عصرآزادی آنلاین/ سید فرید پیمان، مدیر مسئول
سفر رئیس جمهور به کشورهای آفریقایی پس از ۱۱ سال اتفاق مهمی است که می تواند افق پنجره سیاست خارجی کشور را تا حدودیروشن تر نماید. البته ایران در ۴ دهه گذشته نگاه ویژه ای به روابط با کشورهای آفریقایی داشته است و در واقع این کشورها جزو اولویتهای سیاست خارجی قرار گرفته اند.
در واقع هدف اصلی این سفر، آن طور که اعلام شده است ارتقاء روابط با کشورهای آفریقایی، توسعه بازار محصولات دانش‌بنیان،همکاری در ایجاد و توسعه مراکز فناوری و نوآوری مشترک، صادرات خدمات فنی، مهندسی، کشاورزی و پزشکی، و به طور کلیتنوع‌بخشی به مقاصد صادراتی ایران است.
قدرت های منطقه ای خاور میانه از جمله ایران به دلیل وجود منابع و ذخایر زیاد فلزات و عناصر گران بها در گذار از انرژی های موجود، نگاه ویژهای به آفریقا دارند.
این تصور که کشورهای آفریقایی عمدتا کشورهای عقب اقتاده هستند چندی است که منسوخ شده است، زیرا بر اساس برخیبرآوردهای نهادهای مهم اقتصادیِ بین المللی نظیر صندوق بین المللی پول و بانک جهانی، این قاره میزبان شماری از کشورهایی است کهسریع ترین و قابل توجه ترین روندهای رشد و توسعه اقتصادی را به ثبت می رسانند و از این لحاظ از قاره آفریقا به عنوان “قاره فرصتها” نام می برند.
بدین ترتیب است که ارتباط با کشورهای آفریقایی در اولویت سیاسی کشورهای پیشرفته دنیا قرار گرفته است. ایران نیز با درک اینواقعیت از کشورهای آفریقایی، درصدد گسترش روابط تجاری، سیاسی و اقتصادی خود می باشد یعنی توسعه روابط با کشورهای آفریقایی،جدای از مزایای اقتصادی که می تواند برای ایران داشته باشد و عرصه های صادراتی کشورمان را متنوع تر کند، در عین حال، به دلیلوجود ۵۰ کشور آفریقایی در سازمان ملل، حامل مزایای سیاسی قابل توجهی نیز برای کشورمان است و ایران می تواند روی حقِ رایبلوک کشورهای آفریقایی در مجامع بین المللی نیز حساب ویژه ای باز کند.
منظر دیگر تجربیات ایران در زمینه پتروشیمی است. کشورمان با وجود پیشرفت هایی که در حوزه‌های مواد پتروشیمی، کشاورزی،شیلات و علم و فناوری دارد می تواند در راستای سیاست های پسابرجام به متنوع‌سازی بازارهای هدف صادرات محصولات پتروشیمی وفرآورده‌های پلیمری در این کشورها دست بزند.
در دوران برجام محموله‌های پتروشیمی ایران به برخی از کشورهای قاره آفریقا مانند الجزایر، نیجریه، کنیا، تانزانیا و آفریقای جنوبیصادر شد.
در آن زمان شرکت‌های مختلف نیز بازاریابی برای افزایش صادرات محصولات پتروشیمی به کشورهای قاره آفریقا را در دستور کار خودقرار دادند و با حضور در نمایشگاه‌های منطقه‌ای و اعزام هیات‌های تجاری، این فرآیند را تسریع کرده بودند.
به گفته یکی از مدیران وزارت نفت با توجه به اطلاعات مربوط به ظرفیت پالایشی آفریقا، که تقریباً ۳ تا ۴ میلیون بشکه در روز است ونیمی از آن غیرفعال است، ایران می‌تواند فرصتی را داشته باشد تا با ارائه خدمات فنی و مهندسی، این ظرفیت را احیا کند.
همچنین با توجه به تخصص مهندسان ایرانی در بخش نفت، ایران می تواند با تعمیر و ارتقا برخی پالایشگاهای آفریقای به تدریج نقش خود را در امنیت عرضه انرژی و زیر ساختار آفریقا افزایش دهد که این امر هم باعث افزایش حجم تجارت بین تهران و کشورهایآفریقایی شود و هم به تدریج زمینه افزایش نفوذ سیاسی ایران در منطقه را فراهم می آورد.
در یک نگاه سفر رئیس جمهور به قاره فرصت ها از اهمیت راهبردی برخوردار بوده و می تواند افق روشنی در روابط اقتصادی، تجاری و سیاسی ایران باز کند.
