اهمیت تکمیل آزادراه اورمیه - تبریز و تاثیر این پروژه شریانی بر اقتصاد آذربایجان از نگاه "عصرآزادی"
رویای آزادراه؛ از اورمیه تا تبریز!
عصرآزادی/ شهرام صادق زاده
آزادراه اورمیه – تبریز در ۶ فاز مجزا یکی از پروژه‌های شاخص در توسعه شبکه آزادراهی کشور است که با هدف ارتقای ظرفیت حمل و نقلی و افزایش ایمنی جاده‌ای میان آذربایجان های شرقی و غربی تعریف شده و طبق اعلام مسئولان، حدود ۴۰ کیلومتر از این آزادراه در محدوده استان آذربایجان غربی است.
نکته جالب توجه اینکه ۲ تونل در این طرح احداث شده است که ۱۷ کیلومتر از مسیر اورمیه – تبریز را کاهش می دهد و علاوه بر آن، ایمن‌سازی محورهای مواصلاتی، کاهش تصادفات جاده‌ای و تسهیل رفت و آمد ساکنان این دو استان از مهمترین مزیت‌های آن در راستای توسعه محورهای مواصلاتی تلقی شده و زمینه توسعه آذربایجان غربی را بیش از پیش فراهم می نماید.
با توجه به همسایگی استانهای آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی با کشورهای ترکیه، آذربایجان، ارمنستان، عراق و نزدیکی به کشورهای حوزه قفقاز، بهره برداری از آزادراه اورمیه – تبریز می‌تواند زمینه ساز ایفای نقش مؤثرتر منطقه شمال غرب ایران در سیاست توسعه مناسبات منطقه‌ای کشور با همسایگان باشد.
گذشته از اینها، طی سالهای اخیر دسترسی امن ساکنان شهرهای این دو استان همواره جزو سیاست‌های اصلی مسئولان مربوطه بوده که تسریع در افتتاح این آزادراه یکی از مهمترین گام‌هایی است که می تواند در مسیر ارتباطی این دو استان مدنظر قرار گیرد کمااینکه با گذشت بیش از ۱۴ سال همچنان به صورت ناقص اجرا شده اما گویا قرار است تا دو سال آینده کل طرح به اتمام برسد.
نکته قابل تامل اینکه، علاوه بر توسعه جاده‌ای بین استانهای آذربایجان شرقی و غربی، مطالعات و برنامه ریزی های لازم جهت احداث مسیر ریلی بین اورمیه و تبریز نیز بسیار جذاب و گردشگرپذیر خواهد بود تا امکان حمل و نقل ریلی بین این دو استان فراهم شود که بسیار لذتبخش خواهد بود…
مزیت اول
آزادراه اورمیه – تبریز در ۶ قطعه اجرا می‌شود که قطعه اول و دوم آن در حوزه جغرافیایی آذربایجان غربی واقع شده است اما تمام ۶ قطعه این طرح مهم راهسازی به صورت ناقص اجرایی شده و قطعه سوم آن بین دو استان آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی بلاتکلیف رها شده و هنوز با گذشت بیش از یک دهه عملیات اجرایی آن مورد برنامه ریزی قرار نگرفته است.
با توجه به هم مرزی آذربایجان غربی با سه کشور خارجی از جمله ترکیه، عراق و آذربایجان و نیز شاهراه ارتباطی ایران ولی متأسفانه این استان حتی یک کیلومتر هم محور آزادراهی ندارد، لذا اجرای این پروژه بزرگ اقتصادی با توجه به ایجاد منطقه ویژه اقتصادی در مرز سرو می‌تواند دیار آذربایجان و به ویژه اورمیه را به هاب بزرگ اقتصادی منطقه تبدیل نماید.
در حقیقت، به دلیل واقع شدن این آزاد راه در انتهای استان آذربایجان شرقی عنوان می‌شود این طرح مزیتی اقتصادی برای استان آذربایجان شرقی ندارد ولی برعکس این استان، اتمام آزاد راه اورمیه – تبریز مزیت‌های اقتصادی و حمل و نقلی زیادی برای آذربایجان غربی دارد در حالی که هنوز با وعده‌های مکرر مسئولان دولت قبل، گویا باز هم اراده‌ای برای رفع نواقص آن وجود ندارد.
هم اکنون مدیریت ساخت آزادراه اورمیه – تبریز که از سال ۱۳۹۱ آغاز شده و در دست وزارت راه و شهرسازی است اما تعلل در خلع یَد پیمانکار و جذب سرمایه گذار جدید در سالهای اخیر موجب کُندی و توقف روند اجرای این طرح و به یکی از چالش‌های اساسی و مطالبه جدی مردم تبدیل شده بود که اخیراً توسط وزیر راه و شهرسازی دولت چهاردهم مجدداً در کانون توجهات افکار عمومی و رسانه ها قرار گرفت.
مزیت دوم
رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی آذربایجان شرقی معتقد است در صورت تامین اعتبار، فاز اول قطعه ۶ آزادراه اورمیه – تبریز به طول ۱۶ کیلومتر امسال به بهره برداری می‌رسد که ضمن کاهش بار ترافیکی و تصادفات در اتوبان شهید کسائی، موجب ارتقای کمی و کیفی زیرساخت‌های حمل و نقل استان گردد.
“حیدر فتح زاده” قطعه ۶ این آزادراه به طول ۲۸ کیلومتر را حائز اهمیت دانست که از تقاطع دیزل‌آباد شروع و به آزادراه زنجان – تبریز ختم می‌شود و افزود: این قطعه دارای دو فاز بوده که فاز اول آن ۷۵ درصد و فاز دوم حدود ۴۰ درصد پیشرفت دارند و تاکنون حدود ۵ هزار میلیارد تومان از طرف سرمایه‌گذار به پروژه تزریق شده و بیش از ۲۰۰ دستگاه ماشین آلات سنگین راهداری در این پروژه که عمده مسیر آن از مناطق کوهپایه‌های و معابر برف‌گیر سهند عبور می‌کند، به صورت سه شیفته فعالیت می‌کنند.
وی اضافه کرد: این محور یک طرح فرااستانی و ملی به شمار می‌رود و سرمایه‌گذاری و مسئولیت ساخت آن به عهده یک شرکت بومی است و به صورت مشارکتی با ۶۰ درصد سهم آورده سرمایه‌گذار و ۴۰ درصد سهم آورده دولت در حال انجام است و طبق برآورد بهنگام ۱۲ هزار میلیارد تومان هزینه در برخواهد داشت.
فتح زاده با بیان اینکه تلاش بر آن است تا سهم تعهدات دولت در قالب اوراق و مولدسازی تحقق بخشد یادآور شد: این محور در سه باند رفت و سه باند برگشت اجرا می‌شود و در طول آزادراه ۶ پل خاص و ۱۳ پل – تقاطع احداث خواهد شد و اگر دولت سهم آورده خود را به موقع پرداخت کند در ایام دهه فجر ۱۴۰۴ زیر بار ترافیک خواهد رفت.
مزیت آخر
اهمیت پروژه های شریانی منطقه شمالغرب کشور به حدی زیاد است که وزیر راه و شهرسازی دولت چهاردهم در اواخر اسفند ماه سال ۱۴۰۳ طی بازدیدی از فازهای عملیاتی آزادراه اورمیه – تبریز گفت: پروژه آزادراهی اورمیه – تبریز به عنوان یکی از مطالبات جدی مردم این منطقه، نه تنها کوتاهترین راه ارتباطی بین دو کلانشهر اورمیه و تبریز محسوب می شود بلکه نقش مهمی در اتصال این دو استان به مرز‌های همجوار و مرکز کشور ایفا خواهد کرد.
“فرزانه صادق” تاکید کرد که در ماه‌های اخیر شرکت ساخت توانسته موانع مربوط به پیمانکار و سرمایه‌گذاری را برطرف کند که این خود یک گام مهم در پیشبرد پروژه به شمار می آید.
یک کارشناس حوزه راه های آذربایجان شرقی با بیان اینکه قطعه ۶ آزادراه اورمیه – تبریز ناجی ترافیک کلانشهر تبریز خواهد بود گفت: تکمیل شبکه آزادراهی منطقه شمال غرب کشور با احداث آزادراه اورمیه – تبریز مُیسر می گردد.
“رضا اسدی” افزود: در حال حاضر اتوبان شهید کسایی تبریز که به عنوان کنارگذر غربی شهر تبریز مورد استفاده قرار می‌گیرد به علت حجم ترافیک بسیار بالا در موقعیت اشباع قرار گرفته و هر روز شاهد تصادفات تلخ و ناگوار در این مسیر هستیم که در نتیجه، اتمام قطعه ۶ آزادراه اورمیه به تبریز می‌تواند به عنوان یک معبر موازی با آزادراه شهید کسایی جهت خدمت رسانی به ترافیک عبوری از شهرستان تبریز عمل کند.
بدین ترتیب، تکمیل قطعه ۶ آزادراه اورمیه – تبریز به عنوان شبکه‌ای کارآمد، ایمن و مطابق با استانداردهای فنی و متناسب با تقاضای حمل‌ونقل استان موجب اتصال آزادراه تبریز – زنجان – تهران به آزادراه تبریز – اورمیه و آزادراه تبریز – مرند – بازرگان به عنوان مسیر ترانزیت اروپا خواهد بود.
