مقبره الشعرا به عنوان محل دفن استاد شهریار یکی از نمادها و مکان‌های فرهنگی شهر تبریز است که در سال‌های اخیر حال و روز خوبی نداشته و این جاذبه گردشگری در حصار است.
شهریار شیرین سخن در حصار/ زخم مقبره الشعرا در قلب تبریز ترمیم نشد
به گزارش عصرآزادی آنلاین به نقل از مهر، همین چند سال پیش بود که مقبره الشعرای تبریز به عنوان یکی از جاذبه‌های فرهنگی و گردشگری شهر تبریز در ایام مختلف میزبان هزاران نفر از گردشگران داخلی و خارجی می‌شد ولی اکنون هشت سالی است که در پشت حصارها گیر افتاده است.
این مکان فرهنگی که محل دفن ۴۰۰ نفر از بزرگان شعر و ادب ترکی آذربایجانی از جمله استاد شهریار، اسدی طوسی، قطران تبریزی، همام تبریزی، ثقه الاسلام، خاقانی شروانی، ظهیر فاریابی، مجیر بیلقانی و میرزا طاهر است روزگاری قرار بود به یک پردیس فرهنگی و هنری تبدیل شود ولی حالا همین یک نماد نیز در حال فرسوده شدن و تخریب است.
چراغ همیشه روشن فرهنگ تبریز خاموش شد
با اینکه مقبره الشعرا در سال‌های نه چندان دور به عنوان چراغ همیشه روشن فرهنگ شهر تبریز شناخته می‌شد ولی حالا به گورستان متروکه‌ای تبدیل شده تا حدی که دیگر کسی به سراغ این بزرگان خفته در خاک این منطقه نمی‌آید و خاموشی این نماد زیبا و فراموش نشدنی از صدها متر این طرف تر فریاد می‌زند.
بازسازی این مکان از سال ۱۳۵۲ آغاز شد و در ابتدا قرار بود مقبره الشعرا همچون حافظیه و سعدیه به پردیس فرهنگی بزرگی تبدیل شود ولی بعدازسال‌ها کار فقط یک زیرزمین و یک نماد تحویل مردم شد.
این نماد سالیان سال گردشگران زیادی را از استان‌های مختلف به تبریز کشاند تا نماد همیشگی تبریز را که از تلویزیون می‌دیدند، از نزدیک ببینند.
با فرسودگی این بنا و تخریب قسمت‌هایی از آن پروژه بازآفرینی مجموعه تاریخی مقبره الشعرای تبریز از سال ۱۳۸۳ آغاز شد ولی از سال ۱۳۹۲ با نم کشیدن این بنا مسئولان مجبور به بازسازی قسمت‌های دیگر بنا شدند و حصارهایی دور آن کشیده شد تا برای چند ماهی این مکان فرهنگی تعطیل شود.
پروژه بازسازی همچنان ناقص است
در ابتدا مسئولان وقت اعلام می‌کردند که در کوتاه‌ترین زمان ممکن این بنا بازسازی شده و در اختیار مردم و گردشگران قرار می‌گیرد ولی این کوتاه‌ترین زمان حالا بیش از هفت سال طول کشیده و پروژه بازسازی همچنان ناتمام است.
یکی از دلایلی که باعث تأخیر در اجرای این پروژه شد دست به دست شدن آن بین ادارات مختلف بود تا جایی که یک زمانی میراث فرهنگی آذربایجان شرقی به عنوان متولی بازسازی پروژه معرفی می‌شد و در یک دوران دیگر نیز مسئولیت احیای این مجموعه با اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بود و بعداز آن نیز کار به شهرداری تبریز سپرده شد ولی فعلاً با گذشت سال‌ها خبری از تکمیل پروژه نیست.
با اینکه در برخی از مواقع سال یک راه دسترسی به این مکان فراهم می‌شود تا گردشگران در آن حضور پیدا کنند ولی منظره غم انگیز این مجموعه که در میان سازه‌های بازسازی، سیمان و آجر و ورق‌های فلزی محاصره شده است رغبتی برای گردشگران باقی نمی‌گذارد تا از داخل مجموعه مقبره الشعرا دیدن کنند.
صدور مجوز ساختمان بلند مرتبه در حریم مقبره الشعرا
یکی دیگر از مسائلی که باعث به حاشیه کشیده شدن این مکان فرهنگی شده است ساخت و ساز ساختمان‌های بلند مرتبه در مجاورت حریم مقبره الشعرا است که انتقاداتی را در بین شهروندان و فرهنگ دوستان آذربایجانی به همراه داشته است.
در نزدیکی مقبره الشعرا و به فاصله ۱۰۰ متری از آن مجوز احداث هتلی ۱۰ طبقه در سال‌های گذشته صادر شده بود که با احداث آن دیگر نماد تبریز به حاشیه رفته است و چندان قابل مشاهده نیست.
با اینکه شهرداری تبریز اعلام کرده است که ادامه احداث این ساختمان بلند مرتبه را متوقف کرده است ولی این ساختمان نیمه کاره چهره این منطقه را زشت کرده است.
محرم محمدزاده، عضو شورای شهر تبریز در این خصوص گفت: در هیچ نقطه‌ای از جهان مجوز بلندمرتبه‌سازی در حریم ابنیه تاریخی داده نمی‌شود. در حالی که مقبره الشعرا بخشی از میراث فرهنگی ما بوده و باید ببینیم چه کسی مجوز ساخت این هتل را در کنار مقبره الشعرا داده است.
ساخت و سازهای اطراف مقبره الشعرا بدون مجوز است
ایرج شهین باهر شهردار تبریز نیز در این خصوص گفت: به هیچ عنوان پروانه‌ای برای ساخت و سازهای غیرمجاز در حوالی مقبره الشعرا صادر نمی‌کنیم و تا زمانی که بنده روی کار هستم، به کسی اجازه ساخت و ساز غیرمجاز را نخواهم داد
وی افزود: شهرداری حین صدور پروانه، از میراث فرهنگی استعلام و بر اساس آن پروانه صادر می‌کند.
شهردار تبریز گفت: شهرداری به یکی از ساخت و سازهای غیرمجاز در اطراف مقبره الشعرا، ورود و عملیات ساخت و ساز را متوقف کرده کرده‌ایم که مالک هم از شهرداری تبریز شکایت کرده است.
۱۵۰ میلیارد تومان برآورد هزینه تکمیل پروژه مقبره الشعرا
شهردار تبریز گفت: هم اکنون دست کم ۱۵۰ میلیارد تومان برای تکمیل پروژه نیابتی مقبره الشعرا نیاز است و تلاش می‌کنیم سالانه ۳۰ میلیارد تومان اعتبار برای این امر اختصاص دهیم.
شهین باهر افزود: پروژه مقبره الشعرا، پروژه‌ای نیابتی و مربوط به اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی است اما با توجه به بلاتکلیفی چند ساله این پروژه شهری که محل رجوع گردشگران داخلی و خارجی است، شهرداری تبریز به عنوان پروژه‌ای مهم عهده‌دار انجام آن شده است.
شهردار تبریز با اشاره به حجم بالای پروژه مقبره الشعرا خاطرنشان کرد: ۱۳ هزار مترمربع زیر بنا و مساحت این پروژه است که فضایی بزرگ و پروژه‌ای عظیم محسوب می‌شود، ولی سعی ما این است که سریعاً صفه شمالی تکمیل شده و ورودی المان مقبره الشعرا و کل مجموعه به روی شهروندان باز شود.
وعده‌ای جدید برای افتتاح پروژه فرهنگی مقبره الشعرا
با اینکه طبق اعلام مسئولان وقت قرار بود همزمان با رویداد تبریز ۲۰۱۸ و انتخاب تبریز به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای اسلامی این مکان گردشگری و فرهنگی افتتاح شود ولی این وعده محقق نشد و حالا با گذشت دو سال همچنان کار بازسازی به اتمام نرسیده است.
معاون عمرانی استاندار آذربایجان شرقی در این خصوص گفت: این پروژه در سال‌های اخیر به صورت مشارکتی بین اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان و شهرداری تبریز اجرا می‌شود.
جواد رحمتی با بیان اینکه سرعت اجرای پروژه بالا است، افزود: نهادهای مختلف ذیربط برای اتمام کار بازسازی این مجموعه فرهنگی نهایت تلاش خود را انجام می‌دهند و امیدوارم تا میانه‌های تیرماه فاز اول این پروژه به بهره برداری برسد.
وی با تاکید بر اینکه باید از اواسط تیرماه امکان حضور گردشگران در این بنای تاریخی و فرهنگی فراهم شود، ابراز داشت: مرحله اول کار توسط اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان انجام می‌شود و در مرحله دوم قرار است کارهای مسقف سازی و محوطه سازی این مجموعه با همکاری شهرداری تبریز انجام شود.
رحمتی با اشاره به هزینه‌های بالای اجرای این پروژه گفت: با اعتبارات فعلی اتمام پروژه سال‌ها طول می‌کشد و برای همین از توان شهرداری تبریز باید استفاده کنیم و همچنین باید بخش خصوصی نیز وارد کار شود.
ضرورت تحقق مطالبه جدی مردم تبریز
استاندار آذربایجان شرقی نیز در خصوص پروژه مقبره الشعرا گفت: اتمام این طرح مهم فرهنگی در تبریز یکی از خواسته‌های اصلی مردم است.
محمدرضا پورمحمدی بر ضرورت تحقق مطالبه جدی مردم تبریز در خصوص پروژه بازسازی مقبره الشعرا تاکید داشت و افزود: با بهره‌برداری از ضلع شمالی پروژه، امکان تردد شهروندان و گردشگران در چند ماه آینده فراهم می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه دولت و شهرداری برای تکمیل پروژه اعتباراتی را در نظر گرفته‌اند، ادامه داد: شهرداری تبریز متولی قسمتی از این پروژه است و با تلاش مجموعه شهرداری تبریز تا چند ماه آینده از ضلع شمالی به مقبره الشعرا دسترسی داده می‌شود.
پورمحمدی با بیان اینکه متأسفانه در سالیان گذشته نسبت به اهمیت این پروژه غفلت‌هایی شده است و شاهد طولانی شدن روند احیای این پروژه هستیم، ابراز داشت: در چندماه آینده با تکمیل سقف و کف این مکان، شاهد آزادسازی و بهره‌برداری از بخش دیگری از مقبره الشعرا خواهیم بود.
مجموعه تاریخی مقبره الشعرای تبریز در محله تاریخی «سرخاب» حدود ۸۰۰ سال قدمت دارد و بر اساس اسناد و منابع تاریخی بیش از ۴۰۰ شاعر، عارف و ادیب در آن مدفون هستند.
با تمام این اوصاف و وعده‌هایی که از سوی مسئولان امر داده می‌شود امیدواریم تا هرچه سریع‌تر شاهد اتمام پروژه بازسازی مقبره الشعرای تبریز باشیم و ادارات و نهادهای مختلف به دور از بروکراسی‌های اداری و پاسکاری های معمول، برای تکمیل پروژه تلاش کنند.
