هنر را به هنرمندان بسپارید!

نقاشی محیطی و دیوارهای شهری در روحیه مردم تاثیر مثبتی دارد زیرا ماهیت نقاشی دیواری و محیطی این است که برخلاف نمایشگاه یا گالری نقاشی که عده معدودی افراد هنردوست از آن بازدید می‌کنند در نقاشی محیطی، عموم مردم آن را می‌بینند و مختص قشر خاصی نیست.

یک هنرمند دیوارنگار با اشاره به اینکه اگر هنر نقاشی محیطی در تبریز با مهارت خوبی اجرا شود نه تنها در سلیقه هنری و بصری مردم تاثیر مثبت می‌گذارد بلکه نمای زیبایی به شهر می‌بخشد که می‌تواند باعث التیام روحیه مردم در خیابان شود لذا ایده‌هایی که برای محیط انتخاب می‌شوند هرچه پیش زمینه اصالت دیار آذربایجان را القا کرده و به فرهنگ این منطقه نزدیک باشد، مردم پسندتر خواهد بود.

ن.نورمحمدزاده با اشاره به اینکه دیوارنگاره‌ها و نقاشی‌های محیطی تبریز دچار اُفت کیفیت هستند افزود: با رصدی که در کارهای دیوارنگاری شهرهای مختلف ایران داشتم دیوارنگاره‌های شهر تبریز نسبت به سایر شهرها به لحاظ تخصصی رشد نکرده است، حتی به لحاظ طراحی اولیه  رفته رفته دچار اُفت کیفیت شده اند!

وی با ذکر این نکته که در نقاشی‌های محیطی علاوه بر کیفیت، به نحوه اجرای کار بر روی دیوار نیز اهمیت زیادی داده نمی‌شود اضافه کرد: به لحاظ حرفه‌ای معمولاً دیوار آجری برای نقاشی دیواری مناسب نیست اما در تبریز، روی آن کار کرده و هویت و تاریخ منطقه طبقه‌بندی نمی‌شود.

نورمحمدزاده تاکید کرد: بهتر است این کار به دست متخصصان آن و بطور مستقیم توسط خود هنرمندان انجام شده و واسطه و پیمانکار از میان برداشته شود تا هنر دیوارنگاری در مسیر هنری خود پیش برود.

کارشناسان هنری معتقدند درحالی که آلودگی بصری در تبریز بیداد می کند اما مدیران استانی چندان رغبتی از هنر هنرمندان در راستای بهبود زیبایی شهرهای آذربایجان شرقی بهره نمی برند.

این در حالی است که گویا طرح زیباسازی محیط شهری نه تنها بر اساس نیازهای شهری و شهروندی، بلکه با رقابت ناعادلانه و پارتی‌بازی بین هنرمندان و پیمانکاران انجام می‌گیرد که طبیعتاً، هنرمندان از گردونه مناقصات و همکاری در امور زیباسازی و نقاشی‌های محیطی حذف می‌شوند و پیمانکاران غیرهنرمند با نقاشی‌های غیرحرفه‌ای و ناموزون دیواری، چهره شهر را از آنچه هست زشت تر کرده و به آبروریزی محیط شهری می‌پردازند!

یک استاد گرافیک دانشگاه‌های آذربایجان شرقی با بیان اینکه آلودگی بصری تبریز از دیگر کلانشهرهای کشور از جمله تهران، اصفهان و مشهد بیشتر است گفت: بسیاری از مشکلات از آن جا آغاز می شود که گویا شهرداری بر زیباسازی شهر نظارت ندارد.

محمد نوریان با اشاره به اینکه نه تنها از پتانسیل بالای هنرمندان نقاش آذربایجانی در راستای زیباسازی محیط شهری استفاده نمی شود افزود: بلکه امکان مشاوره و راهنمایی هم به آنها داده نمی شود و متاسفانه، متولیان زیباسازی شهر، نقاشی‌هایی را اجرا می کنند که با بافت شهری و فرهنگ بومی همخوانی ندارد و باعث افزایش آلودگی بصری می‌شوند.

وی با بیان اینکه از دید متولیان شهری، نقاشی محیطی تنها برای پوشش دادن دیوارهای نیمه ویران به درد می‌خورد تاکید کرد: در معماری و گرافیک شهرهای جهان مانند لندن، نقاشی دیواری و محیطی به داد نیازهای روحی و روانی شهروندان آمده و در کاهش مسایل اجتماعی بسیار مفید بوده است اما ما هنوز اندرخم یک کوچه‌ایم!

این روزها در خیابان های تبریز و سایر شهرهای آذربایجان شرقی همچون سهند، مراغه، مرند، میانه، شبستر و غیره، دیگر ترافیک تنها مختص خودروها نیست و تبلیغات شهری نیز در آن دچار ترافیک سنگینی هستند به طوری که با قدم زدن در خیابان‌های شلوغ و پر رفت و آمد، آنچه که بیش از همه خودنمایی می کند دیوارنویسی‌ها، تابلوها و بنرهای کوچک و بزرگی است که بدون هرگونه عنصر هنر و زیبائی، با آشفتگی تمام در جای جای این شهر شلوغ در کنار هم صف بسته‌اند و از نقاشی‌های محیطی‌ای که امروزه در معابر سایر شهرهای جهان از آنها استفاده می‌شود خبری نیست!

متاسفانه رنگ‌های مرده، تابلوهای ناموزون، طرح‌های نامناسب، ترافیک تبلیغاتی و غیره در تبریز دست به دست هم داده اند تا در پسِ ترافیک تبلیغاتی پراکنده، زیبایی محیطی از این کلانشهر رَخت ببندد در حالی که شهروندان به طرح‌های متنوع با رنگ‌های شاد محیطی نیاز دارند تا حداقل در نگاه اول به معابر شهری، مقداری به وجد آیند.

گرچه تمام مردم، هنرمندان و حتی مسئولان بر آلودگی بصری و فضای بی روح و دلمرده شهر تبریز اعتراف دارند اما به نظر می‌رسد به دلیل نبودن استراتژی خاص و برنامه ای مدون برای گرافیک شهری تبریز نباید در انتظار معجزه خاصی بود و از دست شوراهای شهر نیز کاری برنمی‌آید.

بدین ترتیب می‌توان گفت یکی از ارکان زیباسازی شهرهای امروزی، نقاشی‌های دیواری و محیطی آن شهر هستند که موجب زیبایی شهر و تزریق روح شادابی به شهروندان می‌گردد اما در اکثر شهرهای آذربایجان شرقی از جمله تبریز، مراغه، سهند و غیره از ظرفیت هنرمندان جوان در نقاشی معابر، دیوارها، بتن‌های بدمنظره، کرکره مغازه‌ها و صدها مورد دیگری بی‌بهره‌ایم!