اهمیت رسانه ها در دوران شیوع کرونا و ایجاد حساسیت در مردم و مسئولان؛ طعم تلخ ایامی که رسانه‌ها، دولت را مجبور به شفاف‌سازی کردند!
✍/ شهرام صادق زاده/ عصرآزادی آنلاین،
با شیوع ویروس کرونا و همه‌گیر شدن بیماری ناشی از این ویروس با عنوان کووید – 19، اهمیت مقوله ارتباطات و اطلاع‌رسانی بیش از هر زمان دیگری محرز گردید.
یعنی در شرایطی که تأکید دولت‌ها بر رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی است، اصحاب رسانه بیش از هر زمان دیگری به مردم نزدیک‌تر می‌شوند تا مهم‌ترین نقش خود را در بحران فعلی در ساده‌سازی اطلاعات و ایجاد اعتماد در جامعه ایفا کنند.
از زمان اعلام رسمی ورود کرونا به کشورمان تا به امروز، بیماری کووید -۱۹ تیتر یک همه رسانه‌های ایران و جهان شده و این پرسش در اذهان متداعی گشته است که اطلاع‌رسانی در این عرصه چه وظیفه‌ای دارد و فعالان این حوزه باید صرفاً اخبار مثبت را پوشش دهند یا متعهد به بیان واقعیت هستند؟
لذا بدین ترتیب، نقشی که رسانه‌ها با لقب گرفتن کرونا به عنوان بحران سال ۲۰۲۰، در حوزه اطلاع‌رسانی و ایجاد اعتماد میان دولت و مردم می‌توانند ایفا کنند، بیش از هر زمان دیگری موردتوجه قرارگرفته است که سرعت و صحت اخبار از مهم ترین مقوله های این روزهاست.
در دوره شیوع بحران کرونا – یعنی از 29 بهمن سال گذشته – که اعلام رسمی انجام شده و موارد مشکوکی در استان قم مشاهده گردید شاهد انتشار خبر آن بودیم که دو نفر براثر ابتلا به ویروس کرونا فوت کردند اما با این‌حال، تا اواسط اسفند شاهد کوچک نمایی بحران ویروس کرونا بودیم و این موضوع در عملکرد مطبوعات مشاهده می‌شد که دلایل خاصی داشت!
این در حالی است که مطبوعات به‌جای آنکه غفلت و تعلل خود را جبران کرده و به‌واقع نمایی موضوع بپردازند تا به‌سرعت مردم را نسبت به این بحران حساس کنند و حتی در کنار آن آموزش‌های لازم را برای مقابله با این ویروس ارائه دهند آفت عادی نمایی جای سرعت را گرفت.
اما از ۱۵ اسفندماه به بعد، قضیه فرق کرد و شاهد تغییر استراتژی رسانه‌ها در بازنمایی اخبار مرتبط با کرونا شدیم، یعنی در این مقطع بود که سرعت و صحت اخبار باهم موردتوجه قرار گرفت و رسانه‌ها، دولت را مجبور به پاسخگویی و شفاف‌سازی کردند!
علت تداوم پروازهای ایران به چین و پیگیری برای لغو آن از سوی رسانه‌ها، یک نمونه مشخص از رفتارهای رسانه‌ای کشورمان در بحران کروناست که از رادیو، تلویزیون و روزنامه‌ها گرفته تا شبکه‌های اجتماعی به آن پرداختند تا در نهایت دولت تسلیم پرسشگری آنها شد تا فقدان مرجعیت خبری، به نحوی جبران و احیا گردد.
یکی از مهم‌ترین نکاتی که در جریان اطلاع‌رسانی کرونا از زمان شیوع این ویروس تاکنون شاهد هستیم نقش‌آفرینی شبکه‌های اجتماعی در اطلاع‌رسانی جهانی است که به کمک رسانه‌های رسمی آمدند و در فضای مجازی مطالبه گری‌های مناسبی از نیازهای مردم انجام شد و بسته‌های آموزشی مناسبی منتشر گردید که همین امر حساسیت مسئولان و مردم را نسبت به بحران کرونا ایجاد کرد.
به لطف شبکه‌های اجتماعی بود که اجبار در خانه ماندن‌ها سپری شد، مدارس به خانه‌ها آمدند، مشاغل بسیاری با تکیه بر تکنولوژی و ابزارهای نوین اطلاع‌رسانی، دورکاری را انتخاب کردند، همچنین در ایام عید نوروز که قرنطینه جای دید و بازدیدها را گرفت، بسیاری از شهروندان از طریق رسانه‌های جدید با خانواده‌های خود، به صورت مجازی دیدار کردند.
در شرایطی که مردم به دلیل محدودیت‌های تردد و تأکید بر خانه‌نشینی، امکان خرید روزنامه نداشتند، اخبار 24 ساعته در شبکه‌های اجتماعی رصد می‌شد و شرکت‌ها و سازمان‌های خصوصی و دولتی بنا بر مسئولیت اجتماعی خود، اقدام به ساخت تیزرهای اطلاع‌رسانی و سایر طراحی‌های گرافیکی برای آموزش مردم کردند.
علاوه بر این ها، کمپین “باهم کرونا را شکست می‌دهیم”، یا کمپین “در خانه می‌مانیم” و یا کمپین‌هایی در جهت تولید بسته‌های درمانی و بهداشتی مقابله با کرونا برای افراد نیازمند از جمله اقداماتی بود که در بستر شبکه‌های اجتماعی رخ داد و توانست حس همدلی و همراهی را در میان مردم کشورمان افزایش دهد.
تمام موارد موفقیت آمیز اجتماعی در ایام شیوع ویروس منحوس کرونا در سایه فعالیت رسانه ها صورت گرفت و بار دیگر کارکرد مدیا برای بازتاب انتظارات مردم و دولت را به اثبات رساند که در صورت تقویت آنها، اهمیتی دو چندان پیدا خواهند کرد…
