📌 عصرآزادی آنلاین/ شهرام صادق زاده
یک کارشناس بازار سرمایه می گوید تصمیماتی که دولت در رأس امور قرار میدهد آنقدر دستخوش تغییرات میشوند که سرمایهگذاران نمیتوانند روی این تصمیمات حساب باز کنند!
این روزها بار دیگر قضیه فعل و انفعالات بازار سرمایه بر سر زبان ها افتاده و موضوعی که آیا نرخ بهره با توجه به تورم افسارگسیخته ای که گریبان اقتصاد را گرفته باید افزایش بیابد یا خیر به نُقل محافل اقتصادی تبدیل شده است.
با این حال اکثر سهامداران نگران هستند که میزان خروج پول حقیقی از بازار تشدید شود؛ روندی که در هفته های گذشته تداوم داشته و باعث کاهش چشمگیر ارزش معاملات در طول یک ماه اخیر شده است.
کارشناسان بازار سهام هم اعتقاد دارند دلیل این امر گرایش حقیقیها به سپردهگذاری در پی رشد نرخ بهره بوده است و حالا با تداوم روند افزایشی نرخ بهره بیم آن میرود که حقیقیها بازار را تَرک کرده و روی به سپردهگذاری بیاورند!
به نظر میرسد تا زمانی که تکلیف برجام مشخص نشود و قیمتهای جهانی نیز در شرایط فعلی باشد و عملکرد خوبی نیز از حقوقیها به ویژه صندوق توسعه و تثبیت در بازار نبینیم و بالاجبار باید شرایط موجود را تحمل کنیم…!
▪️نوسان اول
روند نوسانی و منفی بورس با شدت در حال پیشروی است و از طرفی وارد پنجمین ماه از سال شدهایم اما سهامداران کماکان نه تنها شاهد حمایت سیاستگذاران از بورس نیستند بلکه معتقدند که وعدههایشان هم عملی نشده است!
به نظر میرسد تا زمانی که تکلیف برجام مشخص نشود قیمتهای جهانی در شرایط فعلی باشد و عملکرد خوبی نیز از حقوقیها به ویژه صندوق توسعه و تثبیت در بازار نبینیم و به ناچار باید شرایط موجود را تحمل کنیم!
اُفت قیمت کامودیتیها، افزایش تفاوت نرخ دلار نیمایی و آزاد و انتظارات تورمی از مهمترین عوامل مؤثر بر بورس است که روند چند هفته اخیر، بازار را منفی کرده است، از چند روز پیش روند شاخص مثبت شده و رشدهای بیرمقی در حد سه تا پنج هزار واحد ثبت شده که به نظر میرسد بیشتر، حاصل تلاش حقوقیها در انجام معاملات در نمادهای شاخص ساز باشد.
آن طورکه کارشناسان معتقدند امروزه شاخص بورس، ملاک خوبی برای وضعیت حقیقی بازار نیست و ارزندگی هر سهم با توجه به ویژگیها، گزارشات و روند بهخصوص آن باید بررسی شود.
یکی دیگر از عواملی مؤثر در وضعیت فعلی بازار آن است که اقداماتی که دولت برای تعادلبخشی به بازار سرمایه در نظر میگیرد تا زمان عملی شدن بارها تغییر میکند که این عامل در تصمیمات معاملاتی سهامداران و میزان اطمینان آنها به بازار سرمایه بسیار مؤثر است.
به گفته آگاهان، اخذ مالیات یکی از موارد مهم است که مدت طولانی است سهامداران و شرکت های بورسی را در بلاتکلیفی قرار داده و این تغییرات در نهایت موجب خروج سرمایه و سهامداران از بورس و ورود این سرمایه به بازارهای دیگر مانند ارز و طلا خواهد شد.
یکی دیگر از اقداماتی که موجب نارضایتی سهامداران شده، نحوه عملکرد صندوق تثبیت بازار است زیرا این صندوق با دریافت کارمزد از معاملات، باید تعادل را در بازار سرمایه ایجاد کند اما ظاهراً تنها در چند نماد معاملاتی خاص اقدام به معامله میکند لذا اقدامات این صندوق تنها به اُفت کمتر شاخص کل بورس منجر خواهد شد و در بهبود وضعیت بازار تأثیری نخواهد داشت!
▪️نوسان دوم
یک کارشناس بازار سرمایه گفت: اصلیترین موضوعی که منجر به شرایط فعلی بازار سرمایه شده این است که تصمیماتی که دولت در رأس امور قرار میدهد آنقدر دستخوش تغییرات میشود که سرمایهگذاران نمیتوانند روی این تصمیمات حساب باز کرده و چشماندازی برای خود ایجاد کنند.
مهدی ساسانی با بیان اینکه بارها تصمیماتی در خصوص عوارض، مالیات یا دیگر موضوعات گرفته شده و در مدت کوتاهی لغو شده که منجر به ایجاد نوعی بلاتکلیفی برای سرمایه گذاران شده است ادامه داد: در چنین شرایطی سرمایه گذاران از بازار سرمایه خارج میشوند و با خروج سرمایه از بازار، با مشکل کمبود نقدینگی در تابلوی معاملات مواجه میشویم.
وی افزود: قیمتهای جهانی در یک ماه گذشته افت زیادی را تجربه کرده است و با توجه به اینکه بسیاری از شرکتهای بورس ایران صادرات محور است اُفت قیمتهای جهانی در میان مدت باعث افت سودآوری این شرکتها میشود؛ به ویژه شرکتهایی که تقاضا برای محصولاتشان در داخل کشور وجود ندارد از این موضوع بیشتر متضرر میشوند.
ساسانی خاطرنشان کرد: عواملی که گفته شد در کنار برخی مسائل دیگر باعث شده بازار وضعیت فعلی را داشته باشد، گزارشهای سه ماهه برخی از شرکتها بسیار خوب است اما به دلیل نبود نقدینگی در بازار و کاهش معاملات، تغییر خاصی پس از ارائه گزارشات سه ماهه در بازار ایجاد نشد لذا این موضوع مستلزم آن است که دولت برای بازار سرمایه نگاه ویژه داشته باشد، همچنین تغییراتی را که در تصمیمگیریهای خود میدهد، کاهش دهد تا اهالی بازار سرمایه تصمیمات با ثباتتری از دولت ببینند و چشم انداز سرمایه گذاری خود را مشخصتر کنند.
این کارشناس بازار سرمایه در خصوص عملکرد صندوق تثبیت بازار هم تاکید کرد: صندوق تثبیت و توسعه بازار، ماهیانه مبلغی را که از کارمزد ایجاد میشود، دریافت میکند؛ بنابراین ورودی این صندوقها دائماً در حال افزایش است. این کارمزد حاصل معاملات همه سهمهای بازار است اما این دو صندوق فقط در نمادهای خاصی خرید و فروش و تثبیت انجام میدهند و این اقدام باعث میشود که شاخص کل اصلاح کمتری داشته باشد.
▪️نوسان سوم
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز گفت: انتظار ما از دولت توجه ویژه به بورس و بازار سرمایه برای حل مشکلات مردم است زیرا موضوعات مهمی که امروز در فضای کشور در خصوص مباحث اقتصادی مطرح است نیازمند اهتمام و تلاش دولت و پشتیبانی مجلس برای حل مشکلات کنونی کشور است.
محمدرضا پورابراهیمی افزود: اعتقاد ما بر این است که امروز در کشور علیرغم همه کارشکنی های دشمنان نظام و شرایطی که در دولت قبل داشتیم موضوعات مربوط به حل مشکلات اقتصادی با دستان پر توان مجاهدان این کشور همانند عرصه های مختلف امکان پذیر است و خوشبختانه بخشی از نماگرهای اقتصادی در کشور در طول ماه های اخیر وضعیتی را نشان می دهد که به تدریج می توانیم در شرایط بهتر اقتصادی حرکت کنیم.
وی اضافه کرد: با وجود همه تلاش ها نکات و مسائلی در خصوص مباحث کلان وجود دارد، وضعیت نامناسب بازار سرمایه کشور یکی از این مباحث است که انتظار ما از وزارت امور اقتصادی و دارایی رسیدگی جدی به مصوبات مرتبط با حمایت از بازار سرمایه است، لذا در کمیسیون اقتصادی مجلس بارها این مطالب را مدنظر قرار داده ایم که بدون حمایت از بازار سرمایه کشور تولید واقعی در اقتصاد رقم نخواهد خورد و از رئیس جمهور و تیم اقتصادی دولت نیز انتظار داریم از اتخاذ تصمیماتی که در حوزه های مختلف به ویژه در خصوص قیمت گذاری دستوری که مغایر با قوانین بازار سرمایه کشور است، اجتناب کرده و شرایطی را فراهم کنندکه بتوانیم انتفاع را به بازاری که بیش از ۵۰ میلیون نفر در آن ذی نفع هستند برسانیم.
پورابراهیمی تاکید کرد: زمانی که نهایتاً دو میلیون نفر در بازار سرمایه حضور داشتند گذشته و امروز دارندگان سهام عدالت ذی نفعان بازار سرمایه کشور هستند لذا انتظار ما از دولت توجه ویژه به بورس و بازار سرمایه برای حل مشکلات مردم است که به زودی نیز نشست مشترک دولت و کمیسیون اقتصادی در ارتباط با این موضوع در خصوص آخرین اجرای تعهدات دولت در دستورکار قرار خواهد گرفت.
▪️نوسان آخر
در روزهای اخیر نه تنها بازار با ریزش همراه شد بلکه شاهد خروج سرمایههای بیشتری هم نسبت به قبل بود لذا در این شرایط که بسیاری از کارشناسان معتقدند بازار در روزهای مطلوبی به سر نمیبرد و از بیثباتی، تورم و گِرِه خوردن بورس به سیاستهای سیاستگذاران گلایه دارند و انتقاد میکنند، عدهای چشم امید به ماههای آینده دوختهاند!
آنها معتقدند عملکرد گزارشهای برخی از صنایع در اولین فصل از سال جدید حاکی از آن است که برخی از آنها نسبت به شرکتهای دیگر از چشم انداز مثبتی در نیمه دوم سال برای بازگشت به روند تعادلی برخوردارند.
گمانهزنی آنها حاکی از آن است که وضعیت برخی از صنایع در ماههای آینده پربازده خواهد بود و این قضیه یک نوع پیش بینی است که موافقان و مخالفان زیادی دارد چرا که برخی از کارشناسان معتقدند که سیاستگذار اقتصادی در حوزه بورس راه و روشی را در پیش گرفته است که به وضعیت خروج سرمایه و ریزشها دامن میزند.
آنها همچنین به مسئله احیای برجام و قرار گرفتن این موضوع که همچنان در هالهای از ابهام است برای بازار و سرمایهگذاران اشاره میکنند که باعث شده تورم و افزایش قیمت ارز تاثیر چشمگیری روی وضعیت بازار داشته باشد کمااینکه بیثباتی در سیاستهای اقتصادی و تصمیمات خلقالساعه از دیگر موضوعاتی است که آنها در صحبتهایشان به آن اشاره میکنند!
از سوی دیگر اما، عدهای دیگر از کارشناسان معتقدند که در ماههای آینده شاهد رشد اکثر صنایع بورسی به خصوص صنایع فولادی، سیمانی، پتروشیمی، گروههای غذایی، دارویی، فلزات اساسی و اورهسازان خواهیم بود.
به اعتقاد آنها، بورس سرانجام خودش را با تورم مانند دیگر بازارهای موازی خود تطبیق میدهد و شاهد رشد آن خواهیم بود لذا این دسته از کارشناسان می گویند سیاستگذار در ماههای آینده متوجه میشود که باید به بازار سهام نیز مانند دیگر بازارهای مالی اهمیت بدهد و از آن حمایت کند!