گزارش “عصرآزادی” از گرانی و کمبود سیمان در کشور به دلیل کاهش مصرف برق و جولان دلالان؛ سیمانِ بی سامان!
? عصر آزادی آنلاین/ شهرام صادق زاده
این روزها روند روبه رشد قیمت های مصالح ساختمانی به ویژه سیمان به دومینویی مجهول مبدل شده و بازار ساخت و ساز پشت دیوار گرانی و کمبود و رکود صادرات آن راکد مانده است!
وضعیت سیمان در مناطق مختلف کشور به آشفته بازاری تعبیر می‌شود که هر لحظه بر قیمت آن افزوده می‌شود و این نرخ در مناطق محروم و کوهستانی مضاعف شده است به طوری که در روزهای اخیر از زیر ۴۰ هزار تومان به ۶۰ هزار تومان و در مناطق کوهستانی و ییلاقی نیز تا ۱۰۰ هزار تومان رسیده است.
کمبود و گرانی سیمان در حالی است که سهم قابل توجهی از محصولات صادراتی کشور را این فرآورده تشکیل می‌دهد و روند روبه رشد گرانی‌ها، این شائبه را ایجاد می‌کند که چرا سیمان به دست مصرف کننده داخلی گران‌تر از آن سوی آب‌ها می‌رسد!؟
اگرچه امسال با مصوبه انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان، قیمت سیمان فله و کیسه‌ای نسبت به قبل رشد داشته است اما طی روزهای اخیر بی برقی و کمبود تولید، همه مصوبات کاغذی را وتو کرده است!
با شدت گرفتن قطعی برق در مناطق مختلف کشور، وزارت نیرو ناگزیر شده به خاطر رفع مشکل مشترکین خانگی، جریان اتصال برق صنایع و کارخانجات را محدودتر کند که این امر نیز به اعتراض صاحبان صنایع ناشی از کاهش شدید تولیدات و افزایش قیمت محصولات آنها منجر شده است!
▪️تولیدکنندگان سیمان برای ادامه فعالیت خود مجبورند مازوت بسوزانند!
به دنبال قطعی برق صنایع، فعالیت تولیدکننده های فولاد، سیمان و بخشی از مجموعه های پتروشیمی متوقف شده است و این شرکت‌ها عملاً نمی‌توانند تولیدات عادی خود را ارائه نمایند لذا برآورد می‌شود تولید کننده‌های سیمان برای ادامه فعالیت خود مجبورند مازوت بسوزانند!
برخی اطلاعات نیز نشان می‌دهد برق پتروشیمی تولیدکننده مواد پلیمری درخط اتیلن غرب نیز قطع شده و فعالیت آنها را متوقف کرده است؛ اتفاقاتی که به کاهش تولیدات صنعتی در کشور منجر خواهد شد زیرا صنایع فولاد، سیمان و پتروشیمی از صنایع پیشران بوده که بسیاری از صنایع دیگر به آن ها وابسته هستند.
به دنبال افزایش خاموشی‌ها و بروز بحران در صنعت برق، هفته گذشته دولت دستور داد برق صنایع بزرگ و متوسط از جمله سیمان، فولاد و پتروشیمی تا حل مشکلات صنعت برق قطع شود یا به کمترین میزان خود برسد تا مشترکین خانگی دچار مشکل نشوند.
این در حالی است که هنوز شرکت‌هایی که قطع برق شامل آنها شده، گزارشی درباره آثار مالی این قطعی منتشر نکرده‌اند اما مدیران این شرکت‌ها در گفت‌وگو با رسانه‌ها تأکید کرده‌اند قطعی برق به کاهش درآمد آنها منجر خواهد شد.
خبر‌ها نشان می‌دهد فعالیت شرکت‌های تولیدکننده فولاد به طور کامل متوقف شده و حتی تولیدکننده‌هایی که خود نیروگاه دارند نیز باید برق خود را وارد شبکه سراسری کنند، حال مشخص نیست قطع برق کارخانه‌ها تا چه زمانی ادامه خواهد داشت اما وزارت نیرو می‌گوید روند عرضه و تقاضای برق در مرداد ماه به تعادل می‌رسد و خاموشی‌ها کم می‌شود اما برخی تحلیلگران بر این باورند که بحران صنعت برق دست‌کم تا شهریور‌ماه ادامه دارد.
با یک برآورد ساده و با طولانی‌شدن پروسه قطعی برق، باید شاهد آثار طولانی مدت‌تری بر صنایع باشیم که به معنای کاهش بیشتر درآمد آنها بوده و طبیعی است که آثار منفی کمبود محصولات خروجی را به همراه خواهد داشت.
▪️دود گرانی مصالح ساختمانی در بازار مسکن به طور حتم به چشم مردم می‌رود!
دبیر کانون سراسری انبوه‌سازان با اشاره به قطعی برق صنایع سیمان و تعطیل شدن برخی کارخانجات این محصول یادآور شد: یک هفته است که سیمان در بازار نایاب شده و اگر کسی بتواند سیمان از عامل فروش تهیه کند ۷۰ تا ۸۰ هزار تومان برای هر پاکت می‌پردازد!
فرشید پورحاجت درباره قیمت میلگرد هم گفت: نرخ اعلامی این محصول کیلویی ۱۷ هزار و ۷۰۰ تومان برای نوع پرمصرف و البته از درب کارخانه است بنابراین اگر انبوه‌ساز بخواهد میلگرد تهیه کند قطعاً با این قیمت پیدا نخواهد کرد و واسطه‌ها تا کیلویی ۲۰ تا ۲۲ هزار تومان به سازنده واگذار می‌کنند.
وی خاطرنشان کرد: این رقم برای شهرهایی مانند اصفهان و اهواز است که کرایه حمل محصولات فولادی به آنها تعلق نمی‌گیرد اما اگر همین محصول به سایر شهرها حمل شود کرایه حمل روی قیمت نهایی محصول اضافه خواهد شد.
دبیر کانون سراسری انبوه‌سازان درباره علت کمیاب شدن سیمان هم بیان کرد: به نظر می رسد بخشی از آن مدیریت شده بوده و از سوی کارخانه‌ها عدم توزیع در بازار انجام می‌شود بنابراین نهادهای نظارتی باید به این موضوع ورود و نظارت بیشتری بر کارخانه‌های سیمان اعمال کنند.
پورحاجت دو عامل دیگر کمبود سیمان در بازار را کاهش ۶۰ درصدی ظرفیت تولید شرکت‌های تولید کننده و عرضه برق کارخانه‌های سیمان تا ۱۰ درصد دیماند آنها عنوان کرد و افزود: تبعات افزایش قیمت مصالح ساختمانی خصوصاً سیمان و میلگرد در افزایش قیمت تمام شده ساخت و ساز بروز خواهد کرد، حتی بسیاری از کارگاه‌های ساخت و ساز تعطیل خواهند شد و دود این گرانی مسکن هم به طور حتم به چشم مردم می‌رود!
▪️باز هم ردپای واسطه‌ها در گرانی اخیر مصالح ساختمانی دیده می‌شود!
گرانی نهاده‌های ساختمانی به رکود ساخت و ساز در بخش خصوصی منجر شده، اما بسیاری از انبوه‌سازان برای ساخت مسکن ملی با دولت قرارداد امضا کرده‌اند که قیمت این واحد‌ها در پایان پروژه بر اساس هزینه ساخت محاسبه خواهد شد لذا با وضعیتی که وجود دارد معلوم نیست واحد‌های مسکن ملی با چه قیمتی به دست متقاضیان خواهد رسید.
آن طور که بعضی فعالان صنعت ساختمان و همچنین نمایندگان مجلس می‌گویند تقاضای کاذب ناشی از کمبود برق و اعمال محدودیت برای واحد‌های تولیدی نهاده‌های ساختمانی منجر به افزایش قیمت محصولات این کارخانجات شده و پرواضح است که در این شرایط واسطه‌های سیمان و فولاد بیشترین بهره را می‌برند!
فرهاد طهماسبی ـ عضو هیات رییسه کمیسیون صنایع مجلس ـ با بیان اینکه وزارت نیرو با توجیه کمبود برق، فعالیت واحد‌های تولیدی را محدود کرده است گفت: با کاهش فعالیت واحد‌های تولیدکننده سیمان و فولاد تقاضای کاذب در بازار به دلیل بار روانی ناشی از تعطیلی این واحد‌ها افزایش یافت که این امر موجب گرانی این محصولات شد.
با توجه به صحبت‌های طهماسبی، قصور چندانی متوجه کارخانجات نیست، اما رد پای دلالان و واسطه‌ها در گرانی اخیر نهاده‌های ساختمانی دیده می‌شود و ظاهراً چاره‌ای هم برای رفع این معضل وجود ندارد؛ چرا که بار‌ها جلساتی بین وزرای دولت و نمایندگان مجلس برای قطع دست دلالان برگزار شده، اما نتیجه بخش نبوده است.
از قرار معلوم کاهش تولید سیمان در اکثر مناطق کشور مشکلات عدیده ای را در حوزه ساخت و ساز ایجاد کرده و به همین دلیل، سایت های مسکن مهر هم با رکود مواجه شده اند!
در واقع یکی از مشکلات این روزهای پیمانکاران، دشواری تامین سیمان مورد نیاز پروژه هاست که با افزایش چند برابری قیمت میلگرد، انبوه سازان بیش از پیش نگران طرح های ساختمان سازی هستند.
▪️تولید روزانه هفت هزار تنی سیمان صوفیان هم کفاف نیازهای منطقه را نمی‌دهد!
کمبود سیمان در مناطق شمالغرب کشور هم این روزها به موضوعی پرچالش تبدیل شده که نه تنها پروژه‌های عمرانی، بلکه ساخت و سازهای شخصی را نیز تحت تأثیر قرار داده است.
در شهرهای بزرگ منطقه از جمله تبریز به دلیل شرایط آب و هوایی مناسب برای ساخت و ساز و افزایش نیاز به سیمان در ماه‌های فصل تابستان، این مسئله نمود بیشتری پیدا کرده و حساسیت بیشتری در بین مردم و مسئولان آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی ایجاد کرده است.
طبق مشاهدات خبرنگاران رسانه های آذربایجان شرقی، این روزها در بازار مصالح تبریز سیمان نایاب شده و شهروندان و پیمانکاران نیز از نبود سیمان در سطح منطقه گلایه می‌کنند.
استانهای شمالغرب کشور با داشتن جمعیت حدود ۱۰ میلیون نفری که پروژه‌های عمرانی متعددی در حال اجراست کارخانجات محدودی برای تولید سیمان دارند به طوری که کارخانه سیمان صوفیان به عنوان بزرگترین کارخانه سیمان شمال غرب تولید روزانه بیش از هفت هزار تن در تیپ‌های مختلف را در دستور کار خود قرار داده است که کفاف نیازها را نمی‌دهد.
یک فعال حوزه ساختمان با اشاره به کمبود سیمان گفت: وزارت نیرو برای صرفه‌جویی در مصرف برق به کارخانجات سیمان در استانها اعلام کرده که تولید خود را کاهش دهند!
وی افزود: در گذشته، سیمان به اندازه نیاز مصرفی مناطق مختلف در کارخانه های سیمان تولید و مازاد آن نیز صادر می‌شد، اما اکنون در تامین سیمان با مشکل مواجه هستیم.
این در حالی است که مسئولان حوزه بازرگانی و توسعه تجارت با تاکید بر اینکه قیمت سیمان افزایش نداشته است اظهار می دارند که برخی سودجویان از این شرایط سوءاستفاده نموده و اقدام به افزایش قیمت کرده‌اند که تخلف است!
▪️قیمت واقعی سیمان سرمایه گذاری صنعت ساختمان را توجیه پذیر خواهد کرد
در حالی که صنعت سیمان این روزها با افزایش هزینه های تولید مواجه است اهالی حوزه ساخت و ساز به یاد دارند که در سالهای ۹۳ تا ۹۸ اکثر کارخانجات سیمان با زیان انباشته مواجه بوده و نتوانستند این صنعت را نوسازی کنند به نحوی که توان تولید سیمان کشور کاهش یافت.
از سوی دیگر، قطعی گاز در زمستان و قطعی برق در تابستان باعث شده که کارخانجات حدود ۳۰ درصد تولید خود را کاهش دهند و این کمبود عرضه، باعث برهم خوردن تعادل عرضه و تقاضای بازار بخش عمران شده است.
اکثر تولیدکنندگان سیمان متحدالقول هستند که قیمت سیمان باید واقعی شود تا سرمایه گذاری توجیه پذیر در صنعت مسکن و عمران صورت پذیرد.
رئیس اتحادیه سراسری مصالح فروشان گفت: قطعی برق تیر خلاصی به بازار نیمه جان مصالح ساختمانی زد و پیش‌بینی می‌شود با توقف فعالیت کارخانه‌های سیمان و فولاد، قیمت این دو کالا در بازار افزایش چشمگیری خواهد داشت.
اسماعیل کاظمی‌قهی افزود: سیمان در بازار کمیاب و قیمت هر کیسه به ۶۰ هزار تومان رسیده است و چنانچه قطع برق تداوم داشته باشد ممکن است قیمت هر کیسه آن به بیش از ۷۰ یا ۸۰ هزار تومان هم برسد!
وی از ورود نقدینگی سرگردان و سرمایه‌های خانگی به بازار مصالح ساختمانی خبر داد و اضافه کرد: در سالهای اخیر شاهد بودیم که پول‌های سرگردان در بازار طلا و خودرو وارد می‌شد اما اخیراً این روال در بازار مصالح ساختمانی دیده می‌شود و دلالان در صف خرید سیمان ایستاده‌اند به گونه‌ای که تقاضای عجیبی در بازار سیمان وجود دارد!
کاظمی‌قهی اظهار کرد: چنانچه سیمان در محل کارخانه با قیمت واقعی عرضه شود دیگر در بازار کمبود یا افزایش قیمت نامتعارف نداریم و در همه کشورها هم روال به این صورت است که سیمان در بورس توزیع می‌شود.
او همچنین به تداوم کمبود سیمان و گرانی‌ها اشاره کرد و گفت: دخالت دولت در اقتصاد و تمامی بازارها موجب آشفتگی و برهم خوردن نظم بازار شده است و ما بهمن ماه سال گذشته هم شاهد بودیم که به دلیل کمبود برق و گاز، دولت سهم انرژی کارخانه‌ها را کم و محدود کرد و همین مسئله باعث برهم خوردن وضعیت مصالح فروشان شد.
