آشفتگی در بازار لاستیک دولتی و گلایه رانندگان از زیرساخت های ضعیف عرضه آن به روایت "عصرآزادی"
سرعت غیرمجاز تایر دولتی!
عصرآزادی/ شهرام صادق زاده
این روزها بازار خرید لاستیک به اندازه خودِ بازار خودرو شرایط عجیب و غریبی را تجربه می کند به طوری که خرید تایر با قیمت دولتی کار سادهای نیست و از قرار معلوم، افرادی هستند که با دریافت چند صد هزار تومان ثبت نام لاستیک دولتی انجام می دهند و حواله صادر می کنند.
در حقیقت، با نحوه عرضه تایر به شکل فعلی و اعتراض متقاضیان لاستیک، به نظر می رسد باید نظارت بیشتری روی روند عرضه لاستیک با قیمت دولتی صورت گیرد زیرا گلایه رانندگان خودروهای سبک و سنگین از این وضعیت افزایش یافته است.
متولیان وزارت صمت در این گیر و دار معتقدند که عرضه لاستیک دولتی و برطرف کردن مشکلات این حوزه با تدابیر آنها در حال انجام بوده و با افزایش تولید و واردات، چالش کمبود رینگهای ۱۳ و ۱۴ در حال برطرف شدن است اما اینکه متقاضیان لاستیک همچنان در زمینه سامانه فروش تایر گلایه داشته و هر روز عصبانی تر می شوند نشان می دهد که فرآیند عرضه لاستیک به شیوه فعلی نیاز به بازنگری و برنامه ریزی دقیق دارد و باید بدون حرکت لاک پُشتی به مدد رانندگان شتافت…
حلقه اول
لاستیک یا همان تایر خودرو مانند تعدادی از اقلام و کالاهای مصرفی روزمره در بازار ایران با دو نرخ به دست مصرف کنندگان می رسد؛ لاستیک دولتی که بخشی از قیمت آن توسط دولت پرداخت می شود و بقیه مبلغ را مصرف کننده در هنگام خرید می پردازد و دیگری، لاستیک آزاد که هزینه تولید یا واردات آن با دلار آزاد محاسبه شده و با قیمتی بیشتر از لاستیک دولتی در بازار داخل کشور عرضه می شود و جالب اینکه لاستیک خودرو هم در کنار کالاهایی مانند مرغ، تخم مرغ و غیره یک کالای سوبسیددار محسوب شده و با شرایط خاص توسط مصرف کنندگان قابل خریداری است.
کمبود لاستیک با نرخ دولتی در بازار باعث شده که آگهیهای خرید و فروش لاستیک خارج از مسیرهای قانونی رونق بگیرد به طوری که در شرایط کنونی بسیاری از شهروندان متقاضی لاستیک دولتی با مشکل تهیه لاستیک مواجه شده و قیمت لاستیک در بازار غیرررسمی نیز با قیمتهای بسیار بالایی عرضه می شود.
در واقع، بر اساس گزارشهای منتشر شده تولیدکنندگان از کاهش تولید لاستیک در بازار خبر می دهند و فروشندگان نیز بر این عقیده هستند که لاستیک تولیدی برای فروش به دست آنها نمیرسد و در واقع موجودی ندارند، در حالی که مشتریان، لاستیکهای مورد نیاز خود را پلتفرمهای مجازی و یا نمایندگیهای فروش تهیه میکنند اما طی هفتههای اخیر به نظر میرسد که عرضهای نه در نمایندگیهای فروش و نه در پلتفرمهای مجازی صورت نمیگیرد.
بر اساس گزارشهای مردمی که خبرنگاران از جزئیات آن مطلع نشده اند گویا نمایندگیهای فروش ادعا می کنند که در شرایط کنونی لاستیک موجود نیست و آنها نیز سفارش داده اند اما لاستیک به دستشان نرسیده است و اینگونه از عرضه لاستیک به رانندگان موردنیاز طفره می روند.
حلقه دوم
سخنگوی انجمن تایرسازان کشور درباره حذف عرضه دو حلقه لاستیک و تأثیر آن بر آرامش بازار معتقد است: آرامش بازار به تعداد عرضه حلقه لاستیک وابسته نیست بلکه مسئله جای دیگری است؛ اقتصاد کشور موجب به وجود آمدن مشکلاتی شده است.
“مصطفی تنها” با اشاره به اینکه خوشبختانه به دلیل افزایش تولید مشکلی در عرضه لاستیک ها نداریم افزود: اما تعداد فروش به دست نمایندگیهاست که آنها هم مطابق با ابلاغیه های دریافتی در تعداد مجاز فروش حلقه لاستیک، آن را در اختیار متقاضیان قرار میدهند، لذا نبود محدودیت در فروش به نفع نمایندگیها خواهد بود چراکه باید ۸۰ درصد از اقلام در اختیار داشته را به فروش برسانند تا مجوز خرید مجدد برای آنها صادر شود، در نتیجه هرچه سریع تر بتوانند لاستیکهای خود را بفروشند و علاوه بر گردش مالی بیشتر، سرمایهای که برای کار گذاشتهاند سود خواهد داشت.
وی درباره مشکلاتی که سامانه ثبت لاستیک دارد اضافه کرد: در حال حاضر فروشندگان هنگامی که کالایی را می فروشند باید بلافاصله آن را در سیستم ثبت کنند؛ نمایندگان ما در خصوص کُند عمل کردن سیستم در تأیید شماره شاسی و هویت مالک بسیار شاکی هستند چرا که با تأخیر زیاد و حتی قطعی سیستم مواجه میشوند که این موضوع نتیجهای جز شلوغی نمایندگیها نخواهد داشت و این شلوغیها باعث به ستوه آمدن خریدار و فروشنده خواهد شد.
تنها تاکید کرد: اگر سیستم فروش به گونه ای طراحی شود که به جای فروشنده، خود خریدار اطلاعات را وارد سیستم کند، تنها مشکل از فروشنده به خریدار و متقاضی انتقال داده می شود لذا برطرف شدن این مشکل فقط با رفع زیرساختهای سیستم امکانپذیر است زیرا زیرساختهای فعلی سامانه متأسفانه پاسخگو نیست و انتقال آن به خریداران این نگرانی را مجدداً در فروشندگان به وجود خواهد آورد که پول آنها را چه کسی پرداخت خواهد کرد!
حلقه آخر
برخی از رانندگان و صاحبان خودروها می گویند چندین ماه است که لاستیک دولتی عرضه نمیشود و با اینکه بسیاری از شهروندان به دلیل مشکلات معیشتی، قدرت خرید لاستیک خودرو را به قیمت آزاد از بازار ندارند اما مدتهاست که شرکتهای ذیربط به مردم لاستیک عرضه نمیکنند یا به صورت کاملاً قطره چکانی و یا فقط برای خودروهای خاص عرضه میشود.
برخی دیگر از متقاضیان تایر نیز می گویند شرکتها فقط فروش اینترنتی دارند و وقتی به سایت مربوطه مراجعه میشود لاستیک شارژ نمی شود لذا میتوان گفت قیمت لاستیک دولتی با لاستیک قیمت آزاد در بازار تقریباً اختلاف قیمت دو برابری و یا حتی بیشتر دارد و این امر، بر حساسیت بازار لاستیک خودرویی افزوده است.
طبق اظهارات فعالان صنعت لاستیک، در ماههای گذشته تولید لاستیک به علت برخی مشکلات در تأمین ارز برای واردات مواد اولیه با مشکل مواجه شده و حتی مدیرکل صنایع شیمیایی و پلیمری وزارت صمت اعلام کرده که با پیگیریهای انجام شده و همکاری بانک مرکزی، مشکل تامین ارز مورد نیاز برای خرید مواد اولیه تولید لاستیک برطرف شده است بنابراین دلیل و ریشه اول کمبود لاستیک در بازار را باید به مشکلات ارزی مرتبط دانست و طبیعتاً با عدم تأمین مالی این صنعت، مشکلات تولید رخ خواهد داد.
بدین ترتیب و به اعتقاد کارشناسان این حوزه، سامانه فروش لاستیک گزینه مهم و پُر ایرادی است که باید برای رفع مشکلات آن اقدامات جدی انجام گیرد که در این بین نه نمایندگیها و نه خریداران متضرر نشوند و بتوانند به خیال آسوده و دور از تنش، تایرهای مورد نیاز خود را تهیه کرده و در خیابانها و جاده ها در حرکت باشند.