مکتب تبریز الگوی آموزش و پژوهش در قفقاز

?عصرآزادی آنلاین/ شهرام صادق زاده

اجلاس هیات رئیسه مراکز علمی عضو اتحادیه بین المللی دانشگاه های منطقه قفقاز موسوم به CUA یا همان KÜNiB که طی روزهای ۲۰ و ۲۱ خرداد ماه ۱۴۰۲ مطابق با ۱۰ و ۱۱ ژوئن ۲۰۲۳ در تبریز در حال برگزاری بود با انعقاد تفاهم نامه های مشترک آموزشی و پژوهشی به کار خود پایان داد.

در جریان برگزاری این اجلاس بین المللی در تبریز، ۶ مرکز آموزش عالی ایران شامل دانشگاه دولتی اورمیه، دانشگاه مراغه، دانشگاه بین المللی D8، موسسات آموزشی عالی میزان، رشدیه و اُسوه به عضویت رسمی این اتحادیه بین المللی درآمده و احکام عضویتشان به روسای آنها اعطا گردید.

به گفته کامران پاشایی فخری – رئیس اجرایی اتحادیه بین المللی دانشگاه های منطقه قفقاز – کشورهای ترکیه، گرجستان، قزاقستان و ایران بیشترین دانشگاه های عضو این تشکیلات بین المللی را در اختیار دارند و سعی بر آن است تا مراکز علمی و آموزش عالی استانهای کشورمان به عضویت این اتحادیه بین المللی نائل گردند که این هدف مهم در اجلاس تبریز تحقق یافت…

▪️این اتحادیه آغازگر تحولات مشترک بین کشورهای منطقه است

رئیس اتحادیه بین المللی دانشگاه های منطقه قفقاز تاسیس این اتحادیه در سال ۲۰۰۹ را نقطه عطفی در تعاملات مراکز علمی عضو آن دانست و گفت: در ابتدای امر سه کشور جهان با ۷ دانشگاه حضور داشتند و در کوتاه ترین زمان به ۱۷۲ دانشگاه از ۱۰ کشور جهان رسیده است.

رمضان کورکماز Ramazan KORKMAZ دیپلماسی علمی اتحادیه قفقاز را یک موفقیت منطقه ای دانست و افزود: منطقه جغرافیایی برای ما یک سرنوشت است و برای همین امر، سرنوشت خود را خودمان رقم می زنیم لذا با اشتراک دانشگاههای عضو اتحادیه، می توان آینده روشنی را برای منطقه قفقاز از طریق علوم آکادمیک متصور شد.

وی تشکیل و گسترش اتحادیه بین المللی دانشگاه های منطقه قفقاز را آغازگر تحولات مشترک بین کشورهای قدرتمند منطقه از بُعد علمی و پژوهشی قلمداد کرد و یادآور شد: برای همین منظور، همانند اتحادیه اروپا ما نیز یک اتحادیه علمی را در قفقاز تشکیل می دهیم تا از این طریق به آینده فرهنگی و آموزشی کشورهای عضو این اتحادیه بیاندیشیم.

▪️جایگاه ویژه تاریخی تبریز در فرهنگ تورک های جهان بی بدیل است

رئیس دانشگاه دولتی YALOVA یالووای استانبول که حدود یک و نیم سال است که ریاست این دانشگاه را بر عهده دارد گفت: ایران و ترکیه دو تکه از یک پازل عظیم فرهنگی و تاریخی جهان هستند که خاک دو کشور بخشی از خاک جهان اسلام بوده و باید تمدن دیرین خود را با برگزاری اینگونه همایش‌ها به همدیگر نزدیک نمایند.

محمد باغچه کاپیلی Mehmet BAHÇEKAPILI از جایگاه ویژه تاریخی تبریز در فرهنگ جهان تورک سخن به میان آورد و افزود: شاعران بزرگی همانند فضولی، شمس تبریزی و سایرین در خاک این شهر متولد شده اند و ما آنها را شاعران خودمان قلمداد می کنیم.

وی اضافه کرد: ارتقای نقش تبریز در جهان اسلام هدف بزرگ حضور در اجلاس اتحادیه بین المللی دانشگاه های منطقه قفقاز است که از طریق این همایش می توان فرصت شناسایی و همفکری با دانشجویان تحصیل کرده را یافت.

باغچه کاپیلی تاکید کرد: در این همایش تفاهم نامه های آموزشی و پژوهشی میان دانشگاه های ایران و ترکیه منعقد گردید که به تبادل دانشجو و استاد منجر خواهد گردید و طبیعی است که از این طریق فاصله همکاری های آموزشی و پژوهشی دو کشور بسیار نزدیک خواهد شد.

▪️سایر اتحادیه های جهان نتوانسته تا این حد موفق عمل نمایند

رئیس دانشگاه بیلیم BiLiM آنتالیا با ذکر این نکته که حضور دانشگاههای منطقه قفقاز در یک اتحادیه بین‌المللی نقش بسزایی را در پیشرفت سطح آگاهی دانشگاه های کشورهای عضو ایفا می نماید گفت: از طریق برگزاری اینگونه اجلاس ها، اساتید و پژوهشگران دانشگاه های کشورهای دخیل گردهم آمده و از تجربیات سازنده یکدیگر استفاده می کنند.

اسماعیل یوکسک ismail YÜKSEK افزود: نظیر این اتحادیه در مناطق دیگر جهان وجود دارد ولی تاکنون نتوانسته تا این حد موفق عمل نموده و بتواند مراکز علمی کشورهای تورک زبان حوزه قفقاز را گردهم آورد!

وی با اشاره به اینکه در ایران یک نکته جالب، توجه مرا به خود جلب کرد تاکید کرد: دانشجویان علاقه خاصی به تحصیلات عالی دارند که اهمیت قشر جوان به علم و اقتصاد را نشان می دهد لذا منطقه قفقاز منطقه ای استراتژیک است که شاهد تنش هایی در مورد مسائل نفت و گاز بوده و باید با همکاری و همیاری ایران و ترکیه مشکلات موجود منطقه حل و فصل گردد.

▪️کشورهای ایران، ترکیه و قبرس شمالی به آینده خود امیدوار هستند

رئیس دانشگاه دولتی دوغو آک دنیز Doğu Akdeniz جمهوری قبرس شمالی هم با اشاره به اینکه ارتباطات فرهنگی و آموزشی دو کشور ایران و قبرس شمالی از طریق برگزاری اجلاس اتحادیه بین المللی دانشگاه های منطقه قفقاز وارد فاز جدیدی شده است گفت: با برگزاری این رویداد بزرگ در تبریز و با گسترش تعاملات فرهنگی بین کشورهای ایران، ترکیه و قبرس شمالی می توان به آینده مطالعات آموزشی و تحصیلی منطقه قفقاز امیدوار بود.

آی کوت حوجانین Aykut HOCANIN افزود: برگزاری نمایشگاهی که به ارتباط چهره به چهره دانشجویان، علاقه مندان و اساتید دو کشور منجر گردید بسیار امیدوارکننده بود زیرا ارتباط مناسبی بین دانشجویانی که در جمهوری قبرس شمالی تحصیل می‌کنند وجود دارد.

وی، رتبه های دانشگاه های دو کشور را بسیار قابل توجه دانست و اضافه کرد: از آنجایی که در سطح جهان ۷۰ هزار فارغ التحصیل دانشگاه های قبرس شمالی وجود دارند فارغ التحصیلان ایرانی هم در بسیاری از پروژه ها به عنوان مشاور، مهندس و کارفرما مشارکت دارند و تعداد قابل توجهی نیز اساتید ایرانی وجود دارند که در سنگر علم و دانش به فعالیت می پردازند.

▪️تبریز به عنوان یک شهر مرجع تاریخی و فرهنگی حُکم برادر را دارد

 یک عضو هیات علمی دانشگاه آک دنیز آنتالیا نیز با ذکر این نکته که تبریز یک شهر مرجع تاریخی و فرهنگی بوده و برای ما حُکم برادر را دارد گفت: حضور در این شهر برای تورک ها یک افتخار محسوب می شود.

اِمِل کاهرامان Emel KAHRAMAN افزود: در اجلاسیه ها و نمایشگاه های ادوار گذشته این اتحادیه نیز حضور یافته بودیم اما این اجلاس از آنجایی که نقطه اتصال دانشگاه های منطقه قفقاز، ایران و ترکیه محسوب می شود دارای ارزش و جایگاه والایی است.

وی، بررسی مناسبات فرهنگی و تاریخی ایران و ترکیه را از جمله مباحث مطالعات تحصیلی و دانشگاهی خود دانست و اضافه کرد: موضوع بسیار قابل توجه اینکه، معاهده سال ۱۶۳۹ میلادی موسوم به قرارداد قصرشیرین، مناسبات ایران و ترکیه در تنش های منطقه را مورد توجه قرار داده است تا در دوران تلاطم احاطه امپریالیسم، دو کشور بتوانند از آسیب های آن در امان بمانند که این اصل مهم نیز از طریق تقویت مناسبات فرهنگی، بین المللی، اقتصادی و آموزشی دو کشور و در ارتباطی تنگاتنگ میسر می گردد.

▪️تبریز به عنوان مرکزیت تمام آذربایجانی های جهان مطرح است

رئیس کمیسیون آموزش و پژوهش مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه ایران از حیث جایگاه علمی در رتبه مناسب جهانی قرار دارد گفت: اولین مرکز آموزش عالی دنیا در دانشگاه جُندی شاپور، سپس در کشور ایتالیا و بعد از آن نیز ۷۰۰ سال قبل در مجموعه ربع رشیدی تبریز راه اندازی گردید.

علیرضا منادی با اشاره به اینکه در مجموعه چند منظوره ربع رشیدی با ۶ هزار دانشجو روزانه به میزان ۴۰ بار شُتر دارو تولید می شد افزود: این امر نشان می دهد که تبریز از آغاز عمر تاریخی خود همواره شهر علم و فناوری بوده است.

وی اضافه کرد: این روند همیشه به عنوان امتیاز ویژه تبریز مطرح بوده و پس از انقلاب نیز مراکز متعددی را ایجاد نموده تا همچنان به عنوان مرکزیت تمام آذربایجانی های جهان تبدیل شده و افتخارات علم و دانش را در خود جای دهد.

شایان ذکر است در این اجلاس که در آن علاوه بر روسای ۷ دانشگاه ترکیه، سرکنسول این کشور در تبریز، مدیران کل دستگاه های اجرایی آذربایجان شرقی، اساتید و روسای دانشگاه های شمالغرب ایران حضور داشتند علاقه مندان به تحصیل در مراکز علمی عضو اتحادیه بین المللی دانشگاه های منطقه قفقاز مورد مشاوره و راهنمایی قرار گرفتند.