شهرام صادق زاده/ عصرآزادی: آفتابگردان گیاهی است که در اغلب مناطق معتدل به خوبی رشد می کند و ارقام مشابه را می توان در طیف وسیعی از شرایط آب و هوایی کشت نمود.
برداشت این محصول همانند کشور ما از مزارع استانهای ترکیه نیز همه ساله با فرا رسیدن فصل پاییز، آغاز می شود.
در واقع آفتابگردان، بومی آمریکای شمالی است و در بسیاری از مناطق جهان بهصورت وحشی رشد میکند.
این گیاه به عنوان یک محصول اقتصادی، تاریخ طولانی و متنوعی دارد اما زمان و مکان اولین کشت آن نامشخص است.
آفتابگردان قبل از استعمار جهان جدید، توسط سرخپوستان آمریکای شمالی استفاده میشده است اما کاشفان اسپانیایی آفتابگردان را از آمریکای شمالی به کشور خود بردهاند و تا سال 1580، یک گل مشترک در باغهای اسپانیا بوده است.
آفتابگردان راهش را بلد است و كارش را ميداند، او جز دوست داشتن آفتاب و فهميدن خورشيد كاري ندارد، او همه زندگياش را وقف نور ميكند، در نور به دنيا ميآيد و در نور ميميرد، نور ميخورد و نور ميزايد…
دلخوشي آفتابگردان تنها آفتاب است، با آفتاب آميخته است و انسان برای دیدن آفتاب پرستی دسته جمعی آفتابگردان ها، کافی است در یکی از روزهای اوایل فصل پاییز سری به مناطق زیبای آفتابگردانی بزند.
هر سال کشاورزان مناطق مختلف آذربایجان شرقی و غربی در مجاورت استانهای مستعد کشاورزی ترکیه صدها هکتار از زمین های خود را به کشت آفتابگردان اختصاص می دهند.
این مناطق کوهستانی و مرتفع، شرایط مناسب را برای کشت این محصول فراهم کرده و در فصل بهار و تابستان بخشهای زیادی از زمین های منطقه به کشت این محصول اختصاص می یابد.از دانه های آفتابگردان جهت تهیه روغن خوراکی استفاده می شود لذا روغن آفتابگردان به دلیل داشتن مقدار زیادی اسید چرب غیر اشباع لینولئیک از مرغوبیت بالایی برخوردار بوده و کنجاله به دست آمده نیز بعد از روغن کشی به دلیل داشتن پروتئین بالا به عنوان مکمل در برنامه های غذایی طیور و دام مورد استفاده قرار می گیرد.
کاشت و برداشت گل آفتابگردان در استان “آغری” ترکیه که بیشتر در زمینه دامداری آوازه دارد، بر رونق اقتصاد منطقه و ترکیه کمک میکند.
استان آغری ترکیه در نزدیکی مرز ایران قرار دارد که به عنوان یکی از قطبهای اصلی دامداری و دامپروری کشور محسوب میشود، اکنون به یکی از مراکز کاشت گل آفتابگردان در منطقه نیز تیدیل شده است.
رئیس اداره کل کشاورزی و جنگلداری استان آغری در این زمینه می گوید: هم اکنون 350 هزار هکتار زمین در استان به کشت گیاهان مختلف اختصاص داده شده است که از این میزان 21 هزار هکتار مختص کشت گلهای آفتابگردان می باشد.
“کنعان انگین” با بیان این 17 گونه گیاه مختلف در این استان کشت میشود اضافه می کند: در سالهای اخیر میزان کشت گل آفتابگردان رو به افزایش است لذا کشاورزان توجه ویژهای به این محصول دارند و ما نیز از این روند حمایت میکنیم.
وی مناطق غربی تراکیه را مرکز تولید آفتابگردان محسوب کرده و تاکید می کند: در حال حاضر در نمی توانیم میزان کشت این منطقه را با آنجا قیاس کنیم زیرا در منطقه آغری کشت گیاهان دیگر نیز افزایش پیدا کرده که گل آفتابگردان از مهمترین آنها به شمار میرود.
ایران و ترکیه یکی از قطبهای مهم کشاورزی منطقه هستند که خاک حاصلخیز و آفتاب سوزان مناطق مختلف آنها باعث شده پرورش گل آفتابگردان نیز رونق داشته باشد.
جالب ترین مسئله در مورد گلهای آفتابگردان، حرکت منظم آنهاست که به نظر میرسد خورشید را دنبال میکنند.
این گلها هنگام صبح به سمت شرق میایستند که آفتاب از آن طلوع می کند و خورشید را در طول روز، هنگام حرکت در آسمان و تا زمان غروب در سمت غرب دنبال می کنند.
گل آفتابگردان شب هنگام مجددا صورت خود را در تاریکی به سمت شرق برگردانده و آماده طلوع خورشید در روز بعد میشود.