????عصرآزادی/ شهرام صادق زاده
روز ۱۷ مرداد به مناسبت شهادت “محمود صارمی” رئیس خبرگزاری ایرنای نمایندگی افغانستان به عنوان روز “خبرنگار” نامگذاری شده است تا بهانه ای برای تقدیر از فعالیت های قشر آگاه جامعه و طرح مشکلات آنهایی که همیشه به فکر انعکاس مصائب مردم اقدام می کنند پرداخته شود!
شهید صارمی متولد ۱۳۴۷ بروجرد در سال ۱۳۷۵ به افغانستان اعزام شد و در مدت حضور خود در این کشور با احساس مسئولیت در قبال درد و رنج مردم ستمدیده افغان از لحظات سخت و تاسف آور جنگ و بی خانمانی مردمان آن دیار خبر و گزارش تهیه کرد و در ۱۷ مردادماه سال ۱۳۷۷ به همراه ۹ دیپلمات ایرانی توسط نیروهای طالبان در افغانستان به شهادت رسید تا نام خبرنگاران همیشه در بین مردم گرامی داشته شود.
طیف وسیعی از خبرنگاران استانهای کشور از حداقل حقوق بی بهره بوده و صرفاً در ازای تولید آثاری مانند خبر، گزارش، یادداشت و غیره مبلغی را به عنوان حق التحریر دریافت میکنند که سرجمع ماهانه رقم بسیار ناچیزی را در بر می گیرد و علیرغم تنگنای مالی که عنوان کردن آن تکرار مکررات است، نبود حمایتهای حقوقی، نداشتن بیمه و بازنشستگی، مسکن و نبود تعطیلی که همانا هیچگونه تعطیلی برای خبر وجود ندارد از دیگر چالشهای تلاشگران رُکن چهارم دموکراسی و حامیان مردم می باشد که معلوم نیست چگونه باید به تجزیه و تحلیل مشکلات شهروندان بپردازند…
▪️صفحه اول
نبود ثبات و امنیت شغلی، نداشتن بیمه و مسکن، نبود امکانات مناسب برای فعالیت رسانه ای، نبود نظام ارزیابی قوی و نگاه اشتباه مسئولان به خبرنگاران از جمله مشکلات فراروی فعالان رسانه ای استانهای کشور است.
انعکاس واقعیتهای جامعه و طرح مشکلات، تنگناها و گرفتاری های مردم جزو دغدغههایشان است، تلاش میکنند تا صادقانه و به دور از هیاهو و فرافکنی در راستای توسعه شهر و کشور گام بردارند، با درج هر خبر خوشایند، خوشحال و با هر چه منفی است، ناراحت شده اما استوار به طرح موضوع میپردازند.
خبرنگاران؛ همانهایی که با از خودگذشتگی، سختیها را تحمل میکنند و با واژه واژهای که می نگارند درد و رنج مردم را بازتاب میدهند، با آنکه کوهی از مشکلات هستند و در مسیر کاری خود تهدید و گاه از آنها شکایت میشود و گاهی توهین میشنوند اما خللی در راستای رسالتشان ایجاد نشده و پرصلابت در راستای روشنگری جامعه قلم میزنند.
اما با این همه دغدغه و پیگیری برای حل مشکلات مردم، آستینی برای رفع نیازهای آنها بالا زده نشده و مصائب آنها که مثنوی هفتاد من است از سالی به سال بعد منتقل میشود و پس از تبریکات متعدد به این قشر، از فردای ۱۷ مرداد همه چیز فراموش می شود و همان آش و همان کاسه تداعی می گردد.
یقیناً فراهم آوردن شرایط شغلی مناسب برای خبرنگاران رابطه مستقیمی با اعتلای کشور دارد، یعنی هر اندازه چالشهای فراروی خبرنگاران کمتر شود، آنها با فراغ بال بیشتری به مباحث کلان جامعه پرداخته و در مسیر بررسی مصائب شهروندان گام بر می دارند.
▪️صفحه وسط
یک کارشناس حوزه ارتباط جمعی در تبریز با اشاره به نقش شناخته شده روزنامه نگاران در فرآیند توسعه جوامع، نبود الگوی بومی روزنامه نگاری در کشور به رغم گذشت نزدیک به ۱۹۰ سال از انتشار اولین نشریه را از مشکلات مهم این حرفه دانست.
محمدرضا عزیزپور گفت: روزنامه نگاری در جامعه ما هنوز در مرحله گذار بوده و جایگاه خبرنگار در روند مسائل کشور به ویژه در سطح استان ها مشخص نشده است.
وی با اشاره به فرارسیدن روز خبرنگار افزود: متاسفانه در این روز بیشتر به ادبیات روزنامه نگاری پرداخته شده و از طرح مسائل ساختاری این حرفه غفلت می شود.
عزیزپور با بیان این که هنوز بسیاری از مرزها برای جامعه رسانه ای تعریف نشده است اظهار داشت: در شرایطی که در روز خبرنگار در خصوص جایگاه والای خبرنگار قلمفرسایی می شود، بسیاری ازخبرنگاران به خصوص در رسانه های استانی از ابتدایی ترین حقوق خود محروم هستند.
این کارشناس ارتباطات اضافه کرد: حرفه خبرنگاری در کشور ما به ویژه مطبوعات استانها با مانع مهم دیگری تحت عنوان “آموزش” روبرو است که خبرنگاران استانی به دلایل نبود منابع مالی کافی و فقدان متخصصان ارتباطی از این امکان محروم هستند.
عزیزپور تاکید کرد: عدم برخورداری از آموزش های مداوم و به روزسازی اطلاعات خبرنگاران محلی از تغییرات بنیادین شیوه های گردآوری اطلاعات موجب شده که فعالان این عرصه با همان ابزارهای دهه های قبل کار کنند.
▪️صفحه آخر
نبود تعامل مناسب مسئولان استانی با خبرنگاران رسانه ها از مشکلات مهم پیش روی فعالان این حرفه در مناطق به غیر از پایتخت است به گونه ای که گاه تبعیض برخی از مسئولان آذربایجان شرقی در برخورد با خبرنگاران رسانه های استانی و سراسری، موجب گلایه مندی خبرنگاران می گردد.
این در حالی است که خبرنگار یک رسانه مشخص از تهران می تواند با یک بار تماس اطلاعات مورد نظر خود را از مدیر استانی آذربایجان شرقی یا سایر استانها کسب کند در حالی که خبرنگار همان استان برای این کار باید هفته ها منتظر بماند و یا معرفی نامه تهیه کند!
به گفته خبرنگاران شهرستانهای آذربایجان شرقی، کاغذبازی های پیچیده اداری نیز به عنوان یکی دیگر از معضلات حرفه خبرنگاری رسانه های استانی یاد می شود که این روند پیچیده، در برخی مواقع کسب آمار و اطلاعات از مجرای رسمی را چنان به طولانی می کند که خبرنگار نگون بخت از تهیه خبر خود منصرف می شود!
خبرنگار روز و شب نمی شناسد و هر لحظه در شکار سوژه ها و پیگیری دغدغه های مردم و جامعه است؛ ما خبرنگاران به عبارتی گوش شنوا و چشم بینای جامعه هستیم و از سختیها و ناخوشیهای شهروندانمان روایت میکنیم و از تنگناها و کمبودهایی سخن به میان می آوریم و تیتر درشت و جنجالی می زنیم که گاه انذارکننده و گاه بشارتدهنده است؛ زمانی مایه آرامش و امید میشود و اوقاتی ایجاد کننده اضطراب و نگرانی ناشی از کم توجهی برخی از مسئولان اَمانمان را بریده است!
در حقیقت، خبرنگار پژواک نارساییها و حامی دادخواهان است اما صد افسوس که هیچ کس را برای حمایت از خود نمیبیند و بسیار دغدغهمند در مسیر پرفراز و نشیب زندگی است ولی با این همه باز هم خواهیم نوشت تا شاید در راستای اصلاح جامعه و حرکت های نامسئولان گام برداریم و نامی نیک در میان مردممان بر جای بگذاریم… روز خبرنگار مبارک!