“نه” به گذشته تلخ

به نظر می‌ رسد که مسعود پزشکیان با گزاره “شاید نتوان مشکلات بورس را حتی یک ساله حل کرد” صداقت خود را نشان داده و از آنجایی که به تیم متخصص کارشناسی نیز نیاز مبرم دارد مطالبه‌ گری فعالان بازار سرمایه بتواند حال اقتصاد کشور را خوب کند اما فعلاً هیچ چیز مشخص نیست.

به واسطه فاجعه سال ۱۳۹۹، شعارهای انتخاباتی دولت سیزدهم، بازار سرمایه را هم در بر گرفت؛ از سر و سامان دادن به وضعیت بورس در ۳ روز تا حضور رئیس دولت سیزدهم در تالار شیشه‌ای برای اولین بار از جمله مسائلی بود که همگان را به آینده بازار خوش‌ بین کرد اما دولت سیدابراهیم رئیسی، علیرغم تمام مانورهای انتخاباتی، به گفته کارشناسان، بزرگترین ضربه تاریخ را به بورس وارد کرد که همانا از بین بردن “اعتماد سهامداران” به وسیله رسوایی اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۹ بود.

در حقیقت، اولویت دولت رئیسی، بازار سرمایه نبود بلکه به اعتقاد کارشناسان اقتصادی، در کسری بودجه گیر افتاده بودند و بدون فکر و بدون هیچ تجربه، تجزیه و تحلیل شروع به برداشت از جیب شرکت‌های بزرگ و صنایع کردند، آنهم بدون اینکه به تبعات آن فکر کنند.

فعالان باتجربه حوزه بورس می گویند بالاخره سیلی کارِ بدونِ فکر و تصمیمات خلق‌ الساعه مانند نرخ بهره و موارد دیگر در یکجا به صورتِ سیاستگذار می خورد و این بی‌ فکری، خود را در وضعیت شرکت‌ها و صادرات و کسری تجاری نشان می دهد که در دوران دولت سیزدهم نیز، این اتفاق افتاد و بی اعتمادی در بازار سرمایه حاصل شد.

یک کارشناس بازار سرمایه از دولت جدید خواست تا نسبت به بورس مانند دولت های گذشته نامهربان نبوده و به برطرف کردن ریسک های بازار توجه ویژه کند گفت:به نظر می رسد بازار در چند روز آینده پرحجم و با شتاب خوب رشد کند.

“هومن عمیدی” افزود: با توجه به حمایت و فعالیت موثر اهالی بازار سرمایه از مسعود پزشکیان به نظر می رسد که خود شخص رییس دولت چهاردهم و تیم آن بهتر از همه بدانند که انسجام بازار سرمایه و حمایت اهالی بازار سرمایه یکی از مهمترین عوامل پیروزی او در انتخابات بود.

وی ادامه داد: نرخ‌های بهره که دشمن جدی بازار سرمایه بود توسط ریاست بانک مرکزی تا دست درازی در جیب شرکت‌ها و کاهش سود شرکت‌ها تامین مالی بی حساب و کتاب از بازار سرمایه به قصد جبران کسر بودجه و خیلی موارد دیگری که بازار سرمایه را رنج داد تا نرخ گذاری دستوری دادن سوبسید بنزین به کل مردم از جیب پالایاشی ها همه موارد نقاط ضعف دولت سیزدهم بود که متاسفانه با شعار حمایت آمد و با یک هولوکاست سهامداری کار را تمام کرد.

این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: پزشکیان رئیس دولت چهاردهم بخشی از ریسک‌ها را در ذهن سهامداران حداقل روی کاغذ برطرف کرده است و باید منتظر بود و دید تیم اقتصادی او چگونه چیده خواهد شد و مشخصاً وضعیت وزارت اقتصاد و بانک مرکزی توسط چه کسانی و با چه سوابقی اداره خواهند شد زیرا تفکرات آنها در مسندهای هر وزارتخانه می تواند تا حدی به ما بگوید که چقدر شعارهای انتخاباتی پزشکیان با عمل سازگاری دارد.

عمیدی اضافه کرد: در حال حاضر یک نوع خوش بینی وجود دارد که ناشی از برطرف شدن ریسک حضور تفکر جدیدی در راس اقتصاد کشور ایجاد شده و به نظر می رسد بورس در روزهای آینده حداقل پرحجم و با شتاب مناسب رشد کند.

کارشناسان اقتصادی می گویند دولت چهاردهم باید احیاء و تقویت بازار سرمایه را به عنوان یک راهبرد جدی و اساسی در دستور کار داشته باشد تا روند صعودی بازار سرمایه ادامه‌ دار شود زیرا به اعتقاد آنها، بازار سرمایه به عنوان یک دماسنج اقتصادی است که نشان دهنده وضعیت سلامت اقتصاد است.

بازار سرمایه در تمام دنیا یک ظرفیت بسیار مناسب برای تجمیع سرمایه‌ های خُرد و استفاده از آن برای تامین مالی بخش تولید است اما در ایران بعد از ریزشی که سال ۱۳۹۹ در بازار سرمایه رخ داد، اعتماد و به عبارتی سرمایه اجتماعی این بازار افول کرد و در سال‌های اخیر نیز علیرغم اقدامات مقطعی که صورت گرفت، این سرمایه احیا نشد!

طبق تجربیات تلخ دولت های دوازدهم و سیزدهم، دولت جدید باید از هرگونه قیمت‌ گذاری دستوری و دخالت در بازار سرمایه خودداری کند زیرا بازار سرمایه نقش خودتنظیمی دارد و باید متناسب با عوامل اقتصادی کلان تغییر کند لذا عدم دخل و تصرف دولت در بازار سرمایه نه تنها موجب رقابتی شدن بازار خواهد شد بلکه شفافیت را نیز به بازار بر می‌گرداند.

بدین ترتیب باید نتیجه گرفت که دولت سیزدهم در رفتارهایی ناشیانه به محدود کردن دامنه نوسان بازار سرمایه در سال‌های اخیر پرداخت که پدیده صف‌ نشینی و کاهش نقدشوندگی از پیامدهای تلخ آن بود لذا کارشناسان اقتصادی متحدالقول هستند که دولت چهاردهم باید کارکرد واقعی بازار سرمایه که کمک به تامین مالی پروژه‌ها و شرکت‌هاست را نیز احیا کرده و فضا را برای ورود تعداد بیشتری از شرکت‌ها به بازار و عرضه‌ اولیه‌های متعدد فراهم نماید تا هم شاهد افزایش عمق بازار باشیم، هم به تقویت بنیه اقتصادی بخش تولید کمک شود و هم مردم انگیزه بیشتری برای ورود به بازار سرمایه داشته باشند.