تبریز رکورددار گیربکس  

?عصرآزادی/ شهرام صادق زاده

وقتی سخن از استعدادهای صنعتی آذربایجان شرقی در تولید خودرو و تبدیل به قطب سوم خودروسازی ایران به میان می آید یک واقعیت کاملاً آشکار بیان می گردد که به دلیل وجود پتانسیل های صنعتی از قطعات یدکی گرفته تا گیربکس و غیره باید سریعاً شکوفا گردد.

در حقیقت، وقتی گفته می شود شهر تبریز و آذربایجان خصوصی ترین بخش اقتصادی ایران را داراست گزافه گویی نیست زیرا در مجموعه صنعتی تراکتورسازی رکورد ۴۰ ساله با تولید ۲۶ هزار و ۱۰۰ دستگاه، در گروه صنعتی چرخشگر رکورد ۴۵ ساله در تولید گیربکس و در کارخانه معظم ایدم نیز رکورد تولید موتور شکست!

تولید گیربکس رده سنگین ۶ سرعته برای اولین بار در شرکت چرخشگر آنهم به صورت انحصاری یک افتخار بزرگ محسوب می گردد که با تاسیس این شرکت در سال ۱۳۴۸ با هدف تولید و تامین موتور، گیربکس، دیفرانسیل، اکسل، جعبه فرمان و ملحقات مربوط به واردات ماشین آلات و غیره در سطح کشور از تبدیل این منطقه به قطب سوم خودروسازی ایران خبری نیست!

صاحبنظران و کارشناسان معتقدند بخش های خودروسازی و قطعه سازی این استان، ظرفیت های شناخته شده ای هستند که توجه به آنها نه تنها می تواند باعث تولید ثروت و اشتغال زایی در سطح کشور شود بلکه به دلیل موقعیت جغرافیایی – سیاسی خاص این منطقه، می تواند در حوزه تعاملات فرامنطقه ای نیز دستاوردهای بزرگی داشته باشد به شرطی که همچون سابق به غبار فراموشی گرفتار نشوند…

▪️قطعه اول

کارشناسان اقتصادی می گویند حدود ۷.۲۱ درصد سهم ارزش افزوده آذربایجان شرقی در اختیار بخش صنعت بوده و ۴۰ درصد از اشتغال استان نیز مربوط به این بخش است لذا بیش از ۴ هزار واحد تولیدی و صنعتی دارد و هر چند اکثریت آنها در مقیاس کوچک و متوسط هستند اما بیش از ۹۵ درصد سرمایه گذاری های این منطقه در حوزه تولید توسط بخش خصوصی انجام شده است که در یک اقتصاد رقابتی و به دور از رانت، مزیت بزرگی محسوب می شود.

رئیس سازمان صمتجارت آذربایجان شرقی از افتخار رکوردشکنی تولید گیربکس در بیش از ۱۰ سال گذشته در یک شرکت تولیدکننده جعبه فرمان و گیربکس در تبریز ابراز خشنودی کرد و گفت: آذربایجان شرقی توانمندهای بسیاری در بخش صنعت دارد و در صنعت قطعه سازی به عنوان یک استان پیشتاز و پیشرو در کشور محسوب می شود.

صابر پرنیان با اشاره به قرارگیری بخش صنعت آذربایجان شرقی در مسیر تحقق شعار سال افزود: علاوه بر شکست رکورد تولید گیربکس خودروی نیسان، رکورد گیربکس خودروهای سنگین s۶۹۰ در ۲۵ سال گذشته نیز در شرکت چرخشگر شکسته شده است.

وی به اهمیت تولید محصول pto یا همان انجین فلایویل که نوعی از گیربکس بوده و وظیفه انتقال نیرو از موتور به هر نوعی از پمپ را بر عهده دارد در ۲۰ ماه اخیر و همچنین داخلی سازی محصول bevel box که نوعی گیربکس است اشاره کرد و یادآور شد: به واسطه داخلی سازی این قطعه، توان استفاده از هر نوع جعبه فرمانی در اتوبوس ها فراهم شده است.

پرنیان تاکید کرد: با توجه به این که پمپ پا از قطعات مهمی است که در هر محصول شرکت ایران خودرو دیزل تولید می شود بنابراین با داخلی سازی و تولید روزانه آن در تبریز، در حال حاضر این محصول علاوه بر مصرف داخلی به بازارهای هدف نیز عرضه می گردد.

▪️قطعه دوم

گروه صنعتی چرخشگر تنها توليدكننده گيربكس های سنگين و قطعات آن برای انواع كاميونت، كاميون، كِشنده، مينی بوس و اتوبوس در ايران می باشد که محصولات آن، گيربكس های سنگین ۴ تا ۱۶ سرعته و با ماكسیموم گشتاور ورودی از ۱۹۰ نيوتن متر تا ۲۲۰۰ نيوتن متر را پوشش می دهد.

مدیرعامل شرکت چرخشگر با اشاره به شکسته شدن رکورد ۱۱ ساله در تولید گیربکس گفت: در تولید گیربکس‌های ویژه خودروهای باری ۷۴ درصد و گیربکس‌های نیسان ۱۳ درصد نسبت به سال قبل افزایش تولید داریم.

علی اکبر عمرانی ارسی با بیان اینکه جزو اولین شرکت های تولید گیربکس در بخش تجاری اعم از کامیون، کامیونت و وانت بار هستیم افزود: گیربکس رده سنگین ۶ سرعته محصول انحصاری این شرکت صنعتی است که برای انواع کامیون و کمپرسی ها کاربرد دارد.

مدیرعامل شرکت چرخشگر با بیان اینکه بخش اعظمی از ساخت قطعات مورد نیاز گیربکس در خود شرکت تولید می شود اضافه کرد: ماهانه حدود ۵ هزار دنده و شفت خودروهای مختلف تولید و به بازارهای مصرف هدایت می شود.

عمرانی از نهایی کردن محصول ویژه این شرکت برای ورود به بازار در محیط شبیه سازی خبر داد و تاکید کرد: میزان گشتاورهای ورودی و خروجی تعویض دنده تحت استانداردهای ZF آلمان انجام می شود.

وی با اشاره به تامین گیربکس مدرن اکولایف جهت نصب در اتوبوس های ساخت داخل توسط این شرکت خاطرنشان کرد: بومی سازی ۴ نوع محصول از دو سال قبل آغاز شده است که با تولید آنها سالانه ۸۰۰ هزار یورو برای کشور صرفه جویی ارزی می شود.

عمرانی برنامه های آینده شرکت چرخشگر را مهندسی معکوس برای تولید گیربکس ۱۶ سرعته برای خودروهای سنگین و ۵ سرعته برای نیمه سنگین اعلام کرد و یادآور شد: در سال گذشته بیش از ۳۰ هزار دستگاه گیربکس در این شرکت تولید شده است.

▪️قطعه آخر

فعالان صنعت قطعه سازی آذربایجان شرقی با اشاره به راه اندازی شعبه های کارخانه های بزرگ خودروسازی در برخی از شهرهای کوچک مناطق مختلف کشور آنهم بدون داشتن زیرساخت قطعه سازی، با سرمایه شرکت مادر و منوط کردن تحقق این امر در استان ما به آورده های بخش خصوصی، این گونه جهت گیری ها را موجب مغفول ماندن از ظرفیت های بالای قطعه سازی منطقه آذربایجان می دانند!

آنان با اشاره به انحصار صنعت قطعه سازی خودرو در دست عده ای مشخص و الزام کارخانه های خودروسازی به تامین قطعه خودرو، ولو بی کیفیت، از منطقه مشخصی در کشور می گویند که این قبیل اقدامات منافی منافع صنعت خودروسازی و به تبع آن قطعه سازی ایران در بلند مدت بوده و موجب نابودی تجربه زیستی ۵۰ ساله قطعه سازان آذربایجان شرقی می گردد!

با همه این اوصاف، صنعت قطعه سازی آذربایجان شرقی با تکیه بر تجربه طولانی مدت خود و برخورداری از نیروهای فنی متخصص و کارکُشته همچنان آتش زیرخاکستر است و می تواند در شرایط تحریم ها، بستری برای داخلی سازی قطعات خودرویی و جهش در این زمینه باشد به شرطی که نقش تبریز و آذربایجان در بخش صنعت و به ویژه خودروسازی فراموش نشود.

بدین ترتیب، هرچند تعداد واحدهای قطعه ساز آذربایجان شرقی در سال های اخیر به دلیل ضعف حمایت های لازم از سوی دولت ها اعم از ارائه تسهیلات و مشارکت دادن آنها در تامین قطعه صنعت خودرویی، از ۵۰۰ مورد به کمتر از ۳۰۰ مورد کاهش یافته، اما این بخش همچنان ظرفیت های بالایی برای تولید ثروت از طریق ایجاد فناوری های جدید و اشتغالزایی دارد تا جایگاه ویژه آذربایجان در تولید قطعه ها و قسمت های مهم خودروها را به اثبات رساند.