“عصرآزادی” از افق آزادسازی واردات خودرو به کشور در آینده نزدیک گزارش می دهد؛

✔ یک کارشناس می گوید خودروی تولید داخل نمی تواند در بازار خارجی رقابت کند زیرا خودروی ایرانی برای خارجی ها خیلی ارزان تمام می شود!

📌عصرآزادی/ شهرام صادق زاده

با گذشت حدود ۵۵ روز از سال جدید، بازار خودرو هنوز روز خوش ندیده و با عرضه قطره چکانی خودروها، قیمت‌ها کماکان با روندی کُند اما مستمر در حال افزایش هستند و خریداران در شرایط تحویل اتومبیل های گران و بی کیفیت گرفتار می شوند!

اگر به یاد داشته باشید اواخر سال ۹۷ بود که بر اساس مصوبه سران سه قوه و به علت محدودیت‌ های ارزی، واردات خودرو به مدت سه سال ممنوع شد و این محدودیت در پایان اردیبهشت ماه امسال تمام می‌شود و با تأکید دستگاه های مختلف که مصوبه واردات خودرو تعریف شده است واردات آن آزاد خواهد شد.

برخی ها معتقدند که مقوله آزادسازی واردات خودروها شاید التهابات فعلی بازار خودرو را برطرف نموده و عرضه و تقاضا مدیریت گردد اما در مقابل، مخالفان می گویند که این امر تاثیر چشمگیری بر روی تولیدات داخل نخواهد داشت!

حالا هم دبیر انجمن واردکنندگان خودرو با اشاره به اینکه نخستین خودروهای وارداتی اواخر شهریور راهی بازار می‌شوند گفته که از همان ماه اول، شاهد کاهش قیمت‌ها خواهیم بود چرا که واردات خودرو شوک به بازار وارد می‌کند؛ مسئله ای که البته تضمینی برای آن وجود ندارد!

▪️بازار خودرو بی توجه به موافقت با واردات به روند افزایشی خود ادامه می دهد!

 

کلیات آیین‌نامه واردات خودرو اخیراً در هیئت‌ وزیران کلید خورده و روش‌های متعدد واردات خودرو در مراحل نهایی تصویب قرار دارد تا مشخصات فنی و قیمت خودروهای وارداتی معلوم گردد.

وزیر صمت معتقد است در شرایط کنونی با توجه به اینکه تولید خودرو بسیار کمتر از تقاضای بازار است، واردات برای تنظیم و کنترل بازار آزاد خودرو ضروری است اما توضیح نداده واردات خودرو با چه شرایطی در نظر گرفته شده است!

فعالان بازار خودرو در میان دلایل افزایش قیمت خودروهای وارداتی به این نکته نیز اشاره می کنند که محدودیت عرضه این خودروها یکی از عوامل اصلی رشد قیمت این خودروها محسوب می شود، چرا که خودروها در اختیار تعداد محدودی از واسطه ها قرار دارد و این عده هستند که در حال بازارگردانی خودروهای واردتی می باشند!

جدّی شدن طرح واردات خودرو به کشور هر چند این تصور را به وجود آورد که قیمت وارداتی ها را کاهش خواهد داد اما رصد بازار خودرو نشان دهنده آن است که بازار بی توجه به موافقت با واردات خودرو، به روند افزایشی خود ادامه می دهد!

بالاخره پس از کِش و قوس های فراوان، مجمع تشخیص مصلحت نظام  با طرح واردات خودرو موافقت کرد تا به این طریق طرح واردات خودرو به ایستگاه پایانی نزدیک شده و پس از چهار سال مُعطلی، واردات خودرو وارد فاز جدی‌تری گردد!

البته واقعیت این است که موافقت مجمع تشخیص مصلحت نظام با وارات خودرو نیز نتوانست قیمت وارداتی ها را کاهشی دهد به طوری که مقایسه قیمت وارداتی ها در اواخر اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ نسبت به اخرین روزهای اسفند ماه ۱۴۰۰ از افزایشی شدن بازار خودروهای وارداتی حکایت دارد.

به گفته فعالان بازار خودرو، انتشار اخبار ضد و نقیص در خصوص واردات خودرو موجب شده تا اعتماد بازار به این اخبار از دست برود به همین دلیل بازار بدون توجه به این اخبار شکل افزایشی خود را حفظ کرده است!

▪️در حال‌ حاضر عرضه و تقاضای خودرو در داخل کشور با یکدیگر همخوانی ندارد!

 

هم اکنون خودروهای اقتصادی که در سبد تولید خودروسازان قرار دارند، از کیفیت مناسبی برخوردار نبوده و تولید آن‌ها باید متوقف شود.

خودروسازهای ایران در سال گذشته ۹۹۱ هزار و ۶۹۸ دستگاه خودرو تولید کرده‌اند که نسبت به سال ۹۹ افت ۳ درصدی داشته است. خودروی سواری سهمی بالای ۹۰ درصدی از جمع تولیدات خودرو را به خود اختصاص داده است.

نائب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس در این خصوص گفت: با مصوبه خودرویی مجلس و آزاد شدن واردات، بار روانی ممنوعیت از بین خواهد رفت تا سوداگران نتوانند در این بازار فعالیت کنند و حُباب قیمتی خودرو کاهش می‌یابد.

سیدجواد حسینی‌کیا با اشاره به موافقت مجمع تشخیص مصلحت نظام با واردات خودرو افزود: بر اساس مطالبات مردمی و نظرسنجی‌‌ها، مردم واردات خودرو را در ساماندهی بازار و کاهش قیمت‌ها اثرگذار دانسته و از سوی دیگر این مطالبه را همواره در دیدارهای مختلف با نمایندگان مطرح می‌کنند.

وی با بیان اینکه با مصوبه مجلس برای واردات نیازی به خروج ارز از کشور نیست ادامه داد: هر چند شورای نگهبان از این مصوبه ایراد گرفت اما از آنجا که مجلس بر مصوبه خودرویی خود اصرار کرد، تعیین‌ تکلیف آن به مجمع تشخیص مصلحت نظام واگذار شد و اعضای کمیسیون صنایع و معادن نیز در جلسات مختلف نظرات کارشناسی و ضرورت واردات مدیریت‌ شده خودرو را تشریح کردند.

حسینی کیا با اشاره به اصرار نمایندگان بر واردات مدیریت‌ شده خودرو اضافه کرد: تاکید وکلای مردم در خانه ملت به معنای تضعیف خودروسازان نیست چرا که در حال‌ حاضر عرضه و تقاضای خودرو با یکدیگر همخوانی ندارد!

وی با بیان اینکه با واردات مدیریت‌ شده، بازار خودرو ساماندهی و تعادل ایجاد می‌شود یادآور شد: ممنوعیت واردات خودرو موجب ۸ برابر شدن قیمت خودروهای خارجی شده؛ بنابراین با آزاد شدن واردات، بار روانی ممنوعیت از بین رفته و سوداگران نمی‌توانند در این بازار فعالیت کنند و طبیعتاً حباب کاذب نرخ خودرو کاهش می‌یابد!

▪️آزادسازی واردات بیشتر منجر به کاهش التهاب بازار خودروهای خارجی می شود!

 

یک کارشناس حوزه خودرو درباره آزادسازی واردات خودرو گفت: خیلی ها تصور می کنند که با آزادسازی واردات، قیمت خودرو در ایران تعدیل می شود اما این مسئله تنها بر خودروهای خارجی و برای کوتاه مدت تاثیر می گذارد و عملاً بازار خودروهای داخلی تغییری نمی کند زیرا میزان واردات سهم چندانی در تامین تقاضا ندارد!

فرید زاوه ادامه داد: استمرار تورم در سال های اخیر و کاهش قدرت خرید مردم  منجر شده تا بازار خودرو در ایران ملتهب شود از طرف دیگر، مواد اولیه تولید گران شده و قیمت تولید را بالا برده و سوءمدیریت هم به این گرانی ها دامن زده و باعث شده مردم نتوانند هر خودروی باکیفیتی را خریداری نمایند.

وی افزود: این آزادسازی واردات بیشتر منجر به کاهش التهاب بازار خودروهای خارجی می شود اما دو مسئله وجود دارد؛ نخست اینکه مردم توان خرید خودروهای خارجی را ندارند، از طرف دیگر قیمت ارز در کشور صعودی است و همین قضیه باعث می شود که واردات خودرو گران تمام شود!

زاوه با اشاره به اینکه بازار خودرو تحت تاثیر فضای روانی است اضافه کرد: خودروهای خارجی امروزه قیمت کاذب زیادی دارند و به طور قطع آزادسازی واردات تا حدودی روی قیمت این خودروها اثر دارد اما نباید انتظار داشت که قیمت خیلی پایین بیاید و طولانی مدت نخواهد بود زیرا اقتصاد کشور با تورم بالایی مواجه است.

وی با بیان اینکه تعداد خودروهای وارداتی کمتر از ۵ درصد از میزان تقاضای بازار است یادآور شد: با توجه به کاهش قدرت خرید مردم و گرانی خودروهای خارجی آزادسازی واردات خیلی روی بازار داخلی ها تاثیری نمی گذارد زیرا خودروهای خارجی و خارجی مشتری خاص خودش را دارند!

این کارشناس بازار خودرو با تاکید بر اینکه صنعت خودرو تا زمانی که از انحصار خارج نشود رشد نمی کند گفت: در حال حاضر خودروی تولید داخل نمی تواند در بازار خارجی رقابت کند زیرا خودروی ایرانی برای خارجی ها خیلی ارزان تمام می شود اما با توجه به اینکه خودروهای ایرانی هنوز از کیفیت لازم برخوردار نبوده و توان رقابت با خارجی ها را ندارند عملاً در بازار خارج از ایران به فروش نمی روند، اما در بازار داخلی خودروسازان ایرانی به راحتی محصولات خود را می فروشند!

▪️معلوم نیست با آزادسازی واردات سرنوشت خودروهای ساخت داخل چه می شود!

با توجه به تقاضای سالانه بیش از یک میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاه خودرو و در مقابل، عرضه کمتر از یک میلیون دستگاه در سالهای گذشته، نشان می‌دهد خودروسازان داخلی نتوانسته اند این فاصله را پُر کنند و لذا نیاز به واردات برای تنظیم بازار و کاهش التهابات و آشفتگی مشهود بود!

متاثر از این موضوع و ممنوعیت واردات، در چهار سال گذشته قیمت خودروهای خارجی، مونتاژی و داخلی در کشور با رشد فزاینده‌ای همراه شد به طوری که در اغلب سنوات گذشته در بازار با کمبود خودرو مواجه بودیم و همه نوسانات، واسطه‌گری‌ها و دلالی‌ها به دلیل کمبود خودرو بوده است یعنی اینکه با وجود رشد قیمت‌ها، بازار در رکود و خوابی عمیق به سر می‌بُرد و در عمل خبری از خرید و فروش‌ها نبود!

در حالی که با احتساب قیمت‌ های جهانی و نرخ دلار ۳۰ هزار تومانی، امروز گران‌ ترین خودروی چینی در ایران بیش از ۸۰۰ میلیون تومان نمی‌ارزد اما همگان شاهدیم با قیمت‌های گزافی به فروش می‌روند.

به اعتقاد کارشناسان با این رویه نه فقط صنعت خودرو کشور به جایی نمی‌رسد بلکه شرایط بدتر هم خواهد شد چرا که خودروسازان داخلی به بهانه تولید و اشتغال، هرچه می‌خواهند بر سر مردم می‌آورند اما وقتی به عملکرد خود در تنهایی می‌نگرند چیزی جز سرافکندگی نمی‌بینند و جالب اینکه خجالت هم نمی کِشند!

با این اوصاف، با آزاد شدن واردات خودرو می‌توان انتظار داشت در اندک زمانی قیمت خودروهای خارجی واقعی شود و این در حالی است که نگاهی به قیمت خودروهای خارجی موجود در بازار که عمدتاً از مدل ۲۰۱۷ و در اندک مواردی مدل ۲۰۱۸ هستند در واقع با دلار ۵۸ تا ۷۰ هزار دلاری محاسبه می‌شوند و مصرف‌کنندگان ایرانی بین دو تا سه برابر قیمت‌های جهانی پول بابت خودروها پرداخت می‌کنند.

در حقیقت با آزاد شدن واردات، قیمت مدل‌های قدیمی‌تر همان خودروها کاهش خواهد یافت و اثر روانی خوبی بر بازار خواهد گذاشت، اما معلوم نیست سرنوشت خودروهای ساخت داخل چه می شود زیرا باید تا پایان نیمه نخست امسال صبر کرد!