از تولید آسان تا فروش دشوار
“عصرآزادی” از اقتصاد کارگاه های خانگی زنان سرپرست خانوار در آذربایجان شرقی گزارش می دهد؛
✔️ یک کارشناس ارشد سیستم های هوشمند در تبریز:
زیان ناشی از وام های هنگفت بانکی، صدمه بزرگی به زنان سرپرست خانوار وارد می کند که جبران ناپذیر خواهد بود!
📌عصرآزادی/ شهرام صادق زاده
این روزها زنان سرپرست خانوار به دلیل برچسب بیپناه بودن در جامعه از جایگاه مناسبی برخوردار نبوده و هر روز با مشکلات جدید و جدیتری رو به رو می گردند و جالب اینکه می توان گفت تقریباً هیچ نهاد و دستگاه حمایتی به غیر از تخصیص مستمری بسیار محدود و ناچیز به فکر آنها نیست!
به گفته کارشناسان اقتصادی، اتصال واحدهای كسب و كار خانگي به بنگاه هاي بزرگ تر با توسعه كار خانگي ادامه مي يابد و از سويي، تقويت و ارتقای كيفي محصولات مشاغل خانگي با بسته بندي مناسب و دريافت كد بهداشتي، بسياري از مشكلات فروش توليدكنندگان را بر طرف مي كند.
كارشناسان حوزه اقتصادی معتقدند ايجاد بسترهای مناسب براي بازاريابي، برپايي و توسعه بازارها و نمايشگاه ها و فروش محصولات و عرضه محصولات مشاغل خانگي در فروشگاه هاي تعاوني و زنجيره اي بايد اجرايي شود کمااینکه نباید نحوه فروش محصولات خانگی زنان سرپرست خانوار را نیز فراموش کرد!
▪️زنان با وجود تولیدات مطلوب در فروش محصولات خود با مشکل مواجه می گردند!
امروزه با توجه به تورم و شرایط نامساعد اقتصادی اداره یک خانواده برای مردان هم سخت شده است، چه برسد به زنان سرپرست خانوار که در حالت عادی نیز سنگینی بار مشکلات خانواده برای آنها دوچندان است!
در واقع این روزها برای زنانی که بار اداره یک زندگی را به تنهایی بر دوش می کشند پُر از مصائب و سختی های خاص خود است؛ از مشکلات اقتصادی، بیکاری، نابسامانی روحی و روانی گرفته تا نگرش و نوع برخورد اجتماعی، همواره زنان سرپرست خانوار را رنج می دهد و علی رغم مصوبه های قانونی متعدد برای حمایت و توانمندسازی آنها، هنوز زنان سرپرست خانواری هستند که برای گذران زندگی روزمره شان سختی های زیادی را متحمل می شوند.
زنان سرپرست خانوار در آذربایجان شرقی مسير زندگي پر پيچ و خمي را طي مي کنند، زناني که همسرانشان یا فوت كرده اند يا از كار افتاده اند و يا طلاق گرفته اند، رنج هايي كه برخي از اين زنان تحمل مي كنند قابل درک براي بسیاری از افراد نیست.
سختی زندگی برای یک زن سرپرست خانوار که در مناطق محروم و دور افتاده و مرزی آذربایجان شرقی به مراتب بیشتر از زن سرپرست خانواری است که در مناطق توسعه یافته و یا حتی حاشیه نشین تبریز روزگار میگذراند.
در مناطق صعب العبور آذربایجان شرقی، زنان سرپرست خانوار که اغلب تحصيلات چندانى هم ندارند از نابرابرى دسترسى به آموزش و عدم کسب مهارت و اتکا به مرد خانواده براى تامين زندگى رنج مى برند همچنین نگاه سنتی حاکم بر جامعه دراین مناطق با توجه به نوع فرهنگ ها متفاوت است.
متاسفانه بسیاری از زنان سرپرست خانوار در این استان به دلیل موانع و مشکلات مختلف، تحت پوشش نهادهای حمایتی قرار نداشته و با وجود تولیدات قابل قبول، در فروش محصولات خود با مشکل مواجه می گردند.
در همین حال حمایت سازمان های متولی از زنان سرپرست خانوار و میزان مستمری ماهیانه ای که پرداخت می کنند به واقع در عمل نتوانسته است باری از دوش این قشر بردارد و برای همین منظور، به سوی تولیدات خانگی روی می آورند.
مهمترین راهکار در این زمینه، توانمندسازی زنان به طور کلی و توانمندسازی زنان سرپرست خانوار به طور ویژه و بسترسازی برای فروش تولیدات آنهاست زیرا به هر حال بخشی از زنان جامعه ما به دلیل طلاق، فوت همسر، اعتیاد همسر، بد سرپرستی و غیره به زنان سرپرست خانوار تبدیل میشوند و بدیهی است که با توجه به افزایش آمار طلاق و اعتیاد، روزبهروز بر تعداد این زنان افزوده شود!
در حقیقت، این موضوع باید به طور اساسی مورد تحلیل و آسیب شناسی خبرگان اجتماعی قرار گیرد زیرا به نظر میرسد تربیت دختران از کودکی و بعدها در سنین بالاتر باید به شیوهای باشد که زنان هم بتوانند همانند مردان به ایفای نقشهای شغلی و اجتماعی بپردازند.
جامعهای که زنان را در حوزه فعالیتهای اقتصادی به حاشیه میراند و ساز و کارهای اشتغال آنان را فراهم نمیکند نمیتواند انتظار داشت زنان سرپرست خانوار آن جامعه بتوانند از عهده مشکلات اقتصادی خود برآیند زیرا از دخترانی که آمادگی داشتن شغل را پیدا نکردهاند و در یافتن شغل مناسب حتی تحصیل کردههای آنها دچار مشکلات مختلفی هستند چطور میتوان انتظار داشت در صورتی که به زنان سرپرست خانوار تبدیل شوند بتوانند شغلی اختیار کنند و زندگی آبرومندانهای داشته باشند ناگفته پیداست که در شرایط فعلی زنان سرپرست خانوار به بار سنگینی بر دوش جامعه تبدیل میشوند!
بدین ترتیب، در حال حاضر با کاهش آمار ازدواج و افزایش زنان هرگز ازدواج نکرده این زنان در آیندهای نه چندان دور به دلیل از دست دادن اعضای خانواده به ویژه پدر و مادر به زنان سرپرست خانوار تبدیل میشوند و در صورتی که برای آینده این گروه سیاستهای درستی اتخاذ نشود مشکلات زیادی برای جامعه ایجاد خواهد شد!
▪️مسئولان به دنبال راهکار در توسعه اشتغال خانگی و واحدهای امن برای زنان نیستند!
یک روانشناس اجتماعی با اشاره به برخی از مشکلات و موانع اشتغال برای زنان سرپرست خانوار گفت: در دنیای امروز مسئله اشتغال زنان با موانع و مشکلات زیادی مواجه است و در سطح جهانی چنین مشکلاتی وجود دارد و تنها مختص کشورمان نیست.
مرجان انصاری افزود: متاسفانه در جامعه ما نگرشهایی در مورد زنان بیسرپرست وجود دارد که همین دیدگاهها، کسب شغل مناسب برای آنها را دشوارتر میکند، زیرا این زنان سرپرست خانوار در پیدا کردن شغل نیاز به امنیت اجتماعی و امنیت شغلی و امنیت در محیط کار دارند.
وی ادامه داد: امنیت اجتماعی به این معناست که زن بتواند در جامعه به خوبی حضور یابد و نیاز خود را برای جستجوی کار مطرح کرده و بدون اینکه مورد سواستفاده قرار بگیرد از شغلی مناسب و پایدار و ایمن برخودار باشد.
انصاری اضافه کرد: طبق بررسیها و بسیاری از نظرسنجیها از زنان سرپرست خانوار، بهترین شغل برای آنها مشاغلی است که در منزل و یا محیطهای زنانه انجام شود و در واقع مشاغل خانگی، بهترین فرصت در تامین امنیت اجتماعی و آرامش فکری و روحی زنان سرپرست خانوار می باشد.
این روانشناس اجتماعی بیان کرد: وجود تولیدی های کوچک در خانهها و محلهها و فعالیت در منزل و یا در فرهنگ سراها و محیط های امن و زنانه از جمله مطالبات زنان سرپرست خانوار است و باید در این زمینه مسئولان به دنبال راهکارهای مناسبی در توسعه اشتغال خانگی و یا واحدهای امن برای این زنان باشند.
وی خاطرنشان کرد: اشتغالهای خانگی موجب میشود زنان سرپرست وقت بیشتری با خانواده داشته باشند و با تنش و دغدغه کمتری روبرو شوند به خصوص اینکه زندگی زنان سرپرست همواره با تنشها و استرسهای زیادی همراه است و اشتغال مناسب بخش زیادی از تنشها را از میان میبرد.
انصاری اضافه کرد: مشاغلی همچون خیاطی، آشپزی، انجام هنرهای دستی، ساخت صنایع دستی، قالی بافی و جواهرسازی از جمله کارهایی است که به لطافت و روحیه مناسب نیاز دارد و از همه مهمتر نیاز به گذراندن دورههای خاصی و یا تحصیلات عالی ندارد و به راحتی آموخته میشود و باید نحوه فروش آنها هم در نظر گرفته شود!
▪️بخش خصوصی میتواند حامی زنان تولیدکننده باشد اما سنگ اندازی ها نمی گذارد!
یک کارشناس ارشد سیستم های هوشمند در این زمینه گفت: برای ارائه خدمات بهتر برای مشاغل خانگی آذربایجان شرقی یک سامانه هوشمند موسوم به پام کالا راهاندازی شده است تا با همکاری کمیته امداد استان، یک پنل فروشگاهی رایگان در اختیار کلیه مددجویان تحت پوشش قرار داده شود.
ربیعه بصیریان با اشاره به اینکه مراحل صفر تا صد تولید و فروش محصولات آنها توسط این سامانه انجام می گیرد ادامه داد: قرار است بخش اعظمی از سود این فرآیند در اختیار خود مجموعه جهت سرمایهگذاری و توسعه کسب و کارها قرار داده شود.
وی افزود: بسیاری از فعالان مشاغل خانگی و مددجویان به حمایت مالی نیاز دارند که طی مذاکرات به عمل آمده، عملیات فروش توسط درگاه های بانکی انجام خواهد شد تا در این شرایط نامناسب اقتصادی اقدام عاجلی برای فعالیت مددجویان انجام گیرد.
بصیریان، خرید امن را با امنیت روانی میسر دانست و اضافه کرد: اعضای سامانه پام کالا جزو خیرین کاری هستند و ۸۰۰ میلیون تومان برای راه اندازی آن در تبریز سرمایهگذاری شده است لذا از حدود ۱۰۰ راهبر ثبت نام به عمل آمده و در مرحله فاز ورود به بازار قرار دارند که هدف از آن، تحویل کالا از درب منزل و تحویل مستقیم به مشتری می باشد.
وی وجود اینترنت رایگان را متضمن خدمات بهینه تحویل کالای خانگی به مشتریان دانست و تاکید کرد: متاسفانه آن دسته از تولیدکنندگانی که در مناطق محروم و روستاها زندگی می کنند از داشتن موبایل هوشمند اندروید محرومند که این موضوع باعث می شود قادر به انتقال دیتاهای خود نباشند لذا از طریق راهبرهای کمیته امداد، دیتاها اخذ شده و در سایت بارگذاری می گردد تا فروش کالا به آنها اطلاع داده شود.
بصیریان، از استقرار سامانه پام کالا در مرکز رشد دانشگاه تبریز خبر داد و اظهار کرد: مسئولان باید در کنار کارآفرینان باشند و پشتیبانی های لازم را به انجام رسانند زیرا ارگان های خصوصی به خوبی میتوانند به حمایت از کارآفرینان بپردازند اما سنگ اندازی بزرگترین مشکل حال حاضر این عزیزان است.
وی یادآور شد: اغلب زنان سرپرست خانوار عضو این مجموعه دارای فرزند بوده و وضعیت اقتصادی نامناسبی دارند که خرید اجناس و کالاهای تولیدی آنها از طریق سامانه پام کالا به نوعی نجات اقتصاد کارگاه های خانگی محسوب می گردد که گاه حتی تحت پوشش نهادهای حامی گر نیز قرار ندارند!
این کارشناس ارشد سیستم های هوشمند با ذکر این نکته که فقر، شایسته آذربایجان شرقی نیست خاطرنشان کرد: همگان باید دست در دست هم دهند تا تمام زنان خانوار تحت پوشش سامانه فروش تولیدات خانگی قرار گرفته و گردش مالی صورت گیرد زیرا زیان ناشی از وام های هنگفت بانکی، صدمه بزرگی به زنان سرپرست خانوار وارد می کند که جبران ناپذیر خواهد بود!