“عصرآزادی” از زوایای پیدا و پنهان استانداردهای پایین خودروهای بی کیفیت داخلی گزارش می دهد؛

? عصرآزادی آنلاین/ شهرام صادق زاده

یک کارشناس صنعت خودرو می گوید وقتی ۶ میلیون نفر برای ۱۰ هزار دستگاه خودرو در صف قرعه کشی ایستاده‌اند یعنی تقاضای کاذب شکل گرفته است!
صنعت خودروسازی در ایران بیش از نیم قرن سابقه داشته و تقریباً با خودروسازی کره جنوبی هم‌سن است اما با این حال، اکنون شاهد این موضوع هستیم که خودروهای کره‌ای مرزهای جهانی را در نوردیده و در بازارهای جهانی اسم و رسمی برای خود به هم زده‌اند اما خودروهای داخلی ما نه تنها در بازارهای جهانی که در بازار داخل کشور نیز شاکی داشته و در مقایسه با رقبای وارداتی خود نیز حرفی برای گفتن ندارند و حتی مرگبارتر هستند!
تذکر جدی رئیس سازمان ملی استاندارد کشور به خودروسازان داخلی در روزهای اخیر، جرقه آتشین دیگری بر نحوه تولید اتومبیل های ساخت ایران وارد نمود تا قرعه مرگ شهروندان به تاخیر افتاده و حتی به صِفر برسد…
مهدی اسلام‌ پناه با اشاره به اینکه به خودروسازها درباره ایمنی برخی خودروهایشان تذکرات جدی داده شده است تاکید کرد: اگر برخی مطالباتی که سازمان ملی استاندارد درباره برخی خودروها دارد اجرا نشود، آن خودروها همانند تیبا ۱ ، تیبا ۲ و سمند از خط تولید خارج می‌شوند!

▪️کیفیت پایین قطعات به روابط خودروسازان و قطعه سازان مربوط می شود!

آمار بالای تصادفات جاده ای در نوروز امسال، خودروسازان را در مرکز انتقادات به ویژه از جانب پلیس قرار داد، در حالی که در بررسی علل تصادفات جاده ای و شهری، خودرو پس از عامل انسانی و راهها، سومین عامل بوده و سهم آن در تصادفات حدود ۱۳ درصد اعلام شده است!
در روزهای اخیر افراد مختلف از نمایندگان مجلس گرفته تا رئیس پلیس راهور، از واردات خودرو به عنوان تنها راهِ حل مشکل کیفیت و ایمنی پایین خودروهای داخلی صحبت می کنند و بر این باورند که انحصارطلبی خودروسازان بزرگ کشور مانع واردات خودرو و استفاده مردم از خودروی باکیفیت خارجی است در حالی که برخی از کارشناسان صنعت خودرو با این نظر مخالفند!
جالب اینکه وزیر صمت که به دلیل وضعیت خودروهای بی کیفیت داخلی تا حد استیضاح پیش رفته بود در خصوص برنامه های این وزارت خانه برای اصلاح کیفیت نامطلوب خودروهای داخلی گفت: وضعیت نامطلوب کیفیت خودروهای داخلی قابل انکار نیست و عمده خریداران از کیفیت خودروها شکایت دارند اما بنده به این سوال پاسخ می دهم که چرا به این کیفیت رسیدیم و چه برنامه ای باید برای اصلاح آنها صورت گیرد.
سیدرضا فاطمی امین در اظهاراتی جالب توجه ادامه داد: به صورت سرانگشتی ۷۰ درصد کیفیت خودروها به کیفیت قطعه باز می گردد و ۳۰ درصد به مونتاژ و خودروساز بستگی دارد کیفیت پایین قطعات نیز به روابط بین خودروساز و قطعه ساز باز می گردد که به درستی تنظیم نشده است!
وی افزود: زمانی که خودروساز پول قطعه ساز را به موقع نمی دهد یا قیمت تعیین شده واقعی نیست قطعه ساز نیز لاجرم کیفیت خود را پایین می آورد، کیفیت پایین قطعات نیز منجر به کیفیت نامطلوب خودرو می شود این روند باعث ایجاد نارضایتی در بین مردم شده است.
وزیر صنعت، معدن و تجارت اضافه کرد: در بخش اصلاح کیفیت خودروهای داخلی دو برنامه کوتاه مدت و بلندمدت داریم در برنامه کوتاه مدت به دنبال این هستیم تا مشکل را تا حدی حل کرده و وضعیت کیفیت خودروها بهبود یابد اما راه حل اساسی در برنامه بلند مدت دنبال خواهد شد!
▪️برای افزایش کیفیت و رقابت باید خودروهای مشابه یک کلاس را درهم ادغام کرد!

یک کارشناس صنعت خودرو به راهکارهای عملی برای حل قضیه کیفیت پایین خودروهای داخلی اشاره کرد و گفت: به جای تاکید و تمرکز بر واردات به عنوان تنها راه حل اصلاح صنعت و بازار خودرو، بهتر است راهکارهای زود بازده و عملی‌تری در پیش گرفت که تاثیر پایدار بر ایمنی و کیفیت خودروهای داخلی خاصه خودروهایی که زیر یک میلیارد تومان قیمت دارند، داشته باشد.
مرتضی شجاعی ضرورت حذف قرعه‌کشی خودرو را مدنظر قرار داد و افزود: اگر این اصلاح صورت نگیرد واردات خودرو بازار ما را تنظیم نخواهد کرد؛ یعنی وقتی ۶ میلیون نفر برای ۱۰ هزار دستگاه خودرو در صف ایستاده‌اند بدیهی است که تقاضای کاذب شکل گرفته و این تقاضای کاذب، علاوه بر ممانعت از دسترسی مصرف‌کننده واقعی به قیمت‌های کارخانه‌ای، بازار ثانویه را نیز با اختلال و میل افزایشی مواجه می‌کند!
وی ادامه داد: انجام هرگونه اصلاح میان مدت و بلندمدت در رابطه با نظام مسائل صنعت و بازار خودرو، منوط به بازنگری در برنامه توسعه‌ای این صنعت و ورود مجلس و سایر دستگاه‌ها به این حوزه با هدف حمایت و مطالبه از وزارت صمت نسبت به حرکت در مسیر و تحقق برنامه مذکور است.
شجاعی بزرگترین آسیب‌ کشورهای در حال توسعه را ضعف دستگاه‌های اجرایی و نهادها در رابطه با اجرای دقیق قوانین و سیاست‌های بالادستی دانست و اضافه کرد: نظارت کامل بر اجرای استانداردها، الزام خودروسازان به پاسخگویی و عدم پاس‌کاری مسئولیت دستگاه‌ها در این زمینه به یکدیگر می‌تواند در همین شرایط انحصاری که واردات خودرو نیز با محدودیت مواجه شد، صنعت خودرو را به حرکت وادار کند!
این کارشناس صنعت خودرو تاکید کرد: به منظور کاهش هزینه تولید و افزایش کیفیت و رقابت‌ پذیری، خودروهایی که در یک کلاس قرار دارند را ادغام کرد زیرا تمرکز بر یک نوع از خودرو، کیفیت کار را ارتقا داده و خودروساز را ملزم می کند برای حفظ بازارهای داخلی و منطقه ای، استانداردهای محصول را به استانداردهای جهانی نزدیک کند که به سود مصرف کننده خواهد بود!
▪️مدیران عالی رتبه خودروسازی ملزم هستند حقوق حادثه‌دیدگان را ادا کنند!

رئیس سازمان ملی استاندارد ایران با محکوم کردن بانیان وضع اسفناک موجود در صنعت خودروی کشور به ویژه در سالهای اخیر گفت: صنعت خودروسازی در کشور نیازمند کالبد شکافی عمیق است!
مهدی اسلام پناه با بیان اینکه دولت باید پای خود را از بنگاه داری بیرون بکشد ادامه داد: در نخستین گام، باید سعی کرد دستورالعمل‌های نظارتی تصحیح شده و شرکت‌ها و آزمایشگاه‌های همکار استاندارد طبق آن اقدام کنند و از طرف دیگر، رابطه میان خودروسازان و ناظران کیفی قطع گردد تا مفسده‌ ایجاد نشود!
وی افزود: در همین رویکرد، پروانه کاربرد نشان استاندارد برای خودروسازان که دو ساله بود به یک ماه کاهش یافته تا پیوسته مورد رصد قرار گیرند، همچنین از خودروسازان تعهد گرفته‌ایم اگر از بابت عدم کیفیت لازم، سرنشینان آسیبی ببینند مدیران عالی رتبه خودروسازی ملزم هستند حقوق حادثه‌دیدگان را ادا کنند!
اسلام پناه در واکنش به اظهارات پلیس راهور ناجا در بحث استانداردهای خودرویی اظهار داشت: مسائل مربوط به خودرو سال‌هاست وجود دارد ولی چرا برخی طی همین چند ماه انتقادات خود را شروع کرده‌اند؟ در حالی که وظایف ۱۸ گانه‌ای دارند که ملزم به انجام آن هستند!
وی یادآور شد: پلیس اگر حرفی در بحث کیفیت خودروها دارد چرا زمانی که ما به عنوان تنها سازمان فنی نظام، وارد میدان شده‌ و عملیاتی را شروع کرده‌ایم، آدرس اشتباه می‌دهند؟ می‌گویند ما جلوی این خودروها را می‌گیریم، اگر می‌ توانستند چرا تا به حال نگرفتند؟!
رئیس سازمان ملی استاندارد ایران با اشاره به تصادف زنجیره‌ای اخیر در بهبهان تاکید کرد: باز نشدن ایربگ Airbag خودروها قطعاً محکوم است و از خودروسازان نمی‌شود هیچ دفاعی کرد زیرا امکان ندارد که خودرویی ایربگ نداشته باشد ولی گفته شود ایربگ دارد و لذا تاخیر عملکرد آن محتمل است و این امر به هیچوجه پذیرفتنی نیست.
اسلام پناه با اشاره به توقف تولید خودروهای ناایمن و بی کیفیت هم بیان کرد: تا پایان سال جاری بخش عمده ای از تولیدات فعلی از چرخه تولید حذف می شوند زیرا باید خودروهای مطابق با استانداردهای روز دنیا جایگزین محصولات بی کیفیت فعلی شوند.

▪️اشتراک دانش مهندسان‌ اروپایی با خودروساز داخلی موجب ارتقای کیفیت بود!

در یک نگاه گذرا و بدون تعصبات کورکورانه می توان دریافت که یکی از اصلی‌ترین دلایلی که تا دهه ۸۰ شمسی کیفیت خودروهای داخلی چندان مورد بحث نبود و مشتریان، چندان تفاوتی میان خودروهای داخلی و خارجی نمی‌دیدند حضور مهندسان اروپایی در کشور و اشتراک تجربه و دانش آنها با خودروساز ایرانی بود.
اما پس از خروج آمریکا از برجام و در نتیجه، خروج شرکت‌های اروپایی از بازار ایران، خودروسازان داخلی ناچار شدند با استفاده از تجربیاتی که در این مدت به دست آورده بودند فرآیند تولید را ادامه دهند‌!
با این حال افزایش تورم و قیمت ارز باعث شد که تبادلات مالی خودروسازان کاهش پیدا کرده و در نتیجه نقدینگی آن‌ها پایین بیاید که در نتیجه دیگر توان مالی برای سرمایه گذاری در بخش تحقیق و توسعه وجود نداشت و بازار خودروهای داخلی به وضعیت فعلی رسید که موجی از انتقادات مردم از کیفیت خودروهای داخلی را به همراه دارد!
استاندارد خودرو نقش تعیین‌کننده‌ای در ارزیابی ضریب توسعه و پیشرفت کشور‌ها در صنعت خودرو دارد به طوری که تاریخ انقضای بسیاری از خودرو‌های تولید داخلی به پایان رسیده و باید طبق استاندارد‌های ۵۵ گانه، خط تولید آنها متوقف گردد.
اما این در حالی است که از رده خارج شدن زمانی باید رخ دهد که خودرو‌هایی ایمن و قابل اطمینان با تسهیلات مناسب اقشار کم درآمد به بازار عرضه شود و نه اینکه تنها تیراژ تولید خودرو ملاک باشد!
سازمان استاندارد کشور مولفه‌های خوبی برای خودروسازان تهیه کرده است و اگر این کار با تلاش و نظارت‌های پیگیرانه انجام شود، شاید در سالهای آتی شاهد افزایش کمی و کیفی خودرو‌ها باشیم لذا برای رشد صنعت خودروسازی باید برنامه‌ریزی‌ غول‌های خودروسازی داخلی روی صادرات باشد چراکه مجبور به افزایش کیفیت، طراحی مناسب و غیره می گردند!