ارس به ترانزیت ۳ میلیارد دلاری دست یافت

مجید کیانی می گوید طرح میان مدت ۳ ساله ای بر اساس سیاست‌های تعریف شده در حال اجراست که ۱۱۶ پروژه را در بر می‌گیرد و ثبت جهانی ژئوپارک ارس مقدمه ای برای معرفی ارس به گردشگران خارجی است

عصرآزادی آنلاین/ شهرام صادق زاده

منطقه ویژه شمالغرب کشور یک منطقه بسیار ویژه تر را در خود جای داده است به نام “منطقه آزاد ارس” در سواحل رود تارخی آراز؛ منطقه ای که عنوان صنعتی ترین در بین مناطق آزاد ایران را با خود یدک می کشد و با توجه به شرایط خاص خود در حوزه های صنعت و صادرات به عنوان دو بال توسعه اقتصادی، نیازمند حمایت بیشتر است.
در حقیقت، وجود منطقه آزاد ارس در نوروز سال ۱۴۰۲ به تمام مسئولان، فعالان اقتصادی، کارشناسان گردشگری و حتی سیاستمداران نشان داد که سالها بی توجهی به این منطقه از لحاظ اقتصادی تا چه حد زیان دِه بوده است در حالی که اگر اینگونه نبود اینک ارس پیشرفت غیرقابل تصوری را تجربه می کرد، حال آنکه باز هم می توان از فرصت باقی مانده استفاده لازم را بهره برداری کرده و ارس را به عروس آذربایجان تبدیل نمود.
چندی پیش، تعدادی از خبرنگاران رسانه های گروهی آذربایجان شرقی در سفر به منطقه آزاد ارس از پیشرفت های توسعه محور این منطقه منحصربفرد بازدید کرده و با حضور در پروژه های تعریض محور جلفا – مرند، کارخانه های تولید کارتن، ورق‌های فشرده چوبی و مینی پالایشگاه ارس تولیدکننده هیدروکربن در جریان طرحهایی که منجر به توسعه این منطقه می گردد قرار گرفتند در حالی که هنوز ۱۵۰ واحد تولیدی دیگر نیز در حال راه اندازی است.
واقعیت این است که به اعتقاد کارشناسان اقتصادی، منطقه آزاد ارس به دلیل داشتن منابع جهانی ژئوپارک، آب و هوای دلپدیر، نزدیکی به مرزهای دو کشور ارمنستان و جمهوری خودمختار نخجوان، مراکز فروش محصولات خارجی، واحدهای صنعتی و غیره شایسته درخشش در حوزه گردشگری است به شرطی که سنگ اندازی ها خاتمه یابد…

مدیر پروژه تعریض محور جلفا – مرند با اشاره به اینکه ۳۴ کیلومتر از این مسیر ۶۵ کیلومتری بر عهده سازمان منطقه آزاد ارس است و ۳ کیلومتر آن در خرداد ماه سلل آینده به بهره برداری می رسد گفت: برای این مقدار مسیر حدود ۴۰۰ میلیارد تومان هزینه شده و برای اتمام آن ۱۰۰ میلیار. تومان دیگر هم نیاز است.
“رضا یزدانی” تعریض مسیر فعلی را در محدوده منطقه حفاظت شده کیامکی و روستای دره دیز یک ظرفیت گردشگری خاصی برشمرد و افزود: این منطقه توریستی به طول ۷۰ کیلومتر در نظر گرفته شده تا به گذرگاه حیات وحش تبدیل گردد و امید است تا پایان سال ۱۴۰۲ به بهره برداری برسد.
شرکت تاو کاغذ که در سال ۱۴۰۰ به مساحت ۵ هکتار در شهرک صنعتی منطقه آزاد ارس به منظور تولید انواع کاغذهای ۲ لایه موردنیاز گروه صدر تاسیس شده است دارای واحد تولیدی انواع ورق و کارتن های ۳ و ۵ لایه می باشد که تامین مواد اولیه تولید کاغذ باکیفیت جهت تامین بازارهای داخلی و خارجی از اهداف این مجموعه عنوان گردید.
مدیر این پروژه با ذکر این نکته که روزانه ۱۲۰۰ تُن انواع کاغذهای بسته بندی تولید خواهد شد افزود: تاوکاغذ دارای تصفیه خانه مجهزی است که تنها ۶۰ میلیارد تومان برای راه اندازی آن هزینه شده و از این حیث، یک واحد تولیدی دوستدار محیط زیست می باشد.
“جعفر پنجک” میزان سرمایه گذاری این واحد تولیدی را بالغ بر ۷۵۰ میلیارد تومان و اشتغال مستقیم برای ۱۲۰ نفر اعلام کرد و افزود: محصولات این مجموعه از ضایعات کاغذ تولید خواهد شد که برای واحدهای بسته بندی سایر واحدهای صنعتی منطقه آزاد مفید خواهد بود.
شرکت خزر نفت ارس نیز که بزرگترین شرکت پالایشگاهی منطقه آزاد ارس است از دیگر مراکزی بود که مورد بازدید خبرنگاران قرار گرفت و عنوان گردید این واحد میعانات گازی از سال ۱۳۹۰ با سرمایه گذاری مستقیم خارجی فعالیت خود را آغاز نموده و هم اکنون فرآورده های نفتی موردنیاز کشورهای همسایه از جمله عراق، افغانستان، اذربایجان و کشورهای مشترک المنافع CIS را تولید می نماید.
“فرزاد فرجی” مدیر صنایع منطقه آزاد ارس نیز در این پالایشگاه، ظرفیت آن را ۱۵۰ هزار تُن دانست و تاکید کرد: طرح های منطقه آزاد ارس، با توجه به تکمیل خوشه های صنعتی مورد پذیرش قرار می گیرند که عمدتاً فناوری های نوینی بوده و از حیث کیفیت بالا و درصد وجود ضایعات حداقلی در اولویت هستند.
مدیرعامل منطقه آزاد ارس در جمع خبرنگاران با اشاره به اینکه به‌ منظور ساماندهی و اولویت‌بندی اقدامات انجام گرفته در سازمان، طرح میان مدت ۳ ساله بر اساس سیاست‌ها، راهبردها و پروژه‌های تعریف شده اند که ۱۱۶ پروژه را در برمی‌گیرد گفت: ثبت جهانی ژئوپارک ارس مقدمه معرفی منطقه برای گردشگران خارجی است.
“مجید کیانی” با اشاره به عدم استفاده حداکثری از ساحل ارس افزود: با تعاملات صورت گرفته با استانداری، فرماندهی مرزبانی و شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی به این جمع‌بندی رسیده‌ایم که در ساحل ارس، فضاهای گردشگری، تفریحی، شیلات و کشاورزی را توسعه دهیم که توسعه پارک دُرنا بخشی از این پروژه‌هاست.
وی به افزایش ۵۶ درصدی ورود گردشگر به ارس در نوروز سال جاری و رشد ۱۱۴ درصدی آن در بهار ۱۴۰۲ پرداخت و یادآور شد: در ایام نوروز و پیک ورود مسافر به منطقه، ظرفیت مراکز اقامتی و مدارس تکمیل شد به طوری که باشگاه‌های ورزشی نیز جهت اسکان شبانه گردشگران تجهیز شدند که این توجه به پروژه‌های اقامتی و تفریحی را دوچندان می‌کرد که در همین راستا نیز با افتتاح هتل‌‌های جدید در ماه‌های اخیر نزدیک به ۴۰۰ تخت به ظرفیت‌های اقامتی ارس اضافه شد.
کیانی، تبدیل ارس به قطب کشاورزی ایران را یکی دیگر از سیاست‌های سازمان خواند و اضافه کرد: بزرگترین گلخانه‌های هیدروپونیک کشور در ارس واقع شده که بیش از ۲۲۰ هکتار گلخانه فعال را شامل شده و قریب به ۳۰۰ هکتار گلخانه دیگر نیز در منطقه آزاد ارس در حال احداث است که امیدواریم بخشی از این ۳۰۰ هکتار در سال ۱۴۰۲ مورد بهره‌برداری قرار گیرد.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ارس با اعلام اینکه بزرگترین پروژه پرورش ماهی کشور با ظرفیت تولید ۱۵۰۰ تن در سال در زون خداآفرین منطقه آزاد ارس در حال احداث است تاکید کرد: امیدواریم این مجموعه در سال ۱۴۰۲ مورد بهره‌برداری قرار گیرد و میزان صادرات شیلات از ارس به کشورهای اروپایی افزایش یابد.
وی کمک به رشد و رفع موانع تولید را دیگر سیاست مهم سازمان عنوان کرد و توضیح داد: یکی از چالش‌های تیم مدیریتی ام در ورود به ارس، نبود زمین جهت واگذاری به سرمایه‌گذاران بود و در این راستا ضمن آزادسازی ۲۳۶ هکتار از اراضی توسط دادگاه و ۵۷ هکتار از اراضی توسط کارگروه اقتصاد مقاومتی، نسبت به آماده‌سازی فاز ۳ صنعتی اقدام شد که با افتتاح آن مشکل زمین جهت پذیرش سرمایه‌ گذاری‌های جدید مرتفع خواهد شد.

کیانی با اشاره به اینکه در سال گذشته کُل ترانزیت از دو پایانه مرزی جلفا و نوردوز ۱.۳ میلیون تُن به ارزش ۳ میلیارد دلار بوده است اظهار کرد: با توجه به ثبت ترانزیت ۱۳ میلیون تن در کل کشور، سهم ارس قابل توجه است لذا کاپان به‌ عنوان یکی از شهرهای ارمنستان فاصله اندکی با مرز نوردوز ارس دارد اما در این شهر خبری از محصولات ارس نیست و تنها با برگزاری نمایشگاه تولیدات ارس در این شهر، چندین تولیدکننده منطقه موفق به انعقاد قرارداد فروش و صادرات به ارمنستان شدند.
رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد با بیان اینکه ۶ کیلومتر از جاده مرند – جلفا قبل از شروع سفرهای نوروزی ۱۴۰۲ با هزینه‌کرد این سازمان زیر بار ترافیک رفت اذعان داشت: بخش دیگری از پروژه شامل احداث باند دوم محور جلفا – مرند به دلیل اختلاف با یکی از نهادها ۱۰ سال متوقف شده بود که با پیگیری‌های صورت گرفته این مشکل رفع گردید و امیدواریم ۳.۵ کیلومتر از ۷ کیلومتر باقیمانده قبل از شروع فصل سرمای امسال افتتاح گردد.
بدین ترتیب، تکرار اهمیت ظرفیت های بی نظیر منطقه آزاد ارس خالی از لطف نیست زیرا این منطقه توسعه اقتصادی با محوریت تولیدات صادرات محور و زنجیره تولید را در خود جای داده است که از سایر مناطق آزاد کشور متمایز می کند کمااینکه تنها مسیر زمینی قابل دسترسی ایران به اوراسیا و نزدیکی به اروپا و کشورهای آذربایجان، ارمنستان، نخجوان و و حتی تورکیه است و وجود ظرفیت های ترانزیتی ریلی و زمینی حتی هوایی، امکان تبادل سریع کالاهای تجاری، صنعتی و کشاورزی را از این منطقه آزاد فراهم نموده به شرطی که تمام آذربایجانی ها برای معرفی و حمایت از پتانسیل های آراز کمر همت ببندند!