وظیفه سنگینی که بر دوش نعمت الله پایان گذاشته می شود
بیتوجهی دولت به توسعه فرهنگی تبریز؛ تداوم محرومیت از عدالت فرهنگی
عصرآزادی آنلاین/ سید وحید پیمان: تبریز، شهری که روزگاری پیشگام فرهنگ، ادب و هنر ایران بوده، این روزها با چالشهای عمیقی در حوزه فرهنگی مواجه است. انتقادهای مطرحشده در آیین تکریم و معارفه مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان شرقی، بار دیگر بیعدالتی در تخصیص بودجه، محدودیتهای رسانهای و بیتوجهی به هویت فرهنگی این خطه را برجسته کرد.
عدالت فرهنگی یا تبعیض آشکار؟
علیرضا نوین، رئیس مجمع نمایندگان آذربایجان شرقی، با اشاره به بودجه اندک مقبرهالشعرا در مقایسه با اعتبارات هنگفت اختصاصیافته به پروژههای فرهنگی سایر استانها، این توزیع ناعادلانه را مصداقی از بیتوجهی دولت به هویت تاریخی و فرهنگی تبریز دانست. در حالی که مقبرهالشعرا، مدفن صدها شاعر و ادیب نامدار، همچنان با مشکلات اساسی در تأمین اعتبار مواجه است، چنین تبعیضهایی سوالات جدی درباره نگاه دولت به توسعه فرهنگی مناطق مختلف کشور ایجاد میکند.
زبان مادری؛ حقی که نادیده گرفته میشود
یکی دیگر از نکات مغفولمانده در سیاستگذاریهای فرهنگی، مخالفت آشکار دولت و مجلس با تدریس به زبان مادری است. در حالی که اصل ۱۵ قانون اساسی بر لزوم آموزش زبانهای محلی تأکید دارد، سختگیریها و نبود برنامهای مشخص در این زمینه، همچنان مانعی جدی برای احیای هویت زبانی مردم آذربایجان محسوب میشود. این سیاست نهتنها موجب نگرانی جامعه ترکزبان ایران شده، بلکه نوعی بیتوجهی آشکار به مطالبات فرهنگی و قانونی مردم این منطقه است.
بحران رسانهای؛ تبریز بدون مرجعیت خبری
با وجود فعالیت ۶۰۲ رسانه در آذربایجان شرقی، هیچکدام در سطح ملی و بینالمللی جایگاهی قابلقبول ندارند. نبود یک روزنامه یا رسانه قدرتمند در استانداردهای جهانی، نهتنها موجب تضعیف جایگاه فرهنگی تبریز شده، بلکه به خلأیی در جریانسازی رسانهای برای مطالبات این استان انجامیده است. این در حالی است که برخی رسانههای مرکز، با برخورداری از حمایتهای گسترده، در سطحی فراتر از مرزهای ملی فعالیت میکنند. به نظر میرسد محدودیتهای موجود، از جمله سختگیری در صدور مجوزها و نبود حمایت کافی، مانع از شکلگیری رسانهای قدرتمند در تبریز شده است.
محدودیتهای فرهنگی و سرکوب موسیقی آذربایجانی
یکی از مشکلات جدی که بارها از سوی هنرمندان و فعالان فرهنگی مطرح شده، سختگیریهای گسترده در برگزاری رویدادهای فرهنگی، بهویژه در حوزه موسیقی آذربایجانی است. ممیزیهای سختگیرانه و فضای محدودکننده باعث شده بسیاری از هنرمندان این خطه به ناچار به دیگر شهرها مهاجرت کنند. کوچ هنرمندان، علاوه بر اینکه موجب ضعف فرهنگی در تبریز شده، فرصتی برای رشد استعدادهای بومی در خارج از استان را نیز از بین برده است.
جمعبندی؛ تبریز را دریابید
در شرایطی که تبریز در تاریخ فرهنگی ایران نقشی بیبدیل ایفا کرده، بیتوجهی به این میراث غنی، آینده فرهنگی این شهر را با تهدیدی جدی مواجه کرده است. به نظر میرسد لازم است دولت، مجلس و نهادهای فرهنگی، رویکرد خود را نسبت به این شهر تغییر دهند و با تخصیص بودجههای عادلانه، حمایت از زبان مادری، رفع محدودیتهای رسانهای و ایجاد فضای بازتر برای رویدادهای فرهنگی، جایگاه شایسته تبریز را در فرهنگ ایران احیا کنند. آیا این خواستهای دور از انتظار است؟