اهمیت توجه به تقویت اقتصاد خانواده محور کشور به بهانه روز ملی مشاغل خانگی از نگاه "عصرآزادی"

شبکه فروش؛ مشکل بزرگ مشاغل کوچک

بوسیله Info1 به روز رسانی شده در ۲۲ اردیبهشت, ۱۴۰۴

مشاغل خانگی و تولیدات خانواده محور همان گنج‌هایی هستند که در فضای خانه‌های آذربایجان شرقی نهفته‌اند و نه تنها در تامین نیازهای بلکه به‌ طور معجزه‌آسا بر رشد اجتماعی و اقتصادی جامعه اثر می‌گذارند.
نامگذاری ۲۲ اردیبهشت به‌ عنوان روز “مشاغل خانگی و تولید خانواده محور” فرصت مناسبی است تا ارزش این تلاش‌های پنهانی را درک کنیم چراکه این روز نه تنها برای حمایت از کارآفرینان خانگی است بلکه فرصتی برای تجلیل از زنان، خانواده‌ها و تمام افرادی است که با دست خودشان، جهان کوچکی از موفقیت را ساخته‌اند لذا این روز به مسئولان یادآوری می‌کند که هر کار کوچکی که در دل خانه‌ها انجام می‌شود، می‌تواند دنیای بزرگی بسازد و باید از آنها حمایت گردد.
یکی از راه‌های کلیدی در رشد و پایداری مشاغل خانگی، تقویت شبکه توزیع و فروش محصولات است که باید زیرساخت‌هایی فراهم گردد تا دسترسی به بازارهای فروش آسان‌تر شده و تولیدکنندگان خانگی بتوانند محصولات خود را به بازارهای بزرگ‌تر معرفی نمایند.
به اعتقاد کارشناسان اقتصادی، حل مشکلات زنان کارآفرین استان از طریق راس سه گانه هرم شامل حاکمیت، بخش خصوصی و زنان کارآفرین و نوکار با یک حلقه مناسب می تواند مرتفع گردد به شرطی که عزت مندی و رضایت مندی آنها در عرصه های اجتماعی مدنظر قرار گیرد زیرا تسهیل گری بسترهای این حوزه، به تلاش مضاعفی نیاز دارد که زنان کارآفرین آذربایجان منتظر هموارسازی مسیر آن هستند و سالهاست که وعده بهبود شرایط به آنها داده شده است…

کارگاه اول

مشاغل خانگی یکی از اساسی‌ترین راهکارهای ایجاد اشتغال پایدار در روستاهاست که علاوه بر افزایش درآمد خانوارها، نقش مهمی در جلوگیری از مهاجرت به شهرها و حفظ ساختار اجتماعی مناطق روستایی دارد.
در صورت اعمال حمایت های لازم، توسعه مشاغل خانگی در بخش‌های صنایع‌دستی، تولیدات دامی، کشاورزی و فرآوری محصولات روستایی می‌تواند تحول بزرگی در اقتصاد روستاها ایجاد کند.
یکی از چالش‌های اصلی این کسب‌وکارها، تأمین مواد اولیه، بازاریابی و توسعه شبکه توزیع است که برای رفع آن‌ها، ارائه آموزش‌های تخصصی، حمایت‌های تسهیلاتی و ایجاد زیرساخت‌های مناسب، در دستور کار نهادهای حمایتی قرار دارد.
نقش جهادکشاورزی در حمایت از کسب‌وکارهای کوچک بسیار تاثیرگذهر است زیرا با ارائه مشاوره‌های فنی، برنامه‌ ریزی برای توسعه مهارت‌های جدید و پیگیری مشکلات فعالان این حوزه، تلاش می‌شود تا موانع موجود برطرف شده و زمینه اشتغال پایدار فراهم گردد.
آموزش‌های مهارتی برای روستاییان یکی دیگر از ابزارهای مؤثر در افزایش بهره‌وری و کیفیت تولیدات است به طوری که با بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود، راهکارهای مناسب و به‌روز برای ارتقای مهارت‌های فنی روستاییان ارائه شده و آن‌ها را در زمینه‌های مختلف تولید و فرآوری محصولات خانگی توانمند سازد.
در حقیقت، یکی از اصلی‌ترین نیازهای مشاغل خانگی تأمین منابع مالی است که جهاد کشاورزی در همکاری با سایر نهادهای دولتی و خصوصی، تسهیلات کم‌ بهره و حمایت‌های مالی را در اختیار متقاضیان قرار می‌دهد تا آنها بتوانند برای توسعه و تجهیز واحدهای تولیدی خود گام بردارند.

کارگاه دوم

وضعیت اشتغال زایی زنان کارآفرین آذربایجان شرقی با توجه به موقعیت و ظرفیت های صنعتی این استان چندان تعریفی ندارد، گواه آن هم گزارش پاییز ۱۴۰۳ مرکز آمار ایران است که در گزارش اخیر خود عنوان کرده که آذربایجان شرقی با ۱۱ درصد سهم پایین‌تری نسبت به میانگین کشوری دارد!

برخی از زنان کارآفرین مشاغل خانگی با انتقاد از عدم حمایت جدی از سوی دستگاه های متولی، تداوم فعالیت های نوآورانه و خلاق خود در بخش های مختلف را در گرو حمایت هایی می‌دانند که به زعم آنها، باید جایگاه زن کارآفرین را ارتقا داده و با کرامت این قشر همخوانی داشته باشد.

یک زن جوان که در حوزه ساخت انواع عروسک های دست ساز و تولیدات رده سنی کودکان به فعالیت می پردازد “بازاریابی” را اصلی ترین ضعف موجود عنوان کرد و گفت: متاسفانه تولیدات ما به دست دلالان می افتد و از آنجایی که مشتری ثابتی نداریم مجبوریم از طریق واسطه به فروش محصولاتمان بپردازیم.

“لیلا نظرزاده” با اشاره به اینکه تولیدات زنان کارآفرین باید به صورت مستقیم و قیمت مناسب به دست مشتری برسد افزود: گرچه قیمت عمده مهم است اما متاسفانه سود اصلی محصولات به جیب دلالان سرازیر می شود لذا بازاریابی تولیدات بسیار کمرنگ بوده و هیچ نهاد یا تشکل خاصی به حمایت جدی از روند فعالیت زنان کارآفرین نمی پردازد.

زن جوان دیگر با اشاره به اینکه در تامین مواد اولیه تولیدات در مضیقه هستیم افزود: اگر هم مواد اولیه به دستمان می رسد به قیمت بسیار گزاف ارائه می شود لذا باید ما نیز قیمت محصولات را افزایش دهیم که آن هم برای مصرف کننده، به قیمت گران تمام می شود و رغبت آنها برای خرید کاهش می یابد.

کارگاه آخر

مشاغل خانگی بیشتر خانواده محور هستند؛ زنان نقش محوری تری در این حوزه دارند، ضمن اینکه گرایش زنان به کارآفرینی و راه اندازی واحدهای تولیدی هرچند کوچک و خانگی طی سالهای اخیر بیشتر شده است اما به بیان آمارهای منتشر شده، گاهاً خروجی تولیدات نهایی کارگاه‌های کوچک خانگی و غیررسمی آنقدر بالاست که حتی می‌تواند با کارگاه‌های کارفرمایی فعال در شهرک‌های صنعتی نیز رقابت نماید.

کارشناسان اقتصادی معتقدند رویکرد دولت در زمینه مشاغل خانگی باید به گونه‌ای باشد که کارگاه‌های مستقل خانگی را که از دیرباز در خانه های خود مشغول به فعالیت بوده اند را به کارگاه های گروهی تبدیل کند و تحت نظر یک فرد پشتیبان کننده انجام فعالیت نمایند تا زمینه فروش تولیدات و اتصال به بازارهای هدف بهتر فراهم گردد.

تجربه نشان داده است که گرایش زنان به کارآفرینی و راه اندازی واحدهای تولیدی هر چند کوچک و خانگی طی سالهای اخیر بنا به دلایل متعددی از جمله مشکلات اقتصادی، مسئولیت سرپرست خانوارشدن زنان و یا تمایل به مشارکت آنها در اداره معیشت خانواده افزایش یافته است.

بدین ترتیب باید اذعان کرد کسب و کارهای خانگی راهکاری مهم برای ایجاد اشتغال و درآمد محسوب می شوند، انجام این نوع کسب و کار در منزل مزایای بسیاری از جمله حذف هزینه های مربوط به خرید، رهن و اجاره کارگاه و ایاب و ذهاب، استفاده از نیروی کار سایر اعضای خانواده و ایجاد زمینه های کار خانوادگی، امکان انتقال تجارب از طریق آموزش غیررسمی به شیوه استاد – شاگردی بین اعضای خانواده برای شاغلان ایجاد می کند.