“عصرآزادی”از چگونگی تولید کاغذ در داخل کشور گزارش می دهد؛ کاغذ مطبوعات زیر منگنه مانده است
یک کارشناس صنعت تولید کاغذ: تولید کاغذ روزنامه و تحریر طی سالیان اخیر در رقابت ناعادلانه با واردات کاغذ قرار داشت که از تعرفه صفر بهره می بُرد!
?عصر آزادی آنلاین/ شهرام صادق زاده
تصمیمات دولت درباره کاغذ همواره تصمیماتی عجولانه و غیرکارشناسی بوده و اکنون نیز همینگونه است زیرا بدون شک توجه به تولید داخلی کاغذ، راهکاری بوده که می‌توانسته و می‌تواند مسئله فعلی گرانی کاغذ را در کشور ما بهبود ببخشد.
به گفته برخی کارشناسان، طی ۲۰ سال اخیر اما کسی به این موضوع توجه نکرد، زیرا کاغذ با وجود اینکه یک کالای فرهنگی و استراتژیک است اما برای تولید داخلی آن کسی اهتمام و توجه لازم را ارائه نکرد.
در واقع، ما در ۲۰ سال گذشته همه امکانات خود را در زمینه تأمین کاغذ در اختیار واردکنندگان آن قرار دادیم و منابع، صرف این کار شدند، یعنی در زمانی که پول نفت در ایران فراوان بود واردات کاغذ منابع تولید داخلی آن را نابود کرد و حالا هم که وضعیت ارزی کشور نُرمال نیست باز صحبت از واردات است و راه حل این مسئله ناامید می‌شود.
اما برخی کارشناسان معتقدند این حرف‌ها غیر کارشناسی و غیر قابل قبول است زیرا کشور ما در بحث کاغذ تحریر تقریباً ۳۸۰ هزار تن نیاز دارد و ما امکان تقریبی تولید ۱۸۰ هزار تن از آن را داریم.
▪️صفحه اول
در زمینه تولید کاغذ روزنامه نیز تنها واحد چوب و کاغذ فعال در مازندران را داریم که به تولید کاغذ می پردازد و وزارت ارشاد می‌گوید سالانه حدود ۷۰ هزار تُن کاغذ برای انتشار روزنامه در کشور نیاز است.
ما در کشورمان می‌توانیم ۱۰۰ درصد این نیاز را برآورده نماییم اما کارخانه مازندران اکنون سالانه می‌تواند تا ۳۰ هزار تُن کاغذ روزنامه تولید کند در حالی که می‌تواند تا ۷۰ هزار تن را با بضاعت فعلی تولید کند، لذا باید کاری کنیم که این تولید برای آن مقرون به صرفه باشد و مقایسه تولیدات آن با محصولات خارجی امری اشتباه است!
برخی عنوان می کنند که حجم کاغذ تولیدی در کشور ما سالانه ۱۶۰ هزار تُن می باشد و برخی دیگر آمارهای پایین تری ارائه می دهند؛ اما بر اساس گزارش رسمی از بازار، برای روزنامه ها ۸۰ هزار تُن و در زمینه چاپ کتاب های درسی و غیر درسی بیش از ۱۸۰ هزار تن تولید مطرح می گردد. کاغذهای کتب درسی و غیردرسی با تجهیز، نظارت، رسیدگی و یک سرمایه گذاری هدفمند از سوی کارخانه مازندران و پارس تامین می شود و ۴۰ درصد کاغذ کتاب های درسی ایران را کارخانه مازندران تامین می کند.
کارشناسان بر این باورند که هر ۵ سال یکبار باید تجهیزات کارخانه های کاغذسازی را به روز رسانی کرد که اتفاقاً این موضوع، روند قیمت گذاری کاغذ را آسانتر کرده و بر قیمت کاغذ نیز تاثیر بسزایی دارد!
▪️صفحه دوم
یک کارشناس صنعت تولید کاغذ در این خصوص گفت: موضوع توقف تولید داخلی کاغذ روزنامه و تحریر از سال‌های قبل کاملاً قابل پیش‌بینی بود و بارها در مکاتبات با دولت نسبت به آن هشدار داده شده بود، چرا که تولید کاغذ روزنامه و تحریر طی ۱۴ سال اخیر در رقابت نابرابر و ناعادلانه با واردات کاغذ قرار داشت؛ وارداتی که از تعرفه صفر بهره می‌برد و در مقابل تولیدی که انواع تعرفه‌ها داشت جانش را می‌گرفت.
سیدطاهر شبیری افزود: این امر در کنار مخالفت و پافشاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اعمال تعرفه حمایتی که می‌توانست شرایط واردات را با تولید متوازن کند، نفس تولید کاغذ را در داخل کشور گرفت.
وی اضافه کرد: دولت طی ۱۴ سال از اجرای مصوبه خود مبنی بر اعمال تعرفه بر واردات کاغذ چاپ و تحریر به منظور حمایت از وارد کننده سرباز می زند و تصمیماتش در جهت منع برداشت از جنگل‌ها باعث کاهش شدید دسترسی به مواد اولیه ارزان قیمت می‌شود و وقتی حمایت سیستم بانکی از بخش بازرگانی بیشتر از صنعت است چطور می‌توانیم انتظار داشته باشیم که بخش خصوصی محصولی تولید کند که منفعتی از آن عاید نخواهد شد؟!
شبیری تاکید کرد: متاسفانه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به جای تشخیص ذائقه به روز جامعه، تشویق نویسندگان و مؤلفان به تولید محتوای مورد نیاز کشور، به دنبال تسهیل شرایط واردات کاغذ شده است، لذا این نحوه برخورد وزارت ارشاد با موضوع کاغذ منحصر به هیچ تفکر سیاسی در دولت‌ها نیست، این تصمیم سازی نتیجه کارشناسی بدنه این وزارتخانه در عدم درک حساسیت موضوع یا حمایت از واردات است!
▪️صفحه سوم
اکنون سرانه مصرف انواع کاغذ در کشورمان ۲۲ کیلوگرم، در اروپا ۵۵ کیلوگرم و در آمریکا ۱۶۰ کیلوگرم است.
مصرف سالانه کاغذ کتاب درسی نیز ۴۰ هزار تن است، همچنین سالیانه ۱۲۰ هزار تن کاغذ بهداشتی در کشور مصرف می‌شود که احتمالاً بعد از شیوع کرونا افزایش یافته، اما تولید در این عرصه بیش از ۲۰۰ هزار تن است.
عضو کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی درخصوص ماشین‌آلات وابسته به این صنعت گفت: در ماشین آلات مورد نیاز برای صنایع متوسط و بزرگ فعال در این صنعت، هیچ مزیتی برای بومی‌سازی در داخل نداریم و ۱۰۰ درصد ماشین‌آلات وارداتی هستند، با این حال در صنایع کوچک به ویژه صنایع سلولزی امکان ساخت و داخلی‌سازی ماشین‌آلات وجود دارد.
وی با بیان اینکه تولید کاغذ از سنگ، چوب، کاه و کلش، ساقه نیشکر و مواد بازیافتی انجام می‌شود اضافه کرد: اما اقبال عمومی در جهان حرکت به سمت تولید کاغذ از مواد بازیافتی موسوم به OCC است، همچنین تولید کاغذ از سنگ به دلیل مصرف پلاستیک در بین کاغذ با محیط زیست سازگاری لازم را ندارد.
فعالان عرصه اقلام وارداتی معتقدند نزدیک به ۹۰ درصد نیاز سالانه کشورمان در عرصه کاغذ با واردات تامین می‌شود اما فضای کار دولت به شکلی بوده که در این عرصه برخی صاحب امضاهای طلایی شده‌اند و افرادی وارد بازار شده‌اند که کسی اسمی از آنها هم نشنیده، در واقع مسبب اصلی برهم خوردن تعادل بازار، واردات و تولید آنها هستند.
آنها همچنین می‌گویند نیاز بازار به کاغذ چاپ و تحریر حدود ۳۵۰ هزار تن است که در سال گذشته فقط ۴۰ هزار تن آن با ارز دولتی تامین شده و باقی با ارز نیمایی و آزاد وارد شده است.
▪️صفحه چهارم
یک فعال اقتصادی درباره وضعیت تولید کاغذ تحریر در کشور گفت: منابع جنگلی و آبی زیادی در کشور وجود ندارد که همه کاغذ تحریر مورد نیاز در داخل تامین شود بنابراین برای تولید کاغذ تحریر باید مقدار زیادی پالپ به کشور وارد و آب مورد نیاز آن ها نیز تامین گردد.
به گفته وی مصرف آب در تولید کاغذ بسیار زیاد است و در مواردی تولید آن توجیه محیط زیستی و اقتصادی ندارد بنابراین بخشی از نیاز کشور در داخل تامین می‌شود، برای مثال در بخش کاغذهای بازیافتی خوب عمل شده و در تامین بخشی از پالپ کاغذ دچار مشکل هستند. به طور کلی بخشی از مواد سلولزی کاغذی که آب مصرف آب شیرین آنها کمتر است و می‌توان از آب بازیافتی برای تولید آنها استفاده کرد، در داخل قابل تامین هستند. از جمله این کالاها کاغذهای بازیافتی مثل مقوای به اصطلاح پشت طوسی هستند که اکنون در داخل کشور تولید می شوند. عابدینی با بیان اینکه کاغذ تحریر و روزنامه نیز در کشور تولید می‌شود اضافه کرد: نمی‌توان توقع داشت این کاغذها که آب شیرین زیاد در پروسه تولید آنها استفاده می شود و نیاز به چوب دارند، کامل در داخل تامین شوند چرا که توجیه اقتصادی زیادی ندارد که به خاطر آن جنگل‌های موجود خرد شود و آبی که برای مصارف دیگر نیاز است صرف تولید کاغذ تحریر شود.
