“عصرآزادی” از اهمیت اجرای طرحهای تکمیل زنجیره ارزش تولید مس آذربایجان در راستای توسعه شمالغرب کشور گزارش می دهد؛

?عصر آزادی آنلاین/ شهرام صادق زاده

شهرسـتان ورزقان در آذربایجان شرقی به خاطر قرار گرفتن در یک منطقه معدن خیز و کشف انواع عناصر قیمتی و باارزش در این معادن، از نظر اقتصادی به یکی از مهم‌ترین و غنی‌ ترین مناطق ایران و جهان تبدیل شده است.
در حال حاضر کارخانه های تولید کُنسانتره مس سونگون فعال بوده و پس از گذشت سالهای متمادی، گویا شرکت ملّی صنایع مس ایران عزم خود را جزم کرده تا در جهت پیشبرد طرح های توسعه این مجموعه گام بردارد که اجرای طرح های چهارگانه برای تولید مس کاتُدی از جمله آنهاست.
به گفته کارشناسان، مجموعه مس سونگون ورزقان توان این را دارد که در آینده، همه سنگ‌های مس منطقه شمال غرب ایران را فرآوری و به شمش کاتد تبدیل کند، یعنی محصولی که در بازار فناورانه امروز و فردای دنیا حرف اول را می‌زند، به شرطی که بستر مناسب جهت تحقق این هدف فراهم گردد.
این در حالی است که مسیر پیشرفت مجموعه مس سونگون پس از چند سال ناهمواری، گویا کورسوی روشنی برای آن ایجاد شده و باید دید در ماههای آتی چه پیشرفت قابل ملاحظه ای در ساختار استقلال مالی آن به وجود خواهد آمد تا منطقه ورزقان و کُل آذربایجان از منافعش بهره مند گردند به شرطی که در اثنای سفرهای مقامات به منطقه ورزقان، وعده ها فراموش نشوند…
▪️اکتشاف نخست

مدیر مس سونگون با اشاره به اخذ مجوزهای لازم برای توسعه ۲۴ کیلومتر مربعی محدوده فعالیت این مجتمع معدنی گفت: توسعه صنعت مس کشور بدون توسعه اکتشافات غیرقابل تصور است اما متاسفانه به جهت نبود برنامه یکپارچه و سیاست گذاری واحد در توسعه اکتشافات معدنی مس، تاکنون موفقیت قابل قبولی در این زمینه حاصل نشده است.
معبود عباس زاده با اشاره به ضرورت ایجاد جهشی بزرگ در امر اکتشاف در کشور افزود: روند فعلی به هیچوجه پاسخگوی نیاز اکتشافی کشور در حوزه عنصر استراتژیک مس نیست و شرکت ملی صنایع مس ایران به دنبال استفاده از روش های علمی روز دنیا و تجهیزاتِ مورد نیاز برای ایجاد تحولی عظیم در این حوزه مهم است.
وی، استفاده از سیستم اکتشافی جامع و به روز در معادن مس را سود آور و عامل افزایش درآمد خواند و اضافه کرد: نتایج اخیر اکتشافات صورت گرفته در معدن مس سونگون نشان می دهد که ذخایر این معدنِ مهم ، بیش از ۵ میلیارد تُن است و بر این اساس، اهمیت ایجاد زیر ساخت های لازم برای اجرای طرح هایی توسعه این معدن غنی با ظرفیت های بسیار بالا و با توجیه علمی و اقتصادی و رفع موانعِ طرح و تولید به وضوح آشکار می شود.
عباس زاده یادآور شد: با اکتشافات جدید انجام گرفته در معدن مس سونگون، این معدن در بینِ ۵ معدنِ بزرگ و مهمِ مسِ جهان عرضِ اندام خواهد کرد که این رقم مساوی با ۳۵ درصد کلِ مساحتِ بهره برداریِ قبلی است و در آینده نزدیک برنامه و هدفِ ما بازتوسعه و گسترشِ معدن خواهد بود.
مدیر مس سونگون به تجهیز واحد اکتشافات این مجتمع اشاره کرد و گفت: دو دستگاه اکتشافی مدرن به ناوگان اکتشافات اضافه شده که علاوه بر شتاب بخشیِ فعالیت هایِ اکتشافی، شاهد افزایشِ عمقِ مطالعات تا ۲ هزار و ۵۰۰ متر خواهیم بود.
▪️اکتشاف میانی

وجود معـدن عظیم مس‌ آذربایجان ایجاب می‌کند کـه مـردم این منطقـه از درآمدها و ظرفیت‌های اشتغال آن بهره‌منـد شـوند اما گویا مهم‌ تریـن تأثیـر این فعالیت‌های معدنی، تخریـب محیط زیسـت بـدون تأثیـر عمـده در اشـتغال، رفـاه و توسـعه منطقـه است که این موارد، توجه به نقص های موجود را دوچندان می کند.
رئیس اتاق بازرگانی تبریز با بیان اینکه انگیزه لازم برای سرمایه‌گذاری در بخش معدن در میان فعالان بخش خصوصی آذربایجان شرقی وجود دارد گفت: هم‌ اکنون معادنی در سطح استان داریم که در اختیار مجموعه‌هایی همچون ایمیدرو است اما در اکثر این معادن نه سرمایه‌ گذاری شده و نه واگذاری انجام می‌گردد.
یونس ژائله افزود: تشکیل شرکت مس آذربایجان یکی از مصوبات سفر ریاست جمهوری به استان است که انتظار داریم برای تشکیل هر چه سریع‌تر آن مشارکت‌های لازم صورت گیرد.
وی با بر تأکید بر لزوم تسریع در تشکیل شرکت مس آذربایجان اضافه کرد: مدیریت و بخش خصوصی استان علاقه‌مند هستند که شرکت مس آذربایجان تشکیل شده و مالیات آن در خود استان پرداخت کند و مشارکت همه‌جانبه در استان داشته باشد.
رئیس اتاق بازرگانی تبریز با تاکید بر ضرورت بهره‌ گیری از مشارکت بخش خصوصی در بخش تولید کاتد و پروژه‌های تغلیظ از آمادگی فعالان اقتصادی استان برای همکاری در این حوزه خبر داد.
ژائله، دریافت مالیات از بخش‌های تولیدی و صنعتی را یکی از مهم‌ترین منابع مالی دولت عنوان کرد و گفت: با وجود دریافت مالیات از ۶ هزار واحد تولیدی، متأسفانه مشارکت و نقش معادن سطح استان آذربایجان شرقی در پرداخت مالیات در حدود صفر بوده است.
وی با اشاره‌ به مشارکت واحدهای تولیدی و صنعتی در مسائل اجتماعی و امور خیرخواهانه یادآور شد: متأسفانه از محل درآمد معادن، مشارکت چشم‌گیری در ایفای نقش‌های اجتماعی وجود نداشته است که باید در این زمینه هم تجدیدنظر شود.
▪️اکتشاف پایانی

به گفته آگاهان، یک درصد از فروش مس باید در مناطقی که وجود معدن و کارخانه به آنجا آسیب‌ زده است، هزینه شود لذا مس سونگون یک درصد عوارض آلایندگی دارد که باید برای توسعه منطقه مورد بهره‌برداری قرار گیرد.
برخی نمایندگان مجلس نیز معتقد هستند شرکت ملی مس ایران، آن‌ طور که باید و شاید در آذربایجان شرقی انجام وظیفه نکرده است که تمام مردم استان انتظار زیادی از این شرکت دارند لذا باید شاهد ایجاد صنایع پایین‌ دستی در شهرک‌های صنعتی و شهرهای همجوار باشیم تا میزان ارزش‌ افزوده تولید مس افزایش یابد.
نماینده مردم مرند و جلفا در مجلس نیز با بیان اینکه اگر در صنایع پایین‌ دستی مس در استان سرمایه‌ گذاری خوبی صورت گیرد شاهد ارتقای استان خواهیم بود گفت: بخش خصوصی ما در استان ظرفیت بسیار ویژه‌ای داشته و درصد بالایی از اقتصاد در اختیار این بخش است.
معصومه پاشایی تاکید کرده در بررسی‌های اخیر متوجه شده‌ایم که شرکت مس، ۷ هزار میلیارد تومان پول در حساب‌های استان دارد که با‌ وجود این، طرح‌های توسعه مس در استان به‌ خوبی پیش نمی‌رود.
کارخانه تولید اسید سولفوریک به عنوان یکی از ۵ کارخانه تکمیل زنجیره ارزش تولید مس کاتد، این روزها شاهد آغاز عملیات خاکبرداری محل احداث ناحیه مخازن ذخیره سازی اسید و منطقه بارگیری و حمل آن، در محدوده ای به وسعت تقریبی 4 هکتار است.
از قرار معلوم قرار است با توجه به ظرفیت ۸۲۰ هزار تُنی این کارخانه در سال، طبق برنامه ریزی صورت گرفته با سرمایه گذاری اولیه ۹ هزار میلیارد ریالی و ۱۰۵ میلیون یورویی در مدت ۳۶ ماه اجرا و در آبان ماه سال ۱۴۰۴ به مرحله بهره برداری خواهد رسید.
نکته جالب اینکه طبق آمار سازمان صمت آذربایجان شرقی، حدود ۳۰۰ معدن غیرفعال در سطح استان وجود دارد که با کار بر روی تک‌ به‌ تک آنها می توان از طریق ارزش‌ افزوده تولیدات مس، ظرفیت ویژه‌ای برای منطقه به همراه داشته باشد و بهره برداری مطلوب صورت گیرد.