پُست؛ یک صندوق خاطره

عصرآزادی آنلاین/ شهرام صادق زاده

امروزه با پیشرفت تکنولوژی و روی کار آمدن کسب و کارهای نوین و اینترنتی، تعداد درخواست ها و خریدهای آنلاین روز به روز در حال افزایش است و تحقق اینگونه سفارشات توسط شرکت پُست ارسال می شود، به دلیل همین ارتباط تنگاتنگ بین پست و مردم، روز ۹ اکتبر مصادف با ۱۷ مهر ماه روز جهانی پست نام گذاری شده است تا برای یک روز هم که شده، خدمات پست و پستچی های تلاشگر بیان گردد که در دنیای امروز، موجب صرفه جویی در وقت و هزینه شهروندان شده اند.
اتحادیه جهانی پست Universal Postal Union نخستین‌ بار در سال ۱۸۷۴ میلادی در کشور سوئیس راه‌اندازی شد و دگرگونی بزرگی را در حوزه ارتباطات جهانی پدید آورد که در آن زمان قابلیت ارتباط گرفتن با سراسر جهان به‌ وسیله نامه‌نگاری یک موفقیت بزرگ محسوب می شد و لذتبخش بود، نامگذاری روز جهانی پست موسوم به UPU نیز از سال ۱۹۶۹ میلادی آغاز شد تا بتوان به ارزش و جایگاه پستچی ها پی برد.
مردم کشور ما نیز خاطرات خوش و به یادماندنی از سالهایی دارند که صندوق های پست و انتظار برای آمدن پستچی ها نهایت صفا و صمیمت را در بین اقوام و آشنایان داشت به طوری که شاید امروزهگ آن نامه های کاغذی به ارسال پی.ام در فضای پلتفرم های اطلاع رسانی و اپلیکیشن ها و دهها ابزار ارتباطی مدرن تبدیل شده اما، پُست برای ما همان صندوق خاطره انگیزی است که باید باز هم قدرش را بدانیم؛ بقول معروف ممنون که هستی…

◾️صندوق اول

پُست POST یادآور خاطرات خوب و خوشی برای هر یک از مردم ماست به طوری که هر شهروند به نحوی از گذشته تا امروز با پست سر و کار داشته است، خانواده‌هایی که با صدای زنگ خانه با شوق و ذوق به دنبال دریافت نامه عزیزان خود از خارج از کشور بودند و اعلام نتایج سرنوشت‌ سازترین آزمون جوانان و غیره همگی از خاطرات خوش ایرانیان از پست است.
دهه ۶۰ تا ۷۰ جوانان پشت کنکوری هم خاطرات زیادی از آن روزهای خود دارند که از طریق پست دفترچه‌های کنکور را پر می‌کردند و بعد از کنکور نیز کارنامه را از طریق پست دریافت می کردند.
امروزه اما، پست برایمان رنگ و بوی دیگری از خاطرات را رقم می‌زند؛ اگر چه این روزها کسی نامه‌ای پست نمی‌کند یا نتیجه کنکورش را از طریق پست دریافت نمی‌کند اما خریدهای اینترنی و دریافت بسته‌های پر زرق و برق، دریافت کارت پایان خدمت و گواهینامه رانندگی همه از طریق پست صورت می‌گیرد که لذت خاص خود را برایمان دارد.
در حقیقت، پُست همیشه خاطرات خوشایندی را برای مردم ما دارد و از قرار معلوم، هنوز هم برخی از شهروندان پا به سن گذاشته تا پستچی موتوری را در خیابان یا کوچه شان می‌بینند می‌گویند برایمان نامه نیاورده‍ ای؟ حتی همین نسل جدید هم با خریدهای اینترنتی با پست ارتباط دارند و شاید برخی روزها چشمشان به دست پستچی باشد.
صرفه جویی در وقت و انرژی و هزینه های جاری مترتب بر ترانسپورت که این امر باعث صرفه جویی در هزینه های عمومی دولت ها می شود، ویژگی دیگر خدمات اجتماعی شرکت ملی پست به حساب می آید و به اینها، مزیت هایی از قبیلِ امانتداری، اعتماد عمومی شهروندان به پست را اضافه کنید تا سازمانی کارآمد و مردمی در مقابل جامعه نمودار شود.

◾️صندوق دوم

یک نامه‌ رسان یا همان پُستچی با تأکید بر اینکه آخرین حلقه ارتباطی بین فرستنده و گیرنده است می گوید: لذتی که تحویل گذرنامه به پیرمردی که در انتظار رفتن به کربلاست یا جوانی که ذوق دریافت گواهینامه خود را دارد و دیدن دختر نوجوانی که با شادی برای دریافت خرید اینترنتی خود، در را باز می‌کند، برای پستچی‌ها خوشایند است.
حامد.ج با بیان اینکه برخی از مرسولات بدون آدرس پست می‌شوند اظهار می کند: مردم انتظار دارند بسته‌هایشان در کمترین زمان و به درستی به دستشان برسد در حالی که آدرس درستی را بر روی مرسولاتشان نمی‌نویسند، روزی بسته‌ای به دستم رسید که روی آن آدرس از ورودی شهر نوشته شده بود تا کوچه دریافت کننده اما شماره پلاک نداشت و نوشته شده بود روبروی تیبای سفید رنگ که به هر نحو ممکن به دست صاحبش رساندم.
او با اشاره به اینکه یکی از مشکلات پستچی‌ها این است که مردم انتظار دارند تا طبقات بالا بسته آنها را تحویل دهند خاطرنشان می کند: در حالی که براساس قانون پستچی فقط موظف است بسته را درب منزل تحویل دهد و اینکه به طبقات برود امنیت سایر بسته‌ها را به خطر می‌اندازد و باید مردم به این موضوعات توجه کنند.
حامد درباره خاطرات شیرین خود در زمان تحویل خریدهای اینترنتی می گوید: ابراز رضایت از دارویی که پیرمردی خریداری کرده بود و من آن را تحویل دادم یکی از خاطرات شیرین بود به‌ طوری که هر بار مرا می‌بیند می‌گوید دارویم جواب داده است و خوب شدم، سلامت باشی جوان.
این نامه‌رسان جوان ادامه می دهد: تحویل احضاریه‌های دادگاه برای طلاق از خاطرات ناخوشایند برای ما پستچی‌ هاست؛ روزی یک احضاریه را برای مردی بردم که مبلغ مهریه خانمش ۳۰ هزار تومان بوده و این مرد یک تراول ۵۰ هزار تومانی به من داد و گفت من دادگاه نمی‌آیم این تراول را بگیر، مهریه را بده و بقیه اش را برای خودت بردار!

◾️صندوق آخر

تاریخ نشان داده که هر تکنولوژی که به دست مردم ایران رسید، به محض اینکه منافع حیاتی آن را متوجه شدند سریعتر از مردم سایر کشورها، آن را جذب و بهره برداری کردند و بحث پست نیز از جمله آنهاست.
وزیر سابق پست، تلگراف و تلفن با اشاره به تلاش های صورت گرفته در خصوص بهره برداری از کدپستی گفت: ۱۰ سال تمام تلاش کردیم تا کدپستی به همراه کدملی بر روی کارت شناسایی درج شود که به محض درست شدن آن، روستاییان به آن پیوستند چرا که با آن هویت پیدا کرده بودند.
سیدمحمد غرضی، توسعه رخ داده در حوزه ارتباطات را در دوره وزارت، مدیون همراهی کردن با مردم دانست و اضافه کرد: توسعه انجام شده وقتی درست شد که دولت توان اداره خودش را نداشت و مردم وارد میدان شده بودند.
در سال ۱۲۹۰ خورشیدی، ناصرالدین‌ شاه قاجار به همراه جمعی از درباریان خود به اروپا یا همان فرنگ سفر کرد و به‌ دنبال این سفر، شخصی به‌ نام گوستاوریه که از کارمندان عالیرتبه کشور اتریش بود برای پایه‌ریزی پُست جدید ایران انتخاب شد و پس از مکاتبات بسیار، در سال ۱۸۷۷ میلادی ایران به عضویت اتحادیه جهانی پست پذیرفته شد و در همان سال، خدمت گوستاوریه در ایران پایان یافت.
در سال ۱۲۹۷ خورشیدی، بنا به فرمان ناصرالدین‌ شاه قاجار، اداره پست به وزارت پست تبدیل و اداره آن به میرزا علی‌ خان امین‌الملک واگذار شد، او نخستین وزیر پست ایران است که برای ادارات تابعه ساعت کار و برای کارکنان، حقوق بازنشستگی برقرار کرد و با اقدامات او، اداره پست در نزد مردم اهمیت و موقعیت خاصی پیدا کرد و نامه‌های پستی داخلی و خارجی، در اکثر شهرها مبادله گردید.
بعدها و در سال ۱۳۳۹ خورشیدی، در تهران فعالیت‌های شرکت تیپاکس مستقر در خیابان ناصر خسرو با پوشش شهرهای آبادان، خرمشهر، تبریز و جلفا آغاز شده و خدمات متفاوتی به مشتریان ارائه گردید و در آبان ماه ۱۳۶۶ نیز قانون تشکیل شرکت پست ایران در مجلس تصویب شد تا تغییر ساختار پست و فعالیت آن به‌ عنوان یک شرکت مستقل دولتی انجام شود.