ضربه چینی بر خودروی داخلی
“عصرآزادی” از تداوم تولید خودروهای بی کیفیت داخلی علیرغم هشدار کارشناسان گزارش می دهد؛
📌عصر آزادی آنلاین/ شهرام صادق زاده
یک کارشناس صنعت خودرو می گوید به علت مشکلات ایمنی، تولید خودرو نسبت به گذشته کاهش یافته و بازار همچنان با کمبود عرضه مواجه است!
سالهای متمادی است که مردم از کیفیت پایین خودروهای داخلی، بازار انحصاری آن، قیمتهای بالا، شرایط ناعادلانه تحویل و موضوعات دیگر ناراضی هستند.
در ادوار مختلف دولتها و مجلسها هم وعده هایی برای رفع آن داده شد و نه تنها مسئله اصلی حل نشد بلکه اوضاع روز به روز بدتر شد به گونهای که حالا مردم برای خرید خودروهای بی کیفیت داخلی باید چند صد میلیون تومان بپردازند که تضمینی بر ایمنی آنها نیست.
اخیراً جانشین رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی فرماندهی انتظامی کشور از نحوه تولید خودروهای داخلی انتقاده کرده و گفته ادعای وزارت صمت در خصوص افزایش کیفیت خودروها، داستان و ادعایی بیش نیست و هیچ اتفاقی نیفتاده و رانت و مافیا همچنان با قوت کار خود را پیش می برند!
این اظهارات جالب توجه از سوی یک مقام ارشد پلیس راهنمایی و رانندگی نشان می دهد که هنوز هم نباید به بهبود اوضاع و احوال کیفیت خودروهای داخلی امیدوار بود زیرا توجه به استانداردهای جهانی خودروها و رعایت مقوله امنیت سرنشینان تولیدات داخلی چنان پُشت گوش انداخته شده که صدای پلیس راهور را درآورده است!
وی در خصوص از سرگیری شماره گذاری دو خودروی سمند و تیبا که به دلیل مسائل ایمنی متوقف شده بود گفت: پلیس نباید پاسخ این قضیه را بدهد بلکه باید سازمان استاندارد اعلام کند چه اتفاقی افتاده که خودروهایی که پیشتر اعلام کردند فاقد استاندارد است حالا استاندارد اخذ نموده اند…
▪️ناتوانی خودروسازان در تامین قطعات خودرو بحران زا شده است
تا پیش از مخالفت رسمی وزیر صمت با آزادسازی واردات خودرو، قیمت پراید ۱۵۱ میلیون تومان بود اما حالا برخی سایتها قیمت این خودرو را تا ۱۵۵ میلیون تومان هم گزارش داده و اعلام کرده اند که این خودرو در بازار آزاد گاه تا ۱۵۴ میلیون تومان نیز معامله می شود.
عدم عرضه جدید پراید، جوابگو نبودن عرضه خودروهای مشابه آن، نوسان قیمت دلار، وجود تقاضای بالا برای خرید این خودرو ارزانتر از بقیه خودروها و در نهایت اظهارات اخیر وزیر صمت مبنی بر مخالفت با آزادسازی واردات خودرو، خودروی پرطرفدار پراید را گرانتر از قبل کرده است.
هفته گذشته وزیر صمت به صراحت از مخالفت با آزادسازی واردات خودرو صحبت کرده بود که رسانه ها گزارش دادند اگر این اظهارات به معنای لغو احتمالی آزادسازی واردات خودرو باشد شوک جدیدی برای بازار خودرو محسوب میشود و احتمالاً قیمت خودرو را متاثر میکند.
قبلاً پیشبینی میشد پس از آزادسازی واردات خودروهای خارجی و کاهش قیمت این خودروها در بازار، این ارزانی به پراید پرطرفدار هم سرایت کند اما هفته گذشته با اظهارات وزیر صمت، این سناریو تقریباً رنگ باخت، همچنین علاوه بر این، قرار بود در این روزهای نبود پراید در خط تولید، خودروهای جایگزین بتوانند تقاضا برای پراید را پاسخ دهند اما به نظر میرسد خودروسازان در تحقق این هدف ناکام ماندهاند.
آن طور که تاکنون اعلام شده میزان تقاضا در بازار خودرو تا سالانه به ۳ میلیون دستگاه هم میرسد اما خودروسازان حتی به یک میلیون خودرو تولیدی هم دست نیافتهاند، هرچند آنها اعلام کردهاند که میزان خودروهای معوق در طرحهای پیشفروش را به کمترین حد ممکن طی سالهای اخیر رساندهاند اما طبق آخرین گزارش سازمان بازرسی میزان خودروهای ناقص در پارکینگ به ۱۴۰ هزار خودرو میرسد.
ناتوانی خودروسازان در تامین قطعات خودرو به بحران فعلی دامن زده است و در همین حال که بازار به دلیل بیپاسخ ماندن به تقاضاهای موجود تحت فشار است، قیمت دلار نیز نوساناتی داشته که به نظر میرسد این نوسانات به بازار خودرو هم سرایت کرده است.
▪️مشکل کیفیت پایین خودروهای داخلی در صنعت قطعه سازی است
عضو کمیسیون صنایع مجلس با انتقاد از وزارت صمت به دلیل توجه صرف به خودروساز گفت: کیفیت خودرو اگر امروز مشکل دارد عمدتاً در بخش قطعه سازی است که البته دامن خودروساز را هم میگیرد.
روح الله ایزدخواه افزود: امروزه در صنعت خودرو که یک زنجیره صنعتی بوده، قطعه سازی، دومین رُکن و پایه مهم صنعت به شمار میآید لذا کیفیت خودرو اگر امروز مشکل دارد عمدتاً در قطعه سازی است که البته دامن خودروساز را هم میگیرد.
وی ادامه داد: خودروساز و قطعه ساز اعضای یک خانواده هستند اما رابطه درستی با یکدیگر ندارند یعنی رابطه قراردادی، رابطه حقوقی و مالی قطعه سازان و خودروسازان درست نیست.
ایزدخواه اضافه کرد: اساساً باید نوآوری در درون زنجیره صنعت خودرو انجام شود که نقش قطعه سازی هم از این جهت بسیار حائز اهمیت است لذا اگر رابطه میان قطعه سازی و خودروسازی و از طرفی مراکز تحقیق و توسعه، دانشگاه ها، مراکز نوآوری و شرکتهای دانش بنیان به درستی شکل میگرفت امروز شاهد شرایط کنونی در صنعت خودرو نبودیم.
این عضو کمیسیون صنایع مجلس تاکید کرد: این انتقاد به وزارت صمت وجود دارد که فقط به خودروساز توجه میشود در حالی که خودرو سازی زنجیرهای است که قطعه سازی، خدمات پس از فروش، نشانهای تجاری و تحقیق و توسعه دارد که همه این موارد، صنعت خودرو سازی را شکل میدهند، وزرای صنعت اغلب با فشار رانتی از دو خودروساز حمایت میکنند در حالی که باید رابطه صنعت خودرو از جمله با قطعه سازی را تنظیم کنند.
ایزدخواه از دیگر موارد مشابه و مهم، رابطه دانشگاه با قطعه سازی دانست و یادآور شد: قطعه سازی جایی است که در آن نوآوریهای متعدد در محصول و نوآوری در فرآیند را شاهد هستیم، گاهی قطعه ساز در خودروساز سهام دار میشود که این روش کاری، در برخی کشورها ممنوع است و مشکل ایجاد میکند و خودروساز را تحت سیطره خود قرار میدهد.
▪️واردات قطعات خودرو از چین برای خودروهای ملی تأسف آور است
کارشناسان اقتصادی معتقدند عواملی همچون انحصاری بودن بازار از دلایل پایین بودن کیفیت برخی از خودروهای تولیدی داخل است و متاسفانه علیرغم اینکه مصرفکنندگان از کیفیت پایین برخی از خودروهای داخلی ناراضی هستند اما به دلیل انحصاری بودن بازار خودرو در ایران، انتخابی جز خرید این محصولات بیکیفیت ندارند.
در شرایطی که مکرراً بر ضرورت حمایت از کالای داخلی تأکید میشود اما، واردات لوازم و قطعات خودرو از کشور چین، آن هم برای خودروهایی که عنوان ملی را یدک میکشند تأسف آور بوده و انتظار میرود با تعریف اقدامات موثِرِ حمایتی از قطعهسازان که این روزها با مشکلات و چالشهای متعددی دست و پنجه نرم میکنند، شاهد اجرای واقعی سیاست حمایت از کالای ایرانی در عرصه حساس و استراتژیک خودروسازی در کشور باشیم.
این امر میطلبد در حوزه خودروسازی به چنان پیشرفتی نائل شویم که به موازات جلب رضایت مندی مردم از کیفیت محصولات داخلی، توسعه صادرات در این عرصه محقق شود؛ امری که در سایه آن علاوه بر پیشرفتهای اقتصادیِ فزآیندهتر، شاهد افزایش و توسعه فرصتهای شغلی افزونتری خواهیم بود.
یک کارشناس صنعت خودرو در این خصوص گفت: در حال حاضر قیمتها به صورت نوسانی است اما بازار در شرایط رکودی قرار داشته و تا زمانی که مذاکرات وین و بحث واردات خودرو به کشور به نتیجه قابل قبول نرسد به نظر میرسد این نوسانات ادامه داشته باشد.
امیرحسن کاکایی افزود: البته با توجه به مشکلات کمبود برق و سایر عوامل دیگر، تولید خودرو نسبت به گذشته افزایشی نیافته و در نتیجه در بازار همچنان با کمبود عرضه خودرو مواجه هستیم.
وی اضافه کرد: نرخ دلار به صورت لحظهای بر هیچ بازاری تاثر ندارد و البته باید توجه کرد که افزایش نرخ دلار موجب افزایش موج خرید در بازارها میشود اما کاهش آن تاثیر مثبتی ندارد و موضوع قیمت خودرو نه به تورم ارزی بلکه به تورم پولی کشور ارتباط دارد.
▪️خودروسازان عطای این صنعت معیوب را به لقای آن ببخشند
در حالی که صنعتگران و جامعه قطعه ساز و خودروساز داخلی مشکل اصلی خودروهای داخلی را مربوط به پلتفرم خودروها دانسته و معتقدند باید ساختار و زیربنای خودروی ایرانی بهروز شود اما مردم و رسانه های مستقل متعلق به جامعه مصرف کننده می پرسند خودروسازانی که مدام از ضرر و زیان دم می زنند بهتر نیست تولید را متوقف کرده و مردم را خلاص کنند؟!
به اعتقاد افکار عمومی در صورت توقف تولیدات بی کیفیت، مردم نیز از ضرر انباشته خلاص شده و به وضعیتی بهتر وضع موجود خواهند رسید.
اگر تحریم باعث گرانی قطعات تشکیل دهنده خودرو شده است چرا باید یک خودروساز به خود اجازه دهد تا از آلیاژهای اصلی کم کُند تا خودرو تبدیل به تابوت متحرک برای هموطنان شود؟ مگر مصرف کننده داخلی پول ده برابر ارزش واقعی یک قراضه را می دهد که در تصادفات خودرو منفجر شده و یا ایربگ آن باز نشود؟ و جالب اینکه بعد از واقعه نیز طبق معمول، مقصر اصلی تحریم هاست و گرانی مواد اولیه ای که به درب کارخانه می رسد!!
خودروسازان می گویند در شرایط موجود که ارتباط با دنیا قطع است امکان تغییر پلتفرم جدید را ندارند و بسیار مشکل دارند، از طرفی ناظران و حتی نمایندگانی از مجلس، ضرر و زیان خودروسازان را به نحوه مدیریت و انباشت بی سابقه کارگر و کارمند در بخش های مختلف آنها می دانند که اساساً نیازی به وجود آنان نیست ولی حقوق های قابل توجهی را از این شرکت های نیمه دولتی دریافت می کنند.
نهایتاً یادآوری یک نکته ضروری است که دیر یا زود اگر این شرکت های به اصطلاح خودروساز پرمُدعا تولیدات خود را با خواست مشتری و شرایط خواست جامعه تطبیق ندهند محکوم به فنا هستند و در این فرصت بهتر از همه این است که با شرایط فعلی سر جنگ نداشته باشند و به خواست مردم خود سرتعظیم فرود آورند که این خودروها با این قیمت های نجومی ارزش تولید و فروش به مشتری را ندارند و همان بهتر که عطای این صنعت زیان دِه و معیوب را به لقای آن ببخشند.