“عصرآزادی” از نگرانی های مردم درباره اختصاص یارانه به گوشت قرمز گزارش می دهد؛ مصرف گوشت قرمز در هاله ای از ابهام
یک فعال صنف کارگری می گوید به نظر می‌رسد یک ناهماهنگی در بین مجلس و دولت در زمینه اجرای طرح یارانه ها بعد از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی وجود دارد
? عصر آزادی آنلاین/ شهرام صادق زاده
بحث اعطای یارانه ویژه تهیه گوشت و مرغ برای دهک‌های اول تا ششم جامعه که در روزهای اخیر از سوی تعدادی از نمایندگان مجلس و اعضای کمیسیون تلفیق مطرح شده موجی از نگرانی را در میان اقشار آسیب پذیر کشور به وجود آورده است.
در حالی که یکی از نمایندگان اتاق بازرگانی درباره پرداخت رقم حدود ۳۰۰ هزارتومانی این یارانه به هر خانوار گمانه‌زنی کرده بود اما برخی کارشناسان درباره ابعاد این طرح و آثار پرداخت نقدی مستقیم به کارت بانکی سرپرست خانوار نظرات مختلفی را مطرح کرده اند که ظاهراً در پیاده کردن آن نگرانی هایی وجود خواهد داشت!
در گذشته یارانه یا همان سوبسید گندم به واردکنندگان ارائه می‌شد اما قرار بر این شد که این یارانه پس از این به نانوا داده شود، در بحث دارو هم قرار بر این است که یارانه دارو را شرکت‌های بیمه‌ای در مقابل خریدی که افراد انجام می‌دهند به داروخانه بپردازد.
پس از این موارد، حالا قرار است برای نهاده های دامی که در قیمت گوشت اثرگذار هستند یارانه جداگانه‌ای پرداخت شده و این یارانه تنها به ۷ دهک اول اختصاص داده خواهد شد.
▪️زوم اول
آن طور که برخی از نمایندگان مجلس اظهار می کنند ظاهراً اولین افزایش یارانه سال ۱۴۰۱ مشخص شده و قرار است به گروهی از مردم یارانه ویژه “گوشت” پرداخت گردد!
از قرار معلوم، در این شرایط دیگر نیازی به صدور کارت‌های جدید نیست و افرادی که شامل یارانه نهاده های دامی و در واقع یارانه گوشت می‌شوند شماره حساب خود را اعلام و ثبت می‌کنند.
بر اساس تصمیم سال گذشته نمایندگان مجلس، دلار ۴۲۰۰ تومانی مشروط حذف شد و اکنون دولت اجاره دارد تا از طریق تأمین منابع مابه التفاوت دلار ۴۲۰۰ تومانی برای واردات کالاهای اساسی، دارو، تجهیزات مصرفی پزشکی اختصاص دهد.
دولت و مجلس تاکید دارند که یارانه‌ها و حمایت‌های معیشتی نهایتاً به ۷ دهک اول جامعه پرداخت شود که همان کسانی هستند که یارانه معیشتی بنزین دریافت می‌کنند.
حتی در بودجه امسال نیز ذکر شد که وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی باید سه دهک از یارانه بگیران نقدی را برای حذف، شناسایی نماید یعنی قرار است تعداد یارانه بگیران ۴۵ هزار تومانی به تعداد یارانه بگیران معیشتی بنزین تغییر کرده و کمتر گردد!
حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی، نگرانی‌ها و گمانه‌زنی درباره افزایش شدید قیمت اقلام مشمول ارز ترجیحی را به دنبال داشت تا آنجا که حتی محسن زنگنه – عضو کمیسیون تلفیق بودجه – از افزایش تا ۷۰ درصدی قیمت مرغ و تخم مرغ و رشد قیمت ۳۰ درصدی محصولات لبنی در پی حذف ارز ترجیحی را محتمل دانسته بود!
رئیس اتحادیه مرکزی دام سبک ایران پیشتر پیش‌بینی کرده بود که بعد از حذف ارز ترجیحی قیمت نهاده‌ها افزایش پیدا می‌کند و دامداران نیازمند افزایش سرمایه در گردش خود هستند.
افشین صدردادرس گلایه کرده بود که به گفته او نمایندگان مجلس توزیع کالابرگ الکترونیکی را برای مصرف کنندگان تدارک دیده‌اند و چندان به تولیدکنندگان توجه نکرده‌اند، حال آنکه تولید کنندگان نیز مانند مصرف‌کنندگان به حمایت و دریافت تسهیلات نیاز دارند تا تولید در کشور متوقف نشود!
بر اساس اعلام رئیس اتحادیه مرکزی دام سبک ایران، حذف ارز ترجیحی اثر بزرگتری بر هزینه های تولید مرغ و تخم‌مرغ به جا خواهد گذاشت و اثر آن بر وضعیت تولید و بازار گوشت قرمز اثر کوچک‌تری خواهد بود.
افزایش مداوم قیمت مواد غذایی در سال‌های اخیر و تورم غذایی بالاتر از تورم عمومی باعث شده تا میزان مصرف اقلام غذایی مفیدی همچون گوشت گوسفند در میان خانوارهای کشورمان با کاهش چشمگیر روبرو گردد!
▪️زوم دوم
یک فعال صنف کارگری در واکنش به تصمیم احتمالی دولت که از سوی مجلس مطرح شده است گفت: به نظر می‌رسد یک ناهماهنگی در بین مجلس و دولت در زمینه اجرای طرح بعد از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی وجود دارد و مشخص نیست که این اقدام براساس چه میزان کار کارشناسی و با چه حجم و براساس چه معیاری قرار است انجام شود.
علی اصغر نجاری با تاکید بر اخبار ضد و نقیض مسئولان و اثر روانی این بهم ریختگی بر جامعه ادامه داد: اگر اصل بر حمایت اقشار آسیب‌پذیر است و اگر کارشناسی روی موضوع انجام شده باشد دولت می‌توانست بر بازار سوار شود و دلالان و مافیای توزیع گوشت را مدیریت کند، این اقدام می‌توانست با پرداخت نوعی کوپن موثر باشد.
وی افزود: اما وقتی دولت به طور مستقیم پول را به سرپرست خانوار می‌دهد و کارت جداگانه‌ای صادر نمی‌کند، این اقدام دقیقاً بدون نظارت بر بازار تورم‌زاست، در شرایطی که یکی از معاونان رئیس جمهور رسماً افزایش قیمت‌ها را به دلیل افزایش ۵۷ درصدی دستمزد کارگران قابل توجیه خوانده است به طوری که این هیچ معنایی جز آماده‌سازی جامعه توسط دولت برای تحمل یک تورم کمرشکن ندارد!
نجاری با بیان اینکه ما در شرایطی هستیم که بسیاری از کارگران در شرکت‌ها به دلیل افزایش مزد از فروردین ماه ۱۴۰۱ با این پیام مدیران مواجه شدند که کلیه ساعات اضافه‌کارشان حذف شده است اضافه کرد: محاسبه تورم تجمیعی برای سبد مصرفی کارگران هرگز از سوی دولت انجام نشده و این سیاست‌های دولت بدون دریافت نظر اقتصاددانان منتقد و انجام این محاسبات راه به جایی نخواهد برد.
این فعال صنفی در واکنش به بحث رقم مطرح شده از سوی اعضای اتاق بازرگانی و احتمال پرداخت رقم ۲۵۰ الی ۳۰۰ هزارتومانی تاکید کرد: دولت با وجود تورم و قیمت گوشت در سال جاری احتمالاً با این رقم‌ها می‌خواهد ماهیانه حدود یک کیلو گوشت را به دست خانوارها برساند، صرف‌نظر از اینکه این میزان چقدر کم بوده و به نظر می‌رسد دولتی‌ها نمی‌دانند کارگران اغلب این مبلغ را نمی‌توانند وارد بازار خرید گوشت کرده و ممکن است برای تهیه نان و تخم مرغ و حتی مصرف در حوزه حمل و نقل از این پول استفاده کنند لذا با این حساب دولت گویا از آثار تورمی این اقدام برای اقتصاد و وضعیت مالی خود نیز بی‌خبر است!
نجاری با تاکید بر اینکه پرداخت این مبالغ برای تهیه گوشت مانند پرداخت رقم زیر ۷۰۰ هزار تومان به عنوان حق مسکن یک اقدام صوری و نمایشی برای رفع تکلیف است یادآور شد: سیاست پرداخت نقدی از آنجا که همواره مشمول تورم است و به گفته خود رییس جمهور ۴۵ هزار تومان زمان آقای احمدی‌نژاد اکنون ارزش ۷ هزار تومان دوره ایشان را دارد، در نهایت مشمول زمان شده و رقم‌هایی مانند ۳۰۰ یا حتی ۵۰۰ هزار تومان در آینده نه چندان دور ارزش خاصی نخواهند داشت!
▪️زوم سوم
بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، تورم میانگین در پایان سال گذشته حدود ۴۰.۲ درصد بود حال آنکه تورم خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها که اغلب مردم در تهیه روزانه آنها مشکل دارند ۵۱.۹ درصد اعلام گردید.
بر اساس برآورد رئیس شورای تامین دام ایران، میزان مصرف گوشت قرمز در میان خانوارهای ایرانی به نصف رسیده است که نشان می‌دهد اصولاً مصرف گوشت از سبد هزینه‌های برخی خانوارهای کشور حذف شده است.
علاوه بر نگرانی‌های ناشی از تغییرات شدید قیمتی در پی حذف ارز ترجیحی در سطح مصرف‌کننده، سرنوشت نامعلوم تولیدکنندگان پس از این حذف نیز از جمله نگرانی‌های سال ۱۴۰۱ به شمار می‌آید!
گذشته از این موارد، چالش دیگری که در سال جدید بر سر ساماندهی بازار مواد غذایی وجود دارد و به نگرانی‌ها دامن زده، افزایش قابل توجه قیمت مواد غذایی در سطح جهانی است که رکوردهای ۱۰ سال اخیر را جابه‌جا کرده است.
جنگ بین روسیه و اوکراین که هر دو از بزرگترین تولیدکنندگان غلات و دانه‌های روغنی در جهان هستند، تقاضا برای دخیره‌سازی این اقلام را افزایش داده و رشد قیمت انواع غلات را به دنبال داشته است.
رساندن یارانه به آخرین حلقه زنجیره تولید تا مصرف، سیاست حمایتی مود تایید بسیاری از کارشناسان اقتصادی است که روی کاغذ مجلس و دولت در دستور کار قرار گرفته اما همچنان شناسایی درست گروه‌های هدف و طراحی سیاست‌های کارآمد حمایتی برای این گروه هدف مهم‌ترین مانع بر سر اجرای موفق چنین سیاست هایی است.
▪️زوم آخر
با اینکه هنوز سیاست‌های دولت برای جبران حذف ارز ترجیحی در سال ۱۴۰۱ روشن و قطعی نیست اما جعفر قادری – عضو کمیسیون تلفیق مجلس – از پرداخت یارانه‌ای جداگانه به ۷ دهک اول درآمدی تحت عنوان یارانه “گوشت” خبر داده است.
بر اساس اعلام او، قرار است برای نهاده های دامی که در قیمت گوشت اثرگذار هستند یارانه یا همان سوبسید جداگانه‌ای پرداخت شود و این یارانه فقط به ۷ دهک اول اختصاص داده خواهد شد.
نمایندگان مجلس در جریان تصویب لایحه بودجه ۱۴۰۱ در نهایت در تصمیمی نه چندان شفاف، چگونگی حذف ارز ترجیحی را به دولت واگذار کردند اما شروطی برای این حذف در نظر گرفتند که برای مثال، اگر دولت بخواهد یارانه اقلامی که شامل یارانه ارز ترجیحی می‌شدند را حذف کند نباید قیمت این اقلام نسبت به شهریور ۱۴۰۰ تغییر کند.
این شرط با انتقاد اقتصاددانی همراه است که آن را با سیاست ناکام تثبیت قیمت‌ها در مجلس هفتم مقایسه کرده و معتقدند وقتی تمام عوامل تشکیل‌دهنده قیمت تمام شده تولیدات تغییر کرده است چنین شرطی نمی‌توانند با منطق اقتصادی سازگار باشد!
در این برنامه حمایتی، پرداخت یارانه در قالب کارت‌های اعتباری و الکترونیکی که به کوپن الکترونیکی معروف شد مهم‌ترین سیاست دولت برای جبران حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی است.
آن طور که جعفر قادری توضیح داده است یارانه گوشت همچون دیگر یارانه‌های نقدی به افراد مشمول تعلق خواهد گرفت و در قالب پرداخت یارانه از طریق کارت‌های الکترونیکی نخواهد بود که برای یارانه نان در نظر گرفته شده است.
از توضیحات این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس چنین برمی‌آید که به تعبیر او، یارانه گوشت همچون یارانه نان یا دارو نیست که شامل تمام افراد باشد و فقط ۷ دهک اول درآمدی را در برمی‌گیرد.
با این حساب می‌توان پیش‌بینی کرد که اگر خبر نماینده مجلس، برنامه قطعی دولت باشد مشمولان این دهک ها همان کسانی خواهند بود که یارانه معیشتی بنزین دریافت می‌کنند.
