عصرآزادی آنلاین/ علی بهشتی روی/ کارشناس بازار سرمایه
مدیریت بحران در بازار سرمایه؛ نیازمند پیش بینی و برنامه ریزی پیشگیرانه مدیریت بحران در بازار سرمایه ایران بوده و همچنان با چالش‌های جدی روبروست. پاسخ‌های پسا واقعه و عدم برنامه ریزی پیشگیرانه، منجر به ایجاد بحران های جدید شده است.
در حقیقت، مدیریت بحران در بازار سرمایه ایران همواره چالش‌های جدی را به همراه داشته است. همانطور که برای بسیاری از فعالان و سرمایه گذاران بازار سرمایه واضح است، پاسخ‌های ما به ریسک‌های سیستماتیک و موارد بحرانی عمدتاً از جنس پساواقعه است که این نوع مدیریت و رفتار با بحران در گذشته نتیجه ای جز ایجاد و تولید ریسک و بحران‌های جدید نداشته است.
در بسیاری از موارد، راهکارها و واکنش‌های کوتاه مدت جواب مثبت و سازنده داده اند، اما همان راهکارها در فاصله ای کوتاه ناکارآمد بوده‌اند، نمونه هایی مانند تحدید دامنه نوسان، دامنه نوسان نامتقارن و تعطیلی بازار از جمله این راهکارهاست و اگرچه مطالعات بسیار خوبی در واحد تحقیق و توسعه بورس کشور در مورد تجارب سایر بورس‌های دنیا انجام شده است اما در هنگام تصمیم گیری و اجرا، مجدداً به راههای تکراری و اغلب غیرکارا روی آورده ایم.
به نظر می‌رسد در برنامه‌های دولت جدید برای بازار سرمایه و حتی در سطح کلان، باید توجه ویژه ای به مدیریت بحران و پیش بینی راهکارهای حل بحران از پیش داشته باشیم.
شرایط خاص ایران و وجود ریسک‌ها و تهدیدات همیشگی در حوزه‌های مختلف از جمله مسائل سیاسی، اقلیمی، جغرافیایی و اجتماعی ایجاب می‌کند که برنامه ریزی‌های مناسبی برای مدیریت بحران‌ها داشته باشیم.
تجربه زندگی در ایران، خانواده ها را به سمتی سوق داده است که به صورت شخصی بحران‌ها را مدیریت کنند، مثلاً نوع پس انداز یک خانواده ایرانی، خرید طلا، ارز، ملک و یا ذخیره مواد خوراکی برای مدت طولانی نمونه‌هایی از این مدیریت شخصی است بنابراین طبیعی است که انتظار از تصمیم گیرندگان و مسئولان در سطح عالی و کلان نیز بالا باشد.
امید است در برنامه های دولت جدید توجه ویژه‌ای به کار کارشناسی و مطالعات متخصصان در زمینه‌های مختلف ریسک‌ها صورت گیرد و راهکارهای مناسب برای مدیریت بحران‌ها از پیش آماده شود.
مشخصاً در بازار سرمایه از تیم اقتصادی دولت انتظار می رود که خود را برای شرایط و ریسک‌های جدید سیاسی و اقتصادی مهیا کنند و با تأخیر و سردرگمی واکنش نشان ندهند، برای مثال، سؤال اصلی فعالان بازار سرمایه این است که چرا با توجه به ترور صورت گرفته، شرایط چهارشنبه و شنبه بدون تغییر بوده و به یکباره از یکشنبه دامنه نوسان محدود شده است؟ آیا این بهترین راهکار است؟ آیا مطالعات تطبیقی این مورد را تأیید می‌کند؟ اگر نه، چرا بومی سازی نکردیم؟ بهتر نیست از هم اکنون برای بحران بعدی آماده شده و کار کارشناسی انجام دهیم؟ آیا مجدداً در مواجهه با مسائلی مانند آلودگی هوا، گرمای شدید و اوج مصرف برق تا آخرین لحظه سکوت می کنیم و اهالی بازار سرمایه را در تردید نگه می داریم؟
با این اوصاف، امید است روزی برسد که شاهد تعالی در همه ارکان، اشخاص و ابعاد ایران عزیز باشیم.
