■ثبت حدود و مختصات شهر تاریخی اوجان آذربایجان در گروه باستان شناسی دانشگاه تهران
●به یکی از جاذبه های ارزشمند تاریخی آذربایجان شرقی شهر باستانی اوجان افزوده شد.
عصرآزادی آنلاین / سرویس فرهنگی:
تعدادی از اساتید گروه باستان شناسی دانشگاه تهران به خانه توسعه آذربابجان رفتند و جزئیات کشف و تعیین حدود و مختصات شهر تاریخی اوجان رابه اعضای کمیته های گردشگری،و فرهنگی و هنری خانه توسعه آذربایجان تشریح کردند.
عصرآزادی آنلاین – محمد فرج پور باسمنجی؛ دکتر رحیم ولایتی استاد ممتاز گروه باستان شناسی دانشگاه تهران و سرپرست گروه باستان شناسان کاوشگر مشغول در شهر تاریخی اوجان در این نشست علمی گفت:
این محوطه تاریخی به عنوان یکی از بزرگترین شهرهای تاریخی شمال غرب کشور با وسعت حدود یکصد هکتار اهمیت ویژه ای باید داشته باشد. ولی با تاسف باید گفت در معرفی غیر اصولی وغیر علمی وبی توجهی به پژوهش های باستان شناسی شاید نزدکترین افرادهم از آثار فرهنگی وتاریخی این شهر تاریخی بی اطلاع وبی خبر باشند. چرا که بعضی مدیران تصور می کنند علت عدم رونق گردشگری در کشور به خاطر بی رونقی بازار و دکان های صنایع دستی وعدم وجود هتل های لوکس است . درصورتی که علت واقعی بی رونقی گردشگری بی توجهی و عدم پشتیبانی از پژوهش های باستان شناسی در کل کشور است.
دکتر رحیم ولایتی افزود:در کشور همسایه ترکیه خلق جاذبه های بزرگ گردشگری به علت فعالیت سالانه وبی وقفه پژوهش های باستان شناسی است. یعنی پژوهش های باستان شناسی زیر ساخت گردشگری محسوب می شود. به همین دلیل مجوز های کاوش های باستان شناسی در ترکیه حداقل یک ساله صادر می شود. معلوم است مجوز سالانه برای پژوهش های باستان شناسی چقدر هزینه دارد ولی چه تاثیر هنگفتی در جذابه وشگفت انگیز نشان دادن محورهای گردشگری در جذب گردشگر اروپایی وآسیای وغیره دارد ودرآمد کشور ترکیه را امروزه به بیش از هشتاد میلیارد دلار در سال رسانده است.
وی گفت: در مقایسه با کشور ایران که تقریبا در تمام استان ها فعالیت ها و پژوهش های باستان شناسی یا تعطیل است اگر هم باشد با مجوز ۴۵ روزه با کمترین اعتبار وبا کمترین کشفیات ولی بیشترین تبلیغات رسانه ای برای توجیه پژوهش ها که هیچ جذابه وشگفت انگیزی ندارد.
مسئول کاوش های باستان شناسی شهر تاریخی اوجان آذربایجان شرقی توجه جدی و اختصاص اعتبار برای تسریع در اجرای طرحهای کاوش باستان شناسی در این منطقه محروم را برای توسعه اقتصادی و توسعه فرهنگی خواستار شد.
دکتر ولایتی در جلسه کمیته فرهنگی و اجتماعی خانه توسعه آذربایجان با اشاره به ظرفیت های بالای شهر تاریخی اوجان متعلق به دوره ساسانیان با توجه به منابع تاریخی ودوره سلجوقی – ایلخانی بر اساس منابع ویافته های باستان شناسی برای جذب گردشگر بر لزوم ایجاد کمپ گردشگری در این منطقه تاکید کرد.
وی گفت: در کنار شهر اوجان که حدود ۱۰۰ هکتار وسعت دارد. در بررسی باستان شناسی منطقه عمومی اوجان شهرستان بستان آباد از دهه های ۸۰و ۹۰حدود۷۰۰ محوطه شاخص شناسایی وگزارش شده ولی متاسفانه نه در لیست حفاظت وثبت ملی قرار گرفته و شاید خیلی از آنها مورد دستبرد قاچاقچیان اشیای عتیقه قرار گرفته وبعضی هم برای فروش ویلای پولداران شهر تبریز تسطیح شده وبا نابودی آثار فرهنگی- تاریخی قابل مشاهده می باشند.استاد گروه باستان شناسی دانشگاه تهران افزود:
در حال حاضر فصل ششم کاوش های باستان شناسی در پایگاه ملی اوجان بر روی دیوار وبرج های نگهبانی آن با مجوز رسمی پژوهشکده باستان شناسی کشور در شهریور ماه شروع و در مرحله آجرچینی بوده که متاسفانه بدلیل عدم تخصیص اعتبار بعد از مدتی متوقف گردیده است.
عضو هیأت علمی گروه باستانشناسی دانشگاه تهران افزود: در جریان این کاوشها باستان شناسی علمی توسط دانشگاه تهران به عنوان یک دانشگاه مادر با قدمت ۹۰ ساله از سال ۱۳۹۵تا کنون هفت فصل کاوش انجام گرفته که یک فصل برای تعیین عرصه وحریم بوده وپنج فصل برای آزاد سازی دیوارهای بیرونی در اطراف ودرون قلعه حکومتی بوده است. این قلعه که دیوارهای بیرونی آن تقریبا سالم کشف شده است. به عنوان بی نظیر ترین اثر معماری به وسعت دو هزار و پانصد مترمربع از زیر خاک بیرون آمده است.این قلعه با یک دالان آجری حدود پانصد مترمربع در جنوب قلعه به قصر سلطنتی وصل می شده که هنوز کاوش باستان شناسی آن انجام نشده است. فصل ششم کاوش باستان شناسی در شهریو ۱۴۰۴در محدوده حصار قلعه انجام شده و با وجود کشف دیوار زیبای سنگی حصار ویک برج نگهبانی مدور در گوشه شمال غرب به علت عدم تخصیص اعتبار به صورت ناقص انجام شده است.
قطعا با آزاد سازی وپاک سازی حصار شمالی وغربی ونمایان شدن دیوار ودروازه سنگی محوطه که قلعه حکومتی در وسط آن قرار دارد جذابه گردشگری این محوطه دهها برابر خواهد شد واین موارد جذابه گردشگری را ایجاد خواهد کرد.
امیدواریم با تغییر سیاست کلی وتوسعه پژوهش های باستان شناسی باعث توسعه صنعت گردشگری در ایران گردد.
در این نشست دکتر سبحان اللهی رئیس هیات مدیره خانه توسعه آذربایجان با اشاره به این نکته که مدیران فرهنگی و میراث و گردشگری در سطوح ملی و محلی باید توجه و اهتمام لازم به کشف و مرمت و نگهداری و معرفی آثار و ابنیه های تاریخی را به جد دنبال کنند و خوشبختانه منطقه آذربايجان ایران به عنوان یکی از سکونت گاههای اولیه ایران و همچنین نماد کوچک ظرفیتهای لازم برای رونق گردشگری و جذب توریست های داخلی و خارجی را دارد.
در این نشست مقرر شد اهمیت این کاوش ها و لزوم حمایتهای مادی و کارشناسی از این شهر تاریخی به میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی کشور به صورت مکتوب و مستند از سوی خانه توسعه آذربایجان اعلام و ارسال و پیگیری های لازم برای تحقق این مطالبات دنبال شود.

