همّت بخش خصوصی برای تولید خودرو در تبریز

?عصرآزادی/ شهرام صادق زاده

با نگاهی به کشور همسایه رنگین‌ شرقی می توان دریافت که صادرات سالانه لوازم یدکی و قطعات خودروی تورکیه بیش از ۳۰ میلیارد دلار به کُل دنیاست که نشان می دهد گسترش صنعت قطعه سازی، یکی از راههای موفقیت آمیز رشد خودروسازی حتی به شکل مونتاژی آن است که سود کلانی را در بر دارد.

آذربایجان‌ شرقی نیز در حوزه خودروسازی تجاری حائز رتبه نخست کشوری بوده و در مجموعه‌ سازی و قطعه‌ سازی یک قطب منحصربفرد محسوب می‌شود و ظاهراً پس از کور سوی راه‌اندازی سومین مجموعه خودروسازی سواری، زمزمه هایی از تولید خودروهایی با کیفیت روز اروپایی در این استان به گوش می رسد.

در حقیقت، آذربایجان‌ شرقی در حوزه تولیدات قطعات خودرو جزو استان‌های پیشتاز کشور بوده و با شکوفایی صنعت خودروسازی در آن، علاوه بر اشتغالزایی بالا، در تولید ثروت برای آذربایجان‌ نیز مؤثر واقع خواهد شد.

بخش صنعت آذربایجان‌ شرقی غالباً صنعتی مُتکی بر بخش خصوصی است و وجود بزرگترین منطقه‌ آزاد تجاری و صنعتی کشور و ماشین‌ سازان قهار در این استان موجب می‌شود تا اقتصاد آذربایجان‌ شرقی پایدارتر شود به شرطی که وعده های دولتی در تسهیل مسیر تولید خودرو، محدود به سر خرمن نباشد…

▪️قطب اول

داستان پُرغصه تلاش برای تولید خودرو در تبریز به حداقل دو دهه قبل باز می گردد که در آن زمان بیش از ۴۰۰ قطعه ساز خودرو در منطقه آذربایجان فعالیت می کردند.

اما کوشش ها برای اقناع کارخانه های بزرگ خودروسازی کشور جهت ایجاد خط تولیدشان در آذربایجان شرقی به عنوان استانی با ظرفیت های بالای قطعه سازی به جایی نرسید و آنان با چشم پوشی از مزیت های نسبی این خطه از منظر اقتصادی، صنعتی و موقعیت جغرافیایی کم مانند، ترجیح دادند در مناطق بی استعداد دیگر سرمایه گذاری و خطوط تولید تاسیس کنند.

این در حالی است که آذربایجان شرقی به دلیل داشتن مجموعه های تراکتورسازی، ماشین سازی، ایدم، چرخشگر، بلبرینگ سازی و دیگر تولید کنندگان و صنعتگران به عنوان قطب تولید قطعات خودرو به شمار می آید.

البته بخش خصوصی آذربایجان شرقی به عنوان سرمایه گذار اصلی صنعت در استان در این مدت از پا ننشست و تجربه های ماندگاری در زمینه تولید خودروهای سنگین و اتوبوس و ون ثبت نمود.

حال چشم امید فعالان صنعتی بخش خصوصی آذربایجان شرقی به دولت سیزدهم است تا طلسم تولید خودروی باکیفیت در تبریز شکسته شود؛ انتظاری که بخش خصوصی توانمند و پرتلاش استان نیز جهت تحقق آن با تمام قوا می کوشند و از قرار معلوم، نواهای خوشایندی از این مسیر به گوش می رسد.

تبریز از ابتدای شکل گیری صنعت خودرو، پایگاه مهمی برای صنعت قطعه سازی و مجموعه سازی بوده است لذا اهمیت ظرفیت بالای شرکت های بزرگ صنعتی این شهر زمانی مهم‌ قلمداد می شود که وجود دانشگاه تبریز در کنار شرکت های صنعتی، زیرساخت ایجاد قطعات با تکنولوژی بالا را به این منطقه هدیه می دهد تا با تلفیق علم و صنعت، شاهد ایفای نقش برتر تبریز و آذربایجان در قطب سوم خودروسازی ایران باشیم!

▪️قطب دوم

از قرار معلوم، پس از آنکه فعالان حوزه صنعت آذربایجان شرقی در تبدیل این استان به قطب سوم خودروسازی ایران تا حدودی ناامید شده اند به مَدد بخش خصوصی، کور سوی جهش صنعت قطعه سازی به تولید خودروهایی با کیفیت اروپایی روشن می گردد.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان شرقی اخیراً از صدور جواز تاسیس خودروسازی برای بخش خصوصی استان از سوی وزارت صمت خبر داد و گفت: این خودرو یک خودروی روز اروپایی خواهد بود.

صابر پرنیان افزود: قرار است در ۱۸ ماهه اول تولید خودرو به‌ صورت قطعات کاملاً منفصل از هم تولید شود و تقریباً در ۱۸ ماهه آتی داخلی‌ سازی خودرو انجام گردد.

وی با بیان اینکه با بهره برداری از این مجموعه صنعتی برای ۶ هزار و ۹۰۰ نفر اشتغال ایجاد می‌شود ادامه داد: این شرکت خودروسازی با سرمایه گذاری ۱۵ هزار میلیارد تومان انواع خودروهای سواری بنزینی، گازسوز، دیزلی و انواع کامیون‌های کِشنده را تولید خواهد کرد.

پرنیان این مجموعه صنعتی را با ظرفیت تولید سالانه ۲۱۰ هزار دستگاه خودرو در راستای تکمیل زنجیره تولید در استان قلمداد کرد و یادآور شد: آذربایجان شرقی با وجود ظرفیت‌های بسیار در بخش صنعت به ویژه در حوزه قطعه سازی توانمندی زیادی در تولید انواع خودرو و تکمیل زنجیره تولید در این بخش دارد.

رئیس سازمان صمت آذربایجان شرقی به دشواری اخذ مجوز تولید خودرو اشاره کرد و افزود: این طرح علاوه بر اینکه یک مگاپروژه اقتصادی در استان است، آرزوی دیرینه مردم آذربایجان مبنی بر تبدیل استان به یک قطب اثرگذار در صنعت خودرو کشور نیز می باشد.

وی در خصوص ویژگی‌های محصول موردنظر تاکید کرد: با توجه به اینکه تولید این خودرو، تحرک بزرگی در اقتصاد و صنعت قطعه سازی استان ایجاد خواهد کرد بنابراین با پیگیری‌های متعدد در ماههای گذشته این خبر خوش به جامعه صنعت و مردم آذربایجان شرقی تقدیم می گردد.

▪️قطب سوم

صاحبنظران و کارشناسان آذربایجانی معتقدند خودروسازی و قطعه سازی آذربایجان شرقی، ظرفیت های شناخته شده ای است که توجه به آنها نه تنها می تواند باعث تولید ثروت و اشتغال زایی در کشور شود بلکه به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و سیاسی این خطه می تواند در حوزه تعاملات فرامنطقه ای نیز دستاوردهای بزرگی داشته باشد.

نباید فراموش کرد که دستور مقامات بلندپایه کشور برای ارتقای کیفیت خودروهای ساخت داخل، به خودروسازان داخلی فرصت مناسبی داده است تا از ظرفیت های انحصاری آذربایجان شرقی در تولید خودرو و قطعه سازی و همین طور صادرات استفاده کنند به شرطی که مسیر منطقی این بخش طی شود!

وجود ظرفیت های فنی، مواد اولیه، نیروی انسانی کارآمد، ظرفیت های تولیدی و صادراتی، ظرفیت های ترانزیتی و نزدیکی به مرزهای اروپا و اوراسیا بستری است که زمینه تولید خودروی ملی را می تواند در تبریز فراهم کند که اتفاقاً دو خودرو ساز بزرگ کشور برای تحقق تولید خودرو و توسعه قطعه سازی در آذربایجان شرقی برنامه هایی را اعلام کرده اند.

نباید فراموش کرد که تا حدود ۱۵ سال قبل، آذربایجان شرقی به ویژه تبریز، میزبان کارخانه های مهم خودروسازی در حوزه کامیون و کِشنده، اتوبوس، مینی بوس، وَن و کامیونت بود اما به گفته کارشناسان اقتصادی، انحصار حاکم بر بخش صنعت خودروسازی موجب شد که این ظرفیت نه تنها در طول این سال ها تقویت نشود، بلکه سیر نزولی داشته باشد!

ایدم، دُرمن دیزل، بنیان دیزل، پیستون سازی، بلبرینگ سازی و غیره برخی از کارخانجات مهم تولید موتور و قطعات اساسی خودرو در آذربایجان شرقی در نیم قرن اخیر بودند که روزگاری محصولاتشان به کشورهای آلمان و سوئد صادر می شد اما واگذاری آنها به افراد نااهل نه تنها سودی برای این صنایع نداشت بلکه سرمایه مالی و انسانی آنها را تحلیل برد و با تبدیل تبریز به قطب سوم خودروسازی ایران، ظرفیت بی نظیر آنها مجدداً زینت بخش حوزه صنعت خواهد شد!