اهمیت توجه به استانهای صنعتی و مشارکت بخش خصوصی در مقوله جهش تولید از نگاه "عصرآزادی"
موانع اساسی در جهش تولید آذربایجان شرقی
عصرآزادی/ شهرام صادق زاده
نکته بسیار جالبی است که حدود ۹۶ درصد اقتصاد آذربایجان شرقی در دست بخش خصوصی بوده و این استان در اقتصاد کشور نقش موثری دارد اما توجهی به صنایع و واحدهای تولیدی آن نمی شود و سیستم بانکی کشور نیز به مثابه استان ناتنی، چندان خدمتی ارائه نمی دهند.
این در حالی است که در سایر استانها عمدتاً دولت، به سرمایه گذاری پرداخته است اما در تاریخ ۵۰ سال اخیر منطقه آذربایجان، چنین اتفاقی نیفتاده است زیرا با وجود صنعتگران این دیار، نیازی به ورود دولت نبوده و خودِ بخش خصوصی با سرمایه گذاری های خود، این نیازها را مرتفع کرده است.
تبریز و آذربایجان شرقی که در سالهای اخیر و در بین استان های کشور، عنوان دومین استان کشور از لحاظ سرمایه گذاری خارجی در حوزه تولید را به دست آورده است اما، در حال حاضر با مشکلات متعددی در حوزه تولید مواجه است که باید با رفع آنها، این استان پراستعداد تولیدمحور همچنان در کورس رقابتی بماند وگرنه باید فاتحه تولید در آن را خواند…
برنامه اول
رئیس مرکز پژوهشهای اتاق بازرگانی تبریز با اشاره به اینکه تولید، ادبیات خاص خود را دارد گفت: سود، شاهچراغ تولید است و اگر این امر محقق نشود تولیدکنندگان رغبتی به تولید نخواهند داشت لذا افزایش درآمد سرانه کشور، اشتغالزایی و خوداتکایی منوط به دگراندیشی در منابع و نیروی انسانی است.
“محمدباقر شریف زاده” افزود: فرسودگی و به روز نبودن تکنولوژی فعلی خطوط تولید در آذربایجان شرقی از مشکلات جهش تولید است که صنایع این استان نیاز به نوسازی دارند چرا که نمی توان با ماشینآلات چند دهه قبل در دنیای مدرن امروز رقابت نمود.
وی، نبود زیرساختهای لازم در حوزه انرژی حمل و نقل، ترانزیت و زنجیره تأمین را از دیگر مشکلات صنایع عنوان کرد و یادآور شد: تدوین سیاستگذاری ارزی، حفظ بازارهای صادراتی موجود، شناسایی بازارهای جدید، تدوین دیپلماسی اقتصادی و رایزنی برای توسعه بخش تولید ضرورت دارد زیرا مقوله جهش تولید بدون همراهی تمام بخشها تحقق نمی یابد.
شریف زاده، تک نرخی شدن ارز را از دیگر اقدامات مفید و ضروری در راستای برچیده شدن رانتها از یک سو و رفع بسیاری از مشکلات موجود از سوی دیگر اعلام کرد و اذعان کرد: مشارکت مردم نیازمند تدوین ساز و کار، شیوه مشارکت و ایجاد اعتماد اجتماعی است زیرا مردم زمانی سرمایههای خود را به سمت تولید میآورند که بتوانند به آینده و تضمین سود سرمایههای خود اعتماد داشته باشند.
رئیس مرکز پژوهشهای اتاق بازرگانی تبریز، وجود نظام پولی، مالی و مالیاتی صحیح را پشتوانه اصلی بخش تولید دانست و تاکید کرد: سرمایه در گردش همانند خون در جریان تولید است و در صورتی که تسهیلات بانکی به صورت مناسب به بخش تولیدی تزریق نشود مشکلات فعلی همچنان ادامه خواهند داشت لذا دریافت مالیات از تورم موجود در جامعه، مقوله تولید را به یکی از بزرگترین معضلات فعالان اقتصادی تبدیل کرده است.
برنامه دوم
رئیس کمیسیون صادرات و مدیریت واردات اتاق تبریز فرسودگی ماشین آلات و دستگاههای صنعتی را یکی از مشکلات این استان دانست و گفت: آذربایجان شرقی از نظر فرسودگی ناوگان حمل و نقل عمومی و لجستیک زبانزد استانهاست.
“سیدیوسف حسینی” با تأکید بر اینکه بازار روسیه بازار بزرگ ۲۸۵ میلیون دلاری است افزود: سهم ایران از این بازار بزرگ زیر ۲ درصد است، در حالی که آذربایجان شرقی، پتانسیل های لازم برای افزایش صادرات به این کشور را داراست.
وی با بیان اینکه در حال حاضر ۵۷ شهرک صنعتی در سطح آذربایجان شرقی وجود دارد که ۶ شهرک به صورت تخصصی فعالیت دارند اضافه کرد: متاسفانه تاکنون نتوانسته ایم از ظرفیتهای استان در توسعه صنایع بهره ببریم کمااینکه منطقه آزاد ارس، بزرگترین بندر خشک کشور محسوب میشود اما آنچنان که باید و شاید خروجی امکانات این منطقه بروز نکرده است.
حسینی تأکید کرد: به تحریمها عادت کردهایم و تا حدودی می توانیم با آن کنار بیاییم اما آنچه ما را بیشتر اذیت می کند، خود تحریمی و مشکلاتی است که درون کشور مانع توسعه فعالیتهای تولیدی و تجاری می شوند.
وی با اشاره به عضویت ایران در اتحادیه اوراسیا یادآور شد: در چهارچوب این تفاهمنامه سیاری از تعرفهها برای صادرات از ایران به این کشورها لغو شده و اگر بتوانیم از این فرصتها در سال ۱۴۰۴ به خوبی بهره ببریم، شاهد وقوع اتفاقات خوبی در حوزه تجارت خواهیم بود.
حسینی بزرگترین دغدغه تجار آذربایجان شرقی را رفع تعهد ارزی دانست و تاکید کرد: در حال حاضر بیش از ۱۵ درصد کارتهای بازرگانی ما به دلیل مشکلات ناشی از رفع تعهد ارزی تعلیق شده است و در حالی که تا چند سال پیش، جایزه صادراتی داشتیم اما اکنون جریمه صادراتی پرداخت می کنیم.
برنامه آخر
علیرغم اینکه شعارهای هر سال برگرفته از علم اقتصاد کلاسیک است اما به اعتقاد کارشناسان اقتصادی، متأسفانه درست اجرایی نمی شوند در حالی که چهارچوب اصلی این شعار، تحریک به تولید، کنترل قیمتها و تحریک به افزایش خرید است اما اگر هر کدام از این فرآیندها صحیح اجرا نشوند، منجر به افزایش تورم خواهد شد.
به گفته آگاهان حوزه اقتصادی در آذربایجان شرقی، تسهیل قوانین کسب و کار، حمایت از دانش بنیان شدن اقتصاد، بهبود فضای کسب و کار و استفاده از ظرفیتهای قانونی یک ضرورت بوده و در این راستا باید برخی قوانین و آیین نامهها اصلاح شده و آموزش های لازم به فعالان اقتصادی استانهای صنعتی و تولیدمحور ارائه گردد.
آذربایجان شرقی در برخی صنایع همانند چرم و کفش جایگاه اول کشور را به خود اختصاص داده و حتی محصولات خود را به کشور چین نیز صادر میکند و از سوی دیگر، تبریز با تولید حدود ۶۰ درصد تولیدات صنایع کشور، به ۷۰ کشور دنیا صادرات انجام می دهد اما وقتی تولیدکنندگان آذربایجانی از نحوه حمایت از تولید گلایه دارند این آمار و ارقام و القاب به چه دردی می خورد!؟
بدین ترتیب، این موارد در حالی مطرح می شود که آذربایجان شرقی در حوزه فولاد، سومین تولیدکننده کشور است و اولین تولید کننده بخش خصوصی نیز در این استان قرار دارد به طوری که مناطق اقماری کلانشهر تبریز و چند شهرستان دیگر استان در تولید لوازم خانگی، عنوان چین کوچک را یدک کشیده و ۶۵ درصد لوازم خانگی کشور در این استان تولید میشود اما چه فایده؛ حمایت کننده ای در راستای عرض اندام این استان مستعد در بازارهای جهانی وجود ندارد و گویا همگان منتظر اتمام سال ۱۴۰۳ و عدم مشارکت در مقوله جهش تولید هستند که با این اوضاع و احوال تحقق نمی یابد.