بانوی فعال در حوزه مدیریت، کسب و کار و کار آفرینی در گفت‌وگو با عصر آزادی: هدفمندی و هدفدار بودن از رموز موفقیت است
عصر آزادی آنلاین/ مریم خدابخش
ضمن تدریس در دانشگاه ارس و همکاری با دانشجویان در حوزه های پژوهشی و فرهنگی، به عنوان عضوی از اعضای کانون کارآفرینی استان و همراهی با بهرام ستاری در حوزه کسب و کار، اقتصاد، کار آفرینی به تألیف کتب و مقالات علمی و پژوهشی ملی و بین المللی پرداخته و با رهنمودهای این استاد حوزه کسب و کار، کتب «مدیریت رفتار سازمانی و نقشه راه کسب و کار» را به چاپ رسانده و کتاب «مدیریت توسعه و اقتصاد ایران» نیز در دست چاپ است. در این گفت‌وگو لیلا شهیدی، بانوی جوان فعال در حوزه کسب و کار، اقتصاد و کار آفرینی به سؤالات مطرح شده پاسخ می دهد:
* به نظرتان چگونه می‌توان فضای کسب و کار را رونق بخشید و جوانان را به سمت و سوی کارآفرینی سوق داد؟
به عنوان یک فرد فعال در حوزه کسب و کار، اقتصاد و کارآفرینی بر این باورم که مردم و جوانان با کاستن سطح توقعات خود از دولت می توانند زمینه های همکاری خود با گروه های کوچک و بزرگ در حوزه کارآفرینی، کسب و کار را فراهم سازند و در کنار فعالیت یا کار آفرینی خود برای چند نفر دیگر نیز، فرصت های شغلی ایجاد نمایند که تحقق این امر، نیازمند حمایت‌های دولتی است. جای یادآوری دارد که متأسفانه در این حوزه، موانع ورود به عرصه کار آفرینی و قوانین دست و پاگیر، مشکلات متعدد مرتبط با اخذ مجوزها، سختی دریافت تسهیلات کارآفرینی، مراحل اداری پیچیده و طولانی از جمله موانع و مشکلات مشهود در این حوزه است که هریک از آن‌ها باعث دلسردی و سرخوردگی اغلب افراد علاقه مند به فعالیت در این حوزه می شود و از جمله راه حل‌های مدیریتی مدیران کشور برای برطرف سازی این معضل و رفع این موانع؛ کاهش مشکلات ورود و خروج عرصه کارآفرینی و پشتیبانی مالی از طریق اعطای تسهیلات آسان و کم بهره است.
* رمز موفقیت خود را چه می‌دانید؟
رمز موفقیت در این حوزه را هدفمندی و هدفدار بودن می دانم و با نظر به تجارب شخصی خود در این حوزه در ترغیب دانشجویان و افراد به سمت و سوی کسب، کار و کارآفرینی می توانم یادآور شوم که متأسفانه اغلب دانشجویان و اشخاص هدایت شده به این سمت و سو؛ چشم انداز، خواسته و مأموریت کاری تعریف شده‌ای برای خود ندارند و افراد علاقه مند به انجام کار مشترک نیز اهداف مشترک و مشخصی ندارند. در این مفهوم که هدف یکی، کسب پول است و هدف دیگری، کسب جایگاه اجتماعی و مقاصد دیگر است و بی توجهی به همین مسئله، خود عامل مهم و تأثیرگذار در حوزه کسب و کار و کارآفرینی است که می تواند دلسردی یا شکست افراد در این حوزه را رقم زند.
* کار و اندیشه تیمی در یک کسب و کار چه نقشی در این حوزه فعالیتی دارد؟
کار گروهی و تیمی در این حوزه خیلی مؤثر است. نمونه بارز و موفق آن، توجه به روش مدیریت کایزن و اجرای مبتکرانه آن در کشور ژاپن است که به شکل تیمی و گروهی در حال اجراست. طبق این روش مدیریتی، کارها باید آهسته و پیوسته پیش روند و به فرض یک درصد پیشرفت کار برای هر روز در پایان یک سال ۳۶۵ روزه، معادل ۳۶۵ درصد پیشرفت در کار حاصل می شود. ناگفته نماند که در این روش مدیریتی، جایگاه مدیر و کارگر در زمینه کاری، یکی است. در این مفهوم که مدیر همراه با کارگران در یک لباس مشغول به کار می شود و رمز موفقیت و پیشرفت ژاپنی‌ها را در همین روش مدیریتی و کار گروهی دانسته‌اند. ما نیز در روش های مدیریتی‌مان بهتر است از این روش‌های مدیریتی، الگوبرداری کنیم و در کشور انجام دهیم. اما متأسفانه در این زمینه هم، ضعف داریم و برای برطرف سازی آن بهتر است انجام کار گروهی را از مهدکودک ها، مدارس و از دانش‌آموزان شروع کنیم و تا شروع کسب و کار و امور مدیریتی مربوطه ادامه دهیم و در سایه توجه بیش از پیش به نقش آفرینی کار تیمی در فضای کارآفرینی، کسب و کار و روش مدیریتی کایزن، بسیاری از گره های مدیریتی مشهود در حوزه فعالیتی خود را گره گشایی کنیم.
* ارزیابی‌تان از ضعف های مدیریتی جامعه چیست؟
متأسفانه در خصوص راه اندازی یک کسب و کار در یک سیستم سازمانی، بعضی از مالکان سازمان‌ها بر این تصور‌‌اند که باید خودشان نیز مدیر آن سازمان باشند. این در حالی است که مدیریت ِسازمان یک علم و هنر است و در واقع مالکیت و مدیریت متفاوت از هم هستند و باید بحث مالکیت و مدیریت در یک مجموعه از هم جدا شوند. اما متأسفانه در جامعه ما در بعضی سازمان‌ها و ساختارها، هنوز این تفکر که یک مالک باید مدیر همان ساختار نیز باشد، حاکم است و این یکی از ضعف‌های بزرگ مدیریتی محسوب می شود. چرا که مدیریت یک تخصص است و باید این کار به افراد متخصص در حوزه مدیریتی واگذار گردد. در غیر این صورت مدیریت خوبی نخواهیم داشت. فرقی هم نمی کند که این مدیریت برای ۲ نفر پرسنل باشد یا برای ۲ هزار پرسنل. بنابراین بهتر است صرف نظر از مالکیت یک سازمان، امر مدیریت در سازمان ها به اشخاص متخصص و صاحبان علم و هنر مدیریت واگذار شود.
* نقش، جایگاه خانواده و ارزیابی آن در موفقیت و پیشرفت کاری چیست؟
بزرگ ترین حمایت من برای رسیدن به این موفقیت و جایگاه؛ خانواده، پدر و مادرم بوده است. به خصوص مادرم که ضمن همراهی در تمامی مراحل تحصیلی، شغلی و فعالیتی و اعتماد به نفس آفرینی در وجودم، بزرگ ترین پشتیبان‌ام شده است. هر چند در این راه با مشکلات زیادی هم دست و پنجه نرم کرده‌ام. اما به لطف خدای تعالی و پیشتیبانی خانواده‌ام، دلسرد نگشته‌ام و همان‌گونه که رابرت کیوساکی از مشهور ترین و موفق ترین نویسندگان جهان در حوزه کسب و کار و مدیریتی در کتاب «پدر پولدار و پدر بی پول» هم ذکر کرده، در پشت هر فرد موفقی باید یک نفر، مثل پدر و مادر یا خواهر و برادر به عنوان حامی در پیشرفت فرد نقش آفرینی کنند، خوشبختانه در این ارتباط نیز پدر، مادر و خواهرم و اساتیدی همچون مهدی ناصری و بهرام ستاری همواره برای من همین نقش را ایفا نموده‌اند.
* در روز‌های آتی چه برنامه‌هایی را دنبال خواهید کرد؟
مصمم هستم ضمن ادامه تحصیل‌ام که از جمله اهداف بنده است با همراهی دانشجویان علاقه مند به این حوزه، در کنار نگارش مقالات و تألیف کتب مرتبط با این حوزه، فعالیت‌های فعلی خود را تداوم بخشم و اهداف خود را به شکل کامل‌تر و جامع‌تر پیش ببرم. البته ناگفته نماند که به فکر اخذ مجوز یک مؤسسه آموزشی‌ام و در صورت اخذ این مجوز، با بهره مندی از ظرفیت‌ها و توانایی‌های دانشجویان دانشگاه‌مان و سایر افراد، تحصیل کرده‌های علاقه مند و توانمند در زمینه آموزش، مسائل آموزشی و کسب و کار جدید و تدوین برنامه‌های به‌روز در حوزه‌های آموزشی همچون؛ فعالیت خود را در حوزه‌های بورس و کارآفرینی ادامه دهم. به عنوان یک کار آفرین و فعال در حوزه اقتصاد، کسب و کار انتظار دارم تا مسؤولان در مرتفع و هموار سازی و رفع مشکلات و موانع بر سر راه فعالان این حوزه، اهتمام جدّی داشته باشند و بستر‌های لازم را ایجاد کنند تا آنان قادر شوند بدون دغدغه، برنامه‌ها و کسب و کارهای مدّ نظر شان را راه‌اندازی کنند. در این گذر، با نظر به تجارب شخصی که در این حوزه داشته ام و دارم، می توانم بگویم که بروکراسی‌های اداری و عدم همراهی بعضی از مسؤولان و نبود حمایت‌های کافی از جمله موانع بر سر راه فعالان این حوزه و امثال من است و هم اکنون بنده شخصاً درگیر مراحل اخذ مجوز برای راه اندازی کسب و کار مورد نظرم هستم و با موانع، مشکلات و سنگ اندازی های زیادی دست و پنجه نرم می کنم و مطمئنم این مسائل برای بقیه جوانان نیز وجود دارد.
* چه توصیه‌ای به علاقه‌مندان فعالیت در حوزه کار آفرینی، کسب و کار دارید؟
به عنوان یک کارآفرین و فعال در این حوزه، پیشنهاد دارم جوانان به جای اندیشیدن به داشتن شغل دولتی، کارمندی و بازنشستگی پس از ۲۰ تا ۳۰ سال، به دنبال راه اندازی کسب و کار متناسب با توانمندی و تخصص خود باشند و دیدگاه خود نسبت به لزوم جذب در بخش های دولتی را کنار بگذارند و به عنوان یک کارآفرین، زمینه های شغلی و فعالیتی خود را فراهم سازند و در کنار بهره مندی خود از حوزه کسب و کار، برای چند نفر دیگر نیز فرصت های شغلی جدید ایجاد نمایند. بهتر است متوجه باشیم که بسیاری از فرصت های شغلی، کسب و کارهای جدید نیازمند ساختمان های آن‌چنانی و تجهیزات خاصی نیستند و افراد می توانند به راحتی و با کم‌ترین امکانات در منازل خود با یک دستگاه ساده یا سیستم کامپیوتر، یک کسب و کار اینترنتی و درآمدزا برای خود راه اندازی کنند.
* شرایط کرونایی چه تأثیری بر فضای کسب و کار‌تان داشته است؟
بهتر است به این موضوع، بدبینانه نگاه نکنیم. چون در این شرایط، اغلب مشاغل جدید توانسته اند با ورود به فضای مجازی و فروش‌های اینترنتی فعالیت خود را تداوم بخشند و همان گونه که مستحضرید تنها بعضی از افراد و صاحبان مشاغل مرسوم در جامعه به خاطر ذات شغلی خودشان، تحت تأثیر شرایط کرونایی قرار گرفته‌اند و فعالیت‌شان با وقفه و رکود مواجه شده است، و گر نه در حوزه آموزش با طراحی نرم افزارهای متعدد در فضای مجازی، زمینه‌های فعالیت هم‌چنان با قوّت بیش از پیش دنبال می شوند و اغلب فروشگاه‌ها، شرکت های دانش بنیان و کسب و کارهای اینترنتی با ورود جدّی و بیش از پیش در فضای مجازی، هم‌چنان در فعالیت اند و در حال درآمد زایی.
*سخنی مانده است؟
امیدوارم همه با هم، دست در دست هم دهیم و در پیشبرد بیش از پیش پیشرفت و توسعه‌ای جامعه خود نقش آفرینی کنیم و با ترسیم تصویرو ذهنیت مثبت و مفید از کشور، جامعه و حوزه کسب و کار، اقتصاد و کارآفرینی نام کشورمان را در دنیا مطرح سازیم.
توضیح: لیلا شهیدی متولد ۱۳۶۹ بوده و از دانش آموختگان و کارشناسان ارشد مدیریت بازرگانی دانشگاه ارس، مدرسان آموزش عالی شمس و فعالان حوزه کسب، کار و آفرینی است که از چهار سال پیش به طور رسمی فعالیت خود را در این حوزه متمرکز ساخته و ضمن تدریس در دانشگاه و بهره‌مندی از رهنمودهای اساتیدی همچون بهرام ستاری و همراهی وی در برگزاری سمینارهای متعدد مشارکت داشته است.
