اهمیت توجه به حقوق متقابل شهروندان کشور در قبال یکدیگر زیر ذره بین "عصرآزادی"
خودحساب نیستیم!
📌عصرآزادی/ شهرام صادق زاده
وقتی صحبت از قانون و حق و حقوق می شود ذهنمان ناخودآگاه سراغ حقوقی می رود که از مسئولان کشور داریم که البته در آن شکی نیست و باید هم بر رعایت دقیق آنها اصرار و پافشاری کرده و به هیچ عنوان اجازه ندهیم حقی از ما ضایع شود اما شاید پیش نیامده باشد که به این فکر کنیم که ما نیز در جامعه و سطح شهر وظایفی در قبال همشهریان خودمان داریم که موظف به رعایت آن هستیم و اگر آنها را سرسری بگیریم به جز اوقات تلخی و پریشانی روحی و روانی، سودی عایدمان نمی گردد.
به اعتقاد کارشناسان، بهترين راهکار حل رفتارهای ضد اجتماعیِ شهرنشينی، ايجاد فرهنگ خودكنترلی در بین شهروندان است و مادامي كه رفتارهاي غيراجتماعي افراد به صورت ضدارزش در اذهان و فرهنگ عمومي شكل نگيرد هيچ نوع كنترلی از خارج نمی تواند نتيجه بخش باشد!
در حقیقت، وقتي شهروندان حس كنند در صورت انجام رفتارهايي از قبيل انداختن زباله در خیابان، پارک خودرو در پیاده رو یا بر روی خط کشی عابر پیاده و صدها عنوان دیگر مورد سرزنش اطرافيان قرار می گيرند از انجام چنين رفتارهای نامتعارف پرهيز كرده و به سمت انضباط اجتماعي حركت می كنند که به طور حتم به سود تمام شهروندان است…
▪️حقوق اول
شما هم به طور حتم در حين عبور از كوچه و خيابان شاهد اقداماتی كه مُخِل نظم اجتماعي و فرهنگ شهرنشيني است بوده ايد، آيا تاكنون با ديدن رفتارهايي نامتعارف همچون پرت كردن زباله از داخل خودرو به بيرون يا عبور راننده متخلف از چراغ قرمز و غیره رفتار غيراجتماعی كه هر روز از سوي برخي شهروندان سر مي زند اين سؤال در ذهنتان به وجود آمده است كه چرا مردمي با هزاران سال تمدن و فرهنگ غنی، قانون گريزي و نظم ستيزی را پيشه خود كرده اند؟!
به عنوان مثال ممكن است بارها عبور اتومبيلي را از مسير خط كشي شده ويژه عابران پياده در حالي كه عابران در حال عبور از عرض خيابان هستند را مشاهده كرده باشيد و يا موتورسيكلتي را ديده باشيد كه بدون توجه به عابري كه در پياده رو در حال عبور است با سرعتي سرسام آور از چند سانتی وی عبور مي كند و يا اين كه در محلي كه تابلوی عابر پياده نصب است، عبور عابران پياده از عرض خيابان منظره ناخوشايندي را تصوير كرده باشد كه همه اينها نظم گريزي شهروندان و رعايت نكردن حقوق ديگران را نشان مي دهد.
امثال اين موارد فقط بخش كوچكی از رفتارهاي نابهنجار و غيراجتماعي است كه هر روز در زندگي خود با آنها مواجه هستيم، حتي ممكن است چنين رفتارهايي بر شهرونداني كه درصدد رعايت قوانين و هنجارهاي شهروندي هستند اثر گذاشته و رفتار آنها را نيز تحت تأثير قرار دهد و به قول معروف كمال كه نه، بلكه رفتار همنشين در آنها اثر كند که بسیار مُخرب جامعه است.
از بُعد اجتماعی اگر در یک شهر بزرگ قواعد و قوانین موضوعه و رسمی کشور پشتیبان و حمایتگر حقوق توده مردم باشد افراد آن جامعه بیشتر و بهتر حقوق دیگران را رعایت می‌کنند.
در مجموع باید به این نکته توجه داشت که بقا و تداوم زندگی اجتماعی شهروندان در گرو وجود پیوندی نیرومند میان آحاد جامعه است که از طریق محبت، تفاهم، احترام متقابل و رعایت حقوق یکدیگر حاصل می‌شود.
▪️حقوق دوم
یک آسیب شناس اجتماعی معتقد است احترام به حقوق شهروندان نه تنها برای خود فرد امتیازاتی را در پی دارد بلکه سبب رفاه و راحتی و امنیت اجتماعی دیگر شهروندان نیز می‌گردد.
علی ابهری درباره رعایت حقوق شهروندان توسط یکدیگر گفت: شهرنشینی و زندگی در یک شهر بزرگ دارای شرایط خاصی است که رعایت حقوق شهروندان یکی از اصلی ترین ابزار شهرنشینی است.
وی ادامه داد: باید توجه داشت که رعایت حقوق شهروندی در خانواده شکل میگیرد، در مدرسه تمرین می‌شود و در جامعه به شکل عمل در می‌آید لذا وقتی والدین در مقابل چشمان فرزندان خود قوانین راهنمایی و رانندگی را رعایت نکرده و یا به حقوق همسایگان خود توجهی نمی‌نمایند فرزندان نیز اینگونه الگوهای تربیتی را برای آینده خود در نظر می‌گیرند.
این آسیب شناس اجتماعی افزود: علیرغم اینکه دین اسلام در رابطه با رعایت حقوق همشهریان تاکیدات بسیاری دارد اما در پاره‌ای از موارد ملاحظه می‌شود که حقوق شهروندان رعایت نمی‌شود و این پایمال کردن حقوق گاه به نزاع و درگیری فیزیکی ختم می‌شود که همانا وقت زیادی از دادگاهها را گرفته و از آنجایی که قسمت قابل توجهی از شهروندان ما با روحیه عذرخواهی نیز بیگانه هستند این فرآیند فرسایشی شده و به درازا می کشد.
ابهری اضافه کرد: احترام به حقوق شهروندی سبب راحتی، رفاه و امنیت اجتماعی برای خود افراد نیز می‌شود و رعایت آن فقط به نفع دیگران نیست بلکه ابتدا خود فرد از امتیازات این رفتار بهره میگیرد.
وی خاطرنشان کرد: برای ایجاد و تقویت حقوق شهروندی باید آموزه‌های مربوط به آن در خانواده ها، کتب درسی و توصیه دوستان ظاهر شود و رسانه‌ها با بیان آن و تکرار مستمر رفتارهای فرهنگی، آن را به عنوان هنجار نهادینه اجتماعی قلمداد نمایند و صداوسیما بهترین ابزار برای معرفی و آموزش حقوق شهروندی می باشد.
▪️حقوق آخر
آیا تاکتون به این نکته اندیشیده ایم که چه وقت مردمان، زيبنده شهرنشينی خواهند شد و مي‌توانند بر خود، نام شهروند نهند؟ اگر حدستان درست است مجدداً آن را تکرار می کنیم؛ بی گمان، زمانی كه همگی مهربانی و گذشت را سايه‌انداز زندگي خود كنیم!
در حقیقت، هركس برای پيروی از قوانين شهري و گام برداشتن در اين راه، چشم به راه ديگری است شهروندِ پيشقراولی يافت نمي‌شود كه قانون مداری را پيشه خود كند اما ما كه بر روی خود نام شهروند نهاده‌ايم و اين نام، ناظر بر مدنيت و پيشرفت است كمترين ادای وام به اين نام، پيروي از رفتار اجتماعي‌اي است كه منجر به احترام حقوق ديگران شود لذا قانون‌مداری را بايد از مسائل جزئی آغاز نمود.
به بیان بهتر، پيروی از قانون را بايد در زمان‌هاي حضور در سطح شهر آغاز كرد که كمترين جلوه اش اين است كه با بوق‌های بی جا، رهگذران را آزرده نساخت؛ ويراژ نداد يا با سرعتي كه شايسته پيست اتومبيلراني است در خیابانهای کم عرض شهر رانندگی نکرد و آرامش مردم را ولو اینکه شلوغ است برهم نزد!
جامعه شناسان می گویند اگر یاد بگیریم که حق و حقوق دیگران را رعایت کنیم، به حوزه خصوصی انسان‌ها احترام بگذاریم، در تعامل با دیگران نه فقط منافع فردی خودمان بلکه منافع طرف مقابل و در یک نگاه وسیع‌تر منافع اجتماعی را در نظر بگیریم، اولاً باعث می‌شود طرف مقابل ما هم به این فکر بیفتد که حقوق ما را رعایت کند، ثانیاً با رعایت حقوق دیگران به یک آرامش نسبی دست پیدا می‌کنیم که به ما کمک می‌کند که در شرایط عادی سلامت روان بهتری را تجربه کنیم و حال بهتری داشته باشیم و در مرحله بعد می‌توانیم مدعی کسانی باشیم که این حق و حقوق را رعایت می‌کنند که در راستای زندگی لذت بخش در کنار یکدیگر، بهترش روشی است که از سالهای دور در کشورهای پیشرفته اروپایی رعایت شده و موجب کاهش نزاع، درگیری، عصبانیت و افزایش شادی، نشاط و سرزندگی می گردد که ما در آرزوی آنهاییم!
📷 عکسها از: عصر آزادی
