گزارش “عصرآزادی” از نگرانی بیماران دیابتی کشور از کمبود اصلی ترین نیاز زندگی آنها؛ کمبود نان شب با چاشنی انسولین!

?عصرآزادی/ شهرام صادق زاده

دیابت یکی از بیماری‌های قرن است که به دلیل نحوه ناصحیح زندگی، وراثت، کمبود تحرک و نوع تغذیه شیوع زیادی در جامعه دارد و هموطنان ما نیز از این بیماری مصون نیستند زیرا زندگی ماشینی بر کشور حاکم شده است.
اخیراً ورود انسولین قلمی به بازار تا حدی این سختی را کمتر کرده بود اما مشکلات اقتصادی بعد از تحریم ها، افزایش قیمت ارز و مشکلات تامین آن، گاهی تهیه و تامین این نوع انسولین ها را دشوار کرده است.
کمبود انسولین قلمی در کشور طی هفته گذشته موجب نگرانی و انتقاد خانواده‌هایی شده که حداقل یک فردِ مبتلا به دیابت در خانه دارند و این کمبود می‌تواند سلامت آنها را به خطر بیندازد و حتی به قیمت جان آنان تمام شود.
این شهروندان می‌گویند تا قبل از تحریم، انسولین را با دفترچه از هر داروخانه‌ای به قیمت مناسب تهیه می‌کردیم اما این روزها نه تنها داروخانه‌ ها دفترچه قبول نمی‌کنند، بلکه باید آن را از داروخانه‌های خاص شهر تبریز و با قیمت آزاد تهیه کنند…آن هم فقط یک عدد!

▪️برخی ها تا آخر عمر باید انسولین تزریق نمایند

مسئله کمبود انسولین برای مصرف بیماران دیابتی، ماجرای سریال داری است که هر از چند گاه در سالیان مختلف به گوش می‌رسد، هر بار هم پس و پیش از خبر بعدی و قبلی، اخباری مبنی بر تولید داخلی این داروی حیاتی برای بیماران دیابتی به گوش می‌رسد و مسئولان کشور در سطوح مختلف خبر از راه‌اندازی خط تولید این دارو در داخل کشور می‌دهند اما معلوم نیست که چرا این مشکل مهم که با جان هموطنان ارتباط تنگاتنگ دارد پایان نمی یابد!
این در حالی است که انسولین یک هورمون ترشح شده توسط سلول های بتا در پانکراس یا همان لوزالمعده است زیرا انسولین برای کمک به بدن در تنظیم قند خون ترشح می شود.
ترشح انسولین با افزایش گلوکز خون ناشی از مصرف مواد غذایی تحریک می شود، یکی از روش های درمان افراد مبتلا به دیابت، تجویز این هورمون به شکل مصنوعی است.
زندگی گروهی از بیماران دیابتی به خصوص مبتلایان به نوع یک این بیماری به تامین روزانه انسولین بستگی دارد، آنان برای همه عمر باید سختی تزریق انسولین را تحمل کنند.

▪️دیابت با همدستی کرونا استرس تولید می کنند

این روزها بیماران دیابتی با چند مشکل مواجه هستند، اول اینکه در این شرایط خطرناک کرونایی باید به دنبال انسولین قلمی در داروخانه ها سرگردان شوند و اگر پزشک معالج برای آنها پنج قلم می نویسد، داروخانه دو قلم به او می دهد و بقیه را باید از بازار آزاد تهیه کنند.
از سوی دیگر، اینگونه بیماران و خانواده های آنها بعضاً گرفتار دلالانی می شوند که این انسولین را به چندین برابر قیمت در بازار آزاد می فروشند، احتمالاً این توزیع در خارج از سیستم داروخانه هاست یا جاهایی که به بیماران می گویند برو انسولین آزاد را برایت می آوریم!
با این حال، نگرانی از آنجاست که برخی بیماران دیابتی به علت کمبود انسولین، میزان کمتری انسولین تزریق می کنند، مثلا به جای ۳۰ واحد، ۱۰ واحد انسولین می زنند و به همین علت قند خون تعداد زیادی از بیماران دیابت از کنترل خارج می شود، لذا این روزها بیماران دیابتی هم به علت کمبود انسولین و هم به دلیل شیوع کروناویروس در خطر جدی قرار گرفته اند!

▪️اگر انسولین وارد شده، دوباره صادر شود نایاب می گردد!

کاربران شبکه های مجازی هم طی هفته گذشته مشغول هشتگ زدن شدند و کمبود انسولین به یکی از موضوعات داغ تبدیل شد.
خبر کشف کامیونهای حامل داروی قاچاق در عراق به پدیده کمبود دارو در ایران چهره جدیدی بخشید، در حالی که مسئولان بهداشت و درمان انگشت اشاره خود را متوجه تحریم‌ها کرده و کمبود ارز را علت اصلی کمبود انسولین و سایر داروها دانستند مسئولان دیگر مدعی‌ شدند که کمبودی در کار نیست!
اتفاقاً زیر هشتگ “انسولین نیست” بعضی از کاربران فضای مجازی، به نقش پنهان و آشکار برخی ها در امر حمل و نقل دارو اشاره گردید زیرا به هر حال کاروان داروی قاچاق با چندین کامیون، موضوعی نیست که بدون توجه کسی از مرز رد شده باشد!
یکی از مسئولان حوزه سلامت نیز گفت: امسال یک و نیم برابر نیاز مردم کشور انسولین وارد شد اما از آنجایی که انسولین وارد شده، دوباره صادر می‌شود یا به عبارتی از راه‌های غیرقانونی از کشور خارج می‌شود موجب گرانی و کمبود آن گردید.
لذا از اظهارات محمود نجفی عرب چنین استنباط می شود که شاید انسولین و داروهای وارداتی قاچاق می‌شوند، یعنی تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی سبب شد دارو با قیمت ارزان وارد شده و با دلار بازار آزاد، از مرز خارج گردد!

▪️احتمالاً انسولین با کدملی برای بیماران ارائه خواهد شد

با این اوصاف، بر اساس آمار دولتی حدود پنج میلیون نفر در کشورمان مبتلا به بیماری دیابت هستند که از بین آنها، حدود ۷۰۰ هزار نفر روزانه به تزریق انسولین نیاز دارند.
شنیده ها حاکی از آن است که متاسفانه طی هفته گذشته در بازار سیاه، انسولین به قیمت ۸ برابر قیمت داروخانه ها موجود بوده است که واقعاً بلبشوی دلالان و سوءاستفاده کنندگان را نشان داد و البته در برخی مواقع، انسولین های تاریخ گذشته هم به مردم نگون بخت تحمیل گردید.
اما رئیس سازمان غذا و دارو گفت: چند محموله از انواع انسولین قلمی از گمرک ترخیص شده و به نسبت آمار بیماران سراسر کشور بین داروخانه های منتخب توزیع می‌شود و این روند تداوم خواهد یافت.
معاون وزیر بهداشت هم گفت: تحریم، واردات برخی از داروها و تجهیزات پزشکی را با مشکلات عدیده مواجه کرده و در مقاطعی، واردات انسولین با وقفه صورت می‌گیرد، لذا به بیماران توصیه می کنیم با مشورت پزشک خود به جای قلم از ویال انسولین رگولار و NPH که هیچ تفاوتی با انسولین پِن (قلمی) ندارد و به وفور در بازار یافت می شود، استفاده کنند.
وی عنوان کرد: با توجه به تفاوت فاحش قیمت این دارو در داخل نسبت به سایر کشورهای منطقه، در آینده نزدیک این دارو بر اساس کدملی بیماران توزیع خواهد شد تا دیگر نگرانی از بابت تهیه آن احساس نکنند بنابراین انواع قلم‌های این دارو تا پایان سال ۱۴۰۰ در داخل تولید و نیاز کشور برطرف خواهد شد.

▪️انسولین های قلمی یک پیشرفت مهم در درمان بیماران دیابتی است!

به گفته مسئولان حوزه درمان انسولین قلمی، یکی از ارز بر ترین داروهای وارداتی کشور بوده و کمبودهای مقطعی تنها در مورد انسولین قلمی است و دلیل آن هم مشکلات ناشی از تامین ارز و انتقال آن به شرکت های خارجی طرف قرارداد به‌دلیل تحریم‌ها علیه ایران است.
اما برخی از بیماران دیابتی در تبریز معتقدند که کمبود انسولین، آنها را با چالش مواجه کرده است، در حالی که انسولین‌ها سر از بازار سیاه و یا آن سوی مرزها درمی‌آورند!
یکی از بیماران دیابتی که با کمبود آمپول انسولین مواجه بود به خبرنگار “عصرآزادی” گفت: من باید هر روز این دارو را تزریق کنم، اما هر بار که به داروخانه‌ها مراجعه می‌کنم می‌گویند انسولین نداریم، در حالی که چند سال است این دارو را تزریق می‌کنم و هر زمان که به هر دلیل دارو تزریق نشود دچار سرگیجه، فشارخون، تاری دید شده و سیستم عمومی بدنم مختل می‌شود، لذا از مسئولان مربوطه می‌خواهم به فکر ما دیابتی ها باشند!
یکی از اساتید دانشگاه علوم پزشکی نیز گفت: در ایران حدود ۱۵۰ هزار نفر بیمار دیابت نوع یک داریم و حدود پنج میلیون نفر نیز دیابت نوع دو دارند که حدود ۵۰۰ هزار نفر از این بیماران به انسولین نیاز دارند، بنابراین جمعیتی در حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار نفر در کشور به انسولین روزانه نیاز دارند که برخی روزی یکبار و گاهی تا روزی چهاربار باید انسولین بزنند.
ج.ک افزود: انسولین های قلمی یا آنالوگ یک پیشرفت در درمان بیماران دیابتی است، همان طور که همه ابعاد زندگی بشر پیشرفت کرده، در مورد بیماران دیابتی هم وقتی انسولین های قلمی در دنیا تولید شده یک تحول در زندگی بیماران دیابت بود.
وی اضافه کرد: لذا تزریق این انسولین ها راحت تر است، درد کمتری دارد، حمل آنها آسان تر است، دقت بیشتری دارند، بیماران خود می توانند انسولین را به راحتی تزریق کنند و دیگر لازم نیست خانواده برای ترزیق انسولین فرزندشان گرفتار شوند بنابراین باید به فکر گسترش ارائه آنها به بیماران باشیم.

▪️اگر داروی گرانقیمت تجویز کنیم کار غیراخلاقی انجام می دهیم

رئیس انجمن دیابت ایران نیز درباره وضعیت انسولین گفت: انسولین ها به دو نوع انسولین های آنالوگ و انسانی تقسیم می شوند که از نظر اثربخشی برای بیماران هیج فرقی با هم ندارند.
اسدالله رجب ادامه داد: عمده انسولین های آنالوگ یا همان قلمی اکنون با توجه به شرایط و مشکلات اقتصادی ناشی از تحریم ها دچار کمبود شده اما انسولین انسانی و تزریقی با سرنگ که از گذشته در کشور بوده کمبودی ندارد.
وی افزود: انسولین تزریقی با قلمی فرقی ندارد، هر دو درد دارند، اگر سوزن انسولین تزریقی هم نازک باشد آن هم درد ندارد، لذا از نظر کنترل قند خون این دو نوع انسولین یعنی آنالوگ و انسانی فرقی با هم ندارند، بنابراین ما در شرایط کنونی اقتصادی کشور باید وضعیت و مشکلات را درک کنیم و وقتی به علت کمبود ارز نمی توانیم انسولین خارجی قلمی بخریم از همین انسولین های داخلی استفاده نماییم.
رئیس انجمن دیابت ایران اضافه کرد: ما مخالف انسولین خارجی نیستیم اما اخلاق پزشکی و اخلاق انسانی به ما می گوید وقتی می توانیم با یک داروی ارزان قیمت قند خون بیمار را کنترل کنیم اگر داروی گرانقیمت برای او تجویز کنیم کار غیر اخلاقی انجام داده ایم.
وی تاکید کرد: هزار واحد انسولین که تقریبا چهار قلم می شود اگر از نوع قلم خارجی باشد یک بیمار باید آن را به قیمت ۱۵۰ تا ۱۷۰ هزار تومان بخرد، اما می تواند با ۲۰ هزار تومان همان میزان انسولین ایرانی تزریقی بخرد، برای بیمه ها بهتر و مقرون به صرفه تر است که به جای انسولین های گرانتر قلمی خارجی از انسولین های تزریقی انسانی ایرانی استفاده کنند.

▪️با مدیریت فضای داخلی، امکان دسترسی بیماران به داروها فراهم می شود

برخی از فعالان اقتصادی هم با انتقاد از تداوم تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی اعلام کردند متاسفانه با وجود تمام هشدارهایی که بخش خصوصی در این زمینه داد دولت همچنان بر تخصیص این نوع ارز تاکید دارد.
به گفته آنها، یکی از اصلی ترین اشکالات به وجود آمده این است که داروهای ساخت داخل تنها برای مواد اولیه ارز دولتی می‌گیرند اما برخی داروهای وارداتی به طور کامل این ارز را دریافت می‌کنند.
نجفی ادامه داد: در چنین شرایطی واردات دارو برای برخی سودجویان باصرفه می‌شود و آنها از طریق قاچاق معکوس این داروهای وارداتی را بعضاً از کشور خارج می‌کند، از این رو موضوع قاچاق دارو امری قطعی است و یکی از اصلی ترین عوامل آن، تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی است.
به گفته وی بخش خصوصی بارها پیشنهاد داده که دولت به جای تخصیص این ارز، حمایت‌های خود را از بیمه‌ها و افراد بیمار انجام دهد تا ضمن انجام یک حمایت مستقیم امکان قاچاق معکوس دارو نیز از بین برود.
فعالان اقتصادی متحدالقول هستند در شرایطی که با توجه به تحریم‌ها با محدودیت‌های جدی مواجه بوده و واردات دارو نیز دشواری‌های خاص خود را دارد قطعاً باید با مدیریت فضای داخلی، امکان دسترسی بیماران به داروهای مورد نیازشان را فراهم کنیم.

▪️منتظر ورود انسولین ها به کشور و توزیع در داروخانه ها هستیم

بالاخره پس از نگرانی ها و استرس های وارده بر شهروندان دیابتی و خانواده های آنها طی هفته گذشته، معاون پژوهش بنیاد امور بیماری خاص از حل مشکلات جاری درباره معضل انسولین خبر داد.
او با اشاره به اینکه طی روزهای گذشته کمبود انسولین قلمی در کشور بر نگرانی های جامعه افزوده است گفت: به همت رئیس بنیاد امور بیماری های خاص این ‏مشکل رفع شده و با ترخیص محموله‌های انسولین قلمی از گمرک، طی هفته جاری این دارو در سطح داروخانه‌های کشور توزیع خواهد شد.
حال باید منتظر ورود انسولین ها به کشور و توزیع آنها در تمام داروخانه ها بود تا با عرضه داروها به قیمت قبلی، از نگرانی مبتلایان به دیابت کاسته شود زیرا به گفته پزشکان، انسولین برای بیماران دیابتی از نان شب هم واجب تر است!