“عصرآزادی” از گلایه مدیران مسئول روزنامه های غیردولتی کشور در قبال بحران کاغذ گزارش می دهد؛ واقعاً کاغذ نداریم
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس: تنها راه حل بحران کاغذ ورود بخش خصوصی است تا در زمینه خودکفایی بر روی ظرفیت‌های داخلی سرمایه گذاری گردد
?عصر آزادی آنلاین/ شهرام صادق زاده
در جریان گرانی کاغذ، روزنامه های غیردولتی کشور اولین قربانی هستند؛ رسانه‌هایی که با وجود سختی‌های بسیار در سالیان گذشته همچنان سرپا مانده و به فعالیت خود ادامه می دهند.
برای همین هم، مدتی است که مدیران مسئول روزنامه‌های غیردولتی کشور نسبت به کمبود و گرانی کاغذ گلایه دارند؛ به گونه‌ای که برخی از آن‌ها اعلام کرده‌اند که با وضعیت موجود توان ادامه کار و چاپ ندارند!
کارشناسان حوزه رسانه هشدار می‌دهند که در وضعیت کنونی، گرانی و کمبود شدید کاغذ، مطبوعات مستقل را تعطیل نموده و بیکاری روزنامه نگاران و خبرنگاران را پدید می آورد!
مدیران روزنامه های غیردولتی می گویند بحران کاغذ بار دیگر به جان مطبوعات افتاده تا علاوه بر دشواری‌های کار در دوران کرونا، عاملی باشد برای اینکه رمق مطبوعات را بگیرد.
▪️شرکت های وارداتی مشغول به واردات کاغذی هستند که با تعرفه گمرک صورت می گیرد
بحران کاغذ در کشورمان مسئله جدیدی نیست به طوری که به امروز بسیاری از مدیران مسئول روزنامه های غیردولتی و فعالان صنعت چاپ کشور بارها از مشکلات نبود کاغذ سخن گفته اند.
کمبود و بحران کاغذ باعث شده است برخی روزنامه ها و انتشاراتی ها تیراژ خود را کاهش داده و یا مجبور به تعدیل نیرو شوند.
برخی هم به طور کلی ورشکسته شده و از دایره این صنعت خارج شده اند زیرا افزایش تقاضا در بخش کتاب تجاری اعم از کتب درسی، کمک درسی و حوزه بسته بندی دلیل دیگری است که اغلب فعالان صنعت چاپ را با مشکل کمبود و بحران کاغذ مواجه ساخته است.
بحران کاغذ باعث شده است که روزنامه ها، کاغذی برای چاپ نداشته باشند و روزگار خود را با کمبود و گرانی سر کنند و از طرف دیگر شبه ناشران و دلالان این صنف نیز بر بحران کاغذ دامن زده و با گرفتن سهمیه های دولتی و اهدایی کاغذ، بازار را بیش از پیش ملتهب نمایند!
کاغذ کالای وارداتی کشور ماست و شرکت های وارداتی زیادی مشغول به واردات کاغذ هستند که تماماً با تعرفه گمرک صورت می گیرد.
از تعرفه واردات کاغذ می توان به انبارداری، استاندارد، پروانه، ترخیصیه، کرایه حمل و غیره اشاره کرد که ترخیص و کرایه حمل جزو عوامل تاثیر گذار روی قیمت کاغذ هستند.
از سال ۹۷ نرخ تعرفه های گمرگ افزایش پیدا کرده و افزایش قیمت ارز باعث شده تا سفارش دهی کاغذ و مقوا با مشکلاتی مواجه گردد و در نهایت قیمت کاغذ و مقوا افزایش یابد.
دولت دوازدهم در ماه‌های پایانی عمر خود با تلاش چند تن از مدیران مسئول مطبوعات ۴۰ میلیون دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات کاغذ تخصیص داد که نیمی از آن برای کاغذ مطبوعات و ۲۰ میلیون دلار دیگر برای کاغذ صنعت نشر در نظر گرفته شد.
▪️معلوم نیست چرا تامین کاغذ روزنامه ها وظیفه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیست
برای چرخیدن چرخ هر روزنامه – به ویژه روزنامه های غیردولتی – اگر هزار درد باشد و هزار درمان، یک درد وجود دارد که برایش درمانی نیست و آن “کاغذ” است!
کاغذ روزنامه که نباشد، روزنامه هم نیست و همین درد است که باعث شده این روزها مسئولان چاپ روزنامه‌های غیردولتی، در به در در بازار به دنبال کاغذ روزنامه باشند تا اخبار و گزارش‌ها کلمه شوند و روی دکه بیایند.
در این بین اما، قیمت کاغذ روزنامه در یک سال اخیر دو برابر شده و همین افزایش دو برابری قیمت، چراغ چند تحریریه را خاموش و از صفحات روزنامه‌های دیگر کم کند اما گران بودن کاغذ را اگر بشود تحمل کرد، نبودن آن را نمی‌توان و به همین دلیل است که تلفنِ خاموش فروشندگان بزرگ بازار کاغذ و البته قیمت‌های پیشنهادی دیگر فروشندگان، زنگ خطر جدی حیات روزنامه‌ها را به صدا درآورده و البته، هنوز چُرت مسئولان امر را پاره نکرده است!
کارشناسان معتقدند حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی مشکل ساز است زیرا اکنون که قیمت کاغذ روزنامه در بازار آزاد به ۳۰ هزار تومان رسیده است اگر ارز دولتی حذف شود احتمالاً به ۶۰ هزار تومان رسیده و روزنامه‌ها کلاً تعطیل شوند در حالی که سال گذشته در زمان مشابه قیمت کاغذ روزنامه حدود ۱۶ هزار تومان بود!
مدیر کل مطبوعات و خبرگزاری‌های داخلی با اشاره به اینکه تامین کاغذ مورد نیاز روزنامه‌ها وظیفه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیست گفت: این وزارتخانه همواره کاغذ حمایتی مورد نیاز روزنامه‌ها را با ارز ترجیحی و بر اساس معیارها و ارزیابی‌های صورت گرفته، در اختیار مطبوعات قرار داده است.
به گفته شمسایی، وزارت صمت و سازمان‌های نظارتی نظیر سازمان تعزیرات حکومتی تلاش داشته‌اند از احتکار کاغذ در کشور جلوگیری گردد اما آنچه که پدید آمده گویای کمبود کاغذ است!
▪️اگر ارز دولتی حذف شود به طور حتم روزنامه‌های غیردولتی کشور تعطیل می‌شوند
با گسترش گرانی کالاها که به طور عمده به خاطر تحریم‌هاست کاغذ نیز به کالایی “لوکس” تبدیل شده و ادامه کار رسانه‌های چاپی را با مشکل جدی روبرو کرده است.
با این که دولت کاغذ را از کالاهای اساسی دانسته و برای ساماندهی واردات آن کارگروهی ویژه تشکیل داده است، اما مشکل همچنان ادامه دارد به طوری که در هفته‌های گذشته بسیاری از روزنامه های غیردولتی، برای جلوگیری از تعطیلی، به کاهش صفحات و تعدیل نیرو روی آورده اند!
واردات بی رویه با ارز ۴۲۰۰ تومانی ضربه سختی را به کارخانه‌های تولید کاغذ کشور وارد کرده که همین عامل باعث گرانی کاغذ در سال های اخیر بوده است.
رئیس اتحادیه فروشندگان کاغذ و مقوا از تعطیلی کارخانه چوب و کاغذ مازندران خبر داد و علت کمبود کاغذ روزنامه را همین مسئله عنوان کرد و گفت: مصرف سالانه کاغذ روزنامه در کشور حدود ۳۰ هزار تن است اما کارخانه چوب و کاغذ مازندران ظرفیت تولید سالانه ۶۰ هزار تن کاغذ روزنامه را دارد و حتی می‌تواند نیاز خاورمیانه را تامین کند.
احمد شریفان افزود: کشوری که بزرگترین کارخانه و صنعت کاغذسازی خاورمیانه در بخش کاغذ روزنامه را دارد به حاشیه رفته و چوب و کاغذ مازندران به دست افراد نااهل افتاده است.
وی با بیان اینکه این کارخانه نه تنها نیاز کل کشور بلکه می‌تواند مصرف کاغذ روزنامه خاورمیانه را تامین کند اضافه کرد: علت تعطیلی این کارخانه مدیریت غلط، لابی گری و بهانه‌های واهی است که باید فکری برای آن می شد!
هرچند مسئولان کنونی وزارت فرهنگ و ارشاد تاکنون پیگیر تخصیص این ارز و واردات کاغذ بوده‌اند اما به نظر می‌رسد که اولویت بانک مرکزی پرداخت ارز برای مطبوعات و صنعت نشر نیست، به همین دلیل تاکنون این ارز تخصیص پیدا نکرده است؛ اتفاق ناخوشایندی که می‌تواند روزنامه‌های سراسری به ویژه روزنامه‌های غیردولتی را به تعطیلی بکشاند.
▪️خودکفایی در تولید کاغذ زمانی مورد پذیرش است که با گرانی و کمبود مواجه نباشیم!
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی گفت: امروز اندیشمندان و متفکران نباید به بهانه نبود کاغذ قلم‌های خود را به زمین بگذارند، شاید در ظاهر خساراتی نداشته باشد اما خاموشی قلم‌ها گاهی خسارات جبران ناپذیری را به دنبال خواهد داشت.
سیدرضا تقوی در مورد نبود کاغذ و کابوس بیکاری روزنامه نگاران افزود: زمزمه کمبود و نبود کاغذ که مجدداً در سرتیتر رسانه‌ها قرار گرفته است، باید توسط وزارت فرهنگ و ارشاد به درستی مدیریت شود زیرا کاغذ به عنوان یکی از ابزار اصلی و مهم فرهنگی کشور محسوب می‌شود که در قالب کتاب، مجله و روزنامه ایفای نقش می‌کند.
وی ادامه داد: روزنامه‌ها یک جریان مهم اطلاع رسانی و فرهنگی در کشور هستند که امروز این گرانى و کمبود ضربه سنگینی به خبرنگاران، ناشران و صنعت چاپ کشور می‌زند و حیف است صنعت ۲۰۰ ساله کشورمان متلاشی گردد!
تقوی اضافه کرد: گاهی خبر‌هایی شنیده می‌شود که با واقعیت فاصله بسیاری دارد، خودکفایی کشور در تولید کاغذ زمانی مورد پذیرش است که امروز با گرانی و کمبود کاغذ مواجه نباشیم لذا از وزارت صمت تا وزارت ارشاد باید موضوع کمبود کاغذ را پیگیری کنند.
وی با اشاره به اینکه کاغذ به عنوان یک کالای اساسی برای بخش فرهنگی محسوب می‌شود تاکید کرد: از دانش آموزان و دانشجویان گرفته تا روزنامه‌نگاران نمی‌توانند هزینه سوء‌مدیریت و عدم برنامه‌ریزی گروهی دیگر را در قالب بیکاری تحمل کنند!
تقوی یادآور شد: تنها راه حل این مشکل ورود بخش خصوصی و سرمایه گذاری است، در زمینه خودکفایی کاغذ می‌توان روی ظرفیت‌های برخی از مناطق منجمله مازندران سرمایه گذاری کرد، باید مسئولان مربوطه ضوابط مصرف کاغذ را برای ۶ ماه آینده تعریف کنند که شاهد چنین شرایطی نباشیم!
