گِرِه هزار پیچ در نظام سلامت

عصرآزادی آنلاین/ شهرام صادق زاده

در روزهای اخیر، تصاویری در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است که گویا در آن، الهه کاظمی یکی از پرستاران بیمارستان لقمان حکیم تهران را در حال اغما نشان می‌ دهد، ظاهراً این پرستار به دلیل فشار کار شدید و خستگی مفرط، از چند روز پیش در کما به سر برده و به گفته خانواده‌ اش، این پرستار نگون بخت به دلیل حجم بالای کاری و خستگی مفرط، ابتدا بدن دردِ شدیدی داشته و تحت درمان با سرم قرار گرفته و به نظر می‌ رسد استفاده بیش از حد از داروهای ضد درد باعث از حال رفتن الهه و ورود او به وضعیت اغما شده است؛ مواردی که نشان از فشار شدید روحی و جسمی وارده بر پرستاران مراکز درمانی کشور دارد و واکاوی علل آن ضروری به نظر می رسد.
بسیاری از پرستاران می‌ گویند قانون تعرفه‌ گذاری برخلاف انتظار علیه پرستاران شد؛ چرا که هیچگونه نظارتی روی آن اعمال نشده و فاصله بین تعرفه پزشکی و پرستاران بسیار زیاد شده است.
در حقیقت، پس از اینکه محمدرضا ظفرقندی برای تصدی وزارت بهداشت از مجلس رای اعتماد گرفت، حل مسئله پرستاران نخستین ماموریت او شد و اعلام کرده که بودجه بدهی به پرستاران در هیات دولت محاسبه و تصویب شده و به تدریج پرداخت خواهد شد، حال باید دید که در روز‌های پیش‌رو خواسته پرستاران از سوی سیستم سلامت دولت چهاردهم برآورده می‌شود یا گِرِه هزار پیچ دولت قبل به این آسانی باز نمی شود…

◾️پذیرش اول

چند روزی است که در برخی از شهرهای کشور پرستاران مراکز شاعل در مراکز درمانی نسبت به عدم رسیدگی به خواسته ها و مشکلات خود دست به اعتراض زده و تجمعات پراکنده ای در مقابل دانشگاه های علوم پزشکی شکل گرفته است.
یکی از مهمترین مطالبات پرستاران که در سال ۱۳۸۶، بدون هیچ مخالفی در مجلس بالاترین رای را آورد، قانون تعرفه‌ گذاری خدمات پرستاری بود؛ مطالبه‌ای که نزدیک ۱۷ سال است به تاخیر افتاده و هنوز اجرایی نشده است، طبق بررسی‌ های صورت گرفته تاکنون چندین مرتبه دستور اجرای این قانون داده شده، اما هیچکدام به نتیجه نرسیده است حتی گفته شده، اختلاف کارانه دریافتی یک پزشک با پرستاری که در همان بیمارستان و همان بخش مشغول به کار است، به ۱۰۰ برابر می‌رسد و بخشی از تعرفه پرستاری به ریاست مراکز درمانی و گروه اداری و پشتیبانی اختصاص داده شده است.
آن طور که تجربه دولت های گذشته نشان داده، در دولت سیزدهم نیز یک حالت من‌ درآوردی و غیرکارشناسی از قانون تعرفه‌ گذاری خدمات پرستاری اجرا شد که گویا با وجود اینکه شعار اجرای قانون تعرفه‌ گذاری را دادند اما در عمل هیچگاه آن را به شکل صحیح و واقعی اجرا نکردند.
طبق آمار و گزارشات موجود، در حال حاضر ۱۰ هزار خدمت برای گروه‌های پزشکی در کتاب ارزش‌های نسبی تعریف شده است که شرکت‌های بیمه آن را به عنوان مبنای پرداخت‌های خود قرار می‌دهند که از این میان، حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ خدمت مربوط به گروه پرستاری است در حالی که پرستاران می‌ خواهند برای تمام این خدمات مانند سایر گروه‌های پزشکی، تعرفه مشخصی در نظر گرفته شود که فعلاً خبری از آنها نیست!

◾️پذیرش دوم

رئیس کل سازمان نظام پرستاری درباره آخرین وضعیت رسیدگی به خواسته‌ها و مشکلات پرستاران گفت: تقریباً تمام نهادهای کشور وارد این حوزه شدند تا به مشکلات بحق جامعه پرستاری رسیدگی کنند
احمد نجاتیان درباره آخرین اقداماتی که صورت گرفته و اینکه آیا بودجه ای تعلق گرفته است افزود: حدود ۷ همت به دانشگاهها پرداخت شده و طبق اعلامی که به دانشگاهها شده موظف شده اند در حوزه پرسنلی به ویژه پرستاری پرداخت کنند و دانشگاهها شروع کرده اند.
وی اضافه کرد: به طور کلی سطح حقوق و دستمزد پرستاران پایین است و نیروی پرستاری نیز کم است و اضافه کار اجباری داریم؛ مسائلی که باید به صورت ریشه‌ای حل شوند.
نجاتیان تاکید کرد: امیدواریم در دو روز آینده قیمت مبلغ اضافه کار توسط سازمان اداری استخدامی و وزارت بهداشت اعلام شود؛ ضمن اینکه مجوز استخدام ۲۵ هزار به دانشگاهها را بدهند.
رئیس کل سازمان نظام پرستاری ابراز کرد: به نظرم این موارد در کوتاه مدت یک فشار کاری را از دوش همکاران پرستار بردارد و قطعاً امیدوار می‌ شوند که نیرو وارد سیستم می‌شود و انشالله مبلغ اضافه کاری نیز به حدی که مقداری قابل قبول باشد برسد.
نجاتیان درباره وضعیت فعالیت مراکز درمانی متذکر شد: بالاخره اعتراضاتی در برخی از نقاط کشور وجود دارد اما در کل، وضعیت ارائه خدمات ما در بیمارستانها به وضعیت پایداری رسیده و بیمارستانها با توان کامل در حال خدمت رسانی هستند که البته در برخی بخشها با مشکلاتی مواجه هستیم که در حال حل و فصل آنها هستیم.

◾️پذیرش آخر

پرستاران به عنوان نیروهای درمانی خط مقدم درمان بیماران، نقش بسزایی در فرآیند درمان بیماران در مراکز درمانی دولتی و خصوصی و غیره دارند به طوری که حضور پرستار بر بالین بیمار همچون مرهی برای جسم روح بیماران نیازمند موثر و کارساز است.
در واقع، قشر پرستاران با وجود تنش‌های روانی، استرس و فشار عصبی و خستگی جسمی قرار گرفتن در معرض انواع بیماری‌ها و مواد خطرناک و ارتباطات تنش‌ زا در محیط کار دچار تبعیض و نبود امنیت مادی و معنوی هستند و همه این‌ موارد باعث شده که در طول سالیان گذشته میزان تنش آنها با بیماران و خطای پزشکی افزایش یابد؛ اتفاقاتی که همه با هم منجر به اعتراض آنها شده است.
حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت مجلس هم در نامه‌ای از رئیس‌ جمهور دولت چهاردهم خواسته به مشکلات پرستاران هر چه سریعتر رسیدگی کند چرا که کم‌ توجهی به مطالبات حرفه‌ای و تامین معیشت پرستاران در ادوار گذشته به ویژه دولت سیزدهم با ایجاد نارضایتی شغلی، تَرکِ شغل، مهاجرت گسترده به خارج از کشور، تجمعات و اکنون با اعتراضات فراگیر سبب‌ ساز مشکلات عدیده‌ای در نظام سلامت کشور شده است.
بدین ترتیب، هر چند برخی از مسئولان دولت قبل و جریانهای خاص، ساز ناکوک می‌ زنند که مشکلات این قشر به این راحتی‌ها حل نمی‌شود اما، باید منتطر ماند و مشاهده کرد که با وعده‌های رئیس‌جمهور جدید و وزیر بهداشت تازه از راه رسیده دولت چهاردهم، مطالبات پرستاران به نتیجه می‌ رسد یا اینکه همانند تجارب گذشته، به فراموشی سپرده می شوند!