“عصرآزادی” از چند و چون تصمیم گیری درباره توقف خط تولید ۵ خودروی پرطرفدار کشور گزارش می دهد؛

?عصرآزادی آنلاین/ شهرام صادق زاده

یک کارشناس صنعت خودرو می گوید در حالی که مسئولان علت توقف تولید تیبا، سمند و پژو ۴۰۵ را ضعف پلتفرم آنها برای ارتقای کیفی می‌داند تولید پژو پرشیا که دارای پلتفرم مشابهی است بدون محدودیت ادامه دارد!

بازار خودروی ایران طی یک دهه اخیر شاهد رفت‌ و‌ آمد خودروهای زیادی بوده است؛ خودروهایی که در اوج محبوبیت، بازار کشور را ترک کردند یا محصولاتی که خودروسازان همراه با فشار بیرونی مجبور به توقف خط تولید آنها شدند!
آنچه معلوم است تحریم‌ها، خاتمه مشارکت‌های خارجی و در نهایت عدم توانایی در پاس کردن استانداردهای مصوب خودرویی، طی یک دهه اخیر خودروسازان را مجبور به تغییر رویه تولید بعضی محصولات کرده است.
در این اثنا، اخیراً گفته می شود طی ۸ ماهه گذشته سازمان ملی استاندارد تولید ۵ خودرویی که به اعتقاد آنها غیرایمن و پرعیب هستند را در کشور متوقف کرده است که با وجود نظرات موافق و مخالف این امر، به توقف تولید خودروهای سواری تیبا ۱، تیبا ۲، سمند، ساینا و پژو ۴۰۵ منجر می گردد.
جالب اینکه رئیس این سازمان تاکید کرده که تولید خودروهای غیرایمن و غیراستاندارد را متوقف می کنیم تا به جای آن خودروی جایگزین متولد شود و درباره جزئیات آن هم توضیح زیادی نداده است که آیا منظور از تولد خودروی جدید مربوط به وارداتی هاست یا خیر!
برخی از ناظران هشدار می‌دهند ممکن است حذف این مدل خودروهای پرطرفدار سرنوشتی مانند توقف تولید پراید پیدا کند؛ توقفی که چند سال است صورت گرفته اما همچنان این خودرو در بازار عرضه شده و قیمتش نیز از بلندای کوه قاف فراتر رفته است…

▪️احتمالاً منظور از تولد خودروی جدید خودروهای وارداتی باشد!

پس از تحریم ها، میزان تولید به کمتر از یک میلیون خودرو رسید و آنها حالا توانستند تولید را به بیش از یک میلیون برسانند تا جایی که وزیر صمت به توان تولید آنها اعتماد کرده و گفته آنها می‌توانند تا یک میلیون و ۶۰۰ هزار خودرو تولید کنند اما حالا گویا به دلیل اینکه خودرو‌های وارداتی قرار است مجدداً وارد کشور شوند فعالیت خودروسازان داخلی دیگر اهمیت ندارد و این یعنی مجدداً تولید کاهش پیدا می‌کند و شاهد نمایندگی خودروسازانی خواهیم بود که ممکن است به زودی از کشور بروند و باز دچار بحران در صنعت خودرو شویم.
اما رئیس سازمان ملی استاندارد ایران اخیراً طی اظهاراتی کوتاه و اصطلاحاً تلگرافی با اشاره به توقف تولید خودروهای سواری تیبا ۱، تیبا ۲، سمند، ساینا و پژو ۴۰۵ گفت: چند خودرو نیز در این مدت رونمایی شده که موجب خوشحالی مردم شده است زیرا انجام چنین کاری در سایر حوزه ها امکان پذیر است.
مهدی اسلام پناه با اشاره به اینکه خط تولید پراید نیز دو سال پیش متوقف شد افزود: خودروهای کنونی برای سالها قبل بوده و دستگاههای خودروساز با وزارت صمت و پلیس راهور همکاری های لازم را داشته اند.
جالب اینجاست که به گفته برخی از متخصصان صنعت اتومبیل، خودروهای مدنظر مسئولان، استاندارد‌های لازم را داشته اند اما چون عیوب کمی داشتند اقدام به توقف تولید آنها می شود!
احتمالاً منظور رئیس سازمان ملی استاندارد کشور از تولد خودروی جدید، آن دسته از وارداتی است که قرار است باعث توقف خط تولید خودرو‌های داخلی شود به طوری که از ۴ سال پیش که واردات خودرو ممنوع شده بود خودروسازان داخلی تمام تلاش خود را برای سرپا نگه داشتن بازار خودرو کردند و تولید را با وجود تحریم‌ها متوقف نکردند.
▪️برای توقف تولید ۵ خودرو باید در معرفی محصولات جدید تسریع شود

در شرایطی که مسئولان خودروسازی، پایین بودن کیفیت و ایمنی این خودرو‌ها را علت اصلی توقف تولید آنها عنوان می‌کنند اما برخی کارشناسان معتقدند این موضوع بهانه‌ای است تا خودرو‌های قدیمی با ظاهری جدید و قیمتی بالاتر به دست مصرف‌کنندگان برسد.
یک کارشناس صنعت خودرو در این باره گفت: وعده وزیر صمت مبنی بر اینکه خط تولیدِ خودروهایی که نمی‌توان آنها را ارتقا داد متوقف خواهد شد یکی از دلایل توقف تولید برخی خودروهاست لذا این اتفاق در خصوص برخی از محصولات مانند پژو ۴۰۵ رخ داد؛ بهتر است روند توقف خط تولید این محصولات تسریع شود تا محصولات جدید تولید گردند.
مرتضی شجاعی در خصوص توقف تولید برخی خودروها افزود: شورای رقابت در سال ۹۹ بررسی کیفیت خودروها را در اختیار گرفت و آنها را به دو نوع می‌شناخت؛ نوع اول خودروهایی مانند تیبا، پژو ۴۰۵ و سمند که سال ۹۱ تا ۹۲ توسط این سازمان قیمت‌گذاری شده بود و قیمت جدید، با تورم اعلام شده توسط بانک مرکزی محاسبه و اعلام شد.
وی اضافه کرد: نوع دیگر، محصولات جدید مانند کوییک، دنا توربو اتومات و ساینا بود که به عنوان خودروی جدید شناسایی و قیمت آنها بر مبنای هزینه تمام شده خودروساز به علاوه سود متعارف اعلام شد؛ این اقدام شکاف قیمتی میان محصولات قدیمی مانند پژو پرشیا با محصولات جدید مانند دنا و سایر محصولات به وجود آورد، به همین دلیل تولید این خودروهای قدیمی برای تولیدکننده با ضرر همراه است و می‌تواند یکی از دلایل توقف تولید برخی از این محصولات باشد.
شجاعی تاکید کرد: به عنوان مثال در حالی که وزیر صمت علت توقف تولید تیبا، سمند و پژو ۴۰۵ را ضعف پلتفرم این خودرو‌ها برای ارتقای کیفی آنها می‌داند تولید پژو پرشیا که دارای پلتفرم مشابه سمند و پژو ۴۰۵ است بدون محدودیت ادامه دارد.
▪️وضعیت در صنعت تولید خودروی ایران برعکس کشورهای دیگر است

هر خودرو روزی روی خط تولید قرار می‌گیرد و روزی هم به دلایل مختلفی تولید آن متوقف می‌شود اما مهم‌ترین دلیلی که باعث توقف تولید یک خودرو می‌شود قدیمی شدن پلتفرم و طراحی آن است به طوری که شاید امکان رعایت استانداردهای روز ایمنی و زیست محیطی وجود نداشته باشد و شکل و شمایلش نتواند خریداران را جذب کند.
به گفته متخصصان صنعت خودرو، دلیل دیگری که می‌تواند مدیران خودروسازی‌ها را مُجاب به توقف تولید یک خودرو کند، عدم سودآوری آن است که در این حالت، خودرو دیگر نمی‌تواند مشتریان را جذب کند و حتی می‌تواند باعث ضرر و زیان شرکت‌های تولیدکننده شود و تراز مالی این کمپانی‌ها را منفی کند.
توقف تولید خودرو در کشورهای پیشرفته و دارای بازار آزاد معمولاً به سرعت اتفاق می‌افتد زیرا بیشتر این خودروسازان خصوصی هستند و در صورتی که نتوانند مشتری جذب کنند، با خطر ورشکستگی و تعطیلی مواجه می‌شود به همین دلیل هر چند سال یک بار یا نسل‌های جدیدی از محصولات این خودروسازان با ظاهر و مشخصات فنی و آپشن‌های جدید روانه بازار می‌کنند یا مدل‌های جدیدی را در دسترس خریداران قرار می‌دهند.
با این تفاسیر اما، اوضاع در صنعت تولید خودروی ایران برعکس است لذا به دلیل حمایت‌ های دولتی، بازار انحصاری و عدم توانایی فنی، مدت زمان زیادی طول می‌کشد تا تولید یک خودروی ملی تولیدی یا مونتاژی چینی و یا فرانسوی متوقف شود.
بدین ترتیب دقیقاً به همین خاطر است که پیکان حدود ۴ دهه با کمترین تغییر تولید می‌شد و پراید و پژو ۴۰۵ هم ۳۰ سال روی خط تولید قرار داشتند ولی در نهایت خودروسازان داخلی هم مجبور می‌شوند تا تولید بعضی محصولاتشان را متوقف کنند و بعداً متوجه شوند که نمی توان به جای همان پراید، خودروی پرطرفدار دیگری را تولید نمود!