“عصرآزادی” از بلاتکلیفی شهروندان تبریزی درباره کیفیت آب آشامیدنی این کلانشهر گزارش می دهد؛

?عصرآزادی/ شهرام صادق زاده

 

مسئولان شرکت آب و فاضلاب و سازمان آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی می‌گویند مشکلات طعم آب تبریز مقطعی است و با شروع فصل بارندگی برطرف می‌شود اما مرکز بهداشت استان تاکید دارد که این معضلات باید اصلاح شوند!

بوی بد و ماندگی، بوی خاک و گندیدگی، بوی نان کپک زده و غیره همه و همه خلاصه آن چیزی است که مدتی است شهروندان تبریزی‌ با وجود آن نمی‌توانند طعم گوارای آب را در دهان خود بِچِشند!

قضیه طعم و بوی بد آب تبریز هم از آن دست مسائلی است که در ابتدا با انکار و سپس پاسکاری دستگاه های مربوطه به یکدیگر آغاز شد و پس از گذشت چند روز و تعجب و اعتراض شهروندان باز هم مشخص نشد که منشاء از کجاست تا اینکه یک کارگروه تخصصی تشکیل گردید تا شاید قبل از آنکه این موضوع حساس کار دستشان‌ بدهد نتایج قابل قبولی به دست آید.

آب آشامیدنی تبریز از سه منبع تامین می‌شود که حدود ۶۰ درصد آن از خط آبرسانی زرینه رود است که آب آن نیز از تصفیه خانه میاندوآب می‌گذرد، خط آبرسانی نهند که از سد نهند سرازیر می گردد و دست آخر از چاه‌های دامنه جنوبی سهند که شامل چاه‌های هِربی، قیزیلجا میدان و سئیدآوا تامین می‌شوند.

▪️برای از بین بردن آلودگی‌های میکروبی آب حتماً باید کُلرزنی شود

رئیس گروه سلامت محیط و کار مرکز بهداشت آذربایجان شرقی در این باره گفت: در سال‌های اخیر به‌ ویژه امسال تغییرات آب و هوایی به همراه خشکسالی باعث شد میزان ذخیره منابع آب در پشت سدها و مخازن کاهش پیدا کرده و سبب کاهش میزان آبدهی و اکسیژن لازم شود و شرایطی پیش آید که کیفیت آن را تغییر دهد و امکان رشد جلبک‌ها هم افزایش یابد که با حذف آنها مواد دفعی در آب باقی مانده و ایجاد طعم و بو کند.

محمد قنبری افزود: کاهش منابع آب و روباز بودن مناطق حوزه آبگیر و سدها می‌تواند سبب رشد مواد جلبکی توام با رنگ و بو شود البته در ورودی تصفیه خانه‌ها حذف شده و توسط فرآیندهای فیزیکی از بین می‌روند اما تولیدات و مواد دفعی آنها در آب مانده و امکان حذف آنها توسط روش‌های متداول وجود ندارد و این باعث می‌شود تا به منابع آب راه پیدا کرده و با کُلرزنی هم بوی تولیدی تشدید شود.

وی اضافه کرد: برای از بین بردن آلودگی‌های میکروبی حتماً باید کُلرزنی شوند البته این کُلرزنی باید در حد استاندارد باشد؛ بنابراین شرکت آب و فاضلاب و آب منطقه‌ای فکر اساسی برای این مشکل کنند چرا که این بو و طعم بیشتر در اثر کم‌ آبی خود را نشان می‌دهند.

قنبری یادآور شد: این مشکلات بر اثر خشکسالی و کاهش منابع ذخیره آب در مخازن و حوزه آبگیری ایجاد می‌شود و با افزایش بارندگی و افزایش دبی مشکلات برطرف می‌شود اما ادارات تامین کننده و توزیع کننده آب باید عزم خود را جزم کنند تا شاهد این مشکلات نباشیم.

رئیس گروه سلامت محیط و کار مرکز بهداشت آذربایجان شرقی تاکید کرد: وظیفه تامین آب و تحویل آن به اداره آب و فاضلاب بر عهده آب منطقه‌ای است و آب و فاضلاب هم آب را وارد شبکه می‌کند و این دو اداره وظیفه‌ تامین و توزیع آب آشامیدنی را بر عهده دارند و آبی که از هر حیث سالم باشد یعنی آب را تصفیه و به شکل سالم به مردم تحویل دهند و نظارت بر آن نیز بر عهده دانشگاه علوم پزشکی و بهداشت است.

▪️سیستم ناکارآمد تصفیه سدها جوابگوی حل مشکلات امروزی نیست

قائم مقام مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب آذربایجان شرقی بو و طمع نامطبوع آب شهری تبریز را نه از آلودگی میکروبی، بلکه ناشی از طراحی سیستم تصفیه سدها با امکانات رُبع قرن پیش دانست که امکان تصفیه بو را ندارد!

قاسم ابراهیمی گفت: طی گزارشی که شبکه بهداشت بعد از انجام آزمایشات لازم ارایه کرد آب شهری تبریز هیچ آلودگی و میکروبی ندارد.

وی با اشاره به اینکه کیفیت پایین آب و مطرح بودن بو و طعم نامطبوع ناشی از عدم سیستم تصفیه به روز سدهاست ادامه داد: سیستم تصفیه سدها ۲۵ سال پیش طراحی شده است و جوابگوی حل مشکلات امروزی نیست.

ابراهیمی اضافه کرد: زمانی که در تابستان، دمای بیش از ۳۳ درجه را تجربه می کنیم سطح آب سد بوکان که بخشی از آب شهری تبریز از تصفیه آن تهیه می شود کاهش پیدا می کند و آب به جلبک ها می رسد.

وی با تاکید به اینکه این مشکل، معضل تمام سدهای کشور است تاکید کرد: تصفیه خانه های قدیمی سالها پیش طراحی شده اند و آلودگی آن زمان به این شکل نبود و حذف بو و طمع در طراحی در نظر گرفته نشده است.

ابراهیمی اظهار کرد: راهکارهایی از جمله لایروبی مخزن سد، حذف جلبک ها و افزودن ازون و هواگیری در دست است که به زودی انجام می شود و با رفع چند مشکل دیگر آب با یک کیفیت در سطح آب شهری تبریز توزیع خواهد شد.

رئیس آب و فاضلاب کلانشهر تبریز با اشاره به اینکه تا زمانی که افزایش دما مطرح است مشکلات وجود خواهد داشت گفت: آب، آلودگی میکروبی ندارد و جای نگرانی هم ندارد تنها در صورتی مقابل توزیع آب را می گیریم که شبکه سلامت و بهداشت اخطار آلودگی بدهد اما اکنون مشکل آب شهری فقط بو و طعم آن است که ناشی از کاهش آب سد، افزایش جلبک ها و عدم تصفیه بو با تکنولوژی سدهاست.

▪️وضعیت فعلی آب تبریز نخستین تجربه از این نوع طعم بد در کشور است

 

مدیرعامل آب و فاضلاب آذربایجان شرقی در این باره گفت: امسال نقاط مختلف آذربایجان شرقی بین ۲۲ تا ۲۸ درصد با کاهش بارندگی نسبت به درازمدت مواجه بوده است.

محمد خانی با بیان اینکه مسیر زرینه رود بیش از ۵۵ درصد آب تبریز را تامین می‌کند افزود: کاهش بارندگی‌ها باعث شد تا حجم این دریاچه پایین بیایند و با کاهش آن به خصوص در اواخر تابستان که میزان آب به حداقل می‌رسد طبیعی است که کیفیت آب همانند قبل نباشد!

وی ادامه داد: رویش جُلبک بر روی آب نیز دلیل نفوذ بو به آب بوده است اما علی رغم اینکه این بو در حدود ۵۵ درصد از سطح تبریز حس می‌شود ولی مشکل بهداشتی و میکروبی ندارد و از طرف شبکه بهداشت آذربایجان شرقی نیز اعلام شده است که آب تبریز قابل شرب بوده و مردم نگران نباشند و مسئولان مربوطه در صدد حل این مشکل هستند.

مدیرعامل آبفای آذربایجان‌شرقی با تاکید بر اینکه با وجود تغییر بو و طعم آب شرب در برخی مناطق تبریز، مشکلی از نظر بهداشتی ندارد گفت: به طور طبیعی وقتی حجم آب پشت سدها کاهش می‌یابد، به دلیل ته‌نشین شدن املاح در کف مخازن سدها، کیفیت آب آنها نیز پایین می‌آید و افزایش حجم آب و سردی هوا طبیعی‌ترین راهکار حل این مشکل است.

محمد خانی افزود: هر چند شرکت آب منطقه‌ای مُلزم به انجام اقدامات لازم برای رفع بو و طعم نامناسب آب انتقالی به تبریز شده اما باید توجه داشت که این اقدامات در بلندمدت مؤثر خواهد بود، چرا که وضعیت فعلی آب تبریز نخستین تجربه از این نوع در کشور است و با وجود اینکه شرایط مشابه در برخی شهرهای دیگر نیز به وجود آمده اما به این شدت نبوده و به دلیل ایجاد این طعم و بو بر اثر عوامل بیولوژیکی، شرکت آب منطقه‌ای نیز مشاوری را برای بررسی راهکارهای این موضوع به کار گرفته است.

▪️مسئولان اصرار دارند که آب تبریز بهداشتی و مطابق با استانداردهاست!

 

نکته جالب توجه اینکه بسیاری از مردم عنوان کرده اند که این طعم و بویِ بد نه با جوشاندن آب و نه با استفاده از دستگاه‌های تصفیه بهبود نمی یابد و کماکان در هاله ای از ابهام قرار دارد اما مسئولان امر اصرار دارند که آب کاملاً بهداشتی و مطابق با استانداردهاست!

یکی از بهترین روش های مقابله و حذف طعم و بوی ناطبوع آب، استفاده از دستگاه تصفیه آب خانگی در نقاط مصرف موسوم به POU و یا تصفیه آب ورودی منزل که اصطلاحاً POE گفته می شود است.

معروفترین روش، استفاده از فیلترهای کربنی جهت حذف کُلر و طعم و بوی نامناسب آب است که فیلترهای کربنی با توجه به وجود تخلخل بالا، توان جذب بالایی برای حذف این مواد از آب دارند.

استفاده از فیلترهای کربن فعال بلاک یک میکرون، قوی ترین نوع روش حذف این مواد در این روش های تصفیه است به طوری که این فیلترها توان حذف سُرب، انگل، کُلر، ذرات معلق و نیز طعم و بوی نامناسب آب را دارند.

برای حصول اطمینان بیشتر، می توان از ترکیب فیلتر کربنی و دستگاه اشعه ماوراء بنفش استفاده نمود، همانطور که منشاء بسیاری از مشکلات طعم و بوی نامناسب، به باکتری های مختلف موجود در آب برمی گردد.

یکی از بهترین روش های مقایله با باکتری ها، استفاده از دستگاه اشعه ماورا، بنفش در سیستم های تصفیه آب خانگی است که برای کاهش و یا از بین بردن طعم و بوی نامناسب آب، استفاده از سیستم های تصفیه آب مخصوص این کار در نقاط مصرف و یا در ورودی منازل توصیه می شود. در عمده این سیستمها، از فیلترهای کربن فعال برای از بین بردن کلر و طعم و بوی نامناسب استفاده می شود.

برای تصفیه بهتر، در این سیستم ها می توان از فیلترهای کربن بلاک یک میکرون نیز استفاده کرد تا علاوه بر حذف کلر، طعم و بوی نامناسب، ذرات معلق و مواد شیمیایی، بتوانند سُرب و انگل را نیز در صورت وجود احتمالی از آب حذف کنند.

در صورتی که بخواهیم علاوه بر آلاینده های فوق، از بابت حذف باکتری و ویروس نیز خاطرمان آسوده باشد، می توان از دستگاه اشعه ماوراء بنفش (UV) هم پس از این فیلترها استفاده نمود که باید مورد توجه مسئولان و متولیان تامین آب شرب شهروندان تبریزی قرار گیرد!

? عکسها از:عصرآزادی