“عصرآزادی” از آشفته بازار بلندترین شب سال ۱۴۰۰ گزارش می دهد؛ چلّه تلخ و شیرین
بازاریان می گویند آجیل، خشكبار، میوه و سایر خوراكی های پرمتقاضی شب یلدا فراوان است اما خریداران از گرانی اجناس گلایه داشته و به كاهش قیمت ها امید بسته اند که آن هم دور از ذهن است!
? عصرآزادی آنلاین/ شهرام صادق زاده
یلدا یا همان چِلّه آخرین شب پاییز و آغازگر فصل زمستان است و از گذشته های دور تاکنون رسم بوده که در این شب خانواده ها دور هم جمع شده و شروع فصل جدید را جشن می‌گیرند که می‌توان این شب را بهانه ای برای دور هم جمع شدن هم دانست اما با شرایط اقتصادی موجود کم کم این رسوم در حال کمرنگ شدن است!
یلدا و دورهمی هایش خاطره ای است که در ذهن های کوچک و بزرگ ماندگار است، خاطره ای که برنامه‌های خاص آن در کنار خوراکی‌ها و میوه ها در هم آمیخته می‌شود اما حالا یکی از مهم‌ترین دلایل کمرنگ شدن این آداب و رسوم زیبا کاهش توان خرید مردم و بالارفتن قیمت هاست.
اگر بخواهیم با دوست و فامیل از برنامه هایشان برای این شب سوال کرده و به نوعی تمامی سخنانشان را جمع آوری کنیم تنها به یک نتیجه خواهیم رسید و آن هم این که همگان تنها از گرانی سخن گفته و از عدم حمایت دولت از مردم و پیشگیری از بالارفتن روزافزون قیمت ها گلایه خواهند کرد!
گذشته از همه اینها، متخصصان و پزشکان با اشاره به شناسایی یک مورد مبتلا به اومیکرون در کشور، به مردم توصیه می کنند تزریق واکسن و رعایت پروتکل های بهداشتی را بیش از پیش جدی گرفته و در شب چِلّه با برگزاری دورهمی های خانوادگی به استقبال این سویه جدید کرونا نروند!
▪️چله اول
شبی که در گذشته برای دورهمی و خنده و صله رحم از آن یاد می شد و یکی از خاطره انگیزترین شب‌های سال بود حالا به زمانی برای سوداگری دلالان و فرصت طلبان تبدیل شده است و در این میان مردم به خصوص قشر ضعیف جامعه حسرت بر دل مقابل فرزندانشان شرمنده می شوند.
بازار شهرهای بزرگ کشورمان همچون تهران، تبریز، مشهد و کرج نیز در قدمگاه این شب همچنان پر هیاهوست اما بسیاری از فروشگاه ها و دکان ها اغلب به مکانی برای اطلاع از قیمت اجناس تبدیل شده و مردمی که در میانه بازار راه می‌روند سر در گریبان و بُهت زده از قیمتها سخن می‌گویند!
پس از گذشت ۲ سالی که آیین باستانی یلدا در سایه وحشت همه گیری ویروس کرونا رنگ باخته بود با آبی شدن شرایط کرونایی، امسال شور و شوق مردم برای خرید اقلام ویژه این شب فزونی یافته، اما دوگانه گرانی و امیدواری اصناف به خروج از کسادی بازار، شرایط متفاوتی را رقم زده، کمااینکه جولان مجدد کرونا با سویه اُمیکرون وضعیت شب چله را آشفته تر کرده است!
▪️چله دوم
عدم نظارت بر بازار و آن موج گرانی که از سوی عمده فروشان و دلالان به بازار تحمیل می‌شود شهروندان را با این سوال مواجه کرده است که چرا با دلالان که بعضاً نقش عمده فروش را بازی می‌کند برخورد نمی‌شود؟!
همین وضعیت را در بازار میوه هم می‌توان مشاهده کرد به طوری که یک کیلو هندوانه که اکثراً سردخانه‌ای هم هستند ۷ هزار تومان، یک کیلو پرتقال کوهستان ۱۸ هزار تومان، یک کیلو انار دانه سیاه ۳۲ هزار تومان، پرتقال واشنگتن ۲۵ هزار تومان و سیب نیز ۱۸ هزار تومان است!
بازاریان می گویند آجیل، خشكبار، میوه و سایر خوراكی های پر متقاضی برای شب یلدا فراوان است اما خریداران بیم از گرانی بی حد و حصر اجناس دارند و به كاهش قیمت ها امید بسته اند که آن هم دور از ذهن است!
اینكه افزایش عرضه و تقاضا در هر صنفی منجر به رقابت بین صاحبان صنوف و در نهایت كاهش قیمت می شود، یک اصل ثابت شده در اقتصاد است و مردم نیز كه تجربه این اتفاق را در سال های گذشته دارند، امیدوار بودند لااقل در شب یلدا قدری قیمتها متفاوت از روال معمول شود که متاسفانه اینگونه نشد!
به گفته آگاهان بازار، از ابتدای امسال تاكنون به طور میانگین قیمت عمده كالاها 30 درصد افزایش یافته كه این افزایش در اقلامی مانند آجیل و خشكبار متاسفانه به 100 درصد نیز رسیده است که گویا نظارتی وجود ندارد!
▪️چله سوم
قیمت میوه و آجیل در آستانه بلندترین شب سال در حالی اوج گرفته است که کمبود نظارت ها در بازار گلایه شهروندان و حتی فروشندگان را در پی داشته است.
در دو سال گذشته و با توجه به شیوع ویروس کرونا و لزوم دوری از تجمعات شاهد برگزاری مجازی مراسم و گردهمایی‌های یلدا بودیم اما در سال جاری و با کاهش میزان سرایت پذیری کرونا و برگزاری تجمعات با رعایت پروتکل‌های بهداشتی اشتیاق مردم به جمع شدن دور هم در این شب بیشتر شده است.
حال با نزدیک شدن به شب یلدا شاهد افزایش قیمت انواع میوه و آجیل در بازار به بهانه بلندترین شب سال هستیم اما در این میان گزارش های میدانی خبرنگاران نشان می‌دهد که قیمتها از نرخ‌های مصوب نیز بالاتر رفته است.
این افزایش قیمتها سبب ایجاد نگرانی و گلایه هایی در شهروندان شده است تا جایی که یکی از شهروندان با بیان اینکه دو سال به دلیل کرونا شب یلدایی نداشتیم و در سال جاری نیز گرانی مانع از برگزاری مراسم شب یلداست گفت: با یک حساب سر انگشتی متوجه می‌شوید که جمع شدن ۲۰ نفر دور هم برای دورهمی شب یلدا حداقل ۵ میلیون تومان خرج بر می‌دارد که از توان خانواده های معمولی خارج است.
یک نکته را نباید فراموش کنیم و آن اینکه امشب که طولانی ترین شب سال است باید حواسمان به اطرافیان و کسانی که زیر خط فقر زندگی می کنند باشد، آنهایی که تنها دغدغه سیر کردن شکم خود و خانواده خود را دارند و سهمشان از این شب شادی نیست؛ پس شعار زیبای “با یکدیگر مهربان باشیم” را فراموش نکنیم!
▪️چله چهارم
یک کارشناس فوریت‌های پزشکی گفت: عللی که همواره منجر به اوج یافتن ویروس کرونا می‌شود قرار گرفتن در کنار افرادی با علائم محرز و مشکوک به کروناست که با قرار گرفتن فرد مبتلا در فضای بسته در دورهمی‌ها، مبتلا شدن سایر افراد نیز دور از انتظار نیست!
حبیب حسینقلی زاده ادامه داد: با وجود اینکه در حال حاضر آمار و ارقام مبتلایان به دلیل تزریق واکسن کرونا کاهش یافته است اما احتمال اینکه بار دیگر افرادی که واکسینه شده‌اند به ویروس کرونا مبتلا شوند وجود دارد.
وی افزود: واکسن، شدت بیماری در افراد را کاهش می‌دهد و به معنای این نیست که افراد واکسینه شده تحت هیچ شرایطی به ویروس کرونا مبتلا نخواهند شد.
این فعال اجتماعی اضافه کرد: با وجود اینکه آمار فوتی‌های کرونا کاهش یافته اما، نباید به فکر دورهمی‌ها در شب یلدا افتاد و اگر به فکر سلامتی خود و عزیزانمان هستیم می‌توان از طریق تماس‌های تلفنی نیز از حال یکدیگر باخبر شد و به دلیل اینکه متأسفانه کودکان نیز به ویروس کرونا مبتلا می‌شوند باید تا حد امکان از دورهمی‌ها پرهیز کرد!
حسینقلی زاده بیان کرد: نباید به این امید که ویروس کرونا کاهش یافته است به فکر برگزاری دورهمی و میهمانی بیفتیم چرا که ممکن است موجب انتقال و انتشار کرونا به همدیگر شده و خاطرات بدی را برای همدیگر رقم بزنیم.
وی تاکید کرد: نباید فراموش کنیم که کرونا باز هم در میان ما پرسه می‌زند و همان خطر کماکان در کمین است و حتی با وجود روند واکسیناسیون در سطح استانها، باید به رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی پایبند باشیم لذا بهتر است تنها به خاطر چند ساعت دورهمی در شب یلدا، خاطره بدی برای کسانی که دوستشان داریم رقم بزنیم!
▪️چله پنجم
شب یلدا در میان تورک زبانان ایران هم از آیین و رسوم خاصی پیروی می‌کند و به «چیلله گئجه سی» یا «چیلله قارپیزی» معروف است چرا که مردم آذربایجان معتقدند به دلیل آنکه فصل سرما در آذربایجان بسیار طولانی و سرد است با خوردن هندوانه سوز و لرز سرما تاثیر چندانی ندارد.
آذربایجانی‌ها نیز همانند سایر مردم کشور در این شب در منزل یکی از بزرگان فامیل جمع شده و با خوردن انواع غذا‌های پخته شده در منزل همچون کوفته، برنج، مرغ، آش، مرکبات، هندوانه، انار، بادام و سنجد و قاورقا یا همان گندم برشته با شاهدانه بلندترین شب سال را جشن می‌گیرند.
اوحدی مراغه‌ای در خصوص شب یلدا چه خوب سروده است: شب هجرانت ای دلبر شب یلداست پنداری/ رخت نوروز و دیدار تو عید ماست پنداری…
