نیازمند پژوهشگرانی جسور و خلّاق در حوزه هنر و نمایش هستیم

برگزیده بخش «سمینار» بیست و یکمین جشنواره بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی، عرصه هنر و نمایش را نیازمند تربیت پژوهشگرانی جسور و خلاق دانست.
عصرآزادی انلاین: علیرضا میرشکاری در گفتگویی، پژوهش را حلقه‌ی مفقوده هنر مکتوب دانسته و گفت: هرچند بزرگان و دغدغه‌مندانی در این مسیر تلاش می‌کنند که جای تقدیر و امتنان ویژه دارد اما کافی نیست. ما نیاز به پژوهشگرانی جسور داریم که دغدغه پژوهش‌های بنیادی، کاربردی، ترویجی و … در عرصه هنرهای دراماتیک داشته باشند.

وی ادامه داد: اما متاسفانه برخی از دانشجویان حتی حاضر نیستند زحمت رساله‌ی دانشگاهی خودشان را هم متقبل شوند و آن را به دیگران می‌سپارند. البته دانشجویانی نیز وجود دارند که با ممارست و شوق تلاش کرده و موضوعی بکر و جدید انتخاب می‌کنند و با سختی به نتیجه می رسانند.

میرشکاری ادامه داد: دانشجویان جوانی که زحمت کشیده و اثری درخور تولید کرده اند، باید اثر خود را برای استفاده و مطالعه علاقمندان در اختیار اهل فن قرار دهند تا با نگاهی اصلاح‌گرایانه، نقاط قوت این پژوهش‌ها تقویت و کاستی‌های احتمالی در آنها زدوده شود.

وی با ابراز تاسف از عدم بهره مندی از برخی پایان نامه های ارزشمند دانشجویان گفت: اندوه بزرگی است که بسیاری از آثار دانشجویان، امروزه در گوشه قفسه‌های کتابخانه‌های دانشگاه‌ها خاک می‌خورند که امیدواریم با نگاهی نو و فعال شدن هرچه بیشتر و یا تأسیس واحد انتشارات در همه دانشگاه‌ها، پایان‌نامه‌ها و آثار بکر دانشجویان در هر رشته‌ای به زینت طبع آراسته شود.

میرشکاری افزود: این امر می‌تواند گامی بلند در ارتقاء و حتی سطح درجه‌‌بندی کارکرد‌های آموزشی و پژوهشی دانشگاه‌ها نیز محسوب شود.

برگزیده بخش «سمینار» بیست و یکمین جشنواره بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی در خصوص عنوان مقاله پژوهشی ارائه شده به سمینار گفت: «نقش مهاجرت و مراودات بین‌المللی در شکل‌گیری و توسعه‌ی آیین تعزیه‌خوانی جنوب ایران» عنوان مقاله ارائه شده است که مطالعه موردی آن به بوشهر و هرمزگان می‌پردازد.

وی ادامه داد: در این مقاله ابتدا به لیان و ابوشهر یا همان بوشهر، سرزمین نخل، آب و آفتاب پرداخته‌ام که با فرهنگی غنی، بیشترین گستره مرزی با خلیج فارس را دارد. در ادامه مقاله نیز به نقش مهاجرت و مراودات بین‌المللی در شکل‌گیری و توسعه‌ی آیین تعزیه‌خوانی در گامبرون یا هرمزگان امروزی پرداخته‌ام.

میرشکاری افزود: بر این باور هستم که تعزیه‌‌ی‌ ایران زمین، شنیدنی و گفتنی‌های بسیار دارد که هنوز بیان نشده است. به واقع آن انتظاری که کویر از باران دارد، هنوز اتفاق نیفتاده است. هدفم از انجام این تحقیق نیز معرفی خاستگاه‌ها و روند شکل‌گیری آیین تعزیه‌خوانی در جنوب ایران بوده که برای احاطه و دست‌یابی به همه‌ی ابعاد آن، می بایست نگرشی ژرف و چند وجهی به خصوص از نگاه تاریخی داشت.

این فعال عرصه هنر، روش اتخاذی خود را پس از مطالعات میدانی، تحلیل و توصیف موضوع عنوان کرده و گفت: در این رهگذر، تورق سفرنامه‌های سیاحان باختری، توجه به فحوای کلام سالداران، مصاحبه با صاحب‌نظران، ارزیابی و تحلیل داده‌ها و رجوع به کتب مرجع تعزیه‌ و مطالعه‌ی مفاهیم و موضوعات، مستندسازی نتایج علمی و دسته‌بندی‌ جهت تدوین یافته‌هایی را مد نظر قرار دادم. در این زمینه باید بگویم که ورود و شکل‌گیری تعزیه‌ی جنوب به واسطه مهاجرت دو قوم مختلف، با زبانی متفاوت، در دو برهه زمانی و از دو مرز مختلف(زمینی و دریایی) صورت گرفته است.

وی با اشاره ای به نتیجه پژوهش خود گفت: نتیجه‌گیری این پژوهش، گویای این مطلب است که سیر تکاملی تعزیه جنوب از آغاز تا به امروز، فراز و فرودهای بسیاری را تجربه نموده و در این بین مسئله‌ی مهاجرت و مراودات فرهنگی مهاجران به عنوان عناصری کلیدی در احیا، بنا و شکوفا شدن آیین تعزیه‌خوانی جنوب نقش داشته‌اند. هرچند نمی‌توان از هوشیاری، ذوق، تنگناهای اجرایی، ابداعات، خلاقیت‌ها، نگاه زیبایی‌‌شناسانه و شیوه‌های اجرایی و هنرمندانه‌ی تعزی خوانان نیز به راحتی عبور کرد.

علیرضا میرشکاری متولد 1355 در تهـران و ساکن بوشهر، پژوهشگر تعزیه و تئاتر و مدرس دانشگاه، روزنامه نگار، بازیگر، نویسنده و کارگردان است. وی مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشته کارگردانی نمایش از دانشگاه هنر و معماری تهران مرکزی اخذ کرده است.

میرشکاری تاکنون بالغ بر 50 پژوهش هنری، ترویجی، بنیادی و کاربردی انجام داده و حدود 120 مقاله پژوهشی در فصلنامه‌ها، مجلات تخصصی، ماهنامه‌، نشریات و هفته نامه‌ها و … در زمینه‌های مختلف اعم از تعزیه و تئاتر، فرهنگ و هنر، ادبیات و دین به نگارش درآورده است.

او تجربه حضور در 80 جشنواره‌ و سوگواره استانی، منطقه‌ای، ملی و بین‌ا‌لمللی، عضویت در هیأت انتخاب و داوری جشنواره‌های تئاتر و سوگواره‌های تعزیه استانی و ملی و عضویت در شورای ارزشیابی و نظارت بر نمایش استان بوشهر را در کارنامه دارد.

بیست و یکمین جشنواره بین المللی نمایش های آیینی و سنتی در دو روز هشتم و نهم مهرماه 1402 در محل باشگاه فرهنگیان تبریز برگزار خواهد شد.