اهمیت فعال بودن گمرکات آذربایجان شرقی و ضرورت تردد سهل کامیون ها به روایت "عصرآزادی"
آذربایجان شرقی بر مدار رونق مرزی
عصرآزادی/ شهرام صادق زاده
مقوله صادرات و ترانزیت محموله ها در مسیرها و مبادی مرزی استانهای مرزی و استراتژیکی همچون آذربایجان شرقی از اهمیت بسزایی برخوردار است زیرا به صورت مستقیم با تولید و عرضه کالاهای ساخت داخل به کشورهای هدف ارتباط دارد و موجب توسعه استان می گردد.
با توجه به اینکه آذربایجان شرقی دارای سه اداره کل گمرک در تبریز، سهلان و جلفا، سه واحد گمرکی در مراغه، خداآفرین و نوردوز به همراه سه دفتر گمرکی در شهرک صنعتی سلیمی تبریز و شهرستان بناب است خروجی آمارهای امسال برخلاف آنچه طی سنوات گذشته در حد و قواره جایگاه آذربایجان ثبت نشده بود قابل توجه است.
در حقیقت با تمام تنش هایی که در گذشته و به واسطه برخی جریان های خاص صورت می گرفت، تردد روزانه کامیون ها از راه گمرکات جلفا و نوردوز اتفاق خوشایندی در حوزه اقتصاد استان است که از طریق گمرکات مرزی آذربایجان شرقی، وارد و یا خارج شده اند.
به باور کارشناسان اقتصادی، ترانزیت خارجی از مبداء گمرکات آذربایجان شرقی امر جالبی است که در ۹ ماهه سال ۱۴۰۳ حدود ۴۸۵ هزار تُن با تعداد ۷ هزار و ۴۸۳ اظهارنامه و ترانزیت خارجی مقصد به وزن یک میلیون و ۷۷ هزار تُن با تعداد ۲۸ هزارو ۸۷۴ اظهارنامه صورت گرفته و باید گام به گام بیش از این ارقام نیز افزایش یابند مگر اینکه دستورالعمل های کذایی، مانع صادرات سهل تولیدکنندگان آذربایجانی شوند…
گمرک اول
با تلاش واحدهای تولیدی آذربایجان شرقی، این استان توانست در ۹ ماهه سال جاری صادراتی در حد ۲ میلیون و ۸۷۰ هزار تن کالا به ارزش یک میلیارد و ۴۹۷ میلیون دلار را به انجام رساند که نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر ارزش ۳۴ درصد افزایش داشته است.
عمده اقلام صادرات قطعی گمرکات آذربایجان شرقی در این مدت چدن، آهن و فولاد به ارزش ۳۰۹ میلیون دلار، محصولات پتروشیمی و مصنوعات پلاستیکی به ارزش ۲۶۸ میلیون دلار، میوههای خوراکی پوست مرکبات به ارزش ۱۷۵ میلیون دلار، سوخت های معدنی و روغن های معدنی به ارزش ۱۲۴ میلیون دلار و مس و مصنوعات از مس به ارزش ۸۴ میلیون دلار بود.
عمده این اقلام به کشورهای ترکیه به ارزش ۶۲۹ میلیون دلار، ارمنستان به ارزش ۲۲۸ میلیون دلار، عراق به ارزش ۱۹۶ میلیون دلار، گرجستان به ارزش ۶۸ میلیون دلار و آذربایجان به ارزش ۵۸ میلیون دلار صادر شده است.
در این مدت ۴۴۹ هزار تن کالا به ارزش یک میلیارد و ۵۳۷ میلیون دلار کالا از مبداء ۵۸ کشور مختلف از طریق گمرکات استان آذربایجان شرقی وارد کشور شده است که به لحاظ ارزش ۲۳ درصد افزایش و از نظر وزن ۱۹ درصد افزایش داشته و همچنان تراز تجاری در این گمرکات منفی است.
عمده اقلام وارداتی به استان نیز شامل وسایل نقلیه زمینی و اجزا و قطعات به ارزش ۳۷۴ میلیون دلار، ماشین آلات و وسایل مکانیکی به ارزش ۲۰۹ میلیون دلار، گوشت به ارزش ۱۷۲ میلیون دلار، توتون و تنباکو به ارزش ۱۱۴ میلیون دلار و شمش طلا ۶۳ میلیون دلار و برخی اقلام مجاز دیگر بود.
این اقلام بیشتر از کشورهای ترکیه به ارزش ۹۸۹ میلیون دلار، امارات متحده عربی ۱۵۲ میلیون دلار، چین به ارزش ۱۵۰ میلیون دلار، آلمان به ارزش ۷۱ میلیون دلار و ژاپن ۲۹ میلیون دلار وارد شده است.
گمرک دوم
یک کارشناس اقتصادی در آذربایجان شرقی با بیان این که میزان صادرات استان بیان کننده میزان تولید آن نیست گفت: در موضوع صادرات باید به این نقطه توجه شود که میزان صادرات آذربایجان شرقی، فقط خروجی مرزهای این استانِ استراتژیک است.
“محمد کلامی” افزود: آمار صادرات از گمرکات هم میزان کالاهای آذربایجان شرقی و هم کالاهای سایر استانهاست که برای مثال صادرات بسیاری از محصولات کشاورزی آذربایجان شرقی در گمرک استان ثبت نمی شود لذا هر گمرکی که سختگیری زیادی به خرج می دهد، صادرکنندگان استان، کالاهای خود را از گمرک دیگری ارسال خواهند کرد.
وی با اشاره به عملکرد میزهای تجاری در کمک به افزایش صادرات استان اضافه کرد: نگاه کنونی به میزهای تجاری، نگاه حداقلی است، برای همین و با توجه به اینکه روابط مردم با مردم مستحکمتر از روابط دولت است بنابراین هر میز یک هیئت مدیره تشکیل دهد تا برنامهها تدوین شده و تسهیلگری های موردنیاز انجام گیرد.
کلامی اظهار کرد: میزها باید برنامه محور باشند و به کشورهای موردنظر خود، هیئتهای تجاری را اعزام کنند تا زمینههای حضور تجار آذربایجان شرقی در آن کشورها شناسایی گردد چرا که در سفر به هر کشور می توان در حوزه مراودات تجاری و صادراتی به نتایج مطلوبی دست یافت، در مقوله مراودات اقتصادی، هیئتهای تجاری میتوانند اقدامات بسیار موثری انجام دهند که تاکنون از آنها غفلت شده است.
گمرک آخر
ناظر گمرکات آذربایجان شرقی از تردد روزانه ۵۰۰ دستگاه کامیون از راه گمرکات جلفا و نوردوز به کشور خبر داد و گفت: از این تعداد ۲۵۰ دستگاه از طریق گمرکات مرزی استان وارد کشور شده و همین تعداد نیز به مقصد کشورهای مختلف از استان خارج شده اند.
“صادق نامدار” افزود: گمرکات آذربایجان شرقی با هدف توسعه مبادلات تجاری و با همکاری دستگاه های مختلف به دنبال تسهیل گری امور گمرکی بوده و به منظور روان تر شدن صادرات، از تمام ظرفیت های استان از جمله منطقه آزاد ارس، سهلان و مجتمع مس سونگون استفاده خواهد شد.
وی از تفویض مزیت های صادراتی به استان خبر داد و اضافه کرد: بر این اساس قرارداد با پتروشیمی تبریز بسته شده و با اختصاص مخازن ویژه به این واحد، صادرات تنها یکی از بخش های این واحد ۱۶ میلیون دلار بیشتر شده ضمن اینکه هزینه های گمرکی و صادراتی نیز کاهش یافته است.
نامدار به ورود موقت کالاهای مورد نیاز تولیدی ها در گمرکات استان نیز اشاره کرد و یادآور شد: مواد اولیه و ماشین آلات مورد نیاز واحدهای تولیدی آذربایجان شرقی بدون نیاز به تخلیه، به طور مستقیم از مرز تا کارخانه حمل و در آنجا تخلیه می شود که منجر به کاهش زمان ترخیص و هزینه ها و نوسازی واحدهای تولیدی شده است.
بدین ترتیب، نکته اساسی همانا انجام مراودات تجاری با کشورهای اوراسیا و قفقاز است که گویا نزدیک به ۴ هزار تعرفه گمرکی و ترجیحی در تجارت با کشورهای واقع در محدوده آن سوی ارس و کوه های قفقاز صفر می شود و این ظرفیت، فرصت بسیار بزرگی است که باید در اندیشه توسعه آن باشیم.