوع خارج از دست ما بود و سیستم به صورت اتوماتیک در هر نقطه از کشور که میزان مصرف بالا بود، برق آن نقطه را قطع می‌کرد.
وی افزود: به تمامی واحدهای تولیدی و صنایع پیشنهاد می‌کنیم که اگر توانایی خرید ژنراتور را دارند، حتما این کار را انجام دهند و نسبت به خرید ژنراتور های گازی و گازوئیلی اقدام کنند.
▪️برق اضطراری در صورتی می تواند کارگشا باشد که از گاز طبیعی و لوله کشی استفاده گردد!
در جلسه اخیر اتاق بازرگانی تبریز تعدادی از صاحبان صنایع پرمصرف و حساس آذربایجان شرقی با بیان نقطه نظرات و ارائه دغدغه‌ها و مشکلات خود در خصوص قطعی برق خواستار رسیدگی هرچه زودتر به موضوع قطعی برق در این واحدهای صنعتی شدند.
فعالان اقتصادی می گویند قطع برق واحدهای صنعتی اتفاق نامطلوب بزرگی است که تبعات و پیامدهای آن در بلندمدت مشهود خواهد بود زیرا این اتفاق می تواند صنایع را به تعطیلی بکشاند.
به گفته آنها، چنین اتفاقاتی ممکن است همچون ویروس کرونا تبعات زیادی برای واحدهای صنعتی به دنبال داشته و باعث آسیب های جبران ناپذیری بر این بخش گردد.
در واقع، واحدهای صنعتی باید از محل فعالیتی که دارند تعهدات خود به کارکنان، بازار و غیره را ایفا کنند و زمانی که واحدهای صنعتی با توقف کار مواجه می شوند، ضرر و زیان های ناشی از آن در ابعاد وسیع در آینده ظهور و بروز خواهد کرد.
اما این سوال در اذهان متبادر می شود که مگر واحدهای صنعتی دارای سیستم برق اضطراری نیستند که در صورت قطعی، بتوان از آن سیستم برای کاهش خسارت های احتمالی استفاده کرد؟
به گفته صاحبان صنایع، بسیاری از واحدهای صنعتی به برق اضطراری مجهز هستند اما نباید از این مهم غافل شد که استفاده از برق اضطراری نیازمند مصرف سوخت و گازوئیل است که تامین گازوئیل نیز کار چندان آسانی نیست و تنها در صورتی برق اضطراری می تواند کارگشا باشد که از گاز طبیعی و لوله کشی استفاده گردد!
