“عصرآزادی” از وضعیت احیای واحدهای صنعتی راکد در آذربایجان شرقی گزارش می دهد؛

✔ یک فعال بخش صنعت می گوید حمایت از صندوق های سرمایه گذاری تخصصی می تواند زمینه احیای واحدهای صنعتی را فراهم نماید

 

? عصرآزادی/ شهرام صادق زاده

در تعدادی از کشورهای اروپایی مفاد قانونی وجود دارد که مربوط به تأمین مالی پس از ورشکستگی واحدهای صنعتی است به طوری که شرایط برای بازگشت این شرکت‌ها فراهم شده و شرکت‌های ورشکسته پس از پشت سر گذاشتن این دوران، مجدداً فعالیت خود را به صورت یک شرکت فعال از سر می گیرند.

در کشور ما نیز قانون تجارت اشاره‌ای گذرا به این موضوع داشته اما، به دلیل فقدان پشتوانه‌های اجرایی تقریباً بدون استفاده مانده است بدین این گونه که معمولاً ورشکستگی به معنای پایان فعالیت یک شرکت و خروج از چرخه فعالیت اقتصادی است!

در این حال تدابیر و راهکارهایی هم وجود دارد که می‌تواند به بازگشت صنایع ورشکسته‌ای که تا همین چندی پیش مشغول به فعالیت بوده‌اند کمک نماید که باید با همفکری اقتصاددانان و کارشناسان حوزه صنعت به پیاده نمودن آنها اقدام گردد.

بیش از ۴۱۹۰ واحد صنعتی دارای پروانه بهره برداری در آذربایجان شرقی  فعالیت می‌کنند و تعداد ۶۸۰ فقره جواز تأسیس نیز صادر شده است لذا در مجموع حدود ۴۸۰۰ واحد فعال صنعتی در سطح استان با اشتغالزایی ۱۳۰ هزار نفری به فعالیت می پردازند.

برای توسعه بخش صنعت، حدود ۱۱۰ واحد راکد و نیمه فعال صنعتی استان را که ۲۲ واحد از اینها در خارج از شهرک‌ها و ۸۸ واحد نیز داخل شهرک‌ها مستقل شده‌اند، به چرخه‌ تولید بازگردانده شوند تا آذربایجان شرقی همچنان به عنوان یکی از اصلی ترین قطب های صنعتی ایران باقی بماند!

▪️بیش از ۴۲۳ واحد صنعتی طی سال گذشته در آذربایجان شرقی راه اندازی شدند

موضوع واحدهای راکد و یا واحدهایی که با کمترین بازده در حال فعالیت هستند سالهاست که در نشست های اقتصادی مطرح می شود و راهکارهایی که تاکنون برای رفع مشکل این واحدها در نظر گرفته شده نیز چندان پاسخگو نبوده است.

در یک نگاه گذرا می توان دریافت که امتیازاتی همچون ارائه تسهیلات در قالب تبصره ۱۸، همکاری دستگاه های خدمات ده درباره تخفیف در تعرفه آنها، در نظر گرفتن مشاور برای بنگاههای مشکل دار و غیره صورت گرفته است اما با سخت تر شدن شرایط اقتصادی حالا از موضوع واحدهای راکد و مشکل‌ دار به واحدهای ورشکسته رسیده ایم و تلاش برای احیای آنها آغاز شده است.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان شرقی از راه اندازی بیش از ۴۲۳ واحد صنعتی طی سال گذشته با سرمایه ای بالغ بر چهار هزار و ۷۴۴ میلیارد تومان در استان خبر داد.

صابر پرنیان ادامه داد: راه اندازی واحدهای یاد شده زمینه اشتغال بیش از ۶ هزار و ۴۰۰ نفر را فراهم کرده است و ۲۰۵ واحد از این تعداد واحد صنعتی ایجادی و ۲۱۸ واحد نیز توسعه ای بوده اند.

وی افزود: بیشترین واحدهای صنعتی راه اندازی شده ایجادی و توسعه ای در استان در گروه‌های صنعتی محصولات غذائی و آشامیدنی‌ها، ساخت مواد و محصولات شیمیائی، محصولات از لاستیک و پلاستیک، محصولات فلزی فابریکی، وسایل نقلیه موتوری و ساخت ماشین آلات و تجهیزات بوده است.

رئیس سازمان صمت استان اضافه کرد: در راستای سیاست حمایت و تعمیق تولید داخلی، تعداد معافیت گمرکی ماشین آلات در بازه زمانی یازده ماهه ۱۴۰۰ نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن حدود ۴۴ درصد کاهش یافت.

وی همچنین از فعالیت بیش از چهار هزار و 200 واحد واحد تولیدی دارای پروانه بهره برداری با سرمایه ای بالغ بر 26 هزار میلیارد تومان با اشتغال تقریبی 129 هزار نفر در سطح استان خبر داد و خاطرنشان کرد: بیشترین واحدهای فعال در حوزه شهرهای تبریز، آذرشهر، شبستر، بستان آباد، مرند و بناب قرار دارند.

▪️نظارت بر عملکرد بنگاههای صنعتی در شناسایی واقعی واحدهای غیرفعال موثر خواهد بود

به اعتقاد کارشناسان، تعطیلی کارخانه ها به دلیل تخلفات مختلف مدیران آن به نفع کشور نیست و موجب بیکاری تعداد زیادی از کارگران و ایجاد اختلال در چرخه اقتصادی می شود.

به زعم آنها اگر چه به دلیل برخی ابهامات موجود در طرح و مواردی همچون سوءاستفاده بدهکاران بانکی و راکد جلوه دادن بنگاهها از سوی صاحبان آنها برای دریافت وام های کلان بانکی، طرح نیازمند چکش کاری بیشتر است اما بازرسی دقیق و کنترل و نظارت بر عملکرد بنگاهها در شفاف سازی و شناسایی واقعی واحدهای فعال و غیر فعال اثرگذار خواهد بود.

بک کارشناس حوزه صنعت گفت: طرح بازگشت واحدها و مراکز صنعتی تعطیل یا نیمه تعطیل به چرخه تولید، طرحی بسیار کارآمد و مفیدی محسوب می‌شود به ویژه برای استان‌های صنعتی همچون آذربایجان شرقی که در این چند سال تحریم آسیب فراوان دیده و تعدادی از مراکز و بنگاه‌های صنعتی آنها به رکود و تعطیلی رسیده‌اند.

محمد شاکری افزود: برای احیای این واحدها اما، بهتر است به این نکته توجه شود که بازگشت آنها به چرخه تولید با چه منافعی همراه خواهد بود به عبارتی دیگر، قابلیت این مراکز باید بررسی دقیق شود زیرا برخی از واحدهای تولیدی، فعالیت‌هایی انجام داده که صرف منابع برای احیای آنها بیهوده است، حتی برخی از واحدها با رانت خواری تأسیس شده‌ و به علل فعالیت ناسالم امکان ادامه فعالیت را نداشته‌اند!

وی اضافه کرد: ضروری است که به طور کامل چنین واحدهایی شناسایی شود و سپس در جهت راه‌اندازی مجدد آن‌ها اقدام گردد زیرا مراکزی وجود دارند که اگر احیا شوند به غیر از سوددهی بالا، تولیدات بسیار باکیفیتی را هم عرضه می‌کنند اما به دلایلی همچون بدهی‌ها، معوقات بانکی و مهم‌تر از همه دستگاه‌ها و تجهیزات فرسوده به تعطیلی کشیده شده‌اند که بهتر است در وهله نخست برای این مراکز اقدام شود.

▪️تعداد ۸۹ واحد صنعتی دارای مشکلات متعدد دوباره به عرصه تولید بازگشتند

مدیرعامل شرکت شهرک های صنعتی آذربایجان‌ شرقی نیز از بازگشت ۸۹ واحد صنعتی به چرخه تولید در شهرک های صنعتی استان خبر داد.

سیدمرتضی نیرومند اسکویی افزود: در سال ۱۴۰۰ برای شرکت شهرک‌های صنعتی آذربایجان‌شرقی به‌ عنوان بسترساز تولید و سرمایه‌گذاری استان، حسب‌الامر رهبر انقلاب و در راستای پشتیبانی از تولید و مانع‌زدایی‌ها، سالی عملیاتی و پرتلاش بود.

وی ادامه داد: کلیه همکاران شرکت با رویکرد مانع‌زدایی و کاهش بروکراسی اداری، موانع احتمالی را در حیطه کاری خود احصاء نموده و نسبت به حل هر یک از موارد پیشنهادات خود را مطرح نمودند که این موارد در کارگروه فرعی جمع‌بندی و اولویت‌بندی گردید و نتیجه گزارش در کارگروه اصلی مطرح و برای هر یک از موارد تصمیم‌گیری انجام گرفت که در این راستا تعداد ۱۳۴ مانع شناسایی و با تلاش همکاران رفع گردید.

نیرومند اسکویی در خصوص احیای واحدهای تعطیل و نیمه تعطیل به چرخه تولید تاکید کرد: به منظور بهره‌مندی از سرمایه‌گذاری‌های انجام یافته تلاش گردید واحدهای تعطیل و نیمه تعطیل به چرخه تولید بازگردند که در این خصوص تعداد ۸۹ واحد صنعتی که به دلیل مشکلات متعدد از چرخه تولید حذف شده بودند با پیگیری و رفع مشکلات دوباره به عرصه تولید بازگشتند.

رئیس هیات مدیره و مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی آذربایجان‌شرقی با بیان اینکه طی سال گذشته تعداد ۴۸۱ فقره قرارداد واگذاری اراضی صنعتی در مساحت ۱۹۰ هکتار با سرمایه‌گذاران منعقد گردید یادآور شد: تعداد ۲۵۴ واحد صنعتی نیز با اشتغال مستقیم بالغ بر سه هزار و ۶۶۴ نفر و با سرمایه‌ای افزون بر ۲۶ هزار و ۴۵۱ میلیارد ریال در سطح شهرک‌ها و نواحی صنعتی استان به بهره‌برداری رسیده‌اند که رشدی بیش از ۳۵ درصدی در اشتغال و ۵۵ درصدی در سرمایه‌گذاری را نسبت به سال قبل شاهد هستیم که نسبت به گذشته بی‌سابقه بوده است.

▪️افزایش سهم بهره وری بخش خصوصی در رشد اقتصادی یک اصل مهم است

کارشناسان اقتصادی برای ورشکستگی صنایع از دلایلی همچون معوقات بانکی، رکود و شرایط اقتصادی کنونی، مدیریت ناکارآمد، فقدان نبود مقررات شفاف، فرسودگی تجهیزات، فقدان نیروی انسانی متبحر و نبود منابع مالی جدید به علاوه نبود تخصص و مدیریت صحیح نام می‌برند که قابل تامل است!

مووضوع مهمی که وجود دارد این سوال است که آذربایجان شرقی به عنوان یکی از صنعتی‌ترین استان‌های کشور تا چه میزان موفق به احیای واحدهای ورشکسته و نیمه تعطیل خود شده است!؟

یک فعال بخش صنعت هم گفت: شاید یکی از ابزار مداخله غیر مستقیم، حمایت از صندوق های سرمایه گذاری خصوصی و تخصصی است که می تواند از طریق طی کردن روند احیای مستقیم یا فرآیند ادغام، زمینه احیای واحدهای صنعتی را فراهم کنند.

حسین س.و با اشاره به اینکه تسهیلات و تأمین مالی نمی تواند این مشکلات را برطرف نماید افزود: تفکر دولت برای اتخاذ تدابیری که منجر به احیای صنعت شود خیلی خوب است ولی نکته اساسی این است که اول باید با دید کلان به احیای حوزه صنعت نگاه کنیم و بعد به فکر احیای واحدها باشیم.

وی ادامه داد: همیشه در بخش خصوصی یک درخواست های ثابت داشتیم که باید تدابیری اتخاذ شود تا منجر به افزایش سهم بهره وری بخش خصوصی در رشد اقتصادی شود.

س.و اضافه کرد: آنچه که به احیای صنعت کمک می کند برقراری حاکمیت قانون، محترم شمردن حقوق مالکیت خصوصی، موضوعات مرتبط با حذف مقررات دست و پاگیر و بهبود فضای کسب و کار است همچنین دولت مداخله دستوری در نظم طبیعی بازار نداشته باشد.

او یادآور شد: اگر دولت برنامه ای برای مداخله مستقیم در احیای واحدها دارد بهترین محل برای ورود، جایی است که توقف فعالیت واحد صنعتی به دلیل اعمال تضامین ثبتی و موضوعات مرتبط با بدهی های ناشی از حقوق عمومی اتفاق افتاده است.