احیای دریاچه اورمیه هدف مشترک جهانیان

تصاویر ماهواره‌ای که هر از چند گاه منتشر می شوند از وضعیت نامناسب دریاچه اورمیه حکایت می‌کنند و هرچند که روزهای پایانی سال ۱۴۰۲ وضعیت نسبتاً پایداری برای نگین فیروزه ای آذربایجان متصور هستیم اما، این روند موقتی بوده و اگر راهکارهای علمی احیا با کمک متخصصان خارجی و موفق جهان محقق نشود شاید ساکنان تورک منطقه شمال غرب نیز به سرنوشت این دریاچه دچار شوند!

مشکلاتی که امروزه دریاچه اورمیه به آن مبتلا شده، حاصل بی توجهی ها و سهل انکاری هایی است که طی سال‌های متمادی رخ داده و در کوتاه مدت قابل حل نیست و هرچند عنوان می شود که برنامه هایی برای احیای این دریاچه در حال اجراست اما، تا وقتی که از تجربیات کشورهای موفق استفاده نشود نمی توان به نتیجه رسید.

پس از بارش‌های اخیر امیدها برای آبگیری و احیای نگین فیروزه ای آذربایجان افزایش یافته است و با اینکه بارش‌ها کمتر از پیش‌بینی‌ها و حد نُرمال بوده اما همین مقدار بارش هم آب را بر زمین خشک دریاچه اورمیه جاری ساخته و ۱۱ تالاب اقماری حاشیه آن را تا حدودی احیا کرده است.

با شروع بارش‌ها، ستاد احیای دریاچه اورمیه هم که سالها دست روی دست گذاشته بود به خود آمده و دست به‌ کار شده و رهاسازی زودهنگام آب سدها به دریاچه اورمیه و اجرای فاز دوم انتقال آب از طریق کانال بادین آباد به کانی سیب را آغاز نمود.

آنطور که محمدصادق معتمدیان – استاندار آذربایجان غربی و دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه اورمیه – می گوید پیش‌ بینی می‌شود در کمترین شرایط بارشی، ۱.۲ میلیارد مترمکعب آب از طریق رهاسازی آب سدها و رودخانه‌های فاقد سد به دریاچه مظلوم اورمیه هدایت گردد و اما و اگرهای بسیاری که سالهاست گوش مردم، به شنیدن آنها عادت کرده است!

سفیر ژاپن در ایران معتقد است علیرغم مشکلات ناشی از تحریم های اقتصادی می توان در زمینه های مختلف دیگر همکاری های بیشتری داشته باشیم لذا با وزیر امور خارجه ایران توافق کردیم در زمینه فرهنگی، آموزشی و محیط زیست بین دو کشور ژاپن و ایران همکاری های گسترده‌تری ایجاد نماییم.

تسوکادا تاماکی افزود: در حوزه دریاچه اورمیه نیز همکاری های کنونی را با ایران ادامه می‌ دهیم و در کنار آن با سازمان های بین المللی نیز همکاری های لازم را انجام خواهیم داد.

وی در دیدار با یعقوب هوشیار، شهردار کلانشهر تبریز نیز از برقراری روابط خواهرخواندگی تبریز به عنوان اولین شهر ایرانی با یکی از شهرهای کشور متبوعش استقبال کرد و ادامه داد: تحقق این امر نقطه عطف تعمیق همکاری دو کشور در حوزه های مختلف است.

سفیر ژاپن در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به وجود تحریم های اقتصادی آمریکا علیه ایران تاکید کرد: با وجود این محدودیت ها آماده توسعه همکاری در زمینه هایی همچون فرهنگی، تحصیلی، فناوری، گردشگری و محیط زیست هستیم.

تاماکی با بیان اینکه از سال ۲۰۱۴ میلادی همکاری فراوانی برای کمک و احیای دریاچه اورمیه شکل گرفته است اضافه کرد: علاقه مند تعمیق همکاری های تخصصی برای احیای دریاچه اورمیه هستیم لذا تبریز، پدر غربی جاده ابریشم قلمداد می شود و بازار بزرگ آن به عنوان بزرگترین مرکز فرهنگی این نقطه از جاده است.

وی خاطرنشان کرد: مشکلات آب، به‌ عنوان موضوعات داخلی ایران مطرح نیست بلکه باید به عنوان مشکل بین‌المللی، با کشورهای همسایه مورد توجه قرار گیرد لذا ما نیز مایل هستیم که همکاری در احیای دریاچه اورمیه و تالاب‌های مختلف را در دستورکار قرار دهیم.

دو کشور ایران و ژاپن تشابهات زیادی به هم دارند اما به دنبال تحریم هایی که علیه ایران اعمال شده، مناسبات اقتصادی با ژاپن طی سالهای اخیر کاهش یافته و میزان مناسبات تجاری فی مابین کافی نبوده است در حالی که این انتظار وجود دارد که روابط فی مابین افزایش یابد زیرا شرکت‌های موفق ژاپنی به آینده ایران امید داشته و همچنان در این کشور حضور دارند و از سوی دیگر، مقامات ایران هم معتقدند که بنیان روابط دو کشور به گونه‌ای است که با وجود فشارها و تحریم‌ها به همکاری دو جانبه ادامه می دهند و احیای دریاچه اورمیه به مدد متخصصان موفق ژاپنی، خواست رسانه ها، کارشناسان و دلسوزان منطقه آذربایجان است.

سفیر ژاپن در ایران اخیراً طی سخنانی در رویداد بین المللی «فضا و زمان در مسیر جاده ابریشم» اظهار کرده که سال گذشته تلاش فراوانی برای کمک به احیای دریاچه اورمیه کرده‌ و از تعمیق همکاری های تخصصی برای احیای این دریاچه استفاده و استقبال می کند.

برگزاری این رویداد بین المللی که بخش علمی، فرهنگی و هنری جاده ابریشم در دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی برگزار شد و پس از برگزاری مراسم افتتاحیه با حضور سفیر ژاپن و اساتید برجسته هنر و معماری ایران و ژاپن در تبریز، کارگاه های آموزشی معماری معاصر و کاهش خطرپذیری ریسک با سخنرانی ریچی میاکه، خان فوجی و آکیرا وادا و آکیرا تاتاهاتا، ماکوئو واتانابه، تسو یو سی داته و کاسوگو فوجیه برگزار شد فرصت مناسبی برای بهره مندی از مشارکت کشور موفق ژاپن در احیای نگین فیروزه ای آذربایجان باشیم.

بدین ترتیب باید تاسف خورد که اظهارنظر‌های بدون کارشناسی برخی هز مسئولان پیرامون دریاچه اورمیه و فرآیند احیای آن تمامی ندارد به طوری که گویا یکی از مسئولان مرتبط اخیراً فرموده اند که این دریاچه تا ۱۰ سال دیگر احیا خواهد شد در حالی که قبلاً تاریخ‌های زودتری برای احیای دریاچه داده شده بود و حال پرسش این است که چه آسیب و چالش‌هایی در این مسیر وجود دارد که اجازه تسریع در فرآیند احیا را نمی‌دهد و چه کسانی باید جوابگوی سلامتی آذربایجانی ها باشند؟!