“عصرآزادی” از ضرورت احداث شهرک تخصصی سنگ آذرشهر در پایتخت تراورتن ایران گزارش می دهد؛

?عصرآزادی/ شهرام صادق زاده

 

کارشناسان می گویند هرگونه موفقیت در صنعت سنگ آذرشهر مستلزم هم افزایی دستگاه هاست و اینکه بهترین سنگ ها از آذربایجان شرقی برای فرآوری به مناطق دیگر خام فروشی می شوند نهایت فرصت سوزی است!

آذرشهر؛ شهری با ۱۰۰ هزار نفر جمعیت در ۵۰ کیلومتری جنوب تبریز که در میان فعالان صنعت سنگ به پایتخت سنگ تروارتن ایران معروف است و سنگ های خام آن در ایتالیا به عنوان مهد فرآوری سنگ های تزیینی و نیز در آلمان، اسپانیا، فرانسه، کانادا و ترکیه مشتریان پر و پا قرصی دارد و عرب های حاشیه خلیج فارس برای سنگ های مرمر سبزش، سر و دست می شکنند اما چه فایده! ما هنوز در حداقل ترین حالت ممکن که همانا تجمیع امکانات استحصال سنگ های باکیفیت آذرشهر در قالب یک مجموعه صنعتی به نام شهرک تخصصی سنگ اندرخم یک کوچه ایم!

کارشناسان می گویند یکی از فرصت‌های سرمایه‌ گذاری آذربایجان شرقی، فرآوری سنگ‌های تزئینی آذرشهر است که در صورت بهره برداری صحیح و ایجاد بازار مصنوعات سنگی می تواند زمینه ایجاد اشتغال، رونق اقتصادی و توسعه صادرات صنایع‌ دستی را فراهم نماید.

ظرفیت تولید سالانه سنگهای تزئینی در آذربایجان شرقی، افزون بر ۵۰ هزار مترمربع برآورد می‌ شود که در صورت استخراج و فرآوری با تکنولوژی روز دنیا می تواند ارزش افزوده غیرقابل تصوری برای این شهرستان به دنبال داشته باشد.

واقعیت این است که وجود ذخایر عظیم سنگ در آذربایجان شرقی با محوریت شهرستان آذرشهر، این استان را به یکی از تولیدکنندگان بزرگ سنگ ایران تبدیل کرده است اما نکته جالب توجه اینجاست که آذربایجان به عنوان یکی از قطب های صنعتی کشور، هنوز یک شهرک تخصصی برای صنعت پُردرآمد سنگ ندارد…

▪️سنگ اول

نماینده مردم آذرشهر در شورای اسلامی آذربایجان شرقی با بیان اینکه ایجاد شهرک سنگ خواسته دیرینه اهالی منطقه است گفت: طرح ایجاد شهرک سنگ چندین سال است که تصویب شده اما تاکنون هیچ اقدامی عملی برای اجرای آن طرح صورت نگرفته است و وعده‌های محقق نشده مسئولان برای احداث شهرک سنگ در خوابی عمیق به سر می‌برد.

رحیم رحیمی افزود: اگر تمام سنگبری‌ها و کارگاه‌های سنگ و کارخانه‌های فرآوری سنگ آذرشهر در یک جا تجمیع شوند ۸۰ درصد فرآوری در این شهرستان اجرایی شده و در نتیجه از لحاظ اقتصادی، سود و رونق اقتصادی برای این شهر به ارمغان خواهد داشت که به اشتغالزایی ۱۰ هزار نفری جوانان منطقه منجر خواهد گردید.

وی اضافه کرد: برای احداث شهرک‌ سنگ ۳ زمین پیشنهادی در اطراف روستاهای خانقاه، هفت چشمه و فاز دوم شهرک صنعتی سلیمی انتخاب شده که اکثر معدن‌کاران و سنگ‌تراشان می‌خواهند این شهرک در اطراف روستای خانقاه آن هم به دلیل نزدیکی به معادن احداث شود اما با این حال تاکنون هیچ اقدام عملی از لحاظ تامین زیرساخت‌ها اجرایی نشده است.

رحیمی یادآور شد: متاسفانه اکثر امتیاز معادن آذرشهر در دست نهادهای دولتی یا وابسته به دولت است و لذا اگر بیشتر این معادن به بخش خصوصی واگذار شوند کارآیی و بهره برداری از معادن افزایش یافته و سوددهی حاصل از آن برای منطقه مثمرثمر خواهد بود.

نماینده آذرشهر در شورای استان تاکید کرد: متاسفانه امتیاز بیش از ۵۰ درصد این معادن به سرمایه گذارانی از سایر استان های کشور واگذار شده که اغلب اکثر این سرمایه گذاران، اصفهانی هستند به طوری که اگر این معادن در دست سرمایه گذاران استان باشد یقیناً به نفع منطقه خواهد بود.

وی متذکر شد: اگر در این منطقه شهرک تخصصی سنگ ایجاد شود ذخایر و مواد معدنی استخراج شده در آذرشهر فرآوری می شود و با بِرَند آذرشهر صادر می گردد که در نتیجه، رونق اقتصادی بیشتری برای منطقه در بر خواهد داشت.

▪️سنگ میانه

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان شرقی اخیراً با اشاره به اینکه شهرستان آذرشهر پایتخت سنگ تراورتن کشور است گفت: امیدواریم رفع موانع فعالیت معدنکاران و ایجاد شهرک صنعتی تخصصی سنگ، باعث تحول و نقش آفرینی معادن شود تا مردم از مواهب این معادن بهره مند شوند.

صابر پرنیان افزود: با توجه به ظرفیت معادن شهرستان آذرشهر از ۱۵ سال گذشته مقرر بود یک شهرک سنگ در منطقه ایجاد شود که در این زمینه شرکت شهرک های صنعتی به عنوان متولی این موضوع، بخشی از فاز توسعه شهرک سلیمی را به این کار اختصاص داده و زیرساخت های مورد نیاز را آماده کرده است ولی به اعتقاد معدنکاران این شهرک به منظور کاهش هزینه ها و حفظ محیط زیست باید در نزدیکی معادن ایجاد شود.

وی اضافه کرد: با توجه به این که سازمان صمت وظیفه تسهیل امور در بخش صنعت و معدن را دارد مقرر شده هیات امنای معدنکاران آذرشهر زمین های موردنظر خود را به شرکت شهرک های صنعتی استان معرفی کنند تا با بررسی و هدایت فرماندار این شهرستان، شهرک تخصصی فرآوری سنگ در جوار معادن منطقه ایجاد گردد.

پرنیان با ذکر این نکته که در شهرستان آذرشهر ۵۰ معدن سنگ ساختمانی وجود دارد یادآور شد: از این تعداد ۳۰ معدن فعال هستند که علت اصلی فعال نبودن برخی از معادن، نبود واحدهای فرآوری مورد نیاز است که امیدواریم با ایجاد شهرک تخصصی سنگ شاهد فعالیت گسترده این معادن باشیم.

وی با بیان این که در سال های گذشته بخش معدن مورد بی توجهی قرار گرفته است بیان کرد: معادن شهرستان آذرشهر با وجود مواد معدنی غنی و سنگ تراورتن بی نظیرش ظرفیت بسیاری برای ایجاد اشتغال پایدار و تولید ثروت در منطقه دارد و می تواند به عنوان یکی از جایگزین های اقتصاد بدون نفت آذربایجان شرقی مطرح گردد.

▪️سنگ تمام

سنگهای تزئینی یکی از مهمترین منابع معدنی آذربایجان شرقی است اما بیش از ۷۰ درصد آنها در خارج از استان و حتی کشور فرآوری می شوند که ضعف مدیریت استراتژیک صنعت آذربایجان را نشان می دهد.

بهره‌برداری از شهرک تخصصی سنگ آذرشهر از جمله مطالبات صنعت سنگ آذربایجان‌شرقی است که طرح احداث آن در اردیبهشت ماه ۱۳۹۲ در هیئت دولت وقت به تصویب رسید اما پس از گذشت سالهای متمادی و اعتراض فعالان این حوزه هنوز به مرحله اجرا درنیامده است.

تولیدات معادن سنگ آذربایجان شرقی پس از استحصال به صورت خام به بازار داخلی و خارجی فروخته می شوند، در صورتی که بنا بر اعلام کارشناسان این حوزه، فروش فرآوری شده محصولات سنگ آذرشهر می تواند ارزش افزوده ۱۰ برابری داشته و موجب آبادانی و توسعه شهرستان آذرشهر گردد اما گویا احداث شهرک تخصصی سنگ در این منطقه سالهاست به ورطه فراموشی سپرده شده است.

بررسی های میدانی خبرنگاران رسانه های گروهی از وجود یک مشکل حاد مبتلا به فعالیت های معدنی در آذرشهر خبر می دهد و آن، رواج سنگ های تزیینی کِرِمی ماشینی و ارزان قیمت است که به رغم کیفیت پایین، تخریب پذیری بالا و ماندگاری اندک دارند و فراوانی آنها در بازار، زحمت معدن کاران آذرشهر را ضربدر صفر و حتی زمین گیر کرده است!

ناظران محلی و فعالان صنعت سنگ می گویند بروز این وضعیت، دلسردی در بین سرمایه گذاران و انتقال فرصت های اشتغال زایی و تولید ثروت به مناطق دیگر کشور و خارج از کشور را سبب می شود و مردم آذرشهر به عنوان مالک اصلی این ثروت خدادادی به صورت حداقل از مزایای آن برخوردار هستند.

بدین ترتیب، سالانه افزون بر ۱۰۰ هزار تُن سنگ در ۷۰ معدن فعال شهرستان آذرشهر تولید می شود که از این تعداد در ۲۵ معدن، سنگ تزئینی استحصال می شود و با توجه به نبود کارخانه‌های فرآوری سنگ معدن، سنگ‌های تولیدی بدون فرآوری صادر می‌شوند که ضرورت احداث شهرک تخصصی سنگ در این منطقه را دوچندان می کند.