ضرورت فراهم‌ ساختن زیرساخت های توسعه بخش کشاورزی توسط دولت

رئیس اتاق بازرگانی تبریز در ابتدای این نشست، حضور قائم مقام وزیر در اتاق را فرصت مغتنمی برای طرح دغدغه‌های بخش کشاورزی استان دانست و گفت: در حال حاضر سرمایه‌ گذاری‌های خوبی در حوزه کشاورزی استان انجام شده است اما باید با فراهم‌ ساختن زیرساخت‌ها، این بخش را توسعه دهیم.

یونس ژائله با تأکید بر لزوم توجه به افزایش صادرات محصولات کشاورزی به کشورهای همسایه و کشورهای اروپایی افزود: این امر مهم بدون توجه به توسعه زیرساخت‌ ها از جمله ناوگان حمل‌ونقل مناسب، تسریع روند ورود و خروج اقلام‌ کشاورزی از گمرکات و تزریق منابع مالی به این بخش ممکن نیست.

وی با بیان اینکه آذربایجان‌شرقی جایگاه خوبی در زمینه‌های توسعه کشاورزی مدرن، رشد سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی و توسعه گلخانه‌ها دارد، بر لزوم تدوین نقشه راه توسعه در بخش کشاورزی با مشارکت و همراهی دولت و بخش خصوصی تأکید کرد.

ژائله با اشاره به مزیت‌های ایران در حوزه وجود منابع انرژی، مواد معدنی و نیروی انسانی در کشور خاطرنشان کرد: علی رغم دارا بودن این پتانسیل‌ها، نتوانسته‌ایم از این پتانسیل‌ ها بهره لازم را ببریم، بنابراین باید فضای کسب‌ و کار نیز مهیا شود و مقررات سخت و طولانی که برای راه‌اندازی یک واحد تولیدی وجود دارد، از بین برود.

رئیس اتاق بازرگانی تبریز در خصوص الزام بانک‌ها به تخصیص ۱۶ درصد از منابع خود به بخش کشاورزی تاکید کرد: علیرغم اینکه چنین الزامی وجود دارد اما اجرایی نمی‌شود و ضمانتی نیز برای آن وجود ندارد تا اگر بانکی تخطی کرد، بانک مرکزی با آن بانک برخورد کند.

وی بر لزوم توجه ویژه به صادرات محصولات کشاورزی تأکید کرد و یادآور شد: ناوگان حمل‌ و نقل مناسب برای صادرات و تسریع روند ورود و خروج اقلام کشاورزی از گمرکات از مواردی است که در این حوزه باید به آن توجه شود.

قائم مقام وزیر و معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به حساسیت بخش کشاورزی گفت: حوزه کشاورزی همانند یک موجود زنده عمل می‌کند و هر تغییری در یک بخش کشاورزی، سایر بخش‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

کاظم خاوازی افزود: مشکلات متعددی از جمله تغییرات اقلیمی و آب‌ و هوایی در درون این بخش وجود دارد، البته نمی‌توان نقش عوامل بیرون از کشور را نیز در این حوزه نادیده گرفت اما هر گوشه این بخش اعم از آب، خاک، ماشین‌آلات و غیره پر از غصه است بنابراین اگر فکری به حال آن نشود در آینده با چالش‌های بیشتری مواجه خواهیم بود.

وی یکی از مشکلات اساسی این حوزه را نسخه‌نویسی سایر دستگاه‌ها برای بخش کشاورزی عنوان کرد و ادامه داد: در این بخش خلاء آمایش علمی مبتنی بر داده و سیاست‌گذاری صحیح محسوس است.

خاوازی، ریشه تمام مشکلات بخش کشاورزی را عدم بهره‌ وری دانست و پیشنهاد کرد: بخش خصوصی از جمله اتاق‌ های بازرگانی با تعیین چند اولویت اصلی و ارائه آن به وزارت جهاد کشاورزی، خواسته‌های خود را مطالبه کنند.

قائم مقام وزیر و معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزیر جهاد کشاورزی تاکید کرد: بحث نهاده‌های دامی در حال حاضر فشار سنگینی به دولت تحمیل کرده است و دولت اهتمام ویژه‌ای برای رفع مشکلات موجود در این زمینه دارد.

رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و محیط زیست اتاق تبریز در این جلسه، بحران دریاچه اورمیه را اصلی‌ ترین چالش حوزه کشاورزی عنوان کرد و گفت: این امر تهدید بزرگی برای بخش کشاورزی در این حوزه به‌ شمار می‌رود، همچنین افزایش دما، تغییر اقلیم و غیره جنگل‌های ارسباران و مراتع سهند و سبلان را نابود کرده است بنابراین باید مشاغل جایگزین برای اهلی منطقه، کسب‌ و کارهای کوچک و کشاورزان آن منطقه تعریف شود.

بشیر جعفری با اشاره به ظرفیت‌های تعریف شده در قانون، حمایت‌ های مادی و معنوی از فعالان بخش کشاورزی را خواستار شده و اجرای کشت فراسرزمینی را یکی از راهکارهای ارتقای بهره‌ وری حوزه کشاورزی عنوان کرد.

رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و محیط زیست اتاق بازرگانی تبریز با بیان اینکه آذربایجان‌ شرقی یکی از قطب‌ های مهم تولیدات دامی محسوب می‌شود، خواستار ایجاد بسترهای لازم برای تأمین نهاده‌های دامی از سوی دولت شد.

وی اضافه کرد: دولت می‌تواند با حمایت‌های ویژه از جمله در رابطه با توسعه و ترویج آبیاری قطره‌ ای، آبخیزداری و آبخوان‌ داری تا حدود زیادی بهره‌ وری بخش کشاورزی را ارتقا دهد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی ضمن قدردانی از فعالیت‌های گسترده اتاق تبریز در دوره جدید در خصوص توسعه بخش کشاورزی گفت: در دوره‌ های قبلی، این حوزه چندان جدی تلقی نمی‌شد اما اکنون شاهد انجام اقدامات متعدد و مستمر در راستای حل مشکلات، در کمیسیون کشاورزی، آب و محیط زیست اتاق تبریز هستیم.

اکبر فتحی با بیان اینکه طی چند سال گذشته کارهای خوبی در حوزه کشاورزی انجام شده است، جهش تولید در دیم‌زارهای استان را از جمله اقدامات مؤثر عنوان کرد.

وی ادامه داد: بخش قابل توجهی از اراضی استان زیر کشت دیم هستند و در سال گذشته علیرغم کاهش بارندگی‌ ها در استان و افزایش دما، شاهد افزایش چندین برابری بهره‌وری در این حوزه بودیم.

فتحی با اشاره به توسعه گلخانه‌ها در استان تاکید کرد: با فعالیت‌ های گسترده بخش خصوصی از جمله اتاق تبریز، در سال‌های اخیر، ورود سرمایه‌ گذاران بخش خصوصی به حوزه گلخانه‌ چندین برابر شده است، با این حال نتوانسته‌ ایم از نظر اعطای تسهیلات از این قشر پشتیبانی کنیم.

وی، موازی‌ کاری بین ادارات را از اصلی‌ترین موانع صادرات بخش کشاورزی دانست و افزود: لازم است تا نهادهای مرتبط به‌صورت یکپارچه، اقدام به تدوین استانداردها و دستورالعمل‌ های بخش کشاورزی اقدام کنند چراکه عدم همخوانی استانداردهای بخش‌های مختلف باعث اتلاف وقت، انرژی و سرمایه می‌ شود.

فتحی با اشاره به اهمیت واردات دام زنده و احیای دامداری سنتی روستایی، تحقق این امر را مستلزم تأمین تسهیلات دانست و با انتقاد از ناکارآمدی صندوق بیمه محصولات کشاورزی یادآور شد: عدم پرداخت به‌ موقع غرامت و محاسبه نادرست، باعث تحمیل ضررهای زیادی به کشاورزان شده است.

عضو هیئت رئیسه اتاق بازرگانی تبریز، خشک شدن دریاچه اورمیه را نه یک معضل استانی، بلکه بحران ملی دانست و گفت: با تداوم شرایط فعلی، کشاورزان حوزه دریاچه اورمیه مجبور به کوچ خواهند شد و باید فکری به حال این قشر شود و این مهم در قالب استانی میسرشدنی نیست، بلکه نیازمند عزم ملی است.

قاسم قویدل، تغییر الگوی کشت را یکی از مؤثرترین اقدامات قابل انجام در حوزه دریاچه اورمیه عنوان کرد و ادامه داد: در این زمینه لازم است تا دولت، به‌ ویژه مسئولان بخش کشاورزی با اعطای یارانه، مساعدت‌های مادی و معنوی و آموزش، کشاورزی در این منطقه را جهت‌دهی کنند.

رئیس کمیسیون صادرات و مدیریت واردات اتاق تبریز، افزایش قیمت محصولات کشاورزی کشور را یکی از دلایل اساسیِ کاهش رقابت‌پذیری در بازارهای جهانی عنوان کرد و گفت: نبود ثبات در سیاست‌گذاری در بخش کشاورزی از دیگر عوامل مشکل‌آفرین هم برای تولیدکنندگان و هم صادر کنندگان محصولات کشاورزی است.

سید یوسف حسینی اضافه کرد: رفع تعهد ارزی کمر بخش کشاورزی را شکسته است و با توجه به اهمیت کشاورزی در تأمین امنیت غذایی، بهتر است راهکار اساسی در این زمینه اندیشیده شود.

رئیس سازمان نظام صنفی کشاورزی آذربایجان شرقی به تشریح چالش‌ها و مشکلات بخش کشاورزی پرداخت و  ضمن تأکید بر لزوم اعتباربخشی به پروانه‌های کسب کشاورزی گفت: با توجه به سیاست های کلان دولت در خصوص واگذاری امور تصدی‌گری و اجرایی به بخش خصوصی، اعتباربخشی به پروانه کسب و شناسنامه کشاورزی، به‌ عنوان مدرک و سند معتبر شغلی برای ارائه نهاده‌های یارانه‌ دار بخش کشاورزی و تأمین سرمایه در گردش ضروری است.

هادی فرجی‌ آزاد، خواستار اتصال «سامانه سبک» به درگاه ملی صدور مجوزها شد و افزود: یکی از عناصر اصلی برای اعتباربخشی به پروانه‌های کسب صادره از سامانه سبک اتاق اصناف کشاورزی، تسریع در اتصال سامانه به درگاه ملی صدور مجوزها است تا زمینه ارائه خدمات دیگر دستگاه‌های خدمات‌رسان به بخش کشاورزی از قبیل امور آب، برق و گاز، تأمین سوخت کشاورزی و غیره در این بستر فراهم شود.

وی با اشاره به هم‌زمانی آغاز سال زراعی و سال آبی اضافه کرد: آغاز سال زراعی از اوایل مهر ماه هر سال شروع می‌ شود و کشاورزان اغلب محصولات اساسی سال بعد را بنابر توصیه کارشناسان برای افزایش راندمان تولید محصول در فصل پاییز کشت می‌کنند، بنابراین نیاز آبی گیاهان از مهر ماه شروع می‌شود و امکان آبیاری پس از کاشت و اوایل بهار برای کشاورزان وجود ندارد.

شایان ذکر است در پایان این نشست بر عدم تحویل آب به‌ موقع به کشت پاییزه تاکید گردید که منجر به اُفت کمی و کیفی محصول، افزایش هزینه های تولید و نارضایتی کشاورزان می‌ شود.