“عصرآزادی” از شایعه تا واقعیت افزایش قیمت خودروهای داخلی در سال جاری را بررسی می کند؛

📌عصرآزادی آنلاین/ شهرام صادق زاده

یک کارشناس صنعت خودرو می گوید خودِ مسئولان بهتر می‌دانند صف کِشی های خرید خودرو در بورس، مصرف کشور نیست بلکه نوع جدیدی از رانت است که در بازار راه انداخته اند و تورم کاذب ایجاد می کند!
این روزها شنیده‌ می شود که قرار است خودروسازان داخلی تقاضای افزایش قیمت محصولات‌شان را به ستاد تنظیم بازار ارائه کنند که همانا سالهاست به صورت انحصاری فعالیت نموده و با این اقدام، راهی برای افزایش قیمت خودرو پیدا کرده‌اند و به نوعی با تحت فشار قرار دادن شورای رقابت در گذشته و ستاد تنظیم بازار در حال حاضر خواستار گرانتر شدن تولیدات خود هستند.
طی چند سال اخیر چالش‌های پیش روی صنعت خودروی داخلی تشدید شده و هنوز راهکاری برای حل مشکلات آن به کار گرفته نشده است به طوری که امروزه کاهش کیفیت و افزایش قیمت تمام‌ شده خودروها باعث نارضایتی مردم از این صنعت شده است.
با این تفاسیر به راستی صنعتی که سالها با حمایت‌ ادوار دولت جان گرفته چرا نباید امروز ضمن کسب رضایت مشتری، مسیر توسعه را طی کند؟ مشکل کار کجاست؟ آیا هنوز هم سهم مدیران سیاسی در اعمال تصمیمات برای شرکت‌های خودروساز دخیل است یا شاید تشدید تحریم‌های بین‌المللی عاملی شده تا این صنعت نتواند روند توسعه و پیشرفت را طی کند؟ و بسیاری از سوالات دیگر که ذهن کارشناسان و رسانه ها را به خود مشغول کرده است…
▪️این تعداد صف کشی برای خرید خودرو در بورس، مصرف کشور نیست!

یک کارشناس صنعت خودرو در این باره گفت: تصویر ذهنی مردم از صنعت خودرو به یک صنعت بی خاصیت برای اقتصاد تبدیل شده است به طوری که دولت سعی بر نمایش بهبود وضعیت این صنعت به شکل‌های مختلف دارد.
امیرحسین کاکایی افزود: فضا برای صنعت خودرو بسیار نامناسب است؛ نام گذاری ارابه مرگ، نکبت ملی و غیره بر صنعتی با قدمت بالا از سوی متولیانی که خود تعیین کننده مسیر این صنعت می‌باشد جای تأسف دارد.
وی ادامه داد: مسئولان و سیاست گذارانی که خود سُکان دار وزارت صمت را انتخاب کرده اند حالا مدعی شکست صنعت خودرو توسط همین وزیر می‌باشند درحالی که زیر ساخت‌ها و نحوه برخورد با این صنعت را به درستی نمی‌دانند!
این کارشناس حوزه خودرو توضیح داد: وکلای مجلس که اینقدر به دنبال داخلی سازی بودند چه مشکلی را از جلوی حرکت صنعت خودروسازی برداشته اند! خاموشی صنعت برای هیچکس مهم نیست و صنعت خودرو از همه طرف تحت فشار قرار گرفته و همه منتظر آزاد سازی وارادات خودرو و قطعه هستند.
کاکایی با اشاره به تداوم مشکلات در بخش صنعت خودروسازی تاکید کرد: قطعی برق، چالش‌های بین المللی، کمبود نقدینگی، تورم و آزاد سازی واردات، رکود شدیدی در بازار خودرو ایجاد کرده و در ماه‌های آینده با چالش‌های جدید در تولید و قیمت خودرو مواجه خواهیم شد!
وی اضافه کرد: بازار به دلیل کاهش قدرت خرید مردم با کمبود مشتری مواجه شده است، مردم عادی از تقاضا و هزینه خرید خودرو عقب هستند و باید باور کنیم که این ۶ میلیون مشتری که در صف خرید خودروی بورسی قرار گرفته اند آنهایی هستند که فقط به دنبال سود آن هستند!
این کارشناس صنعت خودرو یادآور شد: ظاهراً مسئولان باور کرده اند که این تعداد صف کشی برای خرید خودرو در بورس، مصرف کشور است در حالی که خودشان بهتر می‌دانند این رانت جدیدی است که در بازار راه انداخته اند و به احتمال زیاد در نیمه دوم امسال با چالش جدی تولید خودرو مواجه خواهیم شد.
▪️قیمت خودرو در بازار همزمان با گرانی در خودروسازی‌ ها افزایش می‌یابد

بازار خودرو همچنان در وضعیت رکود قرار دارد و کارشناسان معتقدند اگر تغییری در وضعیت فعلی ایجاد نشود قیمت‌ انواع خودروهای داخلی به روند افزایشی خود ادامه می‌دهد و از وضعیت فعلی می توان دریافت که در نیمه دوم امسال روز‌های خوبی برای صنعت و بازار خودرو پیش بینی نمی‌شود و انتظار ایجاد موج جدید کاهش تقاضا و اُفت تولید و گرانی خودرو دور از ذهن نیست!
نائب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس هم در این باره گفت: افزایش قیمت خودرو پیش از اصلاح ساختار خودروسازی‌ها و کاهش هزینه‌های مازاد، اجحاف در حق مردم بوده و نارضایتی مردم از خودروهای داخلی را بیشتر می‌کند.
علی جدی درباه انتشار برخی خبرها مبنی بر افزایش قیمت کارخانه‌ای خودرو افزود: از آنجا که ساختار تولید خودروسازی‌ها با مشکلاتی روبرو بوده، بازار این محصول انحصاری است و دولت در این حوزه نقش اصلی در تصمیم‌گیری دارد، هزینه‌های سربار این صنعت بسیار است.
وی با بیان اینکه هزینه مازاد صنعت خودروسازی از جیب مصرف‌کننده پرداخت می‌شود اضافه کرد: تولیدکننده خودرو انگیزه‌ای برای ارتقای کیفیت خودروهای تولیدی ندارد زیرا عرضه و تقاضا خودرو متناسب نیست و مصرف‌ کننده ناچار به خرید این خودروهاست.
این نماینده مردم در مجلس یازدهم با بیان اینکه اصلاح ساختار خودروسازی‌ها باید در اولویت قرار گیرد تاکید کرد: هرچند وزارت صمت اقداماتی در این حوزه انجام داده است اما سرعت آن باید افزایش یافته و مردم اصلاح سیاست های تولید کارخانه ای و عرضه به مصرف کننده را لمس نمایند.
جدی یادآور شد: فاصله قیمتی خودرو در کارخانه با بازار با افزایش بهای این کالا در کارخانه کاهش نمی‌یابد زیرا اکنون تقاضا بیش از عرضه بوده و خودرو به کالایی سرمایه‌ای تبدیل شده، بنابراین قیمت خودرو در بازار همزمان با گران شدن خودرو در خودروسازی‌ها افزایش می‌یابد.

▪️هیچ طرحی نتوانسته محصولات تولیدی را به دست مشتری واقعی برساند

واردات خودرو اگرچه هنوز آن طور که باید و شاید عملی نشده اما، قرار است طی هفته‌های آینده به سرانجام برسد و برای همین منظور بسیاری از فعالان و کارشناسان معتقدند آزادسازی واردات خودرو سبب رقابتی شدن بازار، کاهش قیمت و البته بهبود کیفیت خودرو در داخل می‌شود.
با این حال اما برخی از کارشناسان نیز معتقدند صنعت خودرو نیاز به حمایت دارد و واردات به شکل انحصاری دردی را از وضعیت دوا نمی‌کند و باید به صورت منطقی به کاهش فشارها علیه صنعت خودرو توجه کرد تا خودروسازان بتوانند منطبق با شکاف بازار این صنعت پیش بروند.
در حقیقت، قرار بود با اِعمال سیاست‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت در سال ۱۴۰۱، اوضاع این صنعت بهتر شود اما در عمل خبری از ساماندهی بازار نیست و همچنان کاهش عرضه محصولات عاملی شده تا اختلاف قیمت بازار تا کارخانه گاه به بیش از ۱۵۰ میلیون تومان برسد.
حتی طرح قرعه‌کشی خودرو هم نتوانست محصولات تولیدی را به دست مصرف‌ کننده واقعی برساند و فضای رانتی در بازار ایجاد گردید لذا در این شرایط، وزارت صمت در نسخه‌ای جدید سعی در استقرار سامانه فروش یکپارچه خودرو نمود تا شاید بتواند سر و سامانی به بازار دهد اما آن طرح شکست خورده نیز برچیده شد زیرا طبق نظر کارشناسان صنعت خودرو، تا زمانی که افزایش تولید محصول اتفاق نیفتد خبری از ساماندهی بازار نخواهد بود.
بدین ترتیب باید قبول کرد که نقدینگی یک موضوع مهم و چالش برانگیز در صنعت خودروی داخلی است که از ابتدای امسال تاکنون اقتصاد کشور را با بیش از ۴۰ درصد افزایش هزینه روبرو کرده است چرا که بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان زیان انباشته و بیش از ۱۷۰ هزار میلیارد تومان بدهی دو شرکت دُردانه چالش جدی برای صنعت خودروسازی کشور ایجاد کرده است که کارشناسان صنعت خودرو از آن هراس دارند و معلوم نیست این قضیه چگونه حل خواهد شد!