جنجال ۱ + ۱۳

?عصرآزادی آنلاین/ شهرام صادق زاده

یکی از ویژگی‌های امروزی کشور ما بحث و جدل درباره مسائل ساده ای است که در سایر مناطق جهان امری بدیهی به شمار می‌آیند اما در ایران تبدیل به معضل شده و دولت هم از حل آن ناتوان می‌ماند و با اقدامات حیرت آور، مردم هاج و واج می‌مانند چه بگویند و چه بکنند!
یکی از این مسائل به واقع خنده‌دار را می توان در داستان “آیفون ۱۴” پیگیری کرد که هر جای جهان با پرداخت قیمت روز می‌توان خریداری کرده و از آن استفاده نمود اما در ایران به داستان طول و درازی تبدیل شده که مخالفان و موافقان زیادی را به همراه دارد؛ انگار که بقول معروف می خواهیم آپولو هوا کنیم!
هفته قبل گمرک ایران در ابلاغیه‌ای اعلام کرد با توجه به نامه ۱۹ بهمن ماه سازمان توسعه تجارت و نامه ۱۲ بهمن سازمان مذکور، به این وسیله اعلام می‌شود از تاریخ ابتدای اسفند ۱۴۰۱ گوشی موبایل اَپِل مدل ۱۴ و کلیه مدل‌های بعد از آن جزو لیست کالاهای مجاز همراه مسافر و پُستی ورودی به کشور نمی‌باشد!
در حقیقت، به موجب دستور هفته گذشته سازمان توسعه تجارت به گمرگ، از اول اسفند ماه سال جاری ورود آیفون ۱۴ و مدل‌های بعد از آن به عنوان کالای همراه مسافر یا پستی ممنوع اعلام شده و مشخص هم نیست این تصمیم، دائمی است یا تا اطلاع ثانوی عملیاتی گردیده و بعداً دستخوش تغییرات خواهد شد…الله اعلم!
▪️سِری اول

سری ۱۴ گوشی‌های پرطرفدار آیفون در تاریخ ۲۵ شهریور ماه امسال وارد بازارهای جهانی شده و مدتی بعد نیز وارد بازار ایران شد اما گویا تمام گوشی‌های وارداتی از تاریخ ۱۴ آذر ۹۶ به بعد باید در سامانه همتا ثبت می شدند که روند رجیستری آنها با گذشت چند ماه همچنان با مشکل مواجه است.
به گفته برخی فروشندگان آیفون، به نظر می‎رسد آیفون ۱۴ پرومکس تکنولوژی موردنیاز برای اتصال به اینترنت ماهواره‌ای را دارد در حالی که برخی از دیگر کارشناسان می‎گویند تکنولوژی ماهواره ای استارلینک بر روی تمامی موبایل‏‌ها قابل نصب است و برخی ها این شایعه را رد می کنند!
مهم‌ترین دلیل مخالفان اعمال ممنوعیت واردات بِرند آیفون، ایجاد محدودیت برای انتخاب مردم است، آنان معتقدند اجرای این طرح پیامد‌های منفی اقتصادی و اجتماعی فراوانی به دنبال خواهد داشت اما موافقان ممنوعیت واردات آیفون اعتقاد دارند در شرایط فشار حداکثری تحریم‌ها و جنگ اقتصادی، مهم‌ترین مسئله، حفظ منابع ارزی کشور است.
اما در این میان یکی از ابهامات ایجاد شده مربوط به واردات s ۲۳ سامسونگ با ارز نیمایی و ممنوعیت واردات آیفون ۱۴ است که هر دو ۱۲۰۰ دلار قیمت داشتند اما با این وجود، مدافعان محدودسازی واردات گوشی‌های لوکس به کشور معتقدند با توجه به میزان بالای ارزبری واردات گوشی‌های آیفون این تصمیم به نفع عموم جامعه است و مخالفان سعی دارند اصل تصمیم را اشتباه و غیرمنطقی جلوه دهند.
این افراد می‎‌گویند با توجه به آمار واردات موبایل به کشور، عمده واردات گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار که در طول ۳ سال گذشته وارد کشور شده است، متعلق به برند آیفون بوده و سایر برند‌ها حجم بسیار اندکی از بازار را به خود اختصاص می‌دهند کمااینکه از واردات ۱.۵ میلیارد دلاری گوشی بالای ۶۰۰ دلار در سال ۱۴۰۰، نزدیک به ۱.۴ میلیارد دلار متعلق به آیفون بوده که نزدیک به ۸۵۰ میلیون دلار آن صرف واردات سری جدید برند اپل در این سال، یعنی آیفون ۱۳ شده است!
▪️سِری دوم

از قرار معلوم و بر اساس داده‌های جمع‌ آوری شده از بازار موبایل شهرهای بزرگ کشور، قیمت آیفون ۱۳ از آیفون ۱۴ پیشی گرفته که دلیل آن، ناشی از داشتن گارانتی و رجیستر شدن آیفون ۱۳ است.
جالب اینکه این اختلاف قیمت به قدری زیاد شده است که حتی عده‌ای از جوانان ترجیح می‌دهند که آیفون ۱۴ را به همراه یک گوشی ارزان‌تر و رجیستر شده بخرند و از آن گوشی به عنوان هات اسپات HotSpot اینترنت استفاده کنند تا اموراتشان بگذرد!
درباره وضعیت فعلی داستان آیفون، یکی از فروشندگان موبایل گفت: آیفون ۱۳ در بازار خیلی گران است و کسی که بخواهد ۱۰۰ تا ۱۱۰ میلیون تومان پول آیفون ۱۳ پرومکس یک ترا بدهد، ترجیح می‌دهد به جای آن یک آیفون ۱۴ بخرد و یک گوشی از سایر برندهای بازار با قیمت حدود ۶ میلیون تومانی هم کنار آن بخرد، سیم‌کارت را در آن گوشی قرار دهد و با آیفون به اینترنت آن وصل شود زیرا با این شرایط هم از تکنولوژی روز استفاده می‌کند و هم ۳۰ تا ۳۵ میلیون تومان به نفعش تمام خواهد شد.

علی هاجری افزود: تا همین حالا هم آیفون ۱۴ به شکل قاچاق وارد می‌شد و از این به بعد هم وضعیت همین است اما برای خریداران مهم نیست، زیرا معتقدند یک موبایل دیگر در کنار آن استفاده می‌کنند و اینترنت آن را هات اسپات می‌کنند و از این شرایط راضی هستند تا بخواهند یک موبایل ۱۰۰ میلیون تومان رجیستر شده بخرند.
وی اضافه کرد: از طرف دیگر آیفون ۱۴ پیشرفت‌ های بهتری در دوربین و سایر ویژگی‌ها نسبت به آیفون ۱۳ داشته و طرفداران بیشتری دارند و خریداران هم می‌بینند که می‌توانند تکنولوژی روز دنیا را با قیمت ارزان‌تر داشته باشند اینگونه به دور زدن رجیستری گوشی های موبایل آیفون جدید اقدام می کنند!
▪️سِری آخر

طبق تحقیقات به عمل آمده، قیمت آیفون ۱۴ با ظرفیت ۲۵۶ گیگابایت بیش از ۷۳ تا ۷۴ میلیون تومان، آیفون ۱۴ با ظرفیت یک ترا بایت ظرفیت مابین ۱۰۰ تا ۱۱۰ میلیون تومان فروخته می‌شود. اما آیفون ۱۳ با ظرفیت ۱۲۸ گیگابایت حدود ۵۰ میلیون تومان است و آیفون ۱۳ پرومکس یک ترابایت نیز بیش از ۱۱۲ میلیون تومان فروخته می‌شود، بنابراین آیفون ۱۳ به دلیل داشتن رجیستری و گارانتی از آیفون ۱۴ گران‌تر است!
فروشندگان هم معتقدند افزایش نرخ ارز و ممنوعیت واردات آیفون ۱۴ هر دو بر قیمت سایر مدل‌ها اثر داشته است، تا جایی که هفته گذشته آیفون‌های رجیستر شده حدود ۷ میلیون تومان افزایش قیمت داشته اند که تعجب برانگیز بوده و نشان می دهد ممنوعیت یا عدم ممنوعیت یک برند موبایل تا چه حد با روح و روان بازار کشور بازی می کند در حالی که شاید به درد من و شما نخورد!
کارشناسان اقتصادی درباره علت اینکه چرا در ایران به مانند سایر کشور‌های جهان با اعمال تعرفه‌گذاری، سیاست‌های کنترل تقاضا در پیش گرفته نمی‌شود معتقدند در این صورت طبق تجربه، باز هم تقاضای ارزی پابرجاست کمااینکه با افزایش تعرفه واردات گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار به ۱۲ درصد نه تنها تقاضای این گوشی‌ها کاهش نیافت بلکه بیشتر هم شد؛ بنابراین از آنجاکه اکثر خریداران این گوشی‌ها، از اقشار مرفه و برخوردار هستند بکارگیری نظام تعرفه‌گذاری برای کاهش تقاضای ارزی، کارایی ندارد.
بدین ترتیب، نمی توان مقایسه قابل قیاسی با سایر کشور‌های جهان در خصوص گوشی های موبایل وارداتی به ویژه آیفون انجام داد زیرا در هیچ جای دنیا بانک مرکزی تحریم نیست و هیچ کشوری بنا بر سیاست های انطباقی خود در تنگنای ارزی و جنگ اقتصادی شدید همچون ایران قرار ندارد!