“عصرآزادی” از ایرادات وارده به آیین نامه دولت درباره واردات خودرو گزارش می دهد؛

?عصرآزادی/ شهرام صادق زاده

یک عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس می گوید بزرگ ترین مشکل ما انحصار بازار خودرو در اختیار دو تولیدکننده است که اگر دوباره واردات را به آنها گِره بزنیم فایده ندارد!

پس از ماه ها انتظار و ابلاغ آیین نامه واردات خودرو، این دستورالعمل نتوانست نمایندگان معترض به ممنوعیت واردات خودرو را راضی کند به طوری که برخی از بهارستان نشین ها آیین نامه ابلاغی را مغایر با روح قانون مصوب مجلس قلمداد می کنند.

بیش از ۱۰ روز از رونمایی این آیین‌نامه می‌گذرد اما روزانه بر حلقه منتقدان دستورالعمل واردات خودرو اضافه می‌شود به طوری که قبلاً فقط واردکنندگان خودروهای خارجی بر مصوبه دولت می‌تاختند و اکنون نمایندگان مجلس و حتی برخی از دولتی‌ها با انتقاد از آیین‌نامه واردات، آن را زمینه‌ساز انحصار و رانتی جدید در بازار خودرو قلمداد می کنند!

به نظر می رسد نامشخص بودن تعرفه واردات خودرو یکی از مهمترین ایراداتی است که بسیاری از کارشناسان و نمایندگان مجلس به آیین نامه ابلاغی وزارت صمت وارد کرده و معتقدند که این آیین نامه نمی تواند انحصار در بازار را از بین ببرد!

▪️این آئین نامه واردکننده و تولیدکننده عدم را در بلاتکلیفی قرار می‌دهد

 

دبیر انجمن صنایع همگن قطعه سازی کشور با بیان این که آیین نامه واردات خودرو ایرادهای اساسی دارد گفت: در آئین نامه اشاره نشده واردات خودرو از کشورهایی که صنعت خودروی ما را تحریم کردند و یا از تحریم‌ها تبعیت کردند ممنوع باشد.

آرش محبی نژاد در مورد ابعاد مختلف طرح واردات خودرو افزود: ما ۱۰۰ درصد موافق واردات هرگونه کالای مجاز به کشور هستیم اما به این شرط که مُخل نظام اقتصادی کشور به ویژه ضربه به تولید داخل نباشد و از منابع تولید داخل هم استفاده نکند.

وی به آئین نامه‌ای که درخصوص واردات خودرو مصوب و ابلاغ شده چند ایراد اساسی وارد کرد و ادامه داد: یکی از ایرادهای اساسی که بارها در قالب نامه به مجلس و دولت گوشزد کردیم این است که در آیین نامه اشاره نشده واردات خودرو از کشورهایی که صنعت خودروی ما را تحریم کردند و یا از تحریم‌ها تبعیت کردند ممنوع باشد.

محبی نژاد خاطرنشان کرد: به عنوان مثال سال 1392 کُره جنوبی صنعت خودروی ما را فلج کرد اما بیشترین واردات از کره جنوبی بود و این تاریخ نباید دوباره تکرار شود.

وی نظام تعیین تعرفه را نوعی نقض غرض دانست و اضافه کرد: اینکه ببینیم قیمت خودرو در بورس چند است و بعد تعرفه آن را تعیین کنیم از اساس، کار اشتباهی است، اگر تعرفه خودروهای اقتصادی پایین تر از تعرفه قطعات خودرو دربیاید مُضحک است زیرا تعرفه هیچ کالای تمام شده‌ای نمی‌تواند پایین تر از تعرفه اجزایش باشد و در این صورت تولید قطعات در داخل نابود خواهدشد.

دبیر انجمن صنایع همگن قطعه سازی کشور معتقد است ما زمانی موفق خواهیم شد که شرایط تولید داخل حداقل معادل شرایط واردات باشد اما متأسفانه هنوز الزامات و پیش نیازهای تولید باکیفیت و با تیراژ خودرو و قطعات در کشورمان مهیا نیست.

محبی نژاد تأکید کرد: اگر شرایط تولید داخل فراهم شود در یک شرایط رقابتی، مردم می‌توانند از کالای با کیفیت بهره مند شوند و یا از کالای وارداتی استفاده کنند.

دبیر انجمن صنایع همگن قطعه سازی کشور با بیان اینکه ما از اقتصاد دستوری باید فاصله گرفته و به سمت آزادی اقتصادی حرکت کنیم گفت: خود این آئین نامه برای واردکننده و تولیدکننده عدم قطعیت دارد و آنها را در بلاتکلیفی قرار می‌دهد.

▪️تا وقتی عرضه و تقاضا تطبیق نداشته باشد مُسکّن ها مسئله را حل نمی کند

 

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: این قانون با هدف تنظیم بازار، پاسخگویی به نیاز جامعه، ارتقای تولید داخل، ایجاد رقابت، افزایش کیفیت و کاهش قیمت به تصویب رسید که آیین‌نامه مربوطه وزارت صمت با آن مغایرت دارد.

لطف‌الله سیاهکلی افزود: این آیین نامه با تمام فرازها و فرودها به تصویب رسید و متاسفانه علیرغم پیگیری ها برای همکاری با مجلس، این کار صورت نگرفت حتی بنده چند بار مراجعه و با مسئولان در این خصوص صحبت کرده بودم.

وی ادامه داد: در این آیین نامه خودروی زیر 20 هزار دلار تعریف شده در حالی که باید 25 هزار دلار می شد از سوی دیگر قرار است بیش از 70 تا 80 درصد خودروها زیر 25 هزار دلار و 20 درصد آن نیز بالای 25 هزار دلار باشد چرا که امروز در کشور به خودروهای ویژه کمک‌دار برای عملیات های راهسازی، عمرانی، معدنی و غیره نیاز داشته که در حال حاضر خودروهای مناسب این کار وجود ندارد و از سال 2014 به بعد نیز چنین خودرویی وارد نشده است. حتی مدل 2014 نیز با قیمتی 20 برابر قیمت واقعی در داخل معامله شده که نوعی بی توجهی محسوب می شود.

سیاهکلی اضافه کرد: همچنین قرار بود خودروهای زیر 25 هزار دلار، حداکثر 10 تا 20 درصد تعرفه داشته باشند که در حال حاضر شناور شده است و میزان آن مشخص نیست لذا تصور کنید خودروی 20 هزار دلاری با 80 تا 100 درصد تعرفه به گونه ای می شود که باید پراید بخریم که مقرون به صرفه تر است.

وی تاکید کرد: چرا مردم باید خودرویی را بخرند که در واقع 400 میلیون تومان است اما به قیمت 800 میلیون تا یک میلیارد تومان به فروش می رسد لذا بزرگ ترین مشکل ما انحصار بازار خودرو در اختیار دو تولیدکننده است که اگر دوباره واردات را به آنها گِره بزنیم فایده ندارد.

سیاهکلی با اشاره به عرضه خودروها در بورس کالا یادآور شد: وزارت صمت باید سامانه های عرضه خود را اصلاح می کرد که نکرد و به سراغ بورس رفت که این نقص در کار وزارتخانه است چرا که بورس محل خُرده فروشی نبوده و محل عمده فروشی است و در هیچ کجای دنیا خودرو را در بورس به فروش نمی رسانند، اینگونه جایگاه بورس نیز جابجا شده و به آن لطمه می زنیم. از این رو تا زمانی که عرضه و تقاضا با هم نخواند، بورس و قرعه کشی صرفاً یک مُسکّن بوده و مسئله را حل نمی کند.

▪️کسانی که خودروی خارجی وارد می‌کنند نباید از ارز دولتی استفاده نمایند

یک اقتصاددان با اشاره به اینکه کسانی که خودرو وارد می‌کنند نباید از ارز دولتی استفاده کنند گفت: کسانی که خودشان به هر طریقی ارز تهیه می‌کنند می‌توانند خودرو هم وارد کنند معایبش این است که حتماً اثرگذار در قیمت ارز در بازار خواهد بود زیرا بالاخره یکسری دنبال خرید ارز می‌روند و دنبال این هستند که ارز تهیه و بعد خودرو وارد کنند که از جمله عوارض کار است.

هادی حق‌شناس ادامه داد: اما مزیتش این است که بالاخره مصرف بنزین یا سوخت در خودروهای ایرانی نسبت به خودروهای خارجی قابل توجه است و اکنون یکی از موضوعات جدی‌، آلودگی شهرهای بزرگ است و این آلودگی کلانشهرها بر روی سلامت مردم اثر منفی دارد.

وی افزود: ما سال‌های طولانی چه بالاجبار، چه به انتخاب از خودروی داخلی حمایت کردیم، بالاجبار در سال‌های تحریم که به ما خودرو ندادند و به انتخاب اینکه همیشه مجلس و یا دولت با افزایش سود بازرگانی، با حقوق ورودی، عملاً با افزایش تعرفه از تولید خودروی داخلی حمایت کرده و همواره هم کیفیت خودروهای داخلی رضایت مشتری‌های داخلی را جلب نکرده و از جانب کسانی که از خودروهای ملی استفاده می‌کنند همیشه این موضوع مطرح می‌شود و اصل کیفیت خودرو، خدمات پس از فروش و قیمت خودرو موضوعات جدی هستند.

حق‌شناس تاکید کرد: وقتی خودروهای خارجی وارد می‌شود ناخودآگاه تکنولوژی‌های جدید خودرو وارد کشور می‌شود، در واقع هم خودرو ساز می‌فهمد که مصرف‌ کننده از خودرو های جدید دنیا اطلاعات کامل دارد و هم مردم می‌دانند چه نوع خودرویی در جهان تولید می‌شود و خودروسازان داخلی چه نوع خودرویی تولید می‌کنند.

وی اظهار کرد: این اطلاع و استفاده از تکنولوژی‌ های جدید حتماً اثرگذار خواهد بود؛ در اینکه خودروساز کوشش فراوان کند تا کیفیت خودروها را افزایش دهد، اینها موارد مهمی است که می‌شود برای مزایای این طرح عنوان کرد ولی در هر حال این نباید نامحدود باشد یعنی باید ضوابطی برای این موضوع در نظر گرفته شود و تحت یک شرایط و ضوابطی این نوع واردات خودرو ساماندهی شود.

▪️احتمال دارد این آیین‌نامه در هیات تطبیق مقررات مجلس تغییر یابد

برخی کارشناسان از احتمال مهندسی کردن واردات خودرو به دست وزارت صمت گفتند و علت آن را تعیین میزان منابع ارزی برای واردات خودرو تا سقف یک میلیارد دلار دانستند و شناور بودن تعرفه واردات را ایراد دیگر این آیین نامه اعلام کردند؛ اما در مقابل برخی دیگر سقف قیمتی اعلام شده را مساعد و احتمال وارد کردن خودروهایی که استانداردهای ۸۵ گانه را طی کنند را بالا دانستند، البته تحقق این مصوبه را منوط به ایجاد نکردن گره در این مسیر اعلام کردند.

یک کارشناس صنعت خودرو درباره تاثیر واردات خودرو بر قیمت های تولیدات داخلی گفت: قطعاً تعیین قیمت خودرو در بازار تابع عرضه و تقاضا بوده و رکود بازار خودرو ناشی از افزایش تولید خودروسازان و ذهنیت روانی موجود در جامعه بابت واردات است.

امیرحسین علیزاده افزود: واردات قطعاً بازار خودرو را وارد موج جدیدی خواهد کرد ولی این امر در صورتی است که این واردات با ضابطه خاصی صورت گیرد و به دنبالش ورود تکنولوژی ساخت این خودروها با هدف تولید در داخل، همراه باشد.

وی، توجه و ارتقای دانش فنی قطعه سازان را یکی از قدم های مهم و بارز در راستای کیفیت خودروها دانست و تاکید کرد: مصداق عملی آن، کشور ترکیه است که با توجه به حضور برندهای معتبر خودرویی همچون فولکس واگن، تویوتا، هیوندای و غیره قطعه سازان تورک برای چنین برندهای خودرویی در حال تولید هستند.

بدین ترتیب و با گذشت بیش از یک ۱۱ روز از رونمایی آیین‌نامه واردات خودرو، اظهارنظرهای بسیاری حول چگونگی ورود برندهای خارجی به کشور شکل گرفته که در این میان می‌توان از نمایندگان مجلس به عنوان مهمترین و موثرترین منتقدان آیین‌نامه واردات یاد کرد.

نکته قابل‌توجه این است که این آیین‌نامه در چارچوب قانون ساماندهی صنعت خودرو که مصوب مجلس در خردادماه بود، تنظیم شده و در این قانون نیز بیشتر تصمیم‌گیری‌های اساسی به دولت آن هم در قالب آیین‌نامه سپرده شده است. بنابراین و با توجه به ناراضی بودن برخی نمایندگان خانه ملت از آیین‌نامه مصوبه هیات دولت، امکان آن وجود دارد که این آیین‌نامه در هیات تطبیق مقررات مجلس، دستخوش تغییراتی شود که باید تا اواخر شهریور ماه سال جاری منتظر ماند…