ارس، عروس آذربایجان

?عصرآزادی آنلاین/ شهرام صادق زاده

منطقه آزاد ارس با بیش از ۵۱ هزار هکتار وسعت به مرکزیت جلفا در شمالغرب ایران و در مجاورت کشورهای آذربایجان، ارمنستان و جمهوری خودمختار نخجوان قرار داشته و از گذشته‌های دور توجه بازرگانان و مسافران آسیا – اروپا و به نوعی جاده ابریشم را به خود جلب کرده و این امر، موجب رونق صنعت پرورش کرم ابریشم در زمان صفویان و همچنین احداث کاروانسراها و مجموعه‌های اقامتی و توریستی و بازرگانی در قرن اخیر گشته است.
این منطقه به علت شرایط آب و هوایی و ظرفیت های طبیعی و تاریخی در سال های اخیر به یکی از کانون های گردشگری نوروزی شمال غرب کشور تبدیل شده است و در ابتدای سال جاری نیز گردشگران زیادی از اقصی نقاط ایران با پلاک خودروهایی که گاه برای اولین بار مشاهده می شدند در این منطقه حضور یافتند.
طبق اعلام ستاد خدمات سفر کشور، بیشترین میزان سفرها به مقصد استانهای مازندران، گیلان، هرمزگان، خراسان رضوی، فارس، خوزستان، بوشهر، اصفهان و آذربایجان شرقی انجام شده است و بیشترین اقامت رسمی به ترتیب در  استان‌های خراسان رضوی، هرمزگان، گیلان، مازندران، فارس، اصفهان و آذربایجان شرقی بوده و بی شک، وجود منطقه آزاد ارس و زیبایی های شهر جلفا توانست جایگاه استان در بازدیدهای نوروزی را ارتقا بخشد وگرنه مصداق ضرب المثل “همان خاکم که هستم” تداعی می گشت…
▪️گردش اول

ارس ظرفیت‌های خوبی برای توسعه صنعت توریسم دارد و باید با استفاده از اطلاعات جمع آوری شده و مطالعات انجام شده برنامه‌ریزی دقیق جهت اجرای پروژه‌ های زیربنایی در سطح ملی صورت گیرد.‌
با وجود اینکه منطقه آزاد ارس برای گروهی از مردم ایران ناشناخته مانده اما جلفا با میزان قابل توجه و غیرقابل پیش‌بینی ورود گردشگران مواجه شد که در صورت ادامه تبلیغات رسانه‌ای در سطح ملی این روند بسیار غرورآفرین خواهد بود.
به گفته معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد ارس و با درنظر گرفتن تکمیل ظرفیت ۱۰۰ درصدی مراکز اقامتی محدوده منطقه آزاد در ایام تعطیلات نوروز، از ۲۵ اسفند ۱۴۰۱ تا ۱۴ فروردین ۱۴۰۲ حدود ۶۰ هزار و ۴۶۲ نفر در این منطقه اسکان یافتند.
محسن محمدزاده از رشد ۵۶ درصدی ورود خودروهای غیربومی در منطقه آزاد ارس در بازه زمانی یاد شده نسبت به مدت مشابه سال قبل خبر داد و افزود: طبق ثبت اطلاعات دوربین‌های پلاک‌خوان در تعطیلات نوروزی امسال ۲۹۷ هزار و ۶۷۱ خودروی غیربومی وارد منطقه آزاد ارس شد در حالی که در مدت مشابه سال گذشته این رقم ۱۹۰ هزار و ۶۰۴ خودرو بوده است.‌
وی به افتتاح کیلومتر ۲۸ تا ۳۴ محور جلفا – مرند قبل از آغاز سفرهای نوروزی اشاره و اضافه کرد: حسب اعلام پلیس راه این مسیر جزو نقاط حادثه‌ خیز بود و بهره‌برداری از آن توسط سازمان منطقه آزاد ارس از حجم تصادفات کاست و خوشبختانه در سایه تلاش عوامل انتظامی و رعایت موارد ایمنی توسط مسافرین نوروز بدون فوتی در تصادفات رانندگی ثبت شد و با ممانعت از ورود اکثریت کامیون‌ها به شهر از ایجاد گره‌های ترافیکی نیز ممانعت شد.‌
طبق اظهارات محمدزاده و با تمهیدات صورت گرفته، با وجود رشد قابل توجه سفر و ورود بیش از یک میلیون گردشگر به منطقه آزاد ارس، پربازدیدترین بخش شمالغرب کشور در نوروز ۱۴۰۲ کمبودی در تامین اقلام غذایی مسافران نداشته است.
▪️گردش دوم

مدیرکل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی آذربایجان‌ شرقی از انتخاب ارس به‌ عنوان پر مخاطب‌ترین مقصد گردشگری شمالغرب کشور در دور اول سفرهای نوروزی ۱۴۰۲ یاد کرد و گفت: ارس به قطب گردشگری ایران تبدیل شده و وظیفه ما را برای ارائه خدمات سنگین‌تر کرده است.
احمد حمزه زاده افزود: ارس از گذر گردشگری به هدف گردشگری و از هدف به مقصد و امروزه نیز به یکی از قطب‌های اصلی گردشگری کشور تبدیل شده و آثار دارای ثبت جهانی و در حال ثبت در یونسکو را در خود جای داده است.
وی اضافه کرد: این منطقه به تنهایی به اندازه چند استان کشور آثار ثبت جهانی دارد؛ مجموعه کلیساهای ارس به جهانی رسیده و ژئوپارک، کاروانسرای خواجه‌نظر و جنگل‌های ارسباران در آستانه ثبت جهانی در یونسکو هستند.‌
حمزه زاده ادامه داد: ارس گهواره تاریخ و تمدن ایران است، قدیمی‌ترین لایه‌های تاریخ و یافته‌ های تاریخی از این منطقه بوده و وجود آثار تاریخی و طبیعی، زیبایی طبیعت، آداب و رسوم، آیین‌ها و فرهنگ‌ها دست به دست هم داده تا ارس به عنوان یکی از قطب‌های گردشگری کشور مطرح گردد.
وی با بیان اینکه کلیسای سنت استپانوس در فصل تابستان سال گذشته رکورد فروش بلیط ایران را شکست یادآور شد: در ایام نوروز ۱۴۰۲ نیز این کلیسا به عنوان پربازدیدترین اثر منطقه شمالغرب انتخاب شده و در چهارمین روز بهار ۱۴۰۲ بیش از پنج هزار و ۳۰۰ بلیط فروشی برای آن ثبت شده است!

▪️گردش آخر

ساحل رودخانه ارس از جلفا تا خداآفرین، کوه هایی سرسبز و سر به فلک کشیده، دشت هایی زیبا، جنگلهای انبوه، حیات وحش کم نظیر در کنار آب و هوایی مناسب در روزهای فصل بهار، در سال های اخیر گردشگران زیادی را به این منطقه سرازیر می کند.
پوشش گیاهی متنوع منطقه شامل نی زار، بوته زار، درختچه های گز، انار، افرا، نسترن، بید، زرشک، گردو، گیاهان مرتعی و دارویی توجه هر گردشگری را برای سفر به این منطقه جلب کرده و مسافران نوروزی را برای حضور در منطقه آزاد ارس مهیا می سازد.
گردشگران داخلی و خارجی در تعطیلات نوروز ۱۴۰۲ به عینه مشاهده کردند که این منطقه چقدر متنوع بوده و در دشت های آن حیواناتی همچون آهو، مارال، قوچ، میش، بز، سیاه خروس، کبک، عقاب طلایی، اردک، حواصیل، اگرت و بوتیمار، قرقاول، طرلان، بالابان و غیره مشاهده می گردد.
یکی از بهترین مراکز برای خرید در ایران، بازار های مرزی شهر جلفا هستند که می‌ توان کالاهای اورجینال را با قیمت مناسب خریداری نمود زیرا این منطقه جلفا دارای بازار های مرزی متعددی است که برای خرید پوشاک، مواد خوراکی، شوینده، بهداشتی، خانگی و غیره بهترین انتخاب می باشد.
استقرار دفتر رسیدگی به شکایات مردمی در مجتمع‌های تجاری ستارخان، باقرخان و بازار کوثر از جمله اقدامات قابل توجه مسئولان منطقه آزاد ارس جهت رسیدگی به تخلفات اصناف و دفاع از حقوق مسافران و گردشگران بود که در کنار پاسخگویی تلفنی و حضوری به مراجعین، بیش از ۳۰۰ اخطار کتبی صادر گردید.
از قرار معلوم، عمده تخلفات مربوط به عدم درج قیمت بر روی کالاها بود و بر اساس قانون از آنجایی که سازمان منطقه آزاد ارس مجوز پلمب اماکن را ندارد برای همین از بُعد نظارتی گزارش تخلفات به دستگاه قضایی ارسال شده و از ابزارهای فعلی برای برخورد با متخلفین استفاده شده است تا برای سال آینده برنامه ریزی های مُدون و بهینه ای انجام خواهد گرفت تا ارس به عروس آذربایجان تبدیل گردد!