“عصرآزادی” از نگرانی مردم درباره میزان ایمنی واکسن های کووید – ۱۹ گزارش می دهد؛ حفظ آرامش، ضامن وداع با کرونا
? عصر آزادی آنلاین/ شهرام صادق زاده
از زمان تولید واکسن کووید – ۱۹ در کشورهای مختلف جهان نظریه‌ها و سوالات متعددی در رابطه با این نوع واکسن ها مطرح گردید که گاهی پاسخ‌ها کاملاً ضد و نقیض بود و موجب سردگمی مردم شد!
اکنون با توجه به اینکه بسیاری از کشورها از جمله ایران واکسیناسیون عمومی کووید – ۱۹ را آغاز کرده و بخش قابل توجهی از مردم استانها واکسینه شده اند حال این سوال مهم مطرح می شود که ماندگاری این واکسن در بدن چقدر است!؟
به گفته متخصصان، هنوز به درستی مشخص نیست که واکسن کرونا تا چه مدت بدن را در برابر این ویروس ایمن می‌کند؛ در حالی که تزریق واکسن ضامن عدم ابتلا به بیماری نیست و موجب مصونیت ۱۰۰ درصدی در برابر ویروس هم نمی‌شود!
البته واکسن مانع ابتلا به علایم شدید بیماری یا مرگ ناشی از آن می‌شود، اما هیچ واکسنی ۱۰۰ درصد کارآیی ندارد بنابراین، رعایت تدابیر ایمنی استاندارد حتی پس از تزریق واکسن نیز برای محافظت از خود و اطرافیان ضروری است.
▪️واکسن به بدن می آموزند چگونه در برابر ویروس کرونا واکنش نشان دهد
ویروس منحوس کرونا عامل بیماری کووید – ۱۹ از اواخر سال ۲۰۱۹ در شهر ووهان چین مشاهده و در مدت کوتاهی در همه جهان منتشر گردید به طوری که سازمان بهداشت جهانی در اسفند ۹۸ بروز پاندمی یا همان همه‌گیری جهانی این بیماری را تأیید نمود.
فاز اول واکسیناسیون در زمستان ۱۳۹۹ برای کارکنان حوزه بهداشت و درمان و خط اول مواجهه با بیماری کرونا انجام گرفت و بعد از آن افراد بسیار پرخطر جامعه از جمله سالمندان در مراکز نگهداری، مراکز معلولان جسمی و حرکتی، جانبازان واکسینه شدند.
فاز دوم واکسیناسیون نیز در بهار و تیر ۱۴۰۰ شامل حال افراد مُسن بالای ۶۵ سال به ترتیب گروه‌های پنج سال از بالا به پایین بوده و همچنین افراد ۱۶ الی ۶۴ ساله دارای حداقل یک بیماری زمینه‌ای انجام گردید.
یک شایعه رایج در مورد واکسن‌هایی که در ماه‌های اخیر ظاهر شده است این اتهام است که آنها برای مدت طولانی در بدن فعال می‌مانند یا نه؛ ادعایی که در برخی افراد تردید عدم تزریق واکسن را افزایش داده است!
با این حال، واکسن‌ها طی چند روز یا چند هفته از بدن ما پاک می‌شوند و این واکنش ایمنی در برابر ویروس سارس – کوو – ۲ است که به نظر می‌رسد برای مدت طولانی ادامه دارد.
این امر به دلیل باقی ماندن واکسن‌ها در بدن نیست زیرا واکسن‌ها سیستم ایمنی بدن را تحریک می‌کنند و به او می‌آموزند که در صورت مواجهه با ویروس کرونا چگونه واکنش نشان دهد!
به گفته متخصصان بیماری های عفونی، واکسن های کووید دفاع طبیعی بدن را در مورد نحوه تشخیص و کُشتن ویروس نشان داده و سپس ناپدید می‌شوند زیرا آنها با ما نمی مانند، DNA ما را هم تغییر نمی‌دهند و عوارض جانبی جدی ناشی از واکسیناسیون فوق‌العاده نادر است.
▪️هموطنان نباید نگران اثربخشی واکسن‌های داخلی پاستور و برکت باشند
پزشکان معتقدند بعد از تزریق دُز اول مصونیت کمی ایجاد می‌شود و پس گذشت ۴ هفته از تزریق دُز دوم، تاثیرگذاری واکسن تکمیل می‌شود اما تقریباً هیچ واکسنی در دنیا مصونیت ۱۰۰ درصدی ندارد و به همین دلیل، آنها توصیه می کنند مردم بعد از تزریق واکسن هم رعایت پروتکل‌های بهداشتی را جدی بگیرند!
مدیر اجرایی پروژه واکسن داخلی COVID – ۱۹ گفت: تمام واکسن‌های ایرانی کرونا در نسخه‌های متعدد پیش رفته است و برخی از آنها مانند پاستور و برکت ایمنی زایی خوبی ایجاد کرده‌اند لذا مردم نباید نگران اثربخشی واکسن‌های داخلی باشند.
وطن پور افزود: وقتی می‌گوییم اثربخشی واکسن تا چه اندازه است میزانی مدنظر است که چقدر از ابتلا جلوگیری می‌کند که این بسیار مهم است، بخش دیگری از اثربخشی هم به این بر می گردد که اگر فرد مبتلا شود چقدر عوارض شدید منجر به بستری دارد.
وی ادامه داد: معنای دیگر اثربخشی این است که اگر فرد بستری شد چقدر احتمال مرگ دارد، لذا در بررسی واکسن‌ها تست‌هایی انجام می‌شود که ببیند یک واکسن چقدر ایمنی سلولی و چقدر ایمنی هومورال را بالا می‌برد و نتیجه آخر اینکه تست‌های متعددی انجام می‌شود که وقتی می‌گوییم واکسنی اثربخش است در واقع میزان ابتلاء کاهش پیدا کند.
وطن پور اضافه کرد: در برخی از خانواده‌ها مشاهده شده که کسانی که واکسن نزده‌اند کرونا گرفته‌اند و کسانی که واکسن زده‌اند کرونا نگرفته‌اند، پس اولین شرط واکسن این است که فرد کرونا نگیرد و دوم اینکه اگر فرد به کرونا مبتلا شد عوارض شدید منجر به بستری نداشته باشد و اگر هم بستری شد منجر به مرگ نگردد.
مدیر اجرایی پروژه واکسن داخلی کووید – ۱۹ تاکید کرد: تمام واکسن‌های ایرانی ضد کرونا که در کشور تولید شده است اثرات خوبی را در این سه حوزه داشته‌اند لذا ضمن اینکه اثرات آن را در جامعه می‌بینیم اگر مردم ماسک زدن و استفاده از ضدعفونی کننده را در کنار واکسن رعایت کنند مطمئناً میزان ابتلا، میزان بستری و میزان مرگ کاهش می‌یابد.
▪️نمی‌توان به طور قطعی از مدت زمان اثربخشی واکسن سخن به میان آورد
یک عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی در این باره گفت: به دلیل اینکه از عمر ساخت واکسن یکسال نگذشته است نمی‌توان به طور دقیق و قطعی از مدت زمان اثربخشی آن سخن به میان آورد.
مصطفی جوانیان افزود: واکسن‌های مختلف سال هاست که بر علیه بیماری های واگیردار تولید می شوند و به دنبال همان هم تمام اطفال بعد از تولد واکسن ها را به شکل های مختلف دریافت می کند و نتیجه آن کنترل و مهار بیماری های واگیر شد.
وی ادامه داد: بیماری فلج اطفال، سرخجه، سیاه سرفه، کزار و غیره از جمله بیماری های واگیردار هستند که به خوبی توسط واکسن مهار شده اند اما به دنبال ایجاد همه گیری بیماری کرونا، واکسن کرونا در کمتر از یکسال تولید شد و در سراسر جهان استفاده می شود اما از آنجایی که واکسیناسیون اهمیت آن از گذشته مشخص است معمولا یک راه کم عارضه و نسبت به عوارض بیماری بسیار عوارض واکسن کمتر است و خوشبختانه اثربخشی خوبی دارد.
جوانیان اضافه کرد: در حال حاضر مدت ۶ ماه اثر بخشی واکسن کرونا قطعی است و دُز سوم پس از یکسال لازم است و باید منتظر نتایج علمی فرآیند تزریق دُزهای فعلی باشیم.
وی با اشاره به اینکه عوارض مربوط به واکسن کرونا به سه دسته تقسیم می شوند گفت: در شرایطی که فرد مقداری احساس کوفتگی بدن، ضعف و بیحالی دارد اما به کار عمومی خود می تواند برسد و مشکل خاصی در روند فعالیتش ایجاد نشد، جزو دسته عوارض خفیف محسوب می شود.
جوانیان بیان کرد: زمانی که فرد نتواند کارهای خودش را انجام دهد و اختلال در روند کاری ایجاد شود جزو دسته عوارض متوسط محسوب می شود و در عوارض شدید نیاز به بستری شدن بیمار است.
▪️همه افرادی که واکسن تزریق می کنند به طور ۱۰۰ درصد مصون نمی شوند
یک متخصص بیماری‌های عفونی در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است تزریق واکسن‌های کرونا به ویژه آن‌هایی که از نوع ویروس کشته شده نبوده و حاوی بخشی از پروتئین ویروس هستند موجب مثبت شدن آزمایش PCR شوند گفت: بروز چنین اتفاقی اصلاً ممکن نیست و تزریق واکسن ربطی به مثبت شدن آزمایش PCR ندارد.
حمید عمادی ادامه داد: البته ممکن است فردی هنگام تزریق واکسن کرونا در حال طی کردن دوره کمون بیماری بوده باشد و چند روز بعد از واکسن زدن علائم کووید در او بروز پیدا کند و تستش هم مثبت شود ولی این مثبت شدن ربطی به تزریق واکسن ندارد زیرا از زمانی که ویروس وارد بدن بیمار می‌شود تا وقتی علائم بالینی ظاهر شوند ممکن است ۲ تا ۱۴ روز طول بکشد که ما به این بازه زمانی دوره کمون می‌گوییم.
وی افزود: اگر قبل از تزریق واکسن ویروس کووید – ۱۹ وارد بدن شود واکسن نمی‌تواند جلوی بروز علائم بیماری را بگیرد و از این رو احتمال دارد افرادی در این دوره واکسن تزریق کنند و بعد از بروز بیماری فکر کنند به دلیل تزریق واکسن تستشان مثبت شده است در حالی که چنین نیست و این دو با هم مرتبط نیستند!
عمادی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه بعد از تزریق واکسن چه زمانی در خون آنتی بادی تشکیل می‌شود اظهار کرد: معمولاً در بهترین حالت ۲ تا ۳ هفته بعد از تزریق دوز اول واکسن در بدن آنتی‌بادی تشکیل می‌شود و حتی در صورتی هم که بیمار شویم به طور طبیعی ۲ تا ۳ هفته طول می‌کشد تا بدن علیه ویروس آنتی‌بادی تولید کند و با تزریق واکسن به صورت آنی مصونیت ایجاد نمی‌شود و باید بازه زمانی ۲ تا ۳ هفته طی شود.
این متخصص بیماری‌های عفونی اضافه کرد: واکسن‌های مختلف از لحاظ ایمنی‌بخشی با یکدیگر متفاوتند، برای مثال اگر ۴ هفته از تزریق دُز دوم واکسن اسپوتنیک بگذرد این واکسن ۹۲ درصد ایمنی ایجاد می‌کند و به همین مقدار آنتی‌بادی محافظت کننده در بدن تشکیل می‌شود، در واکسن‌هایی نظیر سینوفارم و بهارات که از نوع ویروس کشته شده هستند این مقدار کمتر است و همه افرادی که واکسن می‌زنند به طور ۱۰۰ درصد در مقابل بیماری مصون نمی شوند.
